Huquqshunos yordami

2021-12-13 07:47:54 ВАҚТИНЧА МЕҲНАТГА ҚОБИЛИЯТСИЗЛИК, ҲОМИЛАДОРЛИК ВА ТУҒИШ БЎЙИЧА НАФАҚАЛАРНИ ҲИСОБЛАШ ТАРТИБИ

Вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик, ҳомиладорлик ва туғиш бўйича нафақалар барча ҳолларда ходимнинг ҳақиқий иш ҳақидан ҳисоблаб чиқарилади.

Нафақаларни ҳисоблаб чиқаришда ҳисобга олинадиган иш ҳақининг барча турлари, шу жумладан мазкур ойда иш ҳақи билан биргаликда тўланадиган ойлик мукофотлар уларнинг ҳақиқатда олинган вақти бўйича эмас, балки улар ҳисоблаб ёзилган вақт бўйича иш ҳақига қўшилади.

Вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик ёки ҳомиладорлик таътили бошланган ойдан олдинги 12 ой даврида олган ва суғурта бадаллари чегирилган барча мукофотларнинг 1/12 қисми нафақа ҳисоблаб чиқариладиган ойлик иш ҳақига қўшилиб, ўртача ойлик иш ҳақи миқдори аниқланади.

@Huquqshunos_yordami

Савол юбориш учун

@Online_maslaxatchii Ochish/sharhlash

2021-12-12 08:09:39 ОТМ талабалари учун 2021 йил 27 декабрдан 2022 йил 10 январгача қишки таътил этиб белгиланиши кутилмоқда.

Агар таътил шу тартибда боълса, 2021 йил 25-декабр охирги ўқиш куни, 2022 йил 10 январ - ўқишнинг биринчи куни бўлар экан.

@Huquqshunos_yordami Ochish/sharhlash

2021-12-11 11:20:53 #Қонунчиликдаги_янгиликлар

Ипотека кредити бўйича субсидияларни тўлашда квартира майдонининг энг кўп меъёрини белгилаш амалиёти бекор қилинади

“Бозор тамойилларига асосланган ипотека кредитлари орқали аҳолини уй-жой билан таъминлашга оид қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги Президент фармони (ПФ–33-сон, 09.12.2021 й.) қабул қилинди.

Фармонга мувофиқ, 2021 йил 10 декабрдан:

даромади юқори бўлмаган ва уй-жой шароитларини яхшилашга муҳтож фуқароларга ипотека кредити бўйича субсидияларни тўлашда квартира майдонининг энг кўп меъёрини белгилаш амалиёти бекор қилинади;

дастлабки бадалнинг бир қисмини қоплаш учун субсидиялар – қатъий белгиланган 32 миллион сўм миқдорида, фоиз тўловларининг бир қисмини қоплаш учун субсидиялар – биринчи 5 йил давомида 10 фоиздан ошган қисмига тўланади;

субсидиялар сотиб олинаётган квартиранинг нархи ипотека кредитининг энг кўп миқдоридан ошган тақдирда ҳам тўланади. Бунда, квартиранинг нархи ипотека кредитининг энг кўп миқдоридан ошган тақдирда, қийматнинг қолган қисми қарз олувчи томонидан ўз маблағлари ҳисобидан тўланади;

фуқароларга ипотека кредитини олишда, биргаликда қарз олувчи сифатида улар билан бирга яшамаётган ва яқин қариндоши бўлмаган бошқа шахсларни ҳам жалб қилиш ҳуқуқи берилади.

Шунингдек, фармонга кўра, электрон онлайн-аукцион ғолибларига ер участкаси қийматининг 30 фоизини аукцион якунланган кундан бошлаб 5 иш кунидан кечиктирмай, қолган қисмини 12 ой давомида тенг миқдорда фоизсиз бўлиб-бўлиб тўлаш ҳуқуқи берилади.

2022 йил 1 январдан пудрат ташкилотлари давлат рўйхатидан ўтказилган қурилиши тугалланмаган, том ёпиш ишлари бажарилган кўп квартирали уй-жойларни кредит таъминоти сифатида гаровга тақдим этиши мумкин.

2023 йил 1 январгача цемент маҳсулоти (ТИФ ТН коди 2523) ва энергия тежамкор базальт қопламалари (ТИФ ТН коди 6806 1000 08) импортида божхона божининг ноль ставкаси қўлланилади.

Бундан ташқари, 2022 йилда хотин-қизлар, ногиронлиги бўлган шахслар, етим болалар ва ота-она қарамоғидан маҳрум бўлган болаларга 1 000 та квартира сотиб олиш чоралари кўрилади.

Фармонга кўра, 2022 йилда квартиралар сотиб олиш ва якка тартибдаги уй-жойлар қуриш ҳамда реконструкция қилиш учун жами 43 мингта ипотека кредитлари ажратилади.

@Huquqshunos_yordami Ochish/sharhlash

2021-12-11 11:20:22 #Биласизми

14 ёшгача болалари бўлган оилаларга нафақа ҳамда бола 2 ёшга тўлгунига қадар уни парвариш қилиш нафақаси ўрнига кам таъминланган оилаларга болалар нафақаси жорий этилган.

