Huquqshunos yordami

2021-12-15 17:14:10 Марказий банк янги 50 минг ва 100 минг сўмлик пулларни муомалага чиқаради

Банкноталар 22 декабрдан бошлаб чиқарилади

@Huquqshunos_yordami Ochish/sharhlash

2021-12-15 16:00:32 Savol: Assalomu alaykum, er va xotin qonuniy ajrashmasdan mol-mulkni bo`lishi mumkinmi?

Javob: Oila kodeksining 27-moddasi Er va xotinning umumiy mol-mulkini bo‘lishi haqida. Unga ko`ra: "Er va xotinning umumiy mol-mulkini bo‘lish er va xotindan birining talabiga ko‘ra, ular nikohda bo‘lgan davrda ham, nikohdan ajralishgandan keyin ham, shuningdek kreditor er va xotindan birining umumiy mol-mulkdagi ulushiga undiruvni qaratish uchun umumiy mol-mulkni bo‘lish talabi bilan arz qilgan hollarda amalga oshirilishi mumkin.
Er va xotinning umumiy mol-mulki er va xotin o‘rtasida o‘zaro kelishuv asosida bo‘lib olinishi mumkin. Er va xotinning xohishi bilan ularning umumiy mol-mulkni bo‘lish to‘g‘risidagi o‘zaro kelishuvi notarial tartibda tasdiqlanishi mumkin.
Nizo tug‘ilgan hollarda er va xotinning umumiy mol-mulkini bo‘lish, shuningdek er va xotinning bu mol-mulkdagi ulushini aniqlash sud tartibida amalga oshiriladi.
Umumiy mol-mulkni bo‘lishda sud er va xotinning har biriga mulkning qaysi qismi berilishi lozimligini aniqlaydi. Er (xotin)ga unga qarashli ulushdan oshiq qiymatga ega bo‘lgan mol-mulk beriladigan hollarda, xotin (er)ga tegishli pul yoki o‘zga kompensatsiya belgilanishi mumkin.
Oilaviy munosabatlar tugatilganda, sud er va xotin alohida yashagan davrda orttirgan mol-mulkni ulardan har birining o‘z mulki deb topishi mumkin.
Voyaga yetmagan bolalar ehtiyojini qondirish uchun olingan buyumlar (kiyim-bosh, poyabzal, maktab va sport jihozlari, musiqa asboblari, bolalar kutubxonasi va boshqalar) bo‘linmaydi hamda bolalar er va xotindan qaysi biri bilan yashasa, unga kompensatsiyasiz beriladi.
Er va xotinning umumiy mol-mulki hisobidan o‘rtadagi voyaga yetmagan bolalar nomiga qo‘yilgan omonatlar o‘sha bolalarga tegishli hisoblanib, er-xotinning umumiy mol-mulkini bo‘lish paytida e’tiborga olinmaydi.
Er va xotinning umumiy mol-mulki ular nikohda turgan davrda bo‘lingan taqdirda, er va xotin mol-mulkining bo‘linmay qolgan qismi, shuningdek er va xotin tomonidan ular nikohda turgan davrda orttirilgan mol-mulk keyinchalik ularning birgalikdagi umumiy mulkini tashkil qiladi.
Nikohdan ajralgan er va xotinning umumiy mol-mulkni bo‘lish to‘g‘risidagi talablariga nisbatan uch yillik da’vo muddati qo‘llaniladi."

Demak, Oila kodeksining 27-moddasi 1-qismiga asosan, Siz nikohda bo‘lgan davrda ham, nikohdan ajrashgandan keyin ham, fuqarolik sudiga ariza berib mol-mulkni bo`lib berishini so`rashiz mumkin.

@Huquqshunos_yordami

Savol yuborish uchun

@Online_maslaxatchii Ochish/sharhlash

2021-12-14 16:08:44 Savol: Assalomu alaykum! Men maktabda óqituvchiman. Kategoriyam ikkinchi. Yaqinda filologiya fanlari bóyicha filosofiya doktori (phd)ilmiy darajasiga ega bóldim. Bu kategoriyamga ta'sir qiladimi?

