MAKTAB️

2023-07-25 17:32:35 “IQTIDORSIZ O‘QUVCHINING O‘ZI YO‘Q!”.

Yaponiya maktablaridagi ajoyib qoida haqida

Yaponiyada maktablarida “Iqtidorsiz oʻquvchining oʻzi yoʻq!” degan tushuncha yapon taʼlim tizimida ustuvor!

Bu ma’lumotni Xalq so’zi gazetasidan oldim www.xs.uz. Menga yapon maktablaridagi yoqqan qoida bu “Iqtidorsiz oʻquvchining oʻzi yoʻq!” degan tushunchadir. Aslini olganda tug’ilgan har bir bola o’ziga yarasha qobiliyatga ega bo’ladi. Bolani bog’cha va boshlang’ich maktab yoshida uni nimaga qobiliyati bor ekanligini aniqlab, qobiliyati bo’yicha tarbiyalasak, kelajakda o’z ishidan hech qachon nolimaydi, vazifasini sidqidildan bajaradi va qilayotgan ishlari sifatli chiqadi.

Ba’zan, yaqinlarimiz bizlarga “Falonchi doktorga bor. U yaxshi davolaydi” deb maslaxat berishadi. Rostan ham ba’zi doktorlar ishlarini ustasi bo’ladi. Kasbiga qiziqqan, bemorni yaxshi tushunadi va oddiy retsept bilan bemorni davolab qo’yadi. Ba’zilari esa buning aksi. Men bu holatni doktorlar misolida keltirdim, aslida har bir kasb egalarida ham shunday muammolar bor. Hususan pedagoglarda ham.

Maktabda pedagog xodimlar ishini nazorat qilib, ularning darslarini tahlil qilganimda, ayrim pedagoglar maktabga adashib kelib qolganini sezaman. Ularning asli ishi yo bozorda mol olib sotish yoki, ko’chada kirakashlik qilish. Dars o’tishga umuman qobiliyati yo’q. Ular pedagogika oliygohiga kirish oson bo’lgani uchun yoki diplomli bo’lish uchungina kirishgan. O’zim ham talabalik yillarimda shunday talabalarni ko’rganman, ular o’z ustida umuman ishlashmasdi. Universitetga quruq o’zlari borishardi, hattoki. Bu holat hozirgi ta’lim tizimimizdagi asosiy muammolardan deb bilaman. Bunday holatlardan qutilishimiz lozim.

Faylasuflardan biri “Agar sen kasbingga qiziqsang, ishingda uchragan har qanday qiyinchiliklar senga osondur. Agar sen kasbingga qiziqmasang, kasbingdagi oson ishlar ham senga qiyindur” degan ekan. Bizning bolalarimiz katta bo’lsam prokuror, melitsiya, hokim bo’laman deb aytishadi. Bolaga bu gaplarni uning ota-onasi o’rgatgan bo’ladi. Ko’pchilik ota-onalarimiz jamiyatdagi mana shunday obro’li kasb egalariga bolam o’xshasin deb, ularga shunday gaplarni o’rgatadi. Lekin, bolaning qobiliyati sartaroshlikka, oshpazlikka, rassomchilikka yoki, suhandonlikka bo’lishi mumkin.

Bolalarning qiziqishlari bilan ota-onalar ko’p hollarda ishlari bo’lmaydi. Maktablarda ham o’quvchilardagi ayrim qobiliyatini sezsak ham u bilan ishlamaymiz yoki, ishimiz bo’lmaydi. Maktab psixologlari ham o’quvchilar qobiliyatini to’liq o’rganib, yetarlicha kasbga yo’naltirmaydi. Natijada bola katta bo’lganida o’zi qiziqmagan sohaga pul topish uchun kirib oladi va qilayotgan ishlari sifatsiz chiqadi. Bolani qobiliyatini aniqlash uchun turli metodikalar bor, aslida. Oddiy o’yin faoliyatini kuzatish orqali ham boladagi qobiliyatni aniqlash mumkin.

Agar o’quvchilarimizni qobiliyati bo’yicha kasbga yo’naltirsak, jamiyatimizda haqiqiy mutaxassislar ko’payadi. Boshlang’ich va yuqori sinflarda pedagoglar o’quvchilar, ota-onalar bilan suhbat o’tkazib, ular egallamoqchi bo'lgan kasblari haqida tez-tez gaplashib turishlari lozim.

