Ibratli Hikoyalar | Ibratli So'zlar

2022-09-01 08:44:03 ​​#тавбаи_насуҳ
Муаллиф: Ummu Zaynab Ummu
175-қисм.



Соҳиби Қадар-Сарвиноз борасида Иёзнинг юзига яна бир марта қаттиқ шапати урди!
У ўша он ўзи вайрон этган қалб деб аталмиш муқаддас хонақоҳнинг синчларини қуртлар қандай кемираётганини кузатиб турган осий каби ҳис этди ўзини.
Тўғри, калтаклар остида эзғиланган вужуд жисман абгор бўлди, аммо Иёзнинг жони оғриди. Сарвинозга ачинди. Бу аёлнинг нега ўзини бунчалик қисмат дўлига тутиб бераётгани- унга барибир тушунарсиз қайсарликдек туюлаётганди.
“Суҳроб билан тинчгина яшасанг бўлмасмиди? Эрига хиёнат қилган ва ҳалиям садоқат кўрсатолмаётган шунча аёл яшаб юрибди-ку! Нега ўзингни-ўзинг бунчалар абгор этдинг? Шу сенга керакмиди?”
Калтаклар зарбидан ҳали тўлиқ ўзига келишга улгурмаган жувонни қўшни кампир қаровида қолдириб мулла Зиёднинг ўша — қишлоқда энг қадди тик уй деб мақталган қўрғонига кетдилар.
Бефайз ва келгувчиларни тўсрайиб кутиб оладиган, остонаси қаттиқ келиндек қовоғи солиқ уй!
Ҳамма ёқ бир энли чангга ботибди. Ясама ўриндиқлару, шош бурчак хонтахталар- бу уйга буюм бўлиб келганидан норози!
Иёз бир чеккага ирганибгина ўтирди. Ундан фарқли ўлароқ мулла Зиёднинг ҳозир жуда кайфияти чоғ эди!
—Қурбон ўлгур, қизларини ит гўшти бериб боққанми дейман-а?! Одамга ташланишини қаранг!
Сиз кўрмадингиз, иккитаси бир чеккада сизга ҳам тиш қайраб турганди, Иёзбек! Ҳалиги саги дахмардаларга ўқиган дуойимдан сездирмай буларгаям ўқиб суфлаб қўйдим. Шундан кейин секин уйларига кириб кетишди. Бўлмаса, анави келинни то ўлгунича дўппослашган бўларди.
Иёзнинг кўз олдига яна ер парчин бўлиб ётган шўрлик Сарвиноз келди. Умри бино бўлиб одам боласининг бунчалар хор ва залил бўлганини кўрган эмас.
—Ўша Қурбон деганингиз неча ёшлар атрофидаги одам? Ўзи тузук одамми? Нега аёлини фарзандларидан ҳимоя қилмайди?
Мулла Зиёд йигитнинг кўрган томошасидан ҳали-ҳануз ўзига келолмаётганини англаркан, унга худди ёш болага қарагандек писанда назар билан кўз ташлади:
—Сизга ёмон таъсир қилдими, дейман-а? Энди ораларида нима гап ўтган билмаймиз-ку! Қурбон ўзи ёмон одам эмас. Аёли ўлди. Шунча йиллик ёстиқдоши, ҳамхонаси...
Қайдам, ким билади дейсиз, энди... Инсоф берсин деймиз-да!
—Фарзандлари нечта? Шу учта қизи бор холосми, у одамнинг?
—Э, уларни қиз деб ҳам бўлмайди! Кўрдингизку ўзингиз! Қурбоннинг аслида болалари бешта!
Шу ўлган хотини унга тўртта қиз, битта ўғил туғиб бериб кетди. Хотинидан кейин Қурбон "қизларимга сал тарбияни ўргатсин!" деб кимгадир уйланди. Уям шу эшикка келиб битта қизчали бўлди. Туппа-тузук хотин эди! Назаримда у аёлниям Қурбоннинг шу қизлари чиқиштиришмади-ёв...
Иёз жим ўйланиб қолди. Мулла Зиёд эса худди ўргимчак мисол ис босган уйида бемалол кезинишга тушди.
—Буни қаранг, бўйра тагига қўйиб кетган пулим ҳалиям жойида турибди экан. Кетадиган куним биров "вос-вос" бўлиб қолган келинини ўқитгани келувди.
Шундан нари йўлга чиқиб кетдим. Барибир қишлоқ одамлари яхши-да! Омонатга ҳиёнат қилишмайди, бировнинг мулкига кўз олайтирмайди.
Ҳа эди.. Бир тарафи эшон бобонинг нарсасига кимам қўл узатарди?! Эсини ебмидики, менинг нарсамга тегса?!
Пичадан кейин чолнинг минғирлаши уйнинг ҳеч қайси бурчагидан эшитилмай қолди.
Иёз ўрнидан туриб токчадаги усти чанг бўлиб ётган ашёларнинг ёнига яқин борди. Халтада мехригиё, аждар шохи деб аталадиган ва топиш жудаям қийин бўлган камёб мугуз, "вой-вояк"нинг уяси, “ду роҳ”, “се роҳ”, “чор роҳ” деб халтасига қинғир-қийшиқ ёзувларда қаердан олингани ёзиб қўйилган йўл тупроқлари ва яна алоҳида халтачада чангиб ётган мозор тупроғи, қуритилган ва кўпинча қабристонда ўрмалаб юрадиган ўлимтик қуртлар, гугурт қутисида алчайиб ўлиб ётган калтакесак қоқиси, ҳар хил идишларда қанақадир суюқликлар, қачондир ёзиб қўйилган лекин ҳали эгаси олиб кетмаган кўр хатлар...

