Соғлиқни сақлаш вазирлиги | Вакцина – ягона чора!

2024-01-28 09:39:25 ​ Остеопороз: Қирқ ёшдан кейин нега суяк емирилиши кучаяди?

Мурод Ирисметов,
Республика ихтисослаштирилган травматология ва ортопедия илмий-амалий тиббиёт маркази директори:

— Ёш ўтиши билан инсон суяклари мўртлашиб бораверади. Аксарият отахону онахонларимиз бел, оёқ, умуртқа, бўғим оғриқларидан тез-тез шикоят қилишининг сабаби шунда. Буни тиббиётда остеопороз деб атаймиз.

Чунки одам 30 ёшга киргунича суяклари турли туз ва микроэлементлар билан тўйиниб, мустаҳкамланади. Бироқ бу маррадан сўнг организмда қон айланиш тизими издан чиқиши ва бошқа сабаблар туфайли суяк ҳажми камая бошлайди, бу эса остеопорозга олиб келади.

40 ёшдан кейин суякнинг юпқалашиши, яъни мўртлашиши кучаяди. Мазкур жараён танада калъций ионларининг суякларга яхши сингмаслиги оқибатида юз беради. Ушбу омил суяклар зичлиги камайишига олиб келади.

Бунинг турли сабаблари бор. Аввало, калъций моддасини емирувчи тўқималар фаолиятиa кучайиб, қурувчи тўқималар кальций ионларини етказиб беришга улгурмайди. Иккинчидан, қурувчи тўқималар фаолияти сусайиши мумкин. Учинчидан, ҳар икки тўқима фаолияти бир вақтда бузилиши мумкин.

Остеопороз аёллар ўртасида эркакларга нисбатан тўрт марта кўпроқ учраши илмий тадқиқотлар давомида исботланган. Уларда 50 ёшдан сўнг суяклар юмшаши кескин жадаллашади.

Айниқса, олтмиш беш ёшдан ошган опаларимизда бу патологияга тез-тез дуч келамиз. Шунингдек, касалликка ўта озғинлик, эндокрин бузилишлар, менопауза(климакс)нинг барвақт бошланиши, узоқ вақт дори-дармонлар қабул қилиш сингари ҳолатлар, гормонал ўзгаришлар ҳам сабаб бўлади.

Узоқ йиллик тажрабадан келиб чиқиб айтишим мумкинки, бу дарддан, биринчи навбатда, умуртқа поғонаси суяклари азият чекади. Яъни уларнинг зичлиги камайиб, баъзан синиши кузатилади.

Хасталикнинг оғир асоратларидан бири — сон суяги бўйнининг синиши. Оқибатда бемор тўшакка михланиб қолади. Камҳаракатлик остеопорзни янада кучайтириб, ногиронликка олиб бориши мумкин.

Ваҳоланки, замонавий тиббиёт хасталикни эрта босқичда аниқлаш имконини бермоқда. Энг самарали диагностика усули сифатида суяк денситометриясини келтириш мумкин. Эллик ёшдан кейин ҳар бир инсон йилига суяк зичлигини ўлчовчи ушбу текширувдан ўтиб туриши мақсадга мувофиқ.

Ҳозир Республика ихтисослаштирилган травматология ва ортопедия илмий-амалий тиббиёт марказида мазкур касаллик энг илғор технологиялар орқали аниқланиб, самарали даволанмоқда.

Хасталикнинг олдини олиш учун эса тўғри овқатланиш муҳим. Пишлоқ, сут, қатиқ, сариёғ, кунжут, балиқ, турли кўкат ва мевалар каби кальций, калий, Д витаминига бой маҳсулотларни кўпроқ истеъмол қилиш, ўз навбатида, жисмоний фаол ҳаёт тарзи инсонларни кексаликда турли оғир дард ва уларнинг асоратларидан асрайди.

Соғлиқни сақлаш вазирлиги
Матбуот хизмати.