Javob: Maktabgacha, umumiy o‘rta, o‘rta maxsus, professional va maktabdan tashqari ta’lim tashkilotlari pedagog kadrlarini attestatsiyadan o‘tkazish tartibi to‘g‘risida Nizomning 10-bandiga ko`ra: "Ilgari attestatsiyadan o‘tmagan ishga yangi qabul qilingan pedagog kadrlarga yoki oliy ta’lim tashkilotlarini bitirib birinchi bor ishga kirgan pedagog kadrlarga attestatsiyaga jalb etilgunga qadar quyidagi tartibda malaka toifasi (lavozim) beriladi:

bakalavr darajasiga ega pedagog kadrlarga — mutaxassis (oliy ma’lumotli o‘qituvchi) lavozimi;
Bilim va ko‘nikmalarni baholash markazi nodavlat ta’lim tashkilotida sertifikatsiyadan o‘tgan bakalavr darajasiga ega pedagog kadrlarga — ikkinchi malaka toifasi;

magistr darajasiga ega mutaxassislarga, shuningdek, oliy ma’lumot darajasi bo‘yicha akademik darajalar joriy etilgunga qadar olingan oliy ma’lumotli pedagog kadrlarga — ikkinchi malaka toifasi (katta o‘qituvchi lavozimi);

fan nomzodi, falsafa doktori (Doctor of Philosophy (PhD) yoki fan doktori (Doctor of Science (DSc) ilmiy darajasiga hamda Oliy attestatsiya komissiyasi tomonidan berilgan katta ilmiy xodim, dotsent va professor ilmiy unvoniga ega bo‘lgan pedagog kadrlarga — oliy malaka toifasi (bosh o‘qituvchi lavozimi)."

Demak, Siz falsafa doktori (Doctor of Philosophy (PhD) ilmiy darajasiga ega bo`lsangiz Sizga oliy malaka toifasi beriladi.

@Huquqshunos_yordami

Savol yuborish uchun

@Online_maslaxatchii Ochish/sharhlash

2021-12-13 09:09:47 Xushxabarni birinchi bo'lib bizda eshiting!

Barcha xodimlar (ish haftasining turidan qat’i nazar) yangi yilda ketma ket 5 kun dam olishlari mumkin bo'ladi

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 10-maydagi PF-6222-son Farmoni bilan 31-dekabr — juma qo‘shimcha dam olish kuni! Mehnat kodeksi 131-moddasiga ko’ra, 1-yanvar — Yangi yil bayram (ishlanmaydigan) kun! 2-yanvar —yakshanba dam olish kuni!

“2022-yilda rasmiy sanalarni nishonlash davrida qo‘shimcha ishlanmaydigan kunlarni belgilash va dam olish kunlarini ko‘chirish to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni loyihasiga ko’ra, 2022 yilda 3-yanvar —dushanba, 4-yanvar —seshanba qo‘shimcha dam olish kuni etib belgilanishi kutilmoqda!

Demak, Farmon qabul qilinsa barcha xodimlar 5 kun: 31-dekabr, 1-4-yanvar kunlari dam olishlari mumkin!

Diqqat! Barcha xodimlarning Yangi yilda 3 kun (31-dekabr, 1-2-yanvar kunlari) dam olishlari aniq! Agar yuqoridagi farmon qabul qilinsa unda barcha xodimlar 3-4-yanvar kunlari ham ya'ni jami 5 kun dam olishlari mumkin bo'ladi!

Bizni kuzatishda davom eting!

@Huquqshunos_yordami

Savol yuborish uchun

@Online_maslaxatchii Ochish/sharhlash

2021-12-13 07:47:54 ВАҚТИНЧА МЕҲНАТГА ҚОБИЛИЯТСИЗЛИК, ҲОМИЛАДОРЛИК ВА ТУҒИШ БЎЙИЧА НАФАҚАЛАРНИ ҲИСОБЛАШ ТАРТИБИ

Вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик, ҳомиладорлик ва туғиш бўйича нафақалар барча ҳолларда ходимнинг ҳақиқий иш ҳақидан ҳисоблаб чиқарилади.

Нафақаларни ҳисоблаб чиқаришда ҳисобга олинадиган иш ҳақининг барча турлари, шу жумладан мазкур ойда иш ҳақи билан биргаликда тўланадиган ойлик мукофотлар уларнинг ҳақиқатда олинган вақти бўйича эмас, балки улар ҳисоблаб ёзилган вақт бўйича иш ҳақига қўшилади.

Вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик ёки ҳомиладорлик таътили бошланган ойдан олдинги 12 ой даврида олган ва суғурта бадаллари чегирилган барча мукофотларнинг 1/12 қисми нафақа ҳисоблаб чиқариладиган ойлик иш ҳақига қўшилиб, ўртача ойлик иш ҳақи миқдори аниқланади.

@Huquqshunos_yordami

Савол юбориш учун

@Online_maslaxatchii Ochish/sharhlash

2021-12-12 08:09:39 ОТМ талабалари учун 2021 йил 27 декабрдан 2022 йил 10 январгача қишки таътил этиб белгиланиши кутилмоқда.

Агар таътил шу тартибда боълса, 2021 йил 25-декабр охирги ўқиш куни, 2022 йил 10 январ - ўқишнинг биринчи куни бўлар экан.

@Huquqshunos_yordami Ochish/sharhlash

2021-12-11 11:20:53 #Қонунчиликдаги_янгиликлар

Ипотека кредити бўйича субсидияларни тўлашда квартира майдонининг энг кўп меъёрини белгилаш амалиёти бекор қилинади

“Бозор тамойилларига асосланган ипотека кредитлари орқали аҳолини уй-жой билан таъминлашга оид қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги Президент фармони (ПФ–33-сон, 09.12.2021 й.) қабул қилинди.

Фармонга мувофиқ, 2021 йил 10 декабрдан:

даромади юқори бўлмаган ва уй-жой шароитларини яхшилашга муҳтож фуқароларга ипотека кредити бўйича субсидияларни тўлашда квартира майдонининг энг кўп меъёрини белгилаш амалиёти бекор қилинади;

дастлабки бадалнинг бир қисмини қоплаш учун субсидиялар – қатъий белгиланган 32 миллион сўм миқдорида, фоиз тўловларининг бир қисмини қоплаш учун субсидиялар – биринчи 5 йил давомида 10 фоиздан ошган қисмига тўланади;

субсидиялар сотиб олинаётган квартиранинг нархи ипотека кредитининг энг кўп миқдоридан ошган тақдирда ҳам тўланади. Бунда, квартиранинг нархи ипотека кредитининг энг кўп миқдоридан ошган тақдирда, қийматнинг қолган қисми қарз олувчи томонидан ўз маблағлари ҳисобидан тўланади;

фуқароларга ипотека кредитини олишда, биргаликда қарз олувчи сифатида улар билан бирга яшамаётган ва яқин қариндоши бўлмаган бошқа шахсларни ҳам жалб қилиш ҳуқуқи берилади.

Шунингдек, фармонга кўра, электрон онлайн-аукцион ғолибларига ер участкаси қийматининг 30 фоизини аукцион якунланган кундан бошлаб 5 иш кунидан кечиктирмай, қолган қисмини 12 ой давомида тенг миқдорда фоизсиз бўлиб-бўлиб тўлаш ҳуқуқи берилади.

2022 йил 1 январдан пудрат ташкилотлари давлат рўйхатидан ўтказилган қурилиши тугалланмаган, том ёпиш ишлари бажарилган кўп квартирали уй-жойларни кредит таъминоти сифатида гаровга тақдим этиши мумкин.

2023 йил 1 январгача цемент маҳсулоти (ТИФ ТН коди 2523) ва энергия тежамкор базальт қопламалари (ТИФ ТН коди 6806 1000 08) импортида божхона божининг ноль ставкаси қўлланилади.

Бундан ташқари, 2022 йилда хотин-қизлар, ногиронлиги бўлган шахслар, етим болалар ва ота-она қарамоғидан маҳрум бўлган болаларга 1 000 та квартира сотиб олиш чоралари кўрилади.

Фармонга кўра, 2022 йилда квартиралар сотиб олиш ва якка тартибдаги уй-жойлар қуриш ҳамда реконструкция қилиш учун жами 43 мингта ипотека кредитлари ажратилади.

@Huquqshunos_yordami Ochish/sharhlash

2021-12-11 11:20:22 #Биласизми

14 ёшгача болалари бўлган оилаларга нафақа ҳамда бола 2 ёшга тўлгунига қадар уни парвариш қилиш нафақаси ўрнига кам таъминланган оилаларга болалар нафақаси жорий этилган.

Болалар нафақаси 18 ёшгача болалар учун 12 ойгача тўланади.

Болалар нафақасининг ҳар ойлик миқдори қуйидагича:

● 3 ёшдан 18 ёшгача 1 нафар фарзанд учун 250 минг сўм;
● 3 ёшгача бўлган битта кичик фарзанд учун – 325 минг сўм;
● оиланинг иккинчи фарзанди учун қўшимча – 150 минг сўм;
● оиланинг учинчи ва ундан кейинги ҳар бир фарзанди учун – 100 минг сўмдан.

Ёлғиз фуқароларга, фарзанди бўлмаган ёки барча фарзандлари 18 ёшдан катта бўлган кам таъминланган оилаларга ойлик 380 минг сўм моддий ёрдам тайинланади.

@Huquqshunos_yordami Ochish/sharhlash

2021-12-10 08:02:31 ҲАЙДОВЧИЛИК ГУВОҲНОМАСИ ОЛИШ УЧУН ДОИМИЙ ПРОПИСКА ЖОЙИДАН ЎҚИШИ ШАРТМИ?