Болалар нафақаси 18 ёшгача болалар учун 12 ойгача тўланади.

Болалар нафақасининг ҳар ойлик миқдори қуйидагича:

● 3 ёшдан 18 ёшгача 1 нафар фарзанд учун 250 минг сўм;
● 3 ёшгача бўлган битта кичик фарзанд учун – 325 минг сўм;
● оиланинг иккинчи фарзанди учун қўшимча – 150 минг сўм;
● оиланинг учинчи ва ундан кейинги ҳар бир фарзанди учун – 100 минг сўмдан.

Ёлғиз фуқароларга, фарзанди бўлмаган ёки барча фарзандлари 18 ёшдан катта бўлган кам таъминланган оилаларга ойлик 380 минг сўм моддий ёрдам тайинланади.

@Huquqshunos_yordami Ochish/sharhlash

2021-12-10 08:02:31 ҲАЙДОВЧИЛИК ГУВОҲНОМАСИ ОЛИШ УЧУН ДОИМИЙ ПРОПИСКА ЖОЙИДАН ЎҚИШИ ШАРТМИ?

САВОЛ.
Ассалому алайкум Саидали ака, мен бир саволга аник жавоб тополмаяпман. Ҳайдовчилик гувоҳномасига ўкиш учун хохлаган вилоятда ўқиса бўладими ёки доимий прописка қилинган жойдан ўқиб олиш керакми? Масалан менда доимий пропискам Навоий вилоятида, яшаш жойим Самарканд вилояти Каттақўрғон шахрида. 15 кунлик вахта усулида ишлаймиз. Дам олишга уйга келганда, Каттақўрғонда ўқисам хам буладими? Илтимос, шу хакда маълумот беринг.

ЖАВОБ.

Ҳа, Каттақўрғон шаҳрида ҳам ўқисангиз бўлади.

Хуллас, Вазирлар Маҳкамасининг 2018 йил 31 майдаги 408-сон қарори билан тасдиқланган “Давлат таълим муассасалари ва автомототранспорт воситалари ва шаҳар электр транспорти воситалари ҳайдовчиларини тайёрлаш, қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш бўйича нодавлат таълим хизматлари кўрсатиш фаолиятини амалга оширувчи бошқа юридик шахсларнинг ўқув гуруҳларини рўйхатга олиш, шунингдек имтиҳонларни ўтказиш ва миллий ҳайдовчилик гувоҳномасини бериш тартиби тўғрисида”ги Низом бор.

Бу Низом автомототранспорт воситалари ҳайдовчиларини тайёрлаш, уларни имтиҳондан ўтказиш ва якунда миллий ҳайдовчилик гувоҳномасини бериш тартибини белгилайди.

Бу низомда фуқаролар, у вилоятда ёки бу вилоятда ўқисин, ё бўлмасам, фақат доимий пропискадаги вилоятидан ўқисин деган талаблар йўқ. Шу сабабли, агар Самарқанднинг Каттақўрғон шахрида ана шундай давлат ёки нодавлат таълим муассасалари бўлса, ўша ерда ҳам ўқиб олсангиз бўлаверади.

Имтиҳон топшириш масаласида.

Юқоридаги Низомнинг 18-бандига кўра, миллий ҳайдовчилик гувоҳномасини олиш учун фуқаролар доимий яшаш жойи бўйича рўйхатга олинган ҳудудидан қатъи назар имтиҳонлар топшириши мумкинлиги белгиланган. Яъни, бу масалада ҳам яшаш жойи борасида чеклов йўқ.

Бунда автомототранспорт воситаларини бошқариш ҳуқуқини беришга доир имтиҳонлар фақатгина махсус лицензияга эга бўлган тадбиркорлик субъектлари — юридик шахслар томонидан ўтказилади (Низомнинг 18-1-банди).

Шунинг учун автомототранспорт воситаларини бошқариш ҳуқуқини олиш истагида бўлган шахс имтиҳонларни ўтказиш бўйича давлат хизматларини кўрсатиш учун лицензияга эга бўлган тадбиркорлик субъектига бевосита ёки онлайн мурожаат қилиши лозим (408-сонли қарор 2-1-иловаси билан тасдиқланган Низомнинг 5-банди).

@Huquqshunos_yordami Ochish/sharhlash

2021-12-07 15:25:29 QANDAY INTIZOMIY JAZO CHORALARI MAVJUD?

Savol: Xodim mehnat intizomini buzsa, ish beruvchi qanday intizomiy jazo choralarini qo‘llay oladi?

Javob: Xodimga mehnat intizomini buzganligi uchun ish beruvchi quyidagi intizomiy jazo choralarini qo‘llashga haqli:

1) xayfsan;

2) o‘rtacha oylik ish haqining 30 foizidan ortiq bo‘lmagan miqdorda jarima.

Ichki mehnat tartibi qoidalarida xodimga o‘rtacha oylik ish haqining 50 foizidan ortiq bo‘lmagan miqdorda jarima solish hollari ham nazarda tutilishi mumkin. Xodimning ish haqidan jarima ushlab qolish O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining mehnat haqidan ushlab qolish haqidagi 164-moddasi talablariga rioya qilingan holda ish beruvchi tomonidan amalga oshiriladