📚 Ibratli Hikoyalar 📚

2023-05-02 19:14:52 Iskanja bugunga oz ekan borini joylayapman. Toshbo'ron qivormelar xop

#𝑀𝑜𝓎ç𝑒ç𝒶𝓀 Ochish/sharhlash

2023-05-02 19:09:01 ​​БУЗҒУНЧИЛАРДАН БЎЛМАНГ!

Икки йигит суҳбатлашди.

- Қаерда ишлайсан?
- Фалон жойда.
- Ойлигинг қанча?
- 300 минг.
- Атиги 300 мингми? Оз-ку? Шунчани қандай етказасан? Бу гапни эшитиб ишини ёмон кўрди. Маошини кўтаришларини талаб қилди. Бошлиғи бош тортди. Ишдан бўшатди. Иши, оз бўлса ҳам пули бор эди. Энди тамоман ишсиз қолди!

Бир аёл бошқасидан сўради.

- Яқинда фарзандли бўлдингиз. Туққанингизда эрингиз нима совға қилди?
- Ҳеч нима.
- Шу тўғрими? Йўқ, ўзингиз айтинг? Сиз не азоблар билан унга фарзанд туғиб берсангиз-у, у арзимаган бўлса ҳам совға бермаса? Нима, сизни қадрингиз йўқми? Бу гаплар уни юрагини қиздирди. Эри ишдан қайтганида ғазаб билан кутиб олди. Уришишди. Жанжаллашишди. Охири совға ўрнига талоққа эришди.
Бу муаммо қаердан пайдо бўлди ўзи? Танимаган, билмаган бир аёлнинг оғзини бир четидан осон чиққан гапларидан. У шунчаки айтди-кетди.

Ота хотиржам яшарди.

Ундан сўрашди:
- Нимага ўғлингиз сизни кўришга тез-тез келиб турмайди?
-Иши қийин. Бўш вақти кам.
-Сиз учун ҳам вақти йўқлигига ишонасизми?
Ота фарзандидан олдин рози эди. Энди ундан гина қилишни бошлади. Қалбидаги мусаффолик кетди. Лойқаланди.

ИБРАТ
Бунақа саволлар ҳаммамизга берилади. Ҳар куни. Ҳар доим.«Нимага буни сотиб олмайсан?». «Нимага бунинг йўқ?». «Қандай қилиб эрингга чидайсан?». «Ҳайдавор уни, хотин бўлмайди, у». «Қандай қилиб шунга йўл қўйдинг?»... Ҳам эшитамиз, ҳам айтамиз. Биз уни эшитаётган одамга қандай таъсир қилиши хаёлимизга ҳам келмайди. Оддий сўз билан бир инсоннинг ҳаётини ағдарамиз. Набавий ахлоқ қоидалардан бири: «Бузғунчилардан бўлманг»га амал қилинг.

@ibratli_sozlar Ochish/sharhlash

2023-04-24 12:40:56 Толиб шайхидан сўради:

- Нафс олови қандай сўндирилади? Шайх жавоб қилди:

- Беҳожат бўлиш билан. Болам, беҳожат бўл! Ким тарк этса, эга бўлади*.

Толиб сўради: - Йўл Аллоҳгами?

Жавоб қилди: - Аллоҳнинг йўлида яшаш Унинг йўлида ўлишдан кўра аламлироқдир. Сен бир неча лаҳзаларда ўласан ва Унинг малакутига кўчиб, севинасан. Аммо Унинг йўлида яшашга келсак, кетаётган катта оқимга қарши юрасан. Мана шу ҳақиқий жиҳоддир.

======

* Яъни, интилган нарсасини ихтиёри билан тарк этса, ўша нарсага эга бўлгандек ҳаловат топади. Интилиб, эриша олмаган кишидан кўра ўзини бойроқ топади.
•┈•┈•┈•┈•❁✿❁•┈•┈•┈•┈•

ДЎСТЛАРИНГИЗГА ҲАМ УЛАШИНГ!!!

Линкни босиб каналга обуна бўлинг!
@ibratli_sozlar Ochish/sharhlash

2023-04-24 12:03:11 Sevgan insoningizni Tug'ilgan san'asiga qarab qandayligini bilib oling!!!
Pastdagi san'alardan tug'ilgan san'asini toping va bosing

1. 2. 3. 4. 5.

6. 7. 8. 9. 10

11 12 13 14 15

16 17 18 19 20

21 22 23 24 25

26 27 28 29 30 31

Sinab ko'ring judayam ajoyib Ochish/sharhlash

2023-04-24 07:39:18 ​Қизча яна қувончдан сакраб, онасини маҳкам қучоқлаб олди.
- Ростданми? Қанақа ютуқ?