(Давоми бор)
@IBRATLI_SOZLARUZ Ochish/sharhlash

2022-09-01 08:43:52 ​​#тавбаи_насуҳ
Муаллиф: Ummu Zaynab Ummu
174-қисм.

Хушидан кетгандек йўлга узала тушиб ётган жувоннинг тепасидагилар жанжал давомида оёқларидан ечилиб кетган калишларини шанғиллай-шанғиллай қайта кийишди.
Сочини чамбарак қилиб бошига ўраб олган ва ўсмаси иягига довур оқиб, ёноғига кўкимтир из солган қиз-гўё шунча калтак кифоя қилмагандек яна жувоннинг тепасига хезланиб борди ва юзи-кўзи демай унинг дуч келган ерига тепа бошлади.
—Тур, ўзингча қилма мегажин! Тур деяпман, сенга! Ҳали битталаб сўраб олишим бор... Ўзингни ўлганга солиб, алдайман деб ҳомтама бўлма!
Иёз то ёнига яқинлашиб боргунча у хансираб биқинини чангаллаб қолди. Ерда ётган аёл эса қилт этмай дум тушиб ётибди.
—Ўлдириб қўяй дебсан-ку бечорани! Шунчалик ҳам шафқатсизлик бўладими? Ўзи бу аёлнинг айби нима? Ўғрими, ғарми, шаккокми?
Хўп, ким бўлган тақдирдаям уни жазолаш, таъзирини бериш сен она сути оғзидан кетмаганларга қолдими? Яна тағин қиз боласанлар-а? Эртага бировнинг даргоҳига борадиган, фарзанд туғиб бола ўстирадиган...
Ҳе, инсофсизлар!
Иёзнинг гапларидан зардаси қайнадими, қизлардан бири ерда ётган аёлга гўёки нохуш нарсага қарагандек ижирғангансимон назар ташлади. Ёввойи мушукдек пихиллаб, кўзи ёнишидан ҳали унинг ҳуморидан чиқмагани сезилиб турарди. Шу пайт мулла Зиёд ўзича ғимир-ғимир қилиб қолди. Энди уччала қизнинг ҳам шахти синиб дами ўчган, осмондан тушгандек тепаларида пайдо бўлган ёшгина йигитнинг худди хукмбардорлардек буйруқ оҳангида гапириши — уларни бирдек карахт аҳволга солиб қўйганди.
—Сизлар кимнинг қизисизлар? Отангизни танийманми?
Ва ниҳоят Мулла Зиёднинг ўзи ҳам орага аралашди. Унинг овози янграши билан ҳамма ўша тарафга ўгирилди ва қизлардан бири нафаси бўғзига тиқилгудек бўлиб чолга отасининг номини айтди.
—Қурбоннинг қизларимиз денглар! Хўш, қайси биринг каттасисан? Сенми? Ерда ётган анави шўрлик ўртанчаларингми?
Кўк кўйлакли қиз “у биздан эмас!” деб қўрс оҳангда жавоб қайтарди.
—Сенлардан бўлмаса, унда кимни шунча ўртага олиб уряпсанлар? Ишқилиб бу тўпалондан Қурбоннинг хабари борми?
—Бу мегажин бизгаям, дадамгаям бегона, эшитдингизми эшон бува! Агар жуда кимлигини билмоқчи бўлиб қизиқиб кетаётган бўлсангиз унда майли айтамиз: У шунчаки ҳизматкор! Уйимизнинг чўриси! Малайи, етимчаси...
—Э-ҳа! Ҳали Қурбон уйида чўри сақлайдиган даражада бойиб кетдими? Хабарим йўқ экан!
Ҳа, энди... Худованди карим қизи кўп одамга давлат беради-да! Жой-жойига узатсин, тенги-тўшини топиб берсин, фалокати арисин деб...
Ҳа, бу... Сенларни ҳалиям куёвга узатмадими дейман-а? Уйида чўри сақлагунча қизларини эрга берсин эди...
Сал олдин жангари макиён тусига кирган қизлар тушунарсиз тилда ғўлдираб мулла Зиёдга ўқрайганча уйлари томон юзландилар. Ерда ётган аёл эса тупроққа қоришган жойида қолди.
—Юзига сув-пув сепиб ўзига келтириб олсакмикан-а? Машинада сув бормиди?
—Термосда иссиқ чой бор.
Иёз машинага қараб юрди. Мулла Зиёд эса ўлаксахўр қушдек суқ кўзларини тикиб ер парчин бўлиб ётган жувоннинг тепасига борди:
—Э, бу Қурбоннинг янги олган хотини-ку! Ҳм... Ёшгина экан! Нафсинг хаккалак отмай ўлгур, қизи тенгини олибди...
Қийшиқ қопқоққа яримлатиб қуйилган чойни аёл томон кўтариб бораркан, Иёз мазлуманинг хиёл қимирлаб, инграганга ўхшаш овоз чиқарганини эшитди.
Чамаси у мулла Зиёд ўзига тегингани учун безовта бўлди.
—Ҳозир қўшниларидан сув сўраб кўрамиз. Пешонасидаги қонни тезда ювиб ташламасак қотиб қолади!
Сиз тепасида бўлиб туринг, Иёзбек! Мен бир кириб чиқай-чи! Бу кимнинг ховлиси эди-я?! Ишқилиб ичкарида одам бормикан?
Шунча шовқинга ҳам югуриб чиқмади, демак ким билсин... Балки қулоғи аллақачон том битган одамдир?!
Чол қўшни дарвоза томон юрган пайтда Иёз аста аёлнинг тепасига эгилди. Жувоннинг юзига ёпирилиб турган сочларини бармоқ учида четга сураркан азоб нуқси уриб кетган чеҳрага қараб бирданига анграйиб қолди.
Ўгай қизлари аёвсиз тепкилаган ёшгина жувон бу — Сарвиноз эди.

