MA'RIFAT DARSI | МАЪРИФАТ ДАРСИ

2024-03-14 06:15:18 Қисқа хабарлар

Ички ишлар вазири генерал-лейтенант Пўлат Бобожонов бошчилигидаги ишчи гуруҳ томонидан Жиззах вилоятидаги кўзи ожизлар ва заиф кўрувчи болалар учун ихтисослаштирилган “Нурли маскан” мактаб-интернати ҳамда вилоят ИИБ тасарруфидаги “Азиза” мактабгача таълим ташкилоти фаолияти ҳамда тарбияланувчи ва ўқувчиларга яратилган шарт-шароитлар билан танишилди Ochish/sharhlash

2024-03-13 16:05:24 Қисқа хабарлар

Ички ишлар вазири генерал-лейтенант Пўлат Бобожонов бошчилигидаги ишчи гуруҳ томонидан Жиззах вилоятида криминоген вазиятни барқарорлаштириш, маҳаллаларда хавфсиз муҳитни яратиш ҳамда ёшлар билан ижтимоий-ҳуқуқий тадбирларни амалга ошириш бўйича ўрганиш ишлари давом этмоқда Ochish/sharhlash

2024-03-12 15:02:29 Қисқа хабарлар

Пўлат Бобожонов бошчилигидаги ишчи гуруҳ Жиззах вилоятида ўрганиш ишлари амалга оширмоқда Ochish/sharhlash

2024-03-07 17:44:00 Ochish/sharhlash

2024-03-07 14:04:24 Shoh taom

Boqiy ayyomning shoh taomi – sumalak va uning tayyorlanishi bilan bog‘liq rivoyatlar tilimizda ko‘p va xo‘p aylanadi. Ushbu rivoyatlar zamirida esa bir yoqadan bosh chiqarib mehnat qilish, jipslashuv, yaxshi-yomon kunlarda birga, sabr va irodali bo‘lishdek ezgu g‘oyalar yotadi, albatta. Quvonarlisi, hozirda ham erta ko‘klamdan keksa-yu yoshning birdek doshqozon boshida jam bo‘lib, bahoriy taomni kovlashi, unga tosh tashlab, yaxshi niyatlar bilan duoga qo‘l ochishi misolida ibratli hikoyatlar ayni kunlarda ham insonlar qalbida o‘zining tarbiyaviy qimmatini yo‘qotmay kelayotganining isbotidir. Shuningdek, sumalak, halim va ko‘ksomsa, ko‘kchuchvara singari ko‘klam taomlari ilik uzildi paytida kishilarga quvvat bo‘lishi, darmondorilarga boyligi bilan zamonaviy tibbiyotda ham tan olinayotgani hech birimizga sir emas.

BARAKA FASLI

Har yili keksa-yu yosh uchun birdek orziqib kutiladigan va katta tantana bilan

nishonlanadigan Navro‘z bayrami umuminsoniy fazilatlar, milliylikka yo‘g‘rilgan urf-odatlar-u qadriyatlarimiz ifodasi yanglig‘ qalblarga olam-olam surur baxsh etadi.

Aynan Navro‘z kunlarida amalga oshiriladigan bunyodkorlik va obodonchilik ishlari, mehr-saxovat tadbirlari, insoniy fazilatlar boshqa vaqtdagi ezgu amallarga qaraganda yorqinroq namoyon bo‘ladi.

Sohibkor bog‘bon-u dehqonlar, keksalar ko‘klamning har daqiqasini qadrlab, g‘ayrat-shijoat bobida yoshlarga ibrat bo‘lishadi. Ular bosh bo‘lib qadalgan har urug‘, har bir nihol ertangi kunga baraka, dasturxonlarga rizq-ro‘z, el-u yurtga nasiba, farovon turmush omili bo‘lib unadi, ko‘kka bo‘y cho‘zadi.

Boqiy qadriyatlar

Tabiatning yangilanishi bilan boshlanuvchi bu bayram qadimdan to bugunga qadar turli marosimlarga boyligi bilan ham ajralib turadi. Xususan, xalq sayillari, milliy o‘yinlar – kurash, ko‘pkari musobaqalari, teatr tomoshalari tashkil etiladi. Oddiygina o‘tovdan tortib, yopilgan nonda, kashtachilik, naqshinkor gilamlarda ham tabiatga inja munosabat, uni ayash, ulug‘lash yaqqol aks etadi. Ayniqsa, beg‘ubor osmon bag‘rida bahoriy nasimlarga qonib, yengil parvoz qilgan varraklar, bolalarning qiy-chuvlari-yu shodon kulgulari tabiatning uyg‘onishiga rang kiritadi, go‘yo. Ot, chillak, qo‘g‘irchoq, arqon tortish, tosh ko‘tarish va boshqa o‘yinlarning zavqi esa o‘zgacha. Atlas va adrasdan tikilgan milliy liboslardagi bir-biridan chiroyli qizlar, beqasam to‘nlar kiygan ko‘rkam yigitlarning qiyofasida yangi kunning nashidasi ufurib turadi.