@ssvuz | @ssvmatbuotkotibi |Facebook | Instagram Ochish/sharhlash

2024-01-28 08:03:41 Қаттиқ хуррак отиш, ёмон уйқу ва ҳолсизлик уйқу апноэ синдроми аломатлари бўлиши мумкин

Уйқу апноэ синдроми дунё аҳолиси ўртасида кенг тарқалган касаллик бўлиб, бугунги кунда 1 миллиардан ортиқ киши ушбу хасталикка чалинган.

Cиндром обструктив ёки марказий бўлиши мумкин. Касаллик асосан семизлик, томоқ, бурун касалликлари туфайли келиб чиқади.

Уйқу пайтида қаттиқ хуррак отиш, нафас сиқилиши хасталикнинг асосий белгилари ҳисобланади. Бундан ташқари, тунда уйқунинг тез-тез бузилиши туфайли ушбу хасталикка чалинган инсонлар кундузи ўзини ҳолсиз ва асабий ҳис қилади.

Беморга аниқ ташхис қўйиш учун полисомнография (ПСГ) текшируви ўтказилиб, махсус ускуна ёрдамида инсоннинг уйқу пайтидаги физиологик кўрсаткичлари қайд этилади.

Уйқу апноэ синдромини даволаш усули уни келтириб чиқарган сабабларга қараб танланади. Амалиётда асосан доимий мусбат ҳаво босимини берувчи махсус қурилма қўлланилади. Бу қурилма нафас йўлларини очиқ сақлашга ёрдам беради ва ухлаш вақтида улар тўсилиб қолишининг олдини олади.

Айрим ҳолларда нафас олиш йўлларида жарроҳлик амалиётини бажариш ёки электростимуляция муолажасини ўтказиш зарурати туғилиши мумкин.

Уйқу апноэ синдромини ўз вақтида даволамаса, юрак-қон томир касалликлари, гипертония, диабетга чалиниш хавфи ортади, хотира ва диққат-эътибор сусаяди.

Касаллик профилактикаси учун бир қанча тавсияларга риоя қилиш лозим. Хусусан, соғлом турмуш тарзи, зарарли одатлардан воз кечиш, жисмоний фаоллик уйқу апноэ синдромига чалиниш хавфини бир неча баробарга камайтиради.

Соғлиқни сақлаш вазирлиги
Матбуот хизмати.

@ssvuz | @ssvmatbuotkotibi | Facebook | Instagram Ochish/sharhlash

2024-01-27 14:07:15 #Биласизми

Тиббиёт ходимининг фаолиятига тўсқинлик қилганлик учун жавобгарлик бор

Тиббиёт ходимининг қонуний тиббий фаолиятига тўсқинлик қилиш ёки шу мақсадда тиббиёт ходимига қонунга хилоф равишда ҳар қандай шаклда таъсир ўтказиш қуйидаги жавобгарликка сабаб бўлади:

фуқароларга БҲМнинг 5 бараваридан 7 бараваригача (1 млн 700 минг сўмдан 2 млн 380 минг сўмгача) миқдорда жарима;

мансабдор шахсларга БҲМнинг 7 бараваридан 10 бараваригача (2 млн 380 минг сўмдан 3 млн 400 минг сўмгача) миқдорда жарима ёки 15 суткагача муддатга маъмурий қамоқ.

@ssvuz | @ssvmatbuotkotibi | Facebook | Instagram Ochish/sharhlash

2024-01-27 10:20:00 Аллергик касаллиги бўлган беморлар учун бепул консультация ва текширувлар ўтказилади

Шу йилнинг 29-30 январь кунлари Республика ихтисослаштирилган аллергология ва клиник иммунология илмий-амалий тиббиёт маркази маслаҳат поликлиникасида “Очиқ эшиклар куни” муносабати билан аллергик касалликлари бўлган катталар ва болалар учун бепул консультация ҳамда қон таҳлиллари акцияси ўтказилади.