(Давоми бор)
@IBRATLI_SOZLARUZ Ochish/sharhlash

2022-09-01 08:43:36 ​​#тавбаи_насуҳ
Муаллиф: Ummu Zaynab Ummu
173-қисм

—Ана бўлди. Энди тушсак бўлаверади. Бу ерда кўп қолмаймиз. Бизга тайёрлаб қўйишган пулни оламизу кетамиз!
Чодир ичидан чўпоннинг ўн ёшлар атрофидаги қизи ёлғиз ўзи чиқиб келди. Отаси ва амакилари тепага чиқиб кетишган экан. Мулла Зиёднинг тарвузи қўлтиғидан тушиб ғижинганча машинага қайтиб бориб ўтирди.
—Занғарларга “ўн еттинчига келаман, пулни тайёрлаб қўйларинг!” деб айтгандим, келишимни билиб атай тепага қараб чиқиб кетишибди!
Энди... Пастки қишлоққа қайтамиз, кечгача агар пулни олиб келишса, олиб келишди! Олиб келишмаса, мендан хафа бўлиб юришмасин...
Иёз нигоҳини яккам-дуккам арчалар безаган қирларга тикди:
“Шунча чорвадан ўзи қанча фойда оларкан? Чол роса ичидан пишган чиқиб қолдику-а?”
Хаёлидан шу ўй ўтиши билан мулла Зиёд миқти кўзларини йўлдан узиб шартта унга юзма-юз бўлди:
—Энди Иёзбек, кўриб турганингиздек бу ерларда ўт-хашак мўл! Тоғнинг ҳавоси салқинлигига сут-қатиқ ҳам не кунгача ачимайди!
Мен ҳалиям буларга “сут-қатиғини сот, юнгини эса сўраган одамга текинга бериб юбор!” деб айтганман.
Шу сут қатиқнинг пулиниям йиғиб-териб бир шолчанинг тагини кўтарсанг анча пул бўлади. Фойдамиз зўр, кўз тегмасин! Сизда ҳам ферма бор-а? Адашмасам...
Чолнинг саволига Иёз паст овозда “отамдан қолган уч-тўртта туёғим бор холос!” деб жавоб бергандек қилди.
Деярли бир соатга яқин йўл юришди. Кафтдек кўриниб турган пастлиқда бир-бирининг пинжига тиқилгандек бўлиб уйлар кўрина бошлади.
—Шу қишлоқми дейман-а?
—Ҳа, камина бу ерда етти йилча яшаганман. Сангворнинг ҳар қаричи менга ёд бўлиб кетган. Одамлар атай узоқ-узоқлардан келиб мени хурмат-эхтиром билан қишлоқларига олиб кетарди. Шу яйловдаги туёқларни ҳали униси учта, ҳали буниси тўртта ташлаб кетиб кўпайтирганман, Иёзбек!
Мулла Зиёд гапира туриб кўзи билан орқага имо қилди:
—Сал узансангиз орқада термос бор. Шундан бир пиёла чой қуйиб узатинг, томоқ ўлгур қақраб кетди-ку! Чанқаган бўлсангиз, ўзингиз ҳам қуйиб ичинг! Йўл бу ёғига силкитмайди...
Термоснинг қийшайиб кетган қопқоғи чол айтган пиёла вазифасини ўтаркан. Иёз унга тоби чиқиб қолган чойдан қуяётиб ўзининг ҳам чанқаганини ҳис қилди. Аммо мулла Зиёднинг лаби теккан идишдан сув ичишга иргангани боис тамшанганча жим ўтираверди.
Ёнбошда тоғлар виқор билан худди бошига оппоқ бўрк кийган соқчидек тизилишиб турибди. Уларнинг пойида эса бағрига минг-минг йилқини яширган ям-яшил қир-адирлар...
Томорқаси чавра билан тўсилган ва паст-баланд қилиб қурилган уйлардан сўнг атрофи пахса девор билан ўралган қўрғонлар бошланди.
—Шу ерда энг қадди тик уй меники! Кўча-кўйда истаган одамни тўхтатиб “эшон бува”нинг уйи қайси?" десангиз, қўли кўксида тўғри меникини кўрсатиб юборади, Иёзбек! Обрў-Эътиборимиз яхши бу ерда...
Иёз кўчасига машина оралаганини билиб дарвозасидан аланг-жаланг қилиб мўралаётган болаларга қаради. Хатто томларда ҳам болалар!
Шу пайт аллақандай аёл худди биров ортидан қуваётгандек ғалати бир тезликда кўчага чопиб чиқди.
—Ие! Ё Тавбангдан кетай...
Мулла Зиёд усиз ҳам йўртма тойчоқдек имиллаб юриб бораётган машинасини секинлатди.
Ҳалиги аёлни қувиб чиққан қизлар кўз очиб юмгунча унга етиб олишди ва қоқ кўчанинг ўртасида уни сочидан тортиб, усти-бошини чангга қориштирганча дўппослаб ура кетишди.
Иёз аёлларнинг даҳанаки жанжалларига кўп бора гувоҳ бўлганди-ю, аммо бу тарзда соч юлиб, ёқа йиртиб, тепкилашлар билан ўтадиган шармандали томошага ҳали бирон марта шоҳид бўлмаганди.
—Тоғликлар ўзи сал қўрс халқ бўлади-да! Бу жувон шунча тепкиланишига қараганда кечириб бўлмас айб қилган шекилли...
Ўзича таъбиргўйлик қила бошлаган чолга Иёз машинани тўхтатишни буюрди.
—Э, аралашманг-ей, билмайсиз-ку бизгача ораларида нима иш ўтган! Энди бу хотинларнинг майда-чуйда ғалваси! Қўйинг, ўзлари тинчитиб олишади, Иёзбек!
Хушидан кетгандек йўлга узала тушиб ётган жувоннинг тепасидагилар жанжал давомида оёқларидан ечилиб кетган калишларини шанғиллай-шанғиллай қайта кийишди.