Fusunkor bayram

Navro‘z – oddiy bir bayram emas, balki xalqimizning tarixi, falsafasi, tushuncha tasavvurlari, qadriyatlarini o‘zida mujassam etgan, millat bilan ulg‘ayib, millat bilan birga taraqqiy etgan va har jihatdan

uning ong-u shuuriga o‘zining benazir xosiyati bilan singib ketgan ayyom. Zotan, yurtboshimiz ta’biri bilan aytganda, «xalqimiz milliy yuksalish va milliy taraqqiyotning yangi bosqichiga qadam qo‘ygan hozirgi vaqtda barcha ezgu qadriyat va an’analarimiz qatori Navro‘z bayramining ham hayotimizdagi o‘rni va ahamiyati tobora ortib bormoqda». Buni har yilgi Navro‘zi olam ona xalqimizga milliy, azaliy urf-odatlar, qadriyatlar qanotida shodlik-xurramlik ulashib kelayotgani misolida yaqqol ko‘rishimiz mumkin. Zero, musaffo osmon ostida tinch-totuv umr kechirayotgan har bir yurtdoshimizning qalbiga ona tabiatning betakror fusunkorligi bilan ko‘chgan ayyom, ularning o‘zidek aziz va ulug‘dir.

Gulnoza TURG‘UNBOYEVA.

Телеграмда ўқинг / Telegramda o'qing

Ворд шаклида ўқинг / Word shaklida o'qing

ПДФ шаклида ўқинг / PDF shaklida o'qing

Кирилл алифбосида ўқинг / Kirill alifbosida  o'qing

Рус тилида ўқинг / Читать по русски

2024 йил барча мавзулар /  2024 yil barcha mavzular Ochish/sharhlash

2024-03-07 14:04:24 11-mavzu

XALQNING O‘ZIDAY QADIM VA ULUG‘ AYYOM

Bu yil mamlakatimizda Navro‘z umumxalq bayrami Prezidentimizning «2024-yilgi Navro‘z umumxalq bayramiga tayyorgarlik ko‘rish va uni o‘tkazish to‘g‘risida»gi qaroriga ko‘ra, «Olam nurga to‘lsin sen bilan, Navro‘z!» degan bosh g‘oya asosida umumxalq sayillari shaklida ko‘tarinki ruh va yuqori darajada keng nishonlanadi.

O‘lkamizga yasharish ayyomi – Navro‘zi olam kirib kelishi bilan ona zamin uzra ko‘klam nafasi taralib, qalblarda o‘zgacha orziqish, ko‘tarinki kayfiyat, shod-u xurramlik va ezgu niyatlar butun borliq bilan hamohanglik kasb etadi.

Navro‘z – tun bilan kunning tenglashishi, yangi davr, kunlarning uzayib, bog‘-u rog‘, dalalarga rizq-ro‘z qadash, mehnatning boshlanishidir.

An’analar silsilasi

Milliy an’ana va qadriyatlarimiz jamlangan ushbu shodiyona kun xalqimizning o‘ziday qadim va ulug‘ligi haqida tarixiy manbalarda atroflicha so‘z yuritilgan. Xususan, «yangi kun» ma’nosini beruvchi ushbu qadim va boqiy bayram, uning nishonlanishi Abu Rayhon Beruniyning «Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar», Mahmud Qoshg‘ariyning «Devonu lug‘otit turk», Firdavsiyning «Shohnoma», Umar Xayyomning «Navro‘znoma» kabi asarlarida miloddan avvalgi VI–V asrlarda boshlanganiga oid ko‘plab ma’lumotlar yozib qoldirilgan. Navro‘zning tarixiy ildizlari borasida juda ko‘plab manbalar, jumladan, Avesto, Tabariyning «Tarixi Tabariy», Abu Rayhon Beruniyning «Tafhim», «Qonuni Mas’udiy», Mas’udiyning «Muruj az-zahab», Muhammad Husayn Burhonning «Forsnoma», Hofizi Abruning «Zubdat-at-tavorix», Alisher Navoiyning «Saddi Iskandariy», «Xazoyin ul-maoniy» asarlarida bayram va uning tarixiga oid qaydlar mavjud.