Har birimiz pedagogik faoliyatimizda yurakdan, mehr bilan ishlasak, o’ylaymanki, davlatimiz aynan Yaponiyadak bo’lmasa ham Yaponiyaga o’xshagan rivojlangan davlat bo’ladi.

Kanalimizga obuna bo‘ling!

https://t.me/maktab_daa Ochish/sharhlash

2023-07-25 07:23:08

Umumtaʼlim maktablarida yuqori sinf o‘quvchilarining qobiliyati va tanlovi asosida ta’lim jarayonlarini tashkil etishni tajriba-sinovdan o‘tkazish to‘g‘risida

MMTV ning buyrug‘i 2023-yil 27-iyun 192-son

O‘qituvchilar uchun barcha hujjatlar shu kanalda!

https://t.me/uqituvchiga_hujjat Ochish/sharhlash

2023-07-24 14:26:28 Maktab o‘qituvchilariga 7,8 mlrd so‘mlik ta’til pullari undirib berildi

Mehnat kodeksini amalga kiritishga doir normativ hujjatni qabul qilish kechikishi ortidan qator tumanlarda pedagoglarning ta’til pullari kamayib ketgandi. Muammo bartaraf etilgach, kasaba uyushmalari tomonidan 8 ming 243 nafar pedagog xodimning ta’til pullari qayta hisob-kitob qilinib, xodimlar foydasiga 7 mlrd 825 mln 86 ming so‘m mablag‘ undirib berilgan.

Taʼlim va fan xodimlari kasaba uyushmasi Respublika kengashi  xabariga ko‘ra, 9403 ta taʼlim muassasasida pedagoglarning taʼtillariga oid buyruqlar oʻrganilgan, shundan 656 ta buyruqni rasmiylashtirishda xatoliklar aniqlangan va ushbu xatoliklar joyida bartaraf etilib, pedagoglarga taʼtil bilan bogʻliq tegishli mablagʻlar undirib berilgan. Shuningdek, 20 ming 550 nafar pedagog xodimning “taʼtil olish huquqim buzildi” mazmunidagi murojaatlari oʻrganilib, ular boʻyicha tushuntirishlar va bepul huquqiy maslahatlar  berish bilan birga qonuniy huquqlari tiklangan.

Manba: Kun.uz

Kanalimizga obuna bo‘ling!

https://t.me/maktab_daa Ochish/sharhlash

2023-07-23 08:07:28 MAKTABLARDA QUYIDAGI UCH TURDAGI BUYRUQLAR YURITILADI

1-asosiy faoliyatga oid buyruqlar;
2-kadrlar faoliyatiga oid buyruqlar;
3-oʻquvchilar harakatiga oid buyruqlar.

ASOSIY FAOLIYATGA OID BUYRUQ – maktabning oʻquv-tarbiya, maʼnaviy-maʼrifiy va hoʻjalik faoliyatini tartibga solish hamda yuqori turuvchi tashkilotlardan kelgan topshiriq (buyruq)lar ijrosi yuzasidan rasmiylashtiriladi. Asosiy faoliyatga oid buyruqlarning tartib raqami har yil boshidan belgilanib, ketma-ketlikda raqamlanib boriladi.
Qabul qilingan buyruqda belgilangan vazifalar ijrosi ustidan nazorat maktab direktori tomonidan olib boriladi.

Asosiy faoliyatga oid buyruqlar elektron shaklda (matn koʻrinishida) tayyorlanib qogʻozda chop etiladi va maktab direktori tomonidan imzolanadi hamda muhr bilan tasdiqlangan holda yigʻma jild(reyestr)da tikib boriladi va 15 yil muddatda saqlanadi.

KADRLAR FAOLIYATIGA OID BUYRUQLAR – Xalq taʼlimi vazirining 2020-yil 28-maydagi 136-sonli buyrugʻi bilan tasdiqlangan “Xalq taʼlimi tizimida kadrlarga oid ish yuritish boʻyicha namunaviy yoʻriqnoma” asosida yuritiladi. Kadrlar faoliyatiga oid buyruqlarni tayyorlash va yuritish uchun kadrlar boʻyicha menejer (inspektor) masʼul hisoblanadi. Kadrlar faoliyatiga doir buyruqlar alohida daftarda qayd etilib, maktab direktori tomonidan imzolanadi hamda muhr bilan tasdiqlanadi.

