2022-10-01 01:57:17
O’yinlar nazariyasi - atom bombasi.
Urush haqida yana bir fikr: Rossiyani xatarliligi shundaki, nima boʻlsa ham, oʻzidan ilgʻor mamlakatlarni urushga olib kirishni xohlayotganga oʻxshayapti. Birinchi oʻrinda AQShni.
Rossiyaliklar uchun, Ukrainaga yutqazayotgani juda alamli va kechirilmaydigan narsa. Ukrainaga harbiy maʼnoda yutqazish rejim uchun xavfli. Necha yildirki, Rossiya Ukrainani “zaif, qoloq” va oʻzini “kuchli” va kerak boʻlsa AQShga raqobatchi deb ichki auditoriyaga (“Kyivni 36 soatda olamiz”) koʻrsatib kelayotgan edi. Jang maydonida, hamma koʻrdiki, Ukrainaliklar “dunyoning ikkinchi armiyasi” deb maqtalgan rus harbiylaridan ancha ilgʻorlar. Son jihatidan va qurol jihatidan ancha Ukrainliklarni imkonlari kam boʻlgan boʻlsa ham, hozirga kelib Rossiyada harbiy imkoniyatlari Ukrainani yengishga yetmaydi. Shu narsa juda muhim. Rossiyaning aholisi uchun, bunday qattiq magʻlubiyat, yaʼni kim kim Ukrainaga yutqazish juda qattiq botadi va Putin rejimini juda ham zaiflashtirish mumkin (oxirgi Xarkovdagi magʻlubiyatni “NATO soldatlari” deb gapirishganidan ham koʻrsangiz boʻladi, Ukrainaga yutqazishga or qilishadi — bu narsa eng asosiy mamlakat afsonasi — harbiy kuchlarda odamlarni shubhalantiradi)
Rus rahbariyatiga bu joydan chiqib ketish kerak. Ukrainaga yutqazganini tan olib, chiqib ketishsa, Rossiya uchun yaxshi, lekin rejim qulashiga olib keladi. Lekin agar AQSh aralashsa va yutqazishsa, rejimni Putin saqlab qolishi ehtimoli bor. Saddam Husseyn Kuvaytni AQShliklarga boy berganidan keyin, “gʻalaba kuni”ni necha yil nishonlagani kabi, Putin ham, AQSh aralashuvi orqali Ukrainadan chiqib ketsa — rejim uchun siyosiy oqibatlari unchalik yomon boʻlmaydi. Balki u ham, Saddam kabi, bir necha yil “gʻalaba kuni” deb shuni nishonlab yurmoqchi.
Shuning uchun ham qoʻrquv uchun sabab bor. Rossiya, imkoni boricha eskalatsiya qilib, NATO kuchlarini urushga aralashtirib, aynan NATOdan magʻlubiyat koʻrishi kerak, ana oʻshandagina, rejim saqlanib qolishi mumkin. Ukrainaga magʻlub boʻlishni rejim koʻtara olmasligidan qoʻrqishadi.
Lekin bir muammo shundaki: AQSh aralashmoqchi emas, faqat yadroviy qurol qoʻllanilsa, aralashishi mumkin. Demak, Rossiya bu quroli qoʻllash bilan qoʻritishni davom ettiradi, yoki balki qoʻllaydi ham.
Oʻyinlar nazariyasi orqali bu muammoga qarash kerak — Rossiyaga keskin eskalatsiya kerakligini sababi — “sharaf bilan yutqazish uchun”, yutish uchun emas. Shuning uchun, koʻpchilik mutaxassislar eskalatsiyani maʼnosini tushunishmayapti, eskalatsiya natijasida, Rossiyaga qattiq zarba berilishini ular ham tushunishadi, lekin ularni maqsadi boshqa. Maqsadi — rejimni saqlab qolish. Rossiyani bu urushda yutishi emas.
6.5K views22:57
I