Унга аллергология соҳасида муваффақиятли фаолият олиб бораётган етакчи мутахассислар жалб этилади.

Манзил: Тошкент шаҳри, Олмазор тумани, Шифокорлар кўчаси, 2-уй.

Локация бу ерда кўрсатилган.

Қўшимча маълумот учун:

+99890 024 55 03.

@ssvuz | @ssvmatbuotkotibi |Facebook | Instagram Ochish/sharhlash

2024-01-26 15:46:42 Соғлиқни сақлаш масъулларининг Хитойга ташрифи доирасида қандай келишувларга эришилди?

Аввал хабар берганимиздек, Соғлиқни сақлаш вазири ўринбосари Ф. Ташпулатов бошчилигидаги соҳа масъулларидан иборат делегация хизмат сафари билан Хитой Халқ Республикасида бўлди.

Ташриф давомида вакилларимиз 25 январь куни Шэньчжэнь шаҳрида бўлиб ўтган Ўзбекистон-Хитой қўшма инвестиция форумида иштирок этди.

Тадбир доирасида делегация аъзолари Хитойнинг етакчи компания ва ташкилотлари вакиллари билан G2B форматида бир қанча учрашувлар ўтказди.

Юртимизда тиббиёт муассасаларининг моддий-техник базасини мустаҳкамлаш, тиббий асбоб-ускуналарни модернизация қилиш, тез тиббий ёрдам тизимини такомиллаштириш бўйича инвестиция, давлат-хусусий шериклик ва грант лойиҳалари музокаралар диққат марказида бўлди.

Хусусан, “Henan Costar Group Co. Ltd.” компанияси раҳбарияти билан мулоқот якунида мамлакатимиз тез тиббий ёрдам хизмати учун замонавий автомобилларни етказиб бериш ҳамда махсус автомобилларни модификация қилиш бўйича завод фаолиятини йўлга қўйиш бўйича қиймати 150 миллион АҚШ доллари бўлган келишув имзоланди.

“China CAMC Engineering Co., Ltd.” компанияси билан имзоланган ўзаро англашув меморандумига асосан эса ҳудудларда оилавий поликлиникалар ва қишлоқ врачлик пунктлари қурилади.

Яна бир муҳим грант келишуви Хитойнинг диагностика соҳасидаги етакчиларидан бўлган “Snibe Diagnostic” компанияси билан имзоланди.

Унга кўра, мазкур компаниянинг анализаторлари ҳамда сарфлов материалларининг юртимизда ишлаб чиқарилишини йўлга қўйиш режалаштирилган.

Шунингдек, келишувга мувофиқ “Snibe Diagnostic” қиймати 5 миллион АҚШ доллари бўлган 50 дона замонавий диагностика-лаборатория ускуналарини грант асосида мамлакатимизга тақдим этади ҳамда яна 5 миллион АҚШ доллари ҳисобига сервис-марказлар ва ўқув дастурларини йўлга қўяди.

Эътиборлиси, келишувларнинг биринчи босқичи беғараз грантлар асосида тиббий жиҳозлар ёки бошқа турдаги маҳсулот ва хизматлар билан амалга оширилиши кўзда тутилмоқда.

Соғлиқни сақлаш вазирлиги
Матбуот хизмати.

@ssvuz | @ssvmatbuotkotibi | Facebook | Instagram Ochish/sharhlash

2024-01-26 11:29:12 ​ Касалликларни эрта аниқлаш даражаси 70 фоизга етказилади

“Аҳоли саломатлиги — 2030” стратегияси лойиҳасининг 2024-2026 йилларга мўлжалланган амалий тадбирлар режасига кўра, юртимизда касалликларни эрта аниқлаш даражасини 70 фоизга етказиш режалаштирилмоқда.

