2022-09-14 22:28:25
Kelajakdan tarixga nazar.
Putin ketganidan keyin, agar Rossiyada islohotlar boshlansa (yaʼni Shimoliy Koreya boʻlib qolmasa) — ularning asosiy qismi juda ogʻriqli kechadi. Hozirgi holda, Rossiya uchun eng optimistik ssenariyni yozib chiqmoqchiman.
Sanksiyalarni olib tashlashlari uchun, Ukrainaga katta miqdorda rus rezervlari ishlatiladi va juda katta hajmda reparatsiyalar toʻlanadi. Bu degani, ixtiyoriy hukumat harbiy xarajatlarni kesishga toʻgʻri keladi.
Harbiy xarajatlar bilan bir paytda — nihoyatda katta korrupsiyalashgan harbiy sanoat ham qisqarishga majbur boʻladi. Hozirni oʻzida harbiy sanoat va unga yaqin tashkilotlarda 2 milliondan ortiq odam ishlaydi. Bitta RosTexni oʻzida 500 mingdan koʻp ishchisi bor. Lekin bu ham hali hammasi emas. Yangi hukumat juda koʻp keraksiz milliy proektlarni, har xil turdagi bayram va festivallar bilan birga, sunʼiy ravishda davlat oligarxlari tomonidan yaratilgan “importni oʻrnini bosish”ga qaratilgan loyihalarni toʻxtatishiga toʻgʻri keladi. Buni ustiga, “ideologik” xarajatlar kamayadi. Yaʼni propagandani har xil turdagi koʻrinishlari boʻlgan mediadan tashqari, boya aytilgandek, minglab loyiha va tashkilotlarni moliyalashtirishi toʻxtatiladi.
Yana ogʻriqli islohotlardan biri — qonunni muhofaza qiluvchi organlarni soni va koʻlami qisqaradi. Hozirgidek katta repressiv apparatni moliyalashtirish qimmatga tushib ketadi va siyosiy nuqtai nazardan qiyin boʻladi.
Hozirgi paytda davlatga va davlat atrofidagi odamlarga “tegishli” boʻlgan koʻplab infratuzilma obyektlari privatizatsiya qilinadi.
Bularni hammasi, qisqa muddatni ichida, qoʻpol qilib aytsak, millionlab odamlarni eskicha non topish usullarini imkonsiz qilib qoʻyadi. Xuddi SSSR qulaganidan keyin, xarbiylar bozorda savdo qilib, eski komsomol aktivistlari va KGB ishchilari ishsiz qolganidek ahvol boʻlib qoladi. Buni ustiga albatta, sanksiyalar birdaniga olib tashlanmaydi, yaʼni qanchadir payt daromadlar ham oʻsmay turadi. Aytilganidek, kriminal koʻpayishi ham turgan gap.
Shu paytda yana bir ajoyib afsona dunyoga keladi — “Putin davri eng zoʻr edi, toʻq, tinch va hammasi go’zal edi” degan gʻoya mashxurlashadi. Xuddi Sovet imperiyasi qulaganidan keyin, SSSRdagi muzqaymoqni taʼmini sevib yozishganlari kabi, “toʻq Putin yillarini” sogʻinishadi odamlar. Koʻpchilik uchun, oʻsha paytdagi qiyinchiliklar Putin yaratib ketgan tizimning ogʻriqli asoratlari ekanini anglash qiyin boʻladi. Ishonchim komilki, oʻsha eng optimistik ssenariyda hukumatga kelgan yetakchilarni ayovsiz tanqid qilishadi.
Albatta, agar natsionalistik bir yetakchi kelsa, masalan Strelkov/Navalniy kabi gʻoyalarga ega insonlar keyingi Rossiyani boshqarishsa, bunday islohotlarni qilmasliklar mumkin. Shuning uchun ham bu optimistik ssenariy edi.
9.2K viewsedited 19:28