(Давоми бор)
@IBRATLI_SOZLARUZ Ochish/sharhlash

2022-09-01 08:43:26 ​​#тавбаи_насуҳ
Муаллиф: Ummu Zaynab Ummu
172-қисм.

Кейин олов унинг ёнида қовжираб ётган бошқа буталарга ўтди ва кўз очиб юмгунча чўл гуриллаб ёнаётган аланга домида қолди.
Иёз атрофга аланглаб қаради, гирди олов ҳалқа! Жонни аёвсиз тоблаётган оташ дами энди минг хисса ортгандек бўлди.
—Сув... Сув борми? Сув деяпман...
Ён-атрофида нимадир чириқлагандек бўлиб беҳол кўзларини очди. Аввал шифтни сўнгра ўзига ҳавотир аралаш қараб турган таниш чеҳрани кўрди.
—Мана сув! Илтимос бошингизни қимирлатманг... Секин ҳаракат қиламиз... Қани...
Иёз даҳшатли ёнғин аслида тушида рўй берганлигини ҳис қилиб енгил тортди ва ўзига сув ичирмоқчи бўлаётган қизга беихтиёр тикилиб қолди:
“Бу қизни қаерда кўрганман? Нега бунчалар таниш? Ёнимга иш билан келганми? Ёки тушимда кўрганманми?”
Эшик очилиб ичкарига Афшар хоним кириб келганда Иёз Хуршеданинг қўлидаги пиёладан ютоқиб-ютоқиб сув хўплаётган эди. Хоним ўғлини кўрди-ю, ўзини тутолмай йиғлаб юборди.



—Иёзбекни тоққа олиб кетмоқчиман. Ҳам ишлайди, ҳам бироз тоза ҳавода дам олиб, ҳордиқ чиқаради. Ҳали ўзига айтмадим. Минг қилса ҳам онасисиз, ўзингиз йўриғи билан тушунтиринг! Одамлар кўча-кўйда оёғи билан эмас, оғзи билан юрибди. Эшитса сиқилади.
Ўйлаб қарасак, Иёзбекнинг шу гап-сўзлардан озгина йироқ бўлиб тургани ҳаммамизгаям яхши экан, сингил...
Қулоғимиз ортиқча ғалвадан ҳоли бўлади. Хўш, мен айтган таклифга нима дейсиз?!
Афшар хоним энди мулла Зиёдга анча ён боса бошлаган эди. У билдирган таклиф ҳозир ҳам ғоят жўяли таклифдек кўринди. Фақатгина чолнинг тоққа олиб кетяпман деб Иёзни аслида қаёққа олиб кетаётгани мавҳум.
—Тавилдарага кетамиз. Узоғи бир ой ўша ерда бўламиз. Янаям қанча қолишни Иёзбекнинг ўзи ҳал қилади.
—Майли, қаерда бўлса ҳам жони соғ бўлса бўлди...
Шундан кейин саёҳат ҳақидаги хабарни Иёзга Афшар хонимнинг ўзи етказди.
—Биздан ҳавотир олма ўғлим, сенсизам бир амаллаймиз. Мулла Зиёдга эса мен сенга ишонгандек ишонаман, бу одам икки кун тепангда типпа-тик турди. То ўзингга келгунингча мениям уринтирмай ҳамма ишни бир ўзи тинчитди, жони соғ бўлсин...
Ҳали ёшсан, озми-кўпми касб қилдинг. Ишинг одамларнинг юк-зиёнини олиш эканлигини биламан. Шунинг учун бошинг охирги пайтлар гап-сўзлару бало-офатлардан чиқмай қолди. Сенга барибир оқ-қорани танитадиган битта устоз керак. Мулла Зиёд кўп нарсани биладиган илмли одам. Йўл-йўриқни билади.
Ўйлайманки, унинг этагидан тутсанг, зарар кўрмайсан...
Иёз онасининг гапларини эшитиб ўйланиб қолди. Онаси аввал бу чолни унчалик ҳам хушламасди. Аммо охирги воқеалардан сўнг фикри сал яхши томонга ўзгариб қолгандек.
—Она, мен гап-сўзлардан қочиб юрадиган одам эмасман. Кейин менга устоз шарт эмас. Бошимга тушган савдолар билсангиз...
Иёз онасининг ортида хўмрайиб турган устоди кабирни кўриб гапидан чалғиди. Бароққош унга куни кеча тепасидан кетмай турган қора кўланкани туйқус эслатиб юборди.
“Демак, у шу ерда! Азройил деб ўйлаганим аслида устоди кабир бўлган!
Қизиқ, у бошим устида туриб олиб нимани ўқиётганди? Адашмасам, дуонинг охирини салгина овоз чиқариб ўқиди.
Ёки менга шундай туюлдими?”