Шу мақсадда ҳар йили:

 6,7 млн. нафар 40 ва ундан катта ёшдаги аҳоли орасида энг кўп учрайдиган юрак-қон томир, қандли диабет, ўпканинг сурункали обструктив касалликлари хавфини аниқлаш мақсадида профилактик кўрикларни ўтказиш;

18 — 40 ёшли 12,6 млн. нафар аҳолини профилактик кўрикдан ўтказиш;

 9 млн. нафар мактабгача таълим муассасалари тарбияланувчилари ва ўрта мактаб ўқувчиларини тиббий кўрик билан қамраб олиш;

онкологик касалликларни эрта босқичларда аниқлаш мақсадида йилига 3 млн. нафар аҳолини скринингдан ўтказиш мўлжалланмоқда.

@ssvuz | @ssvmatbuotkotibi |Facebook | Instagram Ochish/sharhlash

2024-01-26 08:36:03 2023 йилда жаҳон тиббиётида қандай кашфиёт ва инновацияларга эришилди? (1-қисм)

Бугун дунё тиббиёти шиддат билан ривожланмоқда. Олимларнинг тинимсиз изланиши натижасида ҳар йили янгидан-янги даволаш ва диагностика усуллари, миллионлаб одамларнинг дардига даво бўладиган дори воситалари ишлаб чиқилиб, соғлиқни сақлаш архитектурасини тубдан ўзгартира оладиган инновацион кашфиётлар қилинмоқда.

Хўш, 2023 йил жаҳон тиббиёти учун қандай янгиликлар билан ёдда қолди?

Батафсил ўқиш

Соғлиқни сақлаш вазирлиги
Матбуот хизмати.

@ssvuz | @ssvmatbuotkotibi | Facebook | Instagram Ochish/sharhlash

2024-01-26 07:18:32 ​ Альцгеймер касаллигидан ҳимояланишнинг осон усули топилди

Альцгеймер — кўпроқ кекса ёшли инсонларда учрайдиган хасталик. У аста-секин хотира сусайиши, бош мия фаолияти бузилиб, ақлий қобилият пасая бориши билан намоён бўлади.

Япон олимлари ушбу касаллик юзасидан олиб борган изланишлари натижасида оддий нафас машқлари орқали унинг олдини олиш мумкинлигини аниқлади.

Тадқиқот учун 108 нафар кўнгилли жалб этилиб, улардан тегишли қон таҳлиллари олинди ва хасталик хавфини кўрсатувчи биомаркерлар текширилди.

Кейин иштирокчилар икки гуруҳга ажратилди. Биринчи гуруҳ ҳар куни оддий нафас машқларини бажариб борди. Иккинчи гуруҳ эса ақлий фаолияти ва хотира бутунлигини сақлашга қаратилган медитация машғулотлари билан банд бўлди.

Ўз навбатида, ҳафтада бир бор барча иштирокчилар қон таҳлиллари олиниб, Альцгеймер биомаркерлари ҳисобланган амилоид-40 ва 42 даражалари текшириб борилди.

Тўрт ҳафтадан сўнг тадқиқотчилар ҳайратланарли натижага дуч келди. Биринчи гуруҳдаги нафас олиш машқлари билан шуғулланувчилар қонида бета-амилоид миқдори сезиларли даражада пасайгани аниқланди. Бу уларда Альцгеймер касаллиги ривожланиш хавфи камайганидан далолат беради.

Иккинчи гуруҳ натижалари эса хавотирли бўлди: 4 ҳафталик тажрибадан сўнг уларнинг қонида бета-амилоидлар даражаси ошгани маълум бўлди.

Шунга асосланиб, япон олимлари кунига 10-15 дақиқа нафас олиш машқларини бажариш Альцгеймер ривожланишининг олдини олишда самарали усул, деган хулосага келди.

Эслатиб ўтамиз, ЖССТ маълумотларига кўра, сайёрамизда ҳар 3 сонияда бир киши Альцгеймерга чалинади. Ҳозир Ер юзида 50 миллиондан ортиқ одам ушбу хасталикдан азият чекмоқда. 2030 йилга бориб бу кўрсаткич 65 миллион нафардан ошиши мумкин.

