2022-09-10 22:57:07
Rossiyaning urushida oʻzbeklar qatnashayotgani haqida bir fikrim bor, shu haqida mulohazaga chaqirib qolar edim.
Oʻzbekistonliklarni dunyodagi koʻp konfliktlarga, jumladan qoʻshni Afgʻoniston va bundan bir necha yil oldin Iroq va Suriyadagi urushlarda qatnashish uchun targʻibot va tashviqot ishlari olib borilgan edi. Buning sabablaridan biri, tabiiyki, Oʻzbekiston nisbatan kambagʻal mamlakat boʻlgani va urushlarda qatnashish uchun vaʼda beriladigan daromadlar edi. Lekin bu yagona sabab emas. Buning ustiga oʻsha urushlarda qatnashishni “ezgu” niyatlarini ham, yovuz va johil odamlar tarqatishdan toʻxtashmagan. Yaʼni qisqa qilib aytganda, ham pul toʻlaymiz va hamda “yaxshilik” tarafida urishishni taklif qilishgan oʻsha qaroqchilar.
Bularga qarshi biz, jamiyat va davlat birgalikda bunday urushlarda Oʻzbeklarni olib ketmoqchi boʻlganlarga, buni targʻibot qilganlarga va shu narsalarga ixtiyoriy koʻmaklashuvchilarga qarshi kurashdik. Jamiyatda ham, bu ish yomonligi haqida suhbat va maʼruzalar koʻp boʻldi.
Aytmoqchimanki, bunday narsa milliy xavfsizlik va suverenitet nuqtai nazaridan juda bir yovuz qaroqchilik boʻlgani uchun, davlat idoralari ham, jamiyat arboblari ham yaqin sharq va Afgʻonistondagi urushlarda qatnashmoqchi boʻlganlarga har qanday koʻmak va yordamni bizni milliy xavfsizligimizga zarar ekanini yaxshi tushunishdi.
Rossiyaning urushida esa unday narsa sodir boʻlmayapti. Masalan, ochiqchasiga Oʻzbekistonliklarni urushda qatnashishga chorlashlarni eshitmoqdamiz. Bunday maʼlumotlarni bemalol tarqatishmoqda. Boz ustiga, oʻsha yovuz urush qilayotganlarni propagandasini ham koʻrish, tarqatish va koʻmaklashish bilan shugʻullanoytagan insonlar va guruhlarga na davlat na jamiyat hech qanday reaksiya qilmayapti.
Bu urushni ham, xuddi yaqin sharqdagi konfliktlar kabi, “asl sabablari” va “kerakli urush” deb aytuvchi insonlarni, guruh, tashkilot va idoralarni, xuddi yaqin sharq urushlarini targʻib qiluvchilar kabi — muhim xavfsizlik masalasi deb qabul qilishimiz kerak. Urush juda jiddiy masala — vatanimizda urushni targʻib qilib, uni “oqlab” qandaydir uydirma va toʻqib chiqarilgan “yaxshi sabablarini”, oʻylab topilgan “dushman”ga qarshi oʻzbeklar ham urishishi kerak degan yolgʻonlarni tarqatayotganlar bizni haqiqiy dushmanlarimiz. Oʻzbekistonliklar hech qanday qurolli konflikt va urushlarda ishtirok aytmasligi kerak. Bizda oʻzimizni vatanimiz bor, va uning tinchligi uchun qalqon boʻladigan xalqimiz ham bor.
Menga oʻzbek jamiyati va xavfsizlik falsafasining bu harakatlari AQShda oxirgi yigirma yilda sodir boʻlgan narsani eslatdi. 11-sentyabr voqealaridan soʻng, davlat ham jamiyat ham, musulmonlarni ekstremizmi haqida qaygʻura boshladi va barcha xatti harakatlarni shu masalada olib bordi. Buning natijasida, “oq-ekstremizm” kuchayib ketdi. Bu haqida koʻp oʻqiman desangiz kitoblar yozilishni ham boshlashdi — boshlanishiga bu maqolani oʻqing. Yaʼni xavfsizlik va jamiyat “oq ekstremizm” qanchalar xavfli ekanligini va uning qurbonlari qanchalik koʻp boʻlib ketishini tasavvur ham qilishmagan edi.
Biz ham bunday xato qilmaylik. Urush va kuch ishlatishga choralash birdek yomon - Rus armiyasi ham, IShID ham odam o’ldirishga chorlashyapti. Bu masalada vatandoshlarimizni boshlarini aylantirish birdek jazolanadigan narsa bo’lishi kerak.
8.1K viewsedited 19:57
I