Abu Rayhon Beruniy «Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar» kitobida yilning birinchi oyi deb sanalgan Farvardin oyi to‘g‘risida so‘zlab: «Bu oyning birinchi kuni Navro‘zdir, – deydi. – Navro‘z yilning birinchi kuni bo‘lib, uning forscha nomi ham shu ma’noni anglatarkan. Navro‘z eronliklar zijlari bo‘yicha o‘tmish zamonlarda, ular yillarini kabisali qilgan vaqtlarida Quyoshning Saraton burjiga kirish paytiga to‘g‘ri kelar edi. So‘ngra u orqaga surilgach, bahorga keladigan bo‘ldi. Endi u butun yil unga xizmat qiladigan bir vaqtda, ya’ni bahor yomg‘irining birinchi tomchisi tushishidan, gullar ochilgan, daraxtlar gullashidan mevalari yetilguncha, o‘simlik unib chiqa boshlashdan takomillashguncha davom etgan vaqtda keladi. Shuning uchun Navro‘z olamning boshlanishi va yaratilishiga dalil qilingan».

Bahor elchisi

Musaffo osmon uzra saxiy quyoshning charaqlab nur sochishi, qir-u adirlar yam-yashil o‘t-o‘lanlar, boychechak-chuchmoma, lolaqizg‘aldoqlarga burkanib, yangi kun, bahorni olqishlayotgan qushlarning yoqimli ovozi har qanday inson ruhiyatiga ko‘tarinkilik bag‘ishlaydi. Ayniqsa, qadimdan bahor elchisi boychechak xonadonlarga shod-xurramlik, baxt va omad, to‘kinlik va baraka olib keladi, degan tasavvur uyg‘otgan.

Bu ajdodlarimizning o‘zi bilan tabiat o‘rtasiga chegara qo‘ymagani, balki o‘zlarini tabiatning bir bo‘lagi, deb qaraganining ham bir isbotidir. Ular boshi uzra porlab turgan oy, quyosh hamda yulduzlar, atrofini o‘rab turgan tabobat, nabototning sirini bilishga, undagi o‘zgarishlar inson qalbi va ruhiyatiga ta’sir etishini anglaganlar. Tabiatni alqaganlar, samoni ulug‘laganlar.

Boychechakni tutdilar,
Tut yog‘ochga osdilar.
Qilich bilan chopdilar,
Baxmal bilan yopdilar.

Bu qo‘shiq satrlari bir qaraganda, anchayin jo‘n va tushuniksizdek tuyuladi? Ammo qo‘shiqda boychechak muqaddas sanalib, «qurbonlik» qilinishi bilan bog‘liq qadim marosim haqida so‘z bormoqda. Qadimda qish uzoq cho‘zilib, ko‘klam kelishi intiqlik bilan kutilganda, Boychechak marosimi o‘tkazilgan. Bu marosim qish va ko‘klamning kurashini ifodalagan. Ochish/sharhlash

2024-03-04 18:32:09 Севимли адибимиз Абдулла Қодирийнинг "Ўткан кунлар" асари асосида тасвирга олинган шу номдаги фильми қайта рангланиб HD форматда муҳлисларга тақдим этилибди

Томоша қилишли тавсия қиламиз Ochish/sharhlash

2024-03-03 06:00:01 Видео кўриб мазмунли ҳордиқ олишингизни тилаймиз Ochish/sharhlash

2024-02-29 12:53:17 Mazkur yig‘ilishda Prezidentimiz tomonidan turli yo‘na¬lishlar, xususan, ma’naviyatga oid ustuvor vazifalar o‘rtaga tashlanib, muhim tashabbuslar ilgari surildi. Davlatimiz rahbarining bildirgan takliflari jamiyatimizning ma’naviy qiyofasini tubdan o‘zgartirishga xizmat qi¬ladigan konseptual asos bo‘ldi. Ustuvor konsepsiya sifatida, avvalo, ma’naviyat va madaniyat sohasi uchun metodik asos bo‘ladigan milliy g‘oyani rivojlantirish bo‘yicha alohida dasturiy hujjat ishlab chiqish lozimligi ta’kidlandi.