Ҳайдовчи яна телефонга кўз ташлади. Бир нарсаларни ҳижжалаб ўқиётгандай бўлди, кейин яна овозига расмий тус бериб ўқиб берди:
-Ютуқ-битта энг чиройли орзу ижобати. Нимани орзу қиласан болам?
Онаси ва менинг мижжамизда ёш қалқди. Ҳозир кўйлакча ҳақида сўраса керак, ҳаёлимдан кечди дарров.

Қизча бир эгнига, бир онасининг абгор либосига кўз ташлаб овози титраб чиқди:
- Агар барча орзулар ижобат бўлганида мен отамни тирилиб уйга қайтишини сўраган бўлардим. Бироқ бунинг иложи йўқлигини яхши биламан. Мумкин бўлса, онам ва менга бир донадан янги кўйнак хохлаган бўлардим . Ютуқли чипта пули иккита кўйлакка етармикан амаки?

Юсуф ўрнидан туриб бир неча қадам четга чиқди. Дод деб юбормаслик учун бўгзини икки кафти билан баробар ёпиб “Аллаҳ, Аллаҳ” деганча йиғлаб юборди. Сўнг кўзларини артиб, она боланинг олдига қайтди. Қизчанинг қўлига бир даста пул тутқазди.
- Ма, ол! Бу пул иккита кўйлакка эмас, эгизак укаларингга янги кийимчалар олишга ҳам, ширинликлар ҳам етади. Жуда омадли экансан қара! Сен автобусда Аллоҳдан битта кўйлакча сўраган эдинг. Ютуқли чиптага қўйилган мукофот пули эса анча кўпроқ экан.

Она ниманидир тушуниб, эътироз қилишга уринди. Аммо Юсуф кўрсатгич бармоғини лабига босиб, "жим"ишорасини қилди.
Қизча унга раҳмат айтиб, пулни онасининг кафтига тутқазгач қўлларини дуога очди:
- Аллоҳим мени автобусда эшитдингми? Ўзингга шукур! Илоҳим шу автобус ҳеч қачон ҳалокатга учрамасин!

Юсуф қизчанинг дуосига қўшилиб, “омийн” деди-ю, яна икки кафтини оғзига босганча югуриб кетди.

Ҳалиям карахт турган онадан манзилларини сўраб, қизчага болаларим учун олган бир қути ширинлигимни тутиб , юзидан ўпиб қўйгач улардан узоқлашдим.

Келган автобусимизга чиқдим. Юсуфга раҳмат айтиб қўйиш учун ҳайдовчи ўриндиғига яқинлашдим. Қарасам шофёр бошқа. Шеригини сўрадим. У менга ғалати қараб,бош чайқади:
- Бизда ҳеч қанақа Юсуф ишламайди. Шеригим ана, исми Мустафо.
Автобусдан тушиб рақамига қарадим. Йўқ, янглишмаган эдим. Боя келганимиз, пойтахт марказига олиб боргувчи автобус эди.
Атрофга аланглаб бекатга яқин дўкондан чиқаётган Юсуфни кўрдим. Демак у ҳайдовчи эмас, шунчаки она-боланинг суҳбатига гувоҳ бўлган йўловчилардан бири эди.

-Юсуфбей, -дедим бақириб, — Аллоҳ рози бўлсииин!
У мени таниб, Темурга қўл силкиди ва жилмайганча йўлида давом этди.

Юрагимдаги яралар янгиланди. Ўзимизда ҳам баъзан шундай болаларнинг орзуларини эшитиб қоламиз. Кимдир пули аранг чиптага етган онасидан коптокча, кимдир машинача, кимдир оддийгина музқаймоқ сўрайди. Аммо баъзан биттагина Юсуф топилмайди.
Ўтган ҳайитда элликдан зиёд етим-есир, бева-бечора, ногирон, хуллас ўта қашшоқ аҳоли йиғилган "дом" га боргандим. Ўша ерда яшовчи болаларни бир-бир кўз ўнгимдан ўтказдим. Қани энди Хайитга биттадан кўйлакча олиб бера олсам-ку, деб ниятда эдим. Худди юрагимдагини ўқигандай водийлик тадбиркор укаларимдан бири шу таклифни билдириб, болаларнинг ёши, ўлчамини сўраб беришимни илтимос қилди. Эллик оиладаги етмишдан ортиқ болакайнинг ўлчамини маҳалла котибидан билиб бўлганимдан сўнг эса, қўнғироқларимга жавоб бермай қўйди.

Унга яна беш, олти марта қўнғироқ қилдим. Жавоб бўлмади.
Атрофингизга эътиборлироқ бўлинг!

Бир, икки, уч, тўрт...ҳайитда битта янги либос кия олмаган болалар бор. Кўйлакчалар-ку топилар, аммо жаннат дарвозалар ига етмай йўқотилган дуолар, савоблар топилармикан?

Муаззам Муаззам Иброҳимова.

@ibratli_sozlar Ochish/sharhlash

2023-04-24 07:39:12 ЖАННАТ ПОЙИДАГИ ДУО

Ўшанда Анқарада эдик. Чиройли автобуслардан бирига чиқишни хоҳлаган Темурбекнинг талаби билан, бекатда пойлаб, сариқ автобусга илашиб олдик.

Кун иссиқ бўлгани билан, ичкари муздай. Ҳаво айлантиргич ишлаб турарди.

Бўш ўриндиқларнинг бирига жойлашиб олгач, серсавол ўғлим билан ташқарида липиллаб ўтаётган манзараларни томоша қила бошладик.

- Бу Лени. Кейин Таёга ҳам чиқамиз-а, ойи?
- Хўп.
Таё – ҳаворанг автобус. Яна Гани, Роги ҳам бор. Кореянинг автобуслар ҳақидаги мултфилмини яхши кўрадиган ўғлим Туркияга келганимизда ранг-баранг автобусларга бошлашига кўникиб кетганман.

- Ана Нури қаранг! Такси у. Патни ҳам кўрдим. Полиция машинаси. Ураааа, яшасин! Ана, Харт, Шайн, Спиди...

- Сиз ҳам кўряпсизми? Уларга қўлингизни силкитиб қўйинг!
Боламнинг талабларини бажариб завқланиб кетаётгандим. Ногаҳон битта олд ўриндиқда ўтирган она-боланинг суҳбати қулоғимга чалиниб қолди. Аниқроғи ўзим истамаган ҳолда уларни эшитишга мажбур бўлдим.

- Ойижон ўша кўйлакни олиб бера қолинг. Битта янги кияй. Ўртоқларимнинг янги кўйлаклари кўўп.
Туркчада бижиллаб, ялинаётган қизалоқ ўғлимдан сал каттароқ кўринди.

- Хўп, хўп -дедимку. Бас қилгин, энди қизим.
Ўзи мендан кичик, аммо сочида бирортаям қораси қолмаган, қадди етмиш яшар кампирлардай букчайиб қолган озғингина она боласининг ялинчоқ нолаларига аранг чидаб, уни секинроқ гапиришга ундарди:
- Мен уялиб кетяпман. Атрофдагилар эшитяпти. Пулим бўлса олиб бераман деяпман-ку!

Қизча эса эшитгиси ҳам келмай, бадтар ялинишга тушди:
- Илтимос, олиб беринг. Ахир Янги йилда сўрасам, Ҳайитга олиб бераман, дегандингиз-ку! Нечта ҳайит ўтиб кетди. Ҳозир санай; бир, икки, уч, тўрт, яқинда бешинчиси келади. Сизни ҳалиям пулингиз йўқ! Дадам ўлмаганида аллақачон олиб берган бўларди.

Она-боланинг эгнига қарадим. Ниҳоятда хароб эди. Демак, ростдан аёлнинг пули йўқ. Қизча эса жудаям янги кўйлак кийгиси келаётганди.

- Майли, қизим. Ҳали Хайитгача анча бор. Бир амалларман. Сен менданмас, Худодан сўра!

- Худодан миллиард марта сўраяпман ойижон. Аммо мени эшитмаяпди-ку. Биласизми, нима деб сўрайман. Аллоҳим биласанми, ойим эртадан кечгача ишлаб зўрға нонга пул топади. У пуллардан кўйлак олдирсам, эгизак укаларим оч қолишади. Битта янги кўйлакчага етадиган алоҳида пул бериб тургин... – дейман.

Аёл қизининг бошини силар экан, теграсида ачиниш билан бақрайиб турган уч-тўртта кўзга қарай олмай йиғлаб юборди.

Автобус охирги бекатда тўхтади. Она-бола ҳам ҳамма қатори тушишга чоғланишди. Атрофга алангладим. Темурни кўтариб ортларидан эргашдим. Ниятим сал панароққа боргач аёлни ҳамиятига тегмай ўша янги кўйлакчага етадиган пулни бериш ва яна шу автобусда орқага қайтиш эди.

Одамлар гавжум жойдан ўтиб, бекатдан анча узоқлашишгач етиб бориб саломлашдим. Аммо мақсадимни англатишга улгурмадим. Қаердандир пайдо бўлиб қолган ўрта ёшлардаги одам гапимизни бўлиб қизалоққа айёрона илжайди:
- Менинг исмим Юсуф. Сеники-чи?
-Рейян
-Вой, ўзим айланай, Жаннат дарвозасига етаклаб келган Аллоҳимга ҳамд-у санолар бўлсин! Биласанми, нега орқаларингдан келдим.
-Йўқ, - дейишди она-бола бош чайқаб.

Юсуф кулимсираб бекатда тўхтаб турган бояги автобус томон ишора қилди:
-Мен сизлар ҳозиргина тушган автобус ҳайдовчисиман. Биласанми бугун қанақа кун?
-Йўқ, -деди қизча онасининг этагига яширинар экан.
Ўзини Юсуф деб таништирган ҳайдовчи телефонига назар ташлаб муҳим нарсани ўқиб бераётгандай овозига расмий тус берди:
- Давлат рақами....бўлган автобусда. Бугун бир миллионинчи йўловчи ютуқли чиптаси ўйналди.

Сўнг қизалоқнинг пойига тиз чўкиб кўзларига тикилдим
- Ва сен шу ютуқли чипта соҳибига айландинг болам.

Қизча бир муддат ҳеч нарсага тушунмай анграйиб қолди. Сўнг хурсанд бўлиб қарсак чалиб, сакрай бошлади. Бир неча дақиқадан кейин эса тарвузи қўлтиғидан тушгандай бўшашиб қолди:
- Адашдингиз амаки. Мен ҳали кичкинаман. Чиптам йўқ.
Юсуф зукко қизчанинг эътирозидан бироз талмовсиради. Сўнг ўзини қўлга олиб, илжайди.

- Адашганим йўқ. Чипта сен ўтирган ўриндиқ остига ёпиштирилган эди ва сен ўша ўриндиққа ўтирдинг, тўғрими? Демак ютуқ сеники. Ochish/sharhlash

2023-04-24 07:17:45 ​- Ҳозир учаламизнинг топганимиз поччангни даволатишга ва Тахминаниг ўқишига кетяпди. Тағин бу ерда кўрганларингни уйга борганингда ойимга айтиб юрмагин-а!
Дастурхонга ош тортилди. Ҳаммамиз бирга ош едик. Роса эшак минган, ҳақиқий милтиқни ушлаб кўрган, мана энди ёввойи ўрдак гўштидан тотиб кўраётган ўғилларимнинг таасурроти бир жаҳон. Улар ошни азбаройи қизиққанларидан бошқача иштаҳа билан ейишар, бундан опам ўзида йўқ хурсанд эди. Мен эса ҳар сафар ошни оғзимга солар эканман, бўғзимга нимадир тиқилар, ошга қўшиб тош ютгандек бўлар эдим.
Бир ҳафтага мўлжалланган сафарим тезда қариди. Ортга қайтар эканман, яна опам ҳақида ўйлай бошладим. Зеро, ўйламасликнинг иложи ҳам йўқ эди. Бундай аҳволини яшириб, ўзини бахтиёр, фаровон ҳаёт кечираётгандек кўрсатишини қандай тушиниш керак? Бу нимаси? Ўзи айтганидек, қариб қолган онасини сиқилмасин, деб аяшими ёки келинлари олдида сохта обрўга эга бўлиш йўлимикин? Йўқ, опам бунақа одам эмас. Бу ерда бошқа гап бор.  Ҳа, у нима экан? Наҳотки, аёл кишиларга хос фидоийлик бўлса? Афтидан, худди шундай. Фақат аёлларга хос садоқат. Эрига, оиласига вафодорлиги. Бундай вафодорлик остида эса Ватанига, эрининг, болаларининг Ватанига юксак ҳурмату ўзининг уларга бўлган чексиз муҳаббати ётибди.
Наҳот, менинг опам, оддийгина аёл шундай фидойи бўлса? Унинг қўлидан шундай жасорат келса... У ўзининг тўқ турмуши ҳақида таассурот уйғотадиган сумкаларни тўлғазиш учун қанча кун, балки, қанча ой ишлади экан? Устига кийиб келган қиммат кийимларни кимлардан ижарага олган? Чегарадан ўтишда ҳам ҳеч қандай чеклов бўлмаса-да, йилда бир марта ўтишга рухсат берилади, деб ўзини ҳам, бизни ҳам ишонтириб, бу орада қисиниб-қимтиниб мисқоллаб пул йиғар экан-да...
Наҳотки, аёллар шунчалик иродали, матонатли бўлишса?
Ўйлаган сайин қалбим ларзага тушарди. Ўзимнинг ҳаёт тажрибамда, касб тақозоси билан турмушидан нолиган эркакларга жуда кўп гувоҳ бўлганман. Синфни оддий безатиш учун йиғиладиган пулни бермай, боласини музтар қилган бойваччаларни кўрганман. Шумтака боласи синдирган ойна пулини тўлашни истамай, дағдаға қилган миллионерлар-чи? Ўзим-чи, ўзим?
Ўша арзимас пулни ёнимдан тўлаб қўйиш ўрнига ўша зиқна ота-оналар уйига садақа сўрагандек бир неча марта борганим-чи? Шундай экан мен фидойиманми?
Ўзимни тафтиш қилар эканман, шу нарсага амин бўлдим: барча яхши фазилатларим йиғилса ҳам, кам таъминланганлигини билсада, мактаб томонидан ўқувчиларга бериладиган моддий ёрдамни рад этган, емай-ичмай болаларини ўқув қуролларию кийим кечагини тах қилиб, яхши таълим олишлари учун шароит яратиб берган, худди опам сингари ҳалол, камтарин аёлларнинг жасорати олдида ҳеч нарса эмас экан. Тирикчиликнинг минг битта муаммоларини ичига ютиб, оиласиниг, эрининг, ор-номуси, ғурурини сақлаб, келажакдан катта умидлар билан яшаётган бундай мард аёллар оз дейсизми?
Шуларни ўйлаб, юртимиз остонасига ҳам келиб қолибман. Ўз юртимизга ўтган машина худди шу равон йўлларни соғинганини билдираётгандай, елдек уча бошлади...
Куз ҳам, қиш ҳам ўтди. Кўклам келди... Эшигимиз олдига машина келиб тўҳтади. Дарвозахонада ўйнаётган болалар “Ура! Аммам келди!” деб кўчага чопишди. Дарвозадан қалбимни ларзага солиб, катта-катта сумкаларни кўтарган опам кўринди...

@ibratli_sozlar Ochish/sharhlash

2023-04-24 07:17:07 Шу гап баҳона опамларникига бормоқчи бўлдим. Ойимни кўндиролмадим. “Йўл олис, машинада қийналиб қоламан. Яхшиси болаларингни ўйнатиб кел”, деб туриб олди. Эртасига эрталаб икки ўғлимни олиб, йўлга тушдим. Чегарада тегишли ҳужжатларни тўлдиргач, биринчи бор ўз шахсий автомашинамда ўзга юрт тўпроғига қадам қўйдим. Аммо чорак соат ўтмаёқ, тезликни пасайтиришга тўғри келди. Сабаби, йўл ниҳоятда таъмир талаб эди. Бу ёқларга келмаганимга қанча бўлди билмайман. Адашмасам, беш-олти йил бурун эди. Қизиғи, қаршимда ўша манзаралар яна ўшандай намоён бўлди. Ҳеч қандай ўзгариш йўқ эди. Ёки мен сезмаяпманми? Худди бир неча кун аввал келгандайман. Ҳолбуки, орадан шунча йил ўтган. Ўзимиздаги йил сайин ўзгаришларга ўрганиб қолибман, шекилли.
Опамларнинг уйига мўлжалланган вақтдан анча кеч етиб бордик. Йўлнинг ёмонлиги, айниқса олдимга тушиб олган орқа фаралари пачоқ “УАЗ” қувиб ўтишга имкон бермади. Таваккал қилишга эса қўрқдим. Сал газ берсам, машина қорни ерга тегадигандек йўл ҳавфли эди. Келганимизни сезиб, катта жияним Абдулла чиқиб кутиб олди. “Ие, дедим ўзимга ўзим, ахир, Абдулла ҳозир Россияда бўлиши керак эди-ю”!
Абдулла мен билан қучоқлашиб кўришгач, ўғилларимнинг бирини олдига, иккинчисини ортига опичиб, ичкарига бошлади. Ҳовлига кирдик. Қизиқ, ичкари ҳам худди аввалгидек, ҳатто, олдингидан-да хароброқ. Сал кам ярим гектар келадиган томорқанинг чанги чиқиб ётибди. Ўртада эски трактор турибди. Нарироқда “Нива” комбайни ғилдиракларсиз ётибди. Уч-тўртта товуқ ва бир-иккита қўй-қўзи бултургидан қолган похол ғарами ёнида тимирскиланиб юришибди.
Уйга киргач, ҳайратим яна ошди. Ичкарида бир оёғи гипсда поччам ётарди. У бизни кўриб қўзғалиб қолди.
- Э, уринманг! деб дарҳол поччамнинг ёнига чўкиб, у билан кўришдим.
Оёғи сонигача гипсда. Аҳволи анча жиддий эди. Ичимни қизитган саволларга жавоб топгандай бўлдим: поччам нимадир бўлиб оёғини синдириб олгану Абдулла уни олиб, уйга қайтган.
- Опам кўринмайди?
- Ҳа, опанг ҳозир келиб қолади... деди поччам хижолатдан кўзини олиб
қочиб. Абдулла ўчоққа қумғон осиб, чой қайната бошлади. Ёзилган дастурхон узоқ вақт нонсиз турди. Ниҳоят Абдулла иккита қора нон ва чой келтирди. У ўзини унғойсиз сезаётгани билиниб турарди. Мен фаҳмлаб, дарров келтирган сумкани очдим. Онам бериб юборган ва йўлдан олган нарсала билан дастурхон тўлди. Опам қоронғи тушай деганда келди. Бизни кўриб, шошиб қолди. Ўтказгани жой тополмай ҳалак бўлди. Абдулла опамга бир қараб олди-ю, деворда осиғлиқ турган қўш оғизни олиб чиқиб кетди. Биз анча гаплашиб ўтирдик. Ўғилларим ҳовлида юрган эшакни миниб, у ёқдан-бу ёққа чунонам чопишдики, уларни кўриб, опам роса кулди. Мен поччамнинг оёғига нима бўлганини сўрамадим. Аммо кўнглим ниманидир сезиб турарди. Абдулла ҳадеганда келавермагач, опам тухум пиширди. Шу аччиқ ҳақиқатни англадимки, опам оғиз кўпиртириб айтган сўзларининг бари ёлғон экан. Ҳатто, ҳовлидаги товуқлар ҳам қўшниларники, шекилли...
Абдулла тонгга яқин қайтди. Опам ноҳорга палов тайёрлай бошлади. Қолганлар ухлаб ётишибди. Мен опамнинг ёнига чиқдим. Ўчоқ бошида ёлғиз қолганимиздан фойдаланиб, секин сўрадим:
- Опа, поччамнинг оёғига нима қилди? Ахир, уни Россияда” деган эдингиз...
Қачон келишди? Абдулла ҳам шу ерда экан?
Опам шуни кутиб тургандек, ўпкаси тўлиб йиғлаб юборди:
- Россиядан оёғи синиб келганига икки йил бўлди.
- Икки йил?! Бунча вақтда оёқ эмас, бўйин синса ҳам битиш керак эди-ку?!
- У ердаги докторлар, тушинтира бошлади опам, бегоналарга қарашмас экан.
Шунчаки биринчи ёрдам билан чекланишибди. Биз бунга ишонибмиз, суяги қинғир битганини кейин билдик. Қайта-қайта операция қилдириб, оёғини тўғрилатдик. Бўлмаса, бир оёғи калта бўлиб, майиб бўлиб қолар экан.
Опамдан яна Абдулла ҳам аллақачон депорт бўлиб, Россияга беш йилгача кирмайдиган бўлиб ҳайдалгани, кичик ўғли Саъдулла ҳам Россияда эмас, ўз юртида мардикорлик қилиб ишлаб юрганини билиб олдим. Ҳаттоки, опамнинг ўзи ҳам бировларга ёрдам бериб, кунлик пулга ишлаб юрган экан. Ochish/sharhlash