САВОЛ.
Ассалому алайкум Саидали ака, мен бир саволга аник жавоб тополмаяпман. Ҳайдовчилик гувоҳномасига ўкиш учун хохлаган вилоятда ўқиса бўладими ёки доимий прописка қилинган жойдан ўқиб олиш керакми? Масалан менда доимий пропискам Навоий вилоятида, яшаш жойим Самарканд вилояти Каттақўрғон шахрида. 15 кунлик вахта усулида ишлаймиз. Дам олишга уйга келганда, Каттақўрғонда ўқисам хам буладими? Илтимос, шу хакда маълумот беринг.

ЖАВОБ.

Ҳа, Каттақўрғон шаҳрида ҳам ўқисангиз бўлади.

Хуллас, Вазирлар Маҳкамасининг 2018 йил 31 майдаги 408-сон қарори билан тасдиқланган “Давлат таълим муассасалари ва автомототранспорт воситалари ва шаҳар электр транспорти воситалари ҳайдовчиларини тайёрлаш, қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш бўйича нодавлат таълим хизматлари кўрсатиш фаолиятини амалга оширувчи бошқа юридик шахсларнинг ўқув гуруҳларини рўйхатга олиш, шунингдек имтиҳонларни ўтказиш ва миллий ҳайдовчилик гувоҳномасини бериш тартиби тўғрисида”ги Низом бор.

Бу Низом автомототранспорт воситалари ҳайдовчиларини тайёрлаш, уларни имтиҳондан ўтказиш ва якунда миллий ҳайдовчилик гувоҳномасини бериш тартибини белгилайди.

Бу низомда фуқаролар, у вилоятда ёки бу вилоятда ўқисин, ё бўлмасам, фақат доимий пропискадаги вилоятидан ўқисин деган талаблар йўқ. Шу сабабли, агар Самарқанднинг Каттақўрғон шахрида ана шундай давлат ёки нодавлат таълим муассасалари бўлса, ўша ерда ҳам ўқиб олсангиз бўлаверади.

Имтиҳон топшириш масаласида.

Юқоридаги Низомнинг 18-бандига кўра, миллий ҳайдовчилик гувоҳномасини олиш учун фуқаролар доимий яшаш жойи бўйича рўйхатга олинган ҳудудидан қатъи назар имтиҳонлар топшириши мумкинлиги белгиланган. Яъни, бу масалада ҳам яшаш жойи борасида чеклов йўқ.

Бунда автомототранспорт воситаларини бошқариш ҳуқуқини беришга доир имтиҳонлар фақатгина махсус лицензияга эга бўлган тадбиркорлик субъектлари — юридик шахслар томонидан ўтказилади (Низомнинг 18-1-банди).

Шунинг учун автомототранспорт воситаларини бошқариш ҳуқуқини олиш истагида бўлган шахс имтиҳонларни ўтказиш бўйича давлат хизматларини кўрсатиш учун лицензияга эга бўлган тадбиркорлик субъектига бевосита ёки онлайн мурожаат қилиши лозим (408-сонли қарор 2-1-иловаси билан тасдиқланган Низомнинг 5-банди).

@Huquqshunos_yordami Ochish/sharhlash

2021-12-07 15:25:29 QANDAY INTIZOMIY JAZO CHORALARI MAVJUD?

Savol: Xodim mehnat intizomini buzsa, ish beruvchi qanday intizomiy jazo choralarini qo‘llay oladi?

Javob: Xodimga mehnat intizomini buzganligi uchun ish beruvchi quyidagi intizomiy jazo choralarini qo‘llashga haqli:

1) xayfsan;

2) o‘rtacha oylik ish haqining 30 foizidan ortiq bo‘lmagan miqdorda jarima.

Ichki mehnat tartibi qoidalarida xodimga o‘rtacha oylik ish haqining 50 foizidan ortiq bo‘lmagan miqdorda jarima solish hollari ham nazarda tutilishi mumkin. Xodimning ish haqidan jarima ushlab qolish O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining mehnat haqidan ushlab qolish haqidagi 164-moddasi talablariga rioya qilingan holda ish beruvchi tomonidan amalga oshiriladi;

3) mehnat shartnomasini bekor qilish.

Ish beruvchi bulardan boshqa intizomiy jazo choralarini qo‘llashi mumkin emas.

Mehnat shartnomasini bekor qilish ko‘rinishidagi jazo faqatgina O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining mehnat shartnomasini ish beruvchining tashabbusi bilan bekor qilish haqidagi 100-moddasi 2-qismi 3-4-bandlari asosida, xodim o‘z mehnat vazifalarini muntazam ravishda buzsa yoki xodim o‘z mehnat vazifalarini bir marta qo‘pol ravishda buzsa, qo‘llaniladi.

@Huquqshunos_yordami

Savol yuborish uchun

@Online_maslaxatchii Ochish/sharhlash