Иёз мулла Зиёднинг қанчалик бой одам эканлигини Тавилдарага келиб билди. Яйловда ўн бешта чўпон ва ўттиздан ортиқ ит қўриқлаётган мингларча қўй, юзтача сигир-бузоқ ва яна шунча йилқи — Мулла Зиёднинг қир-адирларга сочилиб кетган ҳазинасининг бир бўлаги эди.
Итлар ёлғизоёқ йўлдан то чўпонлар яшаётган кулба яқинигача улардан бир қадам орқада қолмай таъқиб қилиб келди. Ҳаммаси сўйлоқтиш, бир-биридан хунук, ҳатто бўрилар тўдасидан ҳам ҳайиқмайдиган ваҳшатли итлар эди.
—Машинадан тушмай туринг, Иёзбек! Мен ҳозир кўрасиз, буларни боплайман...
Мулла Зиёд пичирлаб дуо ўқиди ва кафтида яшириб ўтирган ниманидир машина ойнасидан ташқарига сочиб юборди.
Иёз ҳозир унинг қўлини итлар узиб олса керак деб ўйлаётганди. Зум ўтмай галлалашиб турган саги дахмардалар гўёки хонаки итдек пусиб бирин-кетин чодир тарафга ўтиб кетди.

(Давоми бор)
@IBRATLI_SOZLARUZ Ochish/sharhlash

2022-09-01 06:46:25 ВАТАН ТАНЛАНМАЙДИ.

«Ватан танланмайди. Қаерда туғилиш, Ватан қилиш — Аллоҳнинг сизга инъоми.

Мустақиллик бўлиб, йўллар очилган пайти Абдусамад ота қариб қолган, бир ўзи узоқ сафарга чиқа олмай қолганди. Танаси бошқа дард билмас, деганларидек катта-катта тижорат эгалари бўлган ўғиллари турли баҳоналар билан уни ўз юртига олиб боришмас эди. Анча «инжиқлашиб» қолган отадан ўғиллари сўрашибди:

― Ота, сизга нима етишмаяпти?

― Ўз уйимни соғиндим.

― Данғиллама ҳовлида турсангиз, атрофингизда хизматкорлар гирдикапалак бўлса. Алмисоқдан қолган ўша кулбани нима қиласиз?

― Менинг уйимда сўрилар бор эди. Сўри ёнидаги дарахт соясида дам олардим.

― Ота, ҳаммасини шу ерда қилиб берамиз.

Ўғиллар сўри ясатишибди. Сўри атрофига дарахтлар ўтқазишибди. Отага на мева, на соя берадиган бу дарахтлари ҳам ёқмабди. Ўғиллар Туркиядан мевали дарахтлар олиб келтириб ўтқазишибди. Ота:

― Сўри остидан анҳор оқарди. Сувлари шилдираб турарди. Тарвузни дуррага боғлаб анҳорга ташлаб қўярдим, кечқурун сўйиб ердик…

Ўғиллар сўнгги технологияни ишга солиб суви доимо айланиб турадиган сунъий анҳор барпо этишибди. Оталари тасвирлагандек анҳорга тошларни солиб, шилдирайдиган қилишибди. Албатта маълум ҳажмдаги сув айланиб тургани билан анҳор бўлолмайди. Ота:

― Бизнинг анҳорнинг шабадаси бўларди, сув бўйида ўсган ялпизнинг ҳиди хонадонимизни тутарди. Шомдан кейин дарахтларни аста шитирлатган шабадани соғиндим.

Ўғиллар махсус кондиционер ва вентиляцион тизим барпо қилиб, шабадани йўлга қўйишибди. Ялпиз ҳидли ҳаво пуркагичлардан фойдаланишибди. Ота соғинганларини тополмай борига сабр қилар, лекин қалби таскин топмаётгани юзидан аён эди. Ўғиллари:

― Ота, ҳаммасини ўша уйингиздек қилиб бердик. Яна нега маъюссиз?

― Асрдан кейин ҳовлига анҳордан сув олиб сепардик. Сув сепилган тупроғимнинг ҳиди… Ўша ҳидни соғиндим…

Ўғиллар учун бошқа илож қолмабди. Отани олиб, ўз юрти томон йўл олишибди. У жойлар ўзгариб кетган, лекин ўша анҳорли хонадон, бир хоналик эски кулба сақланган экан. Ота кўз ёш тўкиб, соғинган жойларини кўзга суртибди. Тадбиркор ўғиллар уч кундаёқ зерикиб, «кетайлик»ка тушишибди. Ота эса ҳеч кетгиси келмас, ҳар куни зиёратига келган одамларнинг суҳбатларидан ҳузур оларди. Ўғиллар ўз юртларига қайтишибди. Ота эса Марғилонда қолибди. Бир ойдан сўнг катта ўғли келиб, олиб кетишга ҳаракат қилибди. Ота кўнмабди. Уч ойдан сўнг ота ўша анҳор устидаги сўрида жон таслим этибди…»

Ватанни севиш — инсоннинг фитратидаги туйғу. Уни ҳеч ким тортиб ололмайди.

Давронбек Тожиалиев

•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
Биз билан бирга бўлинг
https://t.me/+ksQFxKpuWoU2MTk6 Ochish/sharhlash

2022-09-01 06:46:10 Мустақиллик байрами муборак бўлсин, азиз юртдошлар!

Юртимиз тинч, осмонимиз мусаффо, халқимиз дастурхони тўкин-сочин бўлсин!