Kadrlar faoliyatga doir buyruqlar daftari maktabda 75 yil muddatda saqlanadi. Pedagog va texnik xodimlarni ishga qabul qilish hamda xodim tashabbusiga koʻra ular bilan tuzilgan mehnat shartnomasini bekor qilish toʻgʻrisidagi buyruqlar Xalq taʼlimi tizimini boshqarishning axborot tizimi (ERP)da elektron shaklda yuritiladi.

Pedagog va texnik xodimlarni ishga qabul qilish hamda xodim tashabbusiga koʻra ular bilan tuzilgan mehnat shartnomasini bekor qilish toʻgʻrisidagi buyruqlar Xalq taʼlimi tizimini boshqarishning axborot tizimi (ERP)da rasmiylashtirilib, qogʻozda chop etiladi va maktab direktori tomonidan imzolanadi hamda muhr bilan tasdiqlangan holda yigʻma jild(reyestr)da tikib boriladi.

OʻQUVCHILAR HARAKATIGA OID BUYRUQLAR – maktabning birinchi sinfiga hamda oʻquv yili yoki yozgi taʼtil davomida maktabga qabul qilingan yoki maktabdan ketgan oʻquvchilar hisobini yuritish uchun rasmiylashtiriladi. Mazkur buyruqlar Xalq taʼlimi tizimini boshqarishning axborot tizimi (ERP)da elektron shaklda rasmiylashtirilib, qogʻozda chop etiladi va maktab direktori tomonidan imzolanadi hamda muhr bilan tasdiqlanadi.

Yozgi taʼtil davomida maktabga kelgan yoki maktabdan ketgan oʻquvchilarga ota-onasining arizasi (kelish-ketish talon) asosida shuningdek, maktabning birinchi sinfiga qabul qilingan oʻquvchilar toʻgʻrisidagi buyruqlar Xalq taʼlimi tizimini boshqarishning axborot tizimi (ERP)da shu kunning oʻzida elektron shaklda rasmiylashtiriladi.

Zaruratga koʻra, 9-sinf bitiruvchilari akademik litsey, kasb-hunar maktablari yoki boshqa taʼlim muassasalarida oʻqishni davom ettirishi sababli 10-sinfda oʻquvchilar soni kamayib ketgan taqdirda sinflarni qayta komplektlashda alohida buyruq rasmiylashtirilishi mumkin. Buyruqlar har oʻquv yili boshidan (2-sentyabr) yangi tartib raqami bilan qayd etib boriladi. Oʻquvchilarga oid buyruqlarning yuritilishiga maktab direktorining oʻquv-tarbiya ishlari boʻyicha oʻrinbosari masʼul hisoblanadi.

Oʻquvchilar harakatiga oid buyruqlar Xalq taʼlimi tizimini boshqarishning axborot tizimi (ERP)da rasmiylashtirilib, qogʻozda chop etiladi va oʻrnatilgan tartibda rasmiylashtiriladi hamda yigʻma jild(reyestr)da tikib boriladi va maktabda 50 yil muddatda saqlanadi.

Asos: Oʻzbekiston Respublikasi Xalq taʼlimi vazirining 2021-yil 1-iyuldagi 205-sonli buyrugʻi

Kanalimizga obuna bo‘ling!

https://t.me/maktab_daa Ochish/sharhlash

2023-07-22 18:23:53 Toshkent shahridagi maktablar 4864 ta kompyuter bilan ta’minlanmoqda

Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi tomonidan maktablardagi kompyuter sinfxonalari xatlovdan o’tkazilayotganligi haqida xabar bergandik.

Ayni damda Toshkent shahridagi maktablarning barcha kompyuter xonalari xatlovdan o’tkazilib, mavjud 335 ta maktabdan 258 tasida kompyuter jihozlariga ehtiyoj mavjudligi aniqlandi.

Ushbu ehtiyojni qoplash maqsadida Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi tomonidan maktablarga 304 dona kompyuter sinfxonalari to’plami jo’natilmoqda.