Соғлиқни сақлаш вазирлиги
Матбуот хизмати.

@ssvuz | @ssvmatbuotkotibi |Facebook | Instagram Ochish/sharhlash

2024-01-25 12:18:07 Тиббиёт ОТМларининг 200 нафар битирувчиси етакчи хорижий ОТМларда ўқитилади

“Соғлиқни сақлаш соҳасида ислоҳотларни чуқурлаштириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги Президент қарорига мувофиқ, 2024/2025 ўқув йилидан:

тиббиёт ОТМларининг 200 нафар битирувчиси магистратура ва клиник ординатура дастурлари асосида етакчи хорижий ОТМлар ва марказларда ўқитилади;

тиббиёт ОТМларининг битирувчи курс талабаларида оилавий шифокор учун талаб этиладиган клиник кўникмаларни шакллантириш мақсадида кўп тармоқли тиббиёт ташкилотларида иш ҳақи тўланадиган интернатура ташкил этилади;

Тошкент тиббиёт академиясининг таълим дастурлари халқаро аккредитациядан ўтказилади;

тиббиёт йўналишидаги ОТМ талабаларининг билимлари икки босқичли баҳолаш тизими асосида баҳоланади.

Қуйидаги магистрлик йўналишлари жорий этилади ҳамда ҳар йили камида 150 нафар мутахассисларни давлат буюртмаси асосида тайёрлаш чоралари кўрилади:

“Жамоат саломатлигини ташкил этиш ва бошқариш” (Public Health and Healthcare Management);

“Жамоат саломатлиги: эпидемиология ва маълумотлар таҳлили” (Public Health: Epidemiology and data science/data analytics);

“Жамоат саломатлиги: овқатланиш” (Public Health: Nutrition);

“Профилактик тиббиёт” (Preventive Medicine);

“Жисмоний фаоллик ва реабилитация” (Physical Activity and Rehabilitation).

@ssvuz | @ssvmatbuotkotibi |Facebook | Instagram Ochish/sharhlash

2024-01-25 11:43:57 “Соғлиқни сақлаш лойиҳалари маркази” лойиҳа офиси ташкил этилади

“Соғлиқни сақлаш соҳасида ислоҳотларни чуқурлаштириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги Президент қарори қабул қилинди.

Қарорга кўра, Соғлиқни сақлаш вазирлиги тузилмасида давлат муассасаси шаклида “Соғлиқни сақлаш лойиҳалари маркази” лойиҳа офиси ташкил этилади.

Лойиҳа офиси қуйидаги устувор йўналишларда янги механизмларни жорий қилишга масъул этиб белгиланди, жумладан:

давлат тиббий суғуртаси тизимини ва давлат томонидан кафолатланган бепул тиббий хизматлар ва дори воситалари пакетини тўлиқ жорий этиш;

тиббий хизматлар сифати ва хавфсизлиги устидан назорат тизимини такомиллаштириш;

давлат харидлари самараси ва шаффофлигини ошириш, фармацевтика соҳасини ислоҳ қилиш;

санитария қоида ва нормаларини замонавий талаблар асосида янгилаш.

2024 йилда:

40 та санитария қоидалари, нормалари ва гигиена нормативлари тўлиқ қайта кўриб чиқилади ва халқаро стандартларга мувофиқлаштирилади;

республика ихтисослаштирилган хирургия, кардиология, эндокринология, дерматовенерология ва косметология илмий-амалий тиббиёт марказлари, Болалар миллий тиббиёт маркази ҳамда Миллий тиббиёт марказининг фаолиятига замонавий бошқарув усуллари ва тиббий ёрдам хавфсизлиги ва сифатининг юқори стандартлари жорий этилади ҳамда улар халқаро аккредитациядан ўтказилади.

@ssvuz | @ssvmatbuotkotibi |Facebook | Instagram Ochish/sharhlash