Тинчлигимизга кўз тегмасин!

•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
Биз билан бирга бўлинг
https://t.me/+ksQFxKpuWoU2MTk6 Ochish/sharhlash

2022-09-01 06:45:58 Ассалому алайкум ва роҳматуллоҳи ва барокатуҳ.

Хайрли тонг Азизлар!
Аллоҳим тонгингизни нурафшон, кўнглингизни хотиржам қилсин!

Байрам тонги барчамизга муборак бўлсин!

Аллох хонадонингизга фақат қувонч ва шодлик, меҳр-оқибат, рўзғорингизга барака, халол ризқ, барчангизга мустаҳкам соғлик ва иймон зиёдалигини насиб қилиб, ҳамиша яхшиликлари устида қилсин!

Бахт қидирганларга бахт, фарзандсизларга фарзанд, ёлғизларга ҳамрох, дардманлар дардига даво, беморларга шифо берсин!

Ишингизда ривож, ўзингизга омад ёр бўлсин, фарзандлар камолини кўринг.. Аллоҳ доим ҳамрох ўзи паноҳига олсин.

Бу куннинг шодликлари Сизга хамроҳ бўлсин, қадирдон...

•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
Биз билан бирга бўлинг
https://t.me/+ksQFxKpuWoU2MTk6 Ochish/sharhlash

2022-08-31 13:46:35 Бориб эшикни тақиллатди.
- Бўлди қизлар энди мени навбатим.
 
Сулув Дилрозга қараб гаплашасанми деди.
  - Уни кўришни ҳоҳламайман. Менга ишонмади.
   - Уни ҳам тушун қара сенга қанчалик ўхшайман. Мени биз бир йўлдош ичида ўсганмиз бўлмаса бу даражада ўхшамасдик. Чунки ажратишни иложи йўқ. Биласанми неча кундан бери уйига кетмайди ҳисоб. Сени кутавериб адо бўлди. Мен уни чақиб олмасам туролмайман менга этибор қилма.

- Ҳозир гаплашолмиман ўзимга келиб олай.
  - Хўп унда Дилнура уни кетқазиб юбор сен юмошроқ гапирасан. Яна агар мободо поччам бўладиган бўлса совуқчилик туширмай ўртага.
  - Эе бор- э Сулув нималар деяверасан а?
  Дилнура Комронга эртага келишини айтиб жўнатиб юборди.

Ботир ака учала қизини ҳам уйига олиб кетди. Кейин улар билан аниқ мақсадни гаплашиб олди. Дилнурани катта қилган оила билан яшайдими ёки шу уйда қоладими шуни сўради.
  - Адажон мен улардан ҳам воз кечолмиман икки ўртада яшайвераман. Бизни ойимни олдиларига олиб борасизми бугун?
  - Уни шу ерга олиб келаман. Энди сизлар борсиз кўнглим анча хотиржам.


Салима опа бир хилда ўтиради базида дод солиб йиғларди. Болаларим дея нола қилиб чиқарди. Дилнура сабр билан ишга киришди. Олдинига секин асталик билан дарддош бўлиб олди. Салима опа болаларим учта эди ҳеч ким менга ишонмади дея тинмай йиғларди. 1 ҳафталар дардини айтиб йиғлади. Дилнура сизга ишонаман болалариз учта рост бу уларни топиб бераман дея далда берарди. Салима опага бериладиган тинчлантирувчиларни камайтириб борди. Энди аёл буткул Дилнурага ишонар эди. Дилнура эндиликда учта қизни ҳам ёшлигидаги суратларни йиғиши керак эди.
  - Сулув,Дилроз мени диққат билан эшитинг. Бизга чақалоқликдан бошлаб ҳозиргача тушилган суратлар керак. Дилроз сен ҳам олиб кела оласанми? Мен ҳам Нодира ойим билан гаплашдим тўплаб қоядиган бўлдилар

- Мен боришга қўрқаман. Мардон тутиб олса кейин... Ўйлашни ҳам хоҳламиман. У мени билмаслиги керак.
  - Унда мен бораман сени ўрнингга. Сен эса ойимизга қарайсан.
- Сулув жинни бўлдингми? Улар сенга зиён етказсачи?
  - Собир  билан бораман у мени ёлғиз қолдирмайди.
  - Яхшиси Дилроз ўзинг бор Комрон билан.
Дилнура энг тўғри йўл шу деб айтганди.
- Бу Лайлимиз ҳали Мажнунларини кечирмаптилаю бирга боришга йўл бўлсин.
- Сулув яраштириб қўяқол шуларни.
- Комронни жиғига тегким келадие бирам. Ярашса бу ёғи тўйда энди.
- Дилбар хоним мени келин қилмайди камбағал хизматкор деб.
Сулув:
Бекорларни айтибсан сен кимсан Ботир Рустамовнинг қизисан буни қонунан ўзгартириб олдикку.
•┈┈┈┈•❈••✾••❈•┈┈┈┈•
Яқинларингизга юборинг!
https://t.me/+ksQFxKpuWoU2MTk6 Ochish/sharhlash

2022-08-31 13:46:26 - Сендан илтимос учаламиз бир бўлиб ойимни олдига борайлик тузалсин. Кейин майли ойингни олдига қайтавер. Сен тўкис оилада улғайдинг менга онасизликни раво кўрма. Дилроз ҳам етимликда жуда қийналган. Ҳозир яшагиси ҳам келмаяпти. Уни ҳам ҳаётга қайтарайлик. Холажон сиз ҳам норози бўлманг биз қизизни тортиб олмоқчи эмасмиз фақат ёрдам берса бўлди.
  - Майли қизим мен мингдан минг розиман. У аёл сендайин қизни менга дунёга келтирган у туфайли оналикни билдим уни соғайишига ёрдам беринглар. Зора ҳаммаси изига тушса.
   - Унда эртага сени шу манзилда кутаман. Кейин Дилрозни олдига борамиз.
Хайрлашиб кетишди. Она бола ёлғиз бир бирига термулиб қолишди.
  - Мени кечир қизим сенга ҳақиқатни айтмаганим учун.
  - Ойи буни ҳазм қилишим қийин лекин сиз кечирим сўрайдиган иш қилмадиз. Укали бўлсам ҳам икковимизни бир кўзда кўрдингиз. Мен сиздан ўлгунимча қарздорман.