Prezidentimiz ta’kidlaga¬nidek, Vatan va xalq taqdiriga nisbatan tahdidlar kuchaygan vaziyatda aynan millat fidoyilari – uyg‘oq qalbli ziyolilar, shoir va adiblar, san’at namoyandalari, ma’naviyat va ma’rifat sohasi xodimlari jasorat bilan maydonga chiqqanlar. Mamlakatimiz o‘z taraqqiyoti¬ning yangi, yuksak bosqichiga kirayotgan hozirgi paytda bizga jadid bobolarimiz kabi g‘arb ilm-fan yutuqlari bilan birga, milliy qadriyatlar ruhida tarbiya topgan yetuk kadrlar suv bilan havodek zarur.

Bir so‘z bilan aytganda, Prezidentimizning ma’naviyat va madaniyat yo‘nalishidagi tashab¬buslari yurtimiz ravnaqi yo‘lida ilm-fan va ma’naviyat tizimlari borasida ilmiy izla¬nishlarni olib borish, bu sohani rivojlantirishda aniq takliflarni ishlab chiqish, uni yanada rivoj¬lantirishda yangi istiqbollarni ochishda alohida ahamiyat kasb etadi.

Shu o‘rinda ta’kidlash mumkinki, mamlakatimizni innovatsion rivojlantirish strategiyasi va mexanizmlari, eng avvalo, shu davlatda yaratilgan intellektual, ilmiy-texnikaviy salohiyatdan qanchalik samarali foydalanish bilan chambarchas bog‘liq. Hozirgi vaqtda mamlakatimizda uch yuzdan ortiq ilmiy tadqiqot muassasalari, oliy o‘quv yurtlari, tajriba konstruktorlik tashkilotlari, ilmiy ishlab chiqarish korxonalari, kichik innovatsion markaz¬lar va boshqa ilmiy texnikaviy tuzilmalar faoliyat yuritmoqda.

O‘zbekiston 2030-yilga qadar global innovatsion indeks reytingida dunyoning yetakchi davlatlari qatoriga kirishdek ulkan maqsadga erishishda inson kapitalini rivojlantirishga qaratilgan strategik reja e’lon qilindi. Bizning maqsadimiz ilm-fan sohasini zamonaviy iqtisodiyot talablariga moslashtirishdan iborat bo‘lib, ilm-fandagi tegishli huquqiy baza bilan tartibga solinadigan tub tarkibiy, tashkiliy-moliyaviy infratuzilmaga oid islohotlarni amalga oshirishni talab etadi.
Darhaqiqat, qaldirg‘och ham o‘z uyasini butlash payida bo‘ladi. Biz ham biror narsa qurmasak, yaratmasak, shu ona yurtning tuzini oqlagulik xayrli ish qilolmasak, yashamoqdan ma’no bormi?! Hayotda kimdir ilmi, yana kimdir hunari bilan o‘zidan muhim iz qoldiradi. Zero, zamonaviy ilm-fan yutuqlarini egallash, elga nafi tegadigan kasb-hunar sohibi bo‘lish, ma’naviy komillik insonning asosiy ehtiyojidir.

Azizjon FAYZIYEV,
mayor.

Телеграмда ўқинг / Telegramda o'qing

Ворд шаклида ўқинг / Word shaklida o'qing

ПДФ шаклида ўқинг / PDF shaklida o'qing

Кирилл алифбосида ўқинг / Kirill alifbosida  o'qing

Рус тилида ўқинг / Читать по русски

2024 йил барча мавзулар /  2024 yil barcha mavzular Ochish/sharhlash

2024-02-29 12:53:16 10-mavzu
ILM-FAN, TA’LIM VA TARBIYA, MA’NAVIYAT BIZ UCHUN USTUVOR MASALADIR

Ayni paytda dunyo miqyosida keskin tus olib borayotgan raqobatga faqat zamonaviy ilm-fan, yuqori texnologiyalar va innovatsiya yutuqlarini keng joriy etish orqaligina munosib javob bera olishimiz mumkin. Shu bois Yangi O‘zbekistonda ham ilm-fan, ta’lim, iqtisodiyot, sport, san’at, ma’naviyat sin¬gari barcha sohalarda o‘sishga erishish va buning natijasida ilmiy salohiyatini oshirish, aholi turmush tarzini bundan-da yaxshilash maqsadida tizimli islohotlar amalga oshirilmoqda.