Har bir to’plam 16 ta kompyuter, 1 dona printer, konditsioner, interaktiv doska va serverdan tashkil topgan.

Maktabgacha va maktab ta'limi vazirligi

Kanalimizga obuna bo‘ling!

https://t.me/maktab_daa Ochish/sharhlash

2023-07-20 19:18:58 BARCHA FANLARDAN DAVLAT TA'LIM STANDARTLARI

Ushbu DTS talablari har bir o'qituvchida bo'lishi va uni o'qib chiqqan bo'lishi shart. Ushbu DTS talablari Xalq ta'limi vazirining 2021-yil 17-dekabrdagi 406-sonli buyrug'i bilan tasdiqlangan.

Kerakli fanni ustiga (ko‘k yozuv) bosing.

Ona tili va adabiyot;
Rus tili;
Matematika;
Informatika;
Fizika, astranomiya;
Biologiya;
Kimyo;
Geografiya, tabiatshunoslik;
IBA;
Tarix, huquq;
Musiqa;
Texnalogiya;
Tasviriy san'at, chizmachilik;
CHQBT;
Jismoniy tarbiya;

O‘qituvchilar o‘z fani bo‘yicha DTS talablarini o‘qib olishlari shart. Hamkasblaringizga ham tashlab bering.

O‘qituvchilar uchun barcha hujjatlar shu kanalda!

https://t.me/uqituvchiga_hujjat Ochish/sharhlash

2023-07-20 14:35:38 ​​Ихтисослашган таълим муассасалари агентлиги таркибига кирувчи мактаблар педагоглар имтиҳонини ҳам нохолис ўтказдими?

Айтишларича, ҳудудлардаги агентлик таркибига кирувчи ихтисослаштирилган ҳамда ижод мактаблардаги вакант лавозимларга танлов эълон қилинган.

Синовлар тест ва суҳбат шаклида ўтказилган. Талабгорларни суҳбат қилиш учун ҳудудлардаги Президент мактаби ўқитувчилари жалб қилинган.

Яъни, бир нафар суҳбат ўтказувчи шахс, бир мактабга ишга кирмоқчи бўлган барча талабгорларни суҳбат қилмаган. Ҳаммани турли хил шахслар суҳбатдан ўтказган. Табиийки, бу ҳолатда талабгорларнинг барчасига бир хил холис баҳо бериш қийин.

Майли бу бошқа масала. Бир мурожаатчининг айтишича, у биринчи тоифали ўқитувчи, IELTS сертификатига ҳам эга. Тест синовидан муваффақиятли ўтган. Билимини ҳар қандай вазиятда ҳам исботлаб беришга кучи етади.

Аммо у талабгор шу каби ютуқлари борлигига қарамай ундан пастроқ балл йиққан, иккинчи тоифага эга, IELTS сертификати ҳам мавжуд бўлмаган талабгор ишга қабул қилинган. Синовлардан муваффақиятли ўтган талабгор эса захирада қолган.

Яна бир мурожаатчининг айтишича, тест синовидан 82.5 бални қўлга киритган, 2 та саволда вариантлар нотўғри берилгани учун аппеляция ҳам берган. Аммо аппеляция кўриб чиқилмаган.

Шундан сўнг номзодга кейинги босқичга ўтганлиги ҳақида СМС хабарнома келган. Суҳбат бўлиб ўтган. Суҳбатда 4 та савол берилган. Талабгор эса барча саволларга тўлиқ жавоб берган.

Натижани билиш учун job.piima.uz сайтига кирганида эса умумий натижа 66.6 баллни кўрсатган. Натижада у талабгор ҳам ишга қабул қилинмай захирада қолган. Мурожаатчи 82.2 балл қандай қилиб 66.6 баллга айланиб қолганини тушунолмаяпти.

Айрим ҳолларда эса тест ва суҳбатдан юқори натижаларни қайд этган талабгорлар қолиб, паст балл йиққан номзодлар ишга қабул қилинган. Йиғилган балларнинг аҳамияти бўлмаса, унда номзодлар самарадорлигини баллик тизимда баҳолашнинг нима кераги бор демоқда мурожаатчи.