Эртаси куни.
  Сулув соатига қараб у ёқдан бу ёққа бориб келарди.
  - Вой ана келдинг. Келмасангчи деб қўрқдим.
  - Сулув мени бўлагимсизлар. Қандай келмаслигим мумкин. Сени биринчи кўрганимдаёқ бир умрлик танишимни кўргандай бўлгандим.
  - Юрақол Дилрозни олдига.
   Дилроз ҳамон бир хил ҳолатда ётарди.
- Салом эгизагимиз Дилроз биз келдик. Жигарим турақол сени энди ёлғиз қолдирмаймиз сира ҳам ажралмаймиз.
  - Дилроз сен билан юзма юз ўтириб суҳбатлашиш орзусидамиз. Ойимизни ўз ҳолига қайтарайлик адам ҳам чўкиб қолганлар. Энди топилган болаларидан биттасига бир нима бўлса чидолмайдилар. Ўзи шундоғам ойимни йиллар давомида қаратиб келганлари ҳам у кишини қаддиларини эгиб қўйган.
  Қизлар анча ўтиришди. Кейин Сулув Дилнурани уйига олиб кетди.
- Адажон қаердасиз? Қаранг ким келди. Ада!
- Сулув бунча додлама...
Қизим жоним болам. Кўзларимга ишонмайман наҳот сени топишди.
  Сулув Дилнурани судрагудек қилиб қўлидан ушлаб дадасини олдига олиб келди. Учовлари ҳам қучоқлашиб йиғлашарди. Бу кун шодиёна бўлди дилдан суҳбат қуришди. Дилнурани соҳаси психология бўлгани сабаб ойисини ўзи тузатишга ҳаракат қилишини айтди. Эртаси куни касалхонага борганларида ичкарида Комрон ўтирарди.
  Комрон Дилроздан чин кўнгилдан кечирим сўрар қилган ишидан пушаймон эканини айтарди. Сулувни Дилроз деб ўйлаганини ва уни Собир билан кўриб жахл отига минганини айтиб узр сўрарди.
   - Вой кимлар кептия. Комрончик қани бу ердан марш жўнангчи. Мени эгизагимни шу ахволга солиб яна ҳеч нима бўлмагандай туришизга ўлайми.
  - Сулув мен қаттиқ пушаймонман. Ўзинг нима қилардинг севганингни бошқаси билан кўрсанг?
  - Сен Дилрозни севмагансан уни мен деб ўйлаб ахмоқона қасдингни олмоқчи бўлгансан. Қайтиб келма уни олдига.
  - Сен буни тақиқлолмайсан. Мен хоҳлаганимда келаман унутма буни.
  - Бўлди қилинглар стоп. Гапга энди Дилнура аралашмаса бўлмасди. Комрон бошқа пайт келарсиз кетинг энди.
  - Дилнурахон одам одамга ўхшайди дегандиз. Тақдирни қарангки сизни эгизингиз бўлиб чиқди.
  - Ҳа шунақа бўлди. Энди эса кетинг.
  Дилрозда ҳаракат сезилди. Сулувни шифокорни чақиришга кетди.
10 кун деганда кўзини очган қиз ўзига икки томчи сувдек ўхшаш қизларни кўриб ҳаяжондан гапиролмай қолди.
  - Дилрозим ўзимни қўрқитдингку ёмонам. Сенга бир гап бўлса ойимизни қанақа қилиб даволардик.
   - Хурсандман сени кўрганимдан. Узр биз эгизакларинг мен Дилнура бу эса Сулув бўламиз.
   - Демак сенга ўхшаганим учун мени сен дейишган эканда.
  - Анави лаънати Комрон деб бўлди ҳаммаси эеэ бу муҳиммас муҳими агар у сени уйига олиб кетмаганда ҳеч нимадан бехабар бўлардик. Ҳозир адамни чақирдим келадила. У киши ҳам сендан жуда ҳавотирда эдила ухлаганингда неча марталаб келдила. Энди эса оёққа туришинг билан ойимизни олдиларига борамиз.

  - Нималар деяпсан? Мени ойим билан дадам вафот этганлар.
  - Сени ҳеч нимадан хабаринг йўқ ҳали унда эшит.
Сулув ҳаммасини бирма бир айтиб берди. Комронни уни ургани сабабини ҳам.
Қизлар бир бирини минг йилдан бери билгандай иноқлашиб кетишди. Ҳеч суҳбатлари тугамасди. Комрон эса хонадан қизларни чиқишини кутиб турарди. Суюклисини кўришни ундан кечирим сўрашни ҳоҳларди. Ochish/sharhlash

2022-08-31 13:46:26 - Салом куттириб қўймадимми?
- Ваалейкум ассалом. Сизларда тўлиқ салом берилмайдими?
- Ие бу нима деганиз. Нима хато гапирдимми?
- Ассалому алейкум бўлади қизиии.
- Воой хўўўп келаси сафар энди.
- Демак келаси сафар ҳам кўришамиз деганими бу?
  - Эеэ тавба ғалати одам экансиз. Хўўш мақсадга ўтсак нега чақирдиз? Агар сиз ҳам севги изҳори қилмоқчи бўлсангиз...
- Кечикдимми шунақа демоқчимисиз?
- Охиригача эшитингда бу мавзуда гапирманг демоқчи эдим чуки ҳали бир йил ўқишим бор.
- Мен умуман бошқа сиз ўйламаган мавзуда гапираман. Хуллас мана бу расмларни кўрингчи- Мурод қизга иккита сурат тутқазди иккисида ҳам битта қизни расмни бор.
- Нимааааа? Мени фотошоп қилдизми? Бунга қандай ҳаддиз сиғди ҳазилми бу?
  - Асабийлашманг бу сиз эмассиз. Буниси Дилроз буниси эса Сулув бўлади.
- Мендан нима истайсиз унда?
- Анча йиллар олдин машхур бизнесмен Ботир Рустамовнинг узоқ йиллар кутилган фарзанди туғилди. Лекин фарзанди эмас фарзандлари туғилган. Сизлар уч эгизаксиз. Афсуски разил кимсалар сабабли иккингизни сотиб юборишган. Дилроз ва сизни. Ойиз билан адезга эса битта чақалоқ туғилди дейишган. Онангиз туғруқ вақти сизларни кўриб кейин ахволи оғирлашиб қолган ҳушини йўқотган. Доя ва ўгай бувиз катта пул эвазига сизни сотган. Бу воқеа очилмай қоларди токи Сулув Дилрозни кўрмагунига қадар. Онангиз ҳам болам 3та эди деб руҳияти издан чиққан у ҳозирам ўша ахволда.
- Ишонмайман. Мени ҳеч қанақа эгизим йўқ бу ёлғон. Дилмурод Баротовични ёлғиз қизиман мен

Алдашга бошқа одам қуриб қолганми?

- Бу ҳақиқат. Ҳоҳласангиз ота онангиздан сўранг.

- Кўрамиз агар ёлғон бўлиб чиқса мендан ўпкаламанг. Соғ бўлинг.

   Дилнура карахт эди энди нима бўлади агар бу ҳақиқат бўлса нима қиламан? Илоҳим ундай бўлмасин дея нола қиларди.






  Ўша куни Комрон қўнғироқ қилиш учун чиқиб Собирга сим қоқди:
- Ало Собир тузукмисан? Дилроз ўзига келдими? Сулувдан сўрадингми? Ҳалиям ўша ахвол дейсанми? Сулувга айт мен учинчисини кўрдим. Ойимни дугонасини қизи экан худди икки томчи сувдек ўхшайди. Айтиб қўярсан. Бўпти янгилик бўлса хабар қил.


    Комронга ойиси Дилнурани ҳадеб мақтар келин қилмоқчилигини айтарди. Комрон эса севган қизи борлигини у ҳам яхши оилани қизи эканини фақат бироз вақт ўтсин кейин таништиришини айтди. Дилбар опа эса Дилнура қўлдан чиқмасин дея Козимни йўлга солишни ўйларди.

   
   Сулув Собирдан учинчи қизни эшитгач эртасига Собир билан манзилни аниқлаб йўлга тушишди. Зероки у кутишни ёмон кўрарди. Ички ишлар қидираётган бўлсада ўзи ҳам бекор ўтирмасликни афзал билди. Ҳашамати ўзларини уйичалик бўлмасада бойлиги билиниб турадиган уйни қўнғироғини босди. Бироз ўтиб уйдан унчалик қариб улгурмаган аёл чиқди.
  - Ассалому алейкум.
  - Валейкум салом.Қизим келдингми? Айтардим сенга қора соч ярашади деб. Ахийри бўябсанда. Айтган йигитинг шуми? Кир уйга нега остонада турибсан?
- Узр холажон менга қизиз керак у билан кўришмоқчиман.
   - Дилнура жинни бўлдингми бу нима ҳазил?
- Менга ҳам Дилнура керак мен уни эгизакларидан бириман.
- Нимааа? Бу манзилни ким берди? Тезда уйимдан кет ортиқ безовта қилма бизни. Мен ўша вақт ҳаммаси ёпиқ қолишига келишганман. Мендан қизимни айиролмайсан.
  - Мен сиздан қизизни айирмоқчи эмасман. Фақат жигарим билан кўришмоқчиман.
  -Сени битта кўришишимг менга қимматга тушади яккаю ягонам мендан воз кечади биласанми шуни? Мен уни чақалоқлигидан катта қилганман. У мени болам.
Нодира опа йиғларди юраги эзилиб. Шу вақт Муродни олдидан қайтган Дилнура суҳбатни ярмидан ҳаммасини эшитиб турган эди. Гап билан бўлиб ўзларидан сал нарида турган қизни пайқашмади ҳам. Охирги гапни эшитган қиз югуриб онасини бағрига ўзини отди. У ҳам йиғларди.
  - Ойижон йиғламанг. Мен сизни қизизман. Ягонамкусиз қандай воз кечай сиздан айтинг? Мени онам бўлиб қоласиз йиғламанг фақат.
Улар ҳаммалари уйга киришди. Сулув нима воқеалар бўлганини ҳозирда бир эгизаги кўзини очмай беҳуш ётганигача айтиб берди. Ochish/sharhlash