Mamlakatimizda ilm-fan sohasini rivojlantirish davlat siyosati darajasiga ko‘tarildi. Ta’kidlash joizki, qisqa vaqt ichida ma’rifat, ta’lim, ilm-fan sohalarini rivoj¬lantirish uchun o‘ttizdan ortiq qarorlar, farmonlar, farmoyishlar va qonunlardan iborat huquqiy hujjatlar qabul qilindi. Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev rahbarligida mamlakatimiz ta’lim tizimini tubdan o‘zgartirish, malakali mutaxassis kadrlar tayyorlash hamda Vatanga sadoqatli yangi avlodni voyaga yetkazish mexanizmlarini yaratish maqsadida izchil islohotlar amalga oshirilmoqda.

Yangi O‘zbekistonning keyingi taraqqiyoti jarayonida maktab¬gacha ta’lim tizimini rivojlantirish, umumta’lim maktablari faoliyatini yaxshilash, oliy ta’lim tizimini dunyo standartlariga moslashtirish, xalqaro reyting¬larga kiritish, o‘quv yurtlariga qabul qilishda adolatli tizimni o‘rnatish, yurtimizda nufuzli chet el universitetlarining filiallarini ochish kabi ko‘plab ishlar olib borilmoqda.

Ta’kidlash joizki, ta’lim va tarbiya bir-birini to‘ldiradi. Tarbiya ta’limga nisbatan keng qamrovlidir. Ta’lim aqlni rivoj¬lantiradi va sayqallashtiradi. Lekin insonning ruhiy, aqliy va jismoniy taraflarini birdek qamrab ololmaydi. Shuning uchun ham ta’lim va tarbiya doimo birga bo‘lishi talab etiladi.
Umumiy ta’lim tizimida jiddiy o‘zgarishlar sifatida badiiy ijod, san’at, madaniyat yo‘nalishlari¬da maxsus maktablar barpo etilganligini e’tirof etish joiz. Qoraqalpog‘istonda Ibroyim Yusupov, Jizzaxda Hamid Olimjon va Zulfiya, Namanganda Ibrat, Farg‘onada Erkin Vohidov, Qarshida Abdulla Oripov, Xorazmda Ogahiy, Sirdaryoda Halima Xudoyberdiyeva, Andijonda Muhammad Yusuf nomlari bilan atalgan adabiyot va ijtimoiy soha maktablari faoliyat olib bormoqda. Shuningdek, yoshlarning boshqa sohalarga bo‘lgan qiziqishlari ham e’tiborga olinib, respublikamizda Muhammad al-Xorazmiy nomidagi axborot-kommunikatsiya texnologiyalari yo‘nalishiga oid fanlarni chuqurlashtirib o‘qi¬tishga ixtisoslashtirilgan maktab tashkil qilindi.
Davlatimiz rahbarining ta’biri bilan aytganda, «biz maktabgacha ta’lim va maktab ta’limi, oliy va o‘rta maxsus ta’lim tizimi hamda ilmiy-madaniy muassasalarni bo‘lg‘usi Renessansning to‘rt uzviy halqasi, deb bilamiz. Bog‘cha tarbiyachisi, maktab muallimi, professor-o‘qituvchilar va ilmiy-ijodiy ziyolilarimizni esa yangi Uyg‘onish davrining to‘rt tayanch ustuni, deb hi-soblaymiz».
Prezidentimizning «Ilm-fanni 2030-yilgacha rivojlanti¬rish konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida»gi farmoni iqtisodiyot tarmoqlari va ijtimoiy sohani jadal rivojlantirish, ilmiy-intellektual hamda moliyaviy resurslarni to‘liq safarbar etgan holda, il¬miy-innovatsion salohiyatdan keng foydalanish, istiqbolda ilm-fanni muntazam isloh qilib borishning ustuvor yo‘nalishlarini belgilash, zamonaviy bilimga ega va mustaqil fikrlaydigan yuqori malakali kadrlar tayyorlash, ilmiy infratuzilmani modernizatsiya qilish ishlarini sifat jihatidan yangi bosqichga ko‘tarishga xizmat qilishi bilan ahamiyatlidir.

Ilm-fan, ta’lim-tarbiya va ma’naviyat mamlakatimizda azaldan ustuvor masala bo‘lib kelgan. Davlat rahbari raisligida 2024-yil 22-dekabrda bo‘lib o‘tgan Respublika Ma’naviyat va ma’rifat kengashining kengaytirilgan yig‘ilishida bugun jahon miqyosida taraqqiyot sur’atlari shiddatli tus olgani, o‘ta ziddiyatli jarayonlarning ta’siri mamlakatimizda ham sezilayotgani bejiz qayd etilmadi. Ochish/sharhlash