Энди Ихтисослашган таълим муассасалари агентлигига савол:

1. Ихтисослашган мактабларга педагог ва раҳбар ходимларни саралаб олиш бўйича алоҳида низом тасдиқланганми?

2. Ҳудудлардаги вакант лавозимларга педагогларни саралаб олиш тизимини шаффоф ўтказиш мақсадида видеокамера воситаларидан фойдаланилганми? Суҳбат жараёнлари ёзиб олинганми?

3. Талабгорларни суҳбатдан ўтказиш учун Президент мактаби ўқитувчилари жалб қилиниши қанчалик тўғри? Улар бу бўйича мутахассисми ёки оддий педагог? Бунинг ортидан таниш-билишчилик кучайиб кетмаслигига қандай кафолат бор?

4. Суҳбат жараёни шаффоф бўлганми? Яъни, суҳбатда қатнашган талабгорлар бошқа номзодларнинг қандай қилиб суҳбатдан ўтаётганини кузатиши учун шароит яратилганми?

5. Нега Ихтисослашган таълим муассасалари агентлигининг +998712074048 ҳамда +998712072017 ишонч телефонлари шикоятчиларнинг мурожаатига жавоб бермаяпти?

5. Ўзи нима учун Ихтисослашган таълим муассасалари агентлиги томонидан ўтказилаётган ҳар қандай синовлар ортидан шикоятлар кўпайиб кетмоқда?

@xalqtaliminfo

Kanalimizga obuna bo‘ling!

https://t.me/maktab_daa Ochish/sharhlash

2023-07-19 20:09:16 SINF RAHBARLARINING YANGI NIZOMIGA ESKISIDAN FARQLI O’LAROQ QANDAY O’ZGARTIRISH VA QO’SHIMCHALAR QO’SHILDI?

Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirining 2023-yil 27- iyundagi 190-sonli buyrugʻi bilan sinf rahbarlarining yangi lavozim yo‘riqnomasi qabul qilindi. Ushbu 190-sonli buyruq bilan Xalq ta’limi vazirining 2020-yil 30-iyuldagi 180-sonli buyrug’i, 2021-yil 22-fevraldagi 41-sonli buyrug’i va 2021-yil 1-martdagi 52-sonli buyruqlari bekor qilindi.

Avvalgi 41-sonli buyruq bilan tasdiqlangan nizomda sinf rahbarlari 1-4-sinfda va 5-11-sinfda yagona sinf rahbari sifatida tayinlash bo’yicha keltirilgan bandlar bor edi. Yangi nizomda 1-4-sinfda va 5-11-sinfda yagona sinf rahbari sifatida tayinlash haqida yozilmagan.

Shuningdek, avvalgi nizomda sinf rahbarlarining faoliyati yanvar va iyun oylarida baholanishi va o’qituvchilar xonasiga ilib qo’yilishi haqida yozilgan edi. Yangi nizomda ushbu bob chiqarib tashlandi.

Sinf rahbarining yangi lavozim yo‘riqnomasi bilan “Sinf rahbarlari” uslubiy birlashmasi tuziladi va unga barcha sinf rahbarlari a’zo hisoblanadi. “Sinf rahbarlari” uslubiy birlashmasi o’z faoliyatida; sinf rahbarlarining yillik ishlarini rejalashtirish, tarbiyaviy ishlarni tashkil etish va oʻtkazishga yordam berish, ularning samaradorligini oshirish, ishlarini muvofiqlashtirish, ish tajribalarini ommalashtirish kabi ishlarni bajaradi.

Kanalimizga obuna bo‘ling!

https://t.me/maktab_daa Ochish/sharhlash

2023-07-19 18:03:29 BOSHLANG‘ICH SINF O‘QITUVCHILARINING DARS TAQSIMOTI BO‘YICHA.

Yaqinda (may oyida) maktablarga tekshiruvga chiqdik. Tekshiruv prokraturaning topshirig‘i bo‘yicha bo‘lganligi sababli, maktabning kompleksini o‘rgandik. Shu jumladan, dars taqsimoti, tarifikatsiyalarni ham.

Ko‘plab maktablarda dars taqsimotida quyidagi xatolikka yo‘l qo‘yilgan. Ya’ni, boshlang‘ich sinflardagi ona tili va o‘qish savodxonligi darsini bir o‘qituvchiga, matematika darsini ikkinchi o‘qituvchiga, sinf rahbarligini esa yana boshqa o‘qituvchiga berishib, darslarni o‘zaro bo‘lib yuborishgan.

Vaholanki, Adliya vazirligidan 2020-yil 30-iyunda 3271-son bilan ro‘yhatdan o‘tkazilgan qo‘shma qarorning  23-bandida va Xalq ta’limi vazirligining 2021-yil 22-fevraldagi 41-sonli nizomining 10-bandida, boshlang‘ich sinflardagi asosiy fanlar; o‘qish, ona tili, matematika va sinf rahbarligi faqatgina bir nafar o‘qituvchiga berilishi kerakligi haqida gap boradi va ushbu fanlar, sinf rahbarligi faqatgina bir nafar boshlang‘ich sinf o‘qituvchisiga berilishi kerak. Qolaversa, boshlang‘ich sinfdagi o‘quvchilar uchun ham turli xil o‘qituvchilarning dars o‘tishi, o‘quvchilarning o‘qish va o‘zlashtirishi, tarbiya jarayoniga ham salbiy ta’sir etishi mumkin.

Shu kabi xatolikka kelgusi o‘quv yilida yo‘l qo‘ymaslikni aytib qo‘ymoqchimiz. To‘g‘ri, boshlang‘ich sinflarda dars taqsimoti har yili  uzoq cho‘ziladi va turli xil kelishmovchiliklarga sabab bo‘ladi. Lekin, o‘quvchilarning ta’limini va bir kun kelib tekshiruv bo‘lishini ham hisobga olish kerak.

Yuqoridagi 3271-sonli qo‘shma qarorning 27-bandida nizom talablarini buzilishida aybdor bo‘lgan shaxslarga nisbatan qonunchilikka muvofiq javobgarlik borligini eslatib o‘tmoqchimiz.

Dars taqsimoti bo‘yicha kelgusida ko‘plab kerakli ma’lumotlar berib borishni reja qilganmiz, bizni kuzatishda davom eting.

Manba: O‘qituvchiga hujjat kanali.

Kanalimizga obuna bo‘ling!

https://t.me/maktab_daa Ochish/sharhlash

2023-07-15 17:15:21 BILASIZMI, KUNDALIK.COM DA O’QITUVCHI QUYIDAGI FUNKSIYALARNI BAJARADI.

Xalq ta'limi vazirining 2022-yil 24-iyundagi 205-sonli buyrug’iga ko’ra pedagoglar elektron kundalik jurnalini yuritishda quyidagi funksiyalarni bajaradi.

1-chorak boshida ish rejalarni kundalikka joylaydi (mavzularni kunligini-kunda kiritsa ham bo’laveradi). Bayram yoki ishlanmaydigan kundagi mavzularni tig’izlatadi.

2-darsda qatnashgan o’quvchilarni kamida 30% ni baholaydi. Bunda 1 smenalik maktablar soat 9.00-21.00 gacha bo’lgan muddatda, 2 smenalik bo’lgan maktablar joriy kundan ertasi kuni soat 13:00 gacha baholashi kerakdir. O’quvchilarni o’z vaqtida baholamaslik, o’qituvchini dars o’tmaganligini bildiradi va ushbu dars uchun haq to’lanmaydi.

3-online tartibda kiritilgan baholarni 72 soat ichida o’zgartirish, qo’shimcha kiritishga ruxsat beriladi.

4-dars boshlanganda davomatni online tarzda kiritadi. Bunda faqat ikkita belgini qo’yadi. Kichkina “s” belgisi-o’quvchi sababsiz dars qoldirganda. Kichik “kq” belgisi-o’quvchi kech qolganda (baholash mumkin). Davomat bo’yicha qolgan belgilarni (s,dq, k, kq, m, ch, q, ns, tq) sinf rahbari kiritadi.

Shuningdek 205-sonli buyrug’da maktab rahbarlari va sinf rahbarining ham vazifalari ko’rsatib o’tilgan. Bu haqda avvali postlarimizda xabar bergan edik.

Kanalimizga obuna bo‘ling!

https://t.me/maktab_daa Ochish/sharhlash