2023-04-24 07:17:07 Опам шундай деб завқ-шавқ билан болаларга совға-салом улашди. Навбат катталарга келди. Келинлар биттадан рўмолли бўлганларидан оғизлари қулоғида, югуриб-елиб хизмат қилишмоқда. Ойимга эса ҳар доимгидек кўйлагу рўмол, камзулигача кийгизди. Кейин опам мени чақирди.
- Қани, ёнимга кел-чи, Нодиржон укам, янги “Нексия” муборак бўлсин!
Анави турган бўлса керак, дея опам гаражда турган яқинда олган машинамни кўрсатди. Мен бош ирғаб тастиқладим.
- Тахмина, қизим, тоғангнинг машинаси кўрманасини олиб кел-чи! буюрди опам.
Тахмина очилмаган охирги сумкани қўлимга тутқазди. Унда ихчамлаштириб, ҳафсала билан тахланган гилам бор экан.
- Опа, шундан шу ёққа овора бўлибсиз-да... дедим хижолат бўлиб.
- Ҳеч қанақа овораси йўқ бунинг. Озиб-ёзиб укам машина олади-ю,
мен йўқламайманми? Унақа дема. Ҳалигилари ичида, эҳтиёт бўл, синиб қолмасин. Тозасидан. Дам олиш кунлари дўстларингни меҳмон қиласан. Тағин рулда ичиб юрмагин.
Шуни орзиқиб кутган акам билан амаким сапчиб ўринларидан туришди.
- Тўғри айтасан, сингилжон. Бунга бу бўлмайди! улар мени
кўрсатишди ичиб рулга ўтириш мутлоқо ярамайди! Яна бу ўқитувчи бўлса. Бунақанги нарсаларни мана биз омиларга чиқарган.
Акам билан амаким бир-бирини гапини маъқуллаб, гилам ичидаги шишани олиб, қаёққадир ғойиб бўлишди. Бу орада ош пишди. Акам билан амаким қандай ғойиб бўлса, яна ўшандай қизариб-бўзариб пайдо бўлишди. Акам ичгани сезилиб қолаётганидан ойим койимаслигининг олдини олиб, ўзини оқлай бошлади:
- Ойи, ичганимга хафа бўлманг. Қарасам, амакимнинг аккумулятори
ўтириб қолибди. Шунга уни бир оз зарядлаб қўйдим. Эркиной синглим зап тозасидан ўз вақтида олиб келибди. Йўқса, отамиздан қолган ягонамиздан ажралиб қолардик...
- Биламан... деди ойим кинояомуз кулиб, сен ўзингнинг
аккумуляторингни зарядлагансан.
Гур кулги кўтарилди. Гап қизигандан-қизиди. Опам жуда яхши яшаётгани, поччам билан икки жиянимдан фалон пулдан келиб турганини шундай таърифладики, натижада аёлим паччам келаси сафар келиб кетаётганда мени ҳам ола кетишини опамдан сўради.
- Ўчир! дедим мен.
– Нималар деяпсан?! Ахир менинг ишим бор-ку?!
Яна қўшимча дарс олганман!
- Сизга қолса, ана шу ойликни деб галстук тақиб, папка кўтариб юраверасиз!
- Ахир, етиб турибди-ку, ҳатто, мана, машина ҳам олдик!
- Машинани ўзингизга олгансиз, менга-чи?
- Нима, сенга?!
- Ана, опамнинг эгнидаги кўйлагини кўринг, ҳамма ҳозир ўшандан кийяпди, биласизми унинг нархини?
- Сен ўзи кўйлакка тўясанми? Ҳали кийилмаган кўйлакларинг қа-а-анча!
Орага опам тушди:
- Албатта айтаман, Маликахон. Агар 800-1000 доллорлик иш бўлса,
албатта, Нодиржон боради. Ҳар қалай, олий маълумотли, беш юз доллорлик иш унга ярашмайди.
Маликахон хурсанд бўлди. Нима ҳам деймиз? Хотин зоти шуда. Буларга пул чидамайди. Қанча кўп бўлса, шунча яхши. Пулингиз кўпайган сайин уларнинг орзу-ҳаваслари ҳам болалаб бораверади.
Икки кун ўтиб, опамлар кетиш тараддудини кўра бошлади. Ойимнинг “Яна бир-икки кун қолсанг-чи” деганига “Йўқ, визани фақат уч кунга олганман...” деб унамади.
Тушга яқин уларни туманимиз маказига элитдим. Бирга бозорга кирдик. Опам тўкин-сочин бозорни, айниқса, ноз-неъматларнинг арзонлигини кўриб, кўзлари ёна бошлади. Уларнинг нархини сотувчилардан эшитаркан, дарров ўз пулларига чақиб, нуқул “Бир киши ишласа ҳам, бутун оилани бемалол боқиб қўяди-я!” деб такрорларди.
Тезда ҳалиги катта сумкалар мева-чеваю сархил сабзавотларга тўлди. Камига мен ҳам олиб бердим.
Бозордан чиқар эканмиз:
- Шунча юк қийнаб қўймайдими? дедим.
– Ўзларингиз томонда ҳам
бордир булар?
- Керакли тошнинг оғири йўқ, ука. Биз томондаям бор-у, аммо... опам бир
оз тин олиб, давом этди: она тўпроғимизда унганлари бошқача-да!
Мен опам ва қизини чегарага етказдим.
- Агар таътилгача қолганингизда уйларингизгача элтиб қўйган бўлардим, Дедим, оғир сумкаларни узатаётиб хижолатдан.
- Майли, хайр. Таътилда ойимни олиб боргин. Келинларга айт, яхши қарашсин. Болалар лагердан қайтишди. Мактаб очилишига ҳали бор. Ёз охирлашига қарамай, кун қизигандан-қизиди. Ҳамма ўзини соя-салқинга ура бошлади. Шунда ойим “Ҳозир опангларнинг қишлоғи жуда салқин, ҳар қалай, тоғ ҳавоси...” деб қолди. Ochish/sharhlash

2023-04-24 07:17:07 Онасининг истакларини бажараман деб Темур акам янги ишга ўтдию топганидан барака йўқолди. Қайнонамнинг танаю дашномларини эшитиб кириб, бор аламини мендан оладиган, ҳатто ҳомиладор аҳволимга қарамай калтаклайдиган одат чиқарди.
Болажоним, қисматимни ўқиб, сен ҳам мен каби отангдан нафратланма. Буларни сенга сабоқ бўлиши учун ёзаяпман. Тўққизинчи ойга ўтиб, дунёга келишингга жуда оз вақт қолганида дадажонинг яна жанжал кўтариб, жаҳл устида қорнимга тепиб юборганини ўзи ҳам билмай қолди. Жаҳл чиққанида ақл кетади, дейдиларку...
Ўшанда оғриқнинг зўридан ерга йиқилдим, вужудимни сендан айрилиб қолиш қўрқуви эгаллаганди. Бор овозим билан инграб йиғладим, шундагина даданг ўзларига келиб нима қилиб қўйганларини ҳис этдилар. Зудлик билан тез ёрдам чақирдилару, бизни шифохонага олиб кетишди. Жонкуяр шифокорларнинг хизмати билан омон қолдинг. Шунда ҳам онамга тишимни оқини кўрсатмадим, кўришга келганларида ҳам ой тўлғоқ шекилли, дедим дардимни ичимга ютиб. Чунки нима бўлганда ҳам ажрашмасликка, менинг қисматим сенда такрорланмаслигига қарор қилгандим.
Минг шукурки, оиламизни қувончга тўлдириб, сен дунёга келдинг. Дунёда мендан бахтли аёл йўқ эди, гўё. Гўзал сабримга Яратган томонидан берилган туҳфа бўлганинг учун сенга Сабрия деб исм қўяйлик, деб туриб олдим.
Мана ҳозир оқу қорани ажратадиган оқила қиз бўлиб улғайдинг. Мен эса, дадажонингни қистовлари билан олий маълумотли бўлдим. Оллоҳга беҳисоб шукурки, мана бир неча йилдан буён маҳалланинг яраштириш комиссиясида фаолият юритиб келаяпман. Ажралиш остонасида турган жуфтликларга оилани сақлаб қолиш муҳимлигини уқтириш билан бирга, унда улғаяётган болаларнинг тирик етим тамғасини олмаслиги учун оила деб аталмиш қўрғонни бузилмаслигига ҳисса қўшаётганимдан бахтиёрман.
Ажрим ҳақида ўйлашдан олдин ота-оналар нафақат ўзини, балки фарзандлар тақдирини ҳам ўзгартириб юборишлари мумкинлигини, уларнинг беғубор подшолик даврига отасизлик дея аталмиш қора булутни соядек бир умр ҳамроҳлик қилиши мумкинлигини тушунтириш вазифам эканидан ғурурланаман. ОПА Эшигимиз олдига машина келиб тўҳтади. Дарвозахонада ўйнаётган болалар “Ура! Аммам келди!” деб кўчага чопишди. Ҳа, ростан ҳам қўшни давлатга келин бўлиб тушган, ҳозир ўша юрт фуқороси бўлган опам қизи Тахмина билан келган эди. Улар билан кўришар эканман, қўлларидан одатий катта-катта сумкаларни олдим.
- Войбу! Буларни қандай кўтариб келдиларинг?! деб юбордим беихтиёр
сумкалар оғирлигидан.
- Индамасдан олаверсангчи, ука, мозор бости! деди опам кулиб.
Айвонда оғриган оёқларини офтобга тоблаб ётган ойимга ҳам жон кирди.
- Вой, айланай, Эркиной қизим, яхшимисан? Қийналмай келдингми?
Ия, Тахмина қизим бу сенмисан? Катта қиз бўлиб қолибсан-ку!
Ойим улар билан обдан ачомлашди. Озгина кўз ёши ҳам қилди. Меҳмонлар келганидан хабар топган яқин орадаги қариндошлар йиғила бошлашди. Акамлар, амакимлар ва маҳалламизга тушган яна бир опам, мозор бостидан қуруқ қолишни истамаган барча жиянлар шу ерда уйимизда салкам тўй бўлиб кетди.
Ҳа, хорижлик опам келса, ҳамиша шундай бўлади. Чурвақалар бу аммаларининг келишини ой санаб, кун санаб, интиқ кутишади. Опам буни жуда яхши билади. Албатта, уларнинг насибасини олиб келган. Келинлар дастурхон ёзиб, овқатга уринишди. Опам уларни бир зумга тўҳтатиб, сумкаларини келтиришни буюрди. Катта-катта сумкалар болаларни севинтириб, очилди... дастлаб қиммат шоколадлар, сўнгра банану кивилар тарқатилди. Охирида кимга кепкаю кимгадир футболка, яна бировга ракеткаю кимга бокс қўлқопи тегди. Ҳатто, бу сумкаларда ручка-қаламдан тортиб сақичларгача бор эди. Буларни кўрган ойим:
- Бунча нарсаларни олиб, жиянларингни талтайтириб нима қилардинг, қизим?
Ўзинг жўжабирдай жон бўлсанг. Мана, Тахмина ҳам куёвга чиқадиган бўлиб қолибди, деди.
- Қўяверинг, ойи, Тахминанинг яна бир йил ўқиши бор.
Бир жиянларимни хурсанд қилай. Ахир, бир йилда бир келсам. Бундан ташқари, куёвингиз ва икки набирангиздан ой сайин беш-олти юз доллордан келиб турса. Буларга ҳам озгина ишлатсам камайиб қолмайди. Ochish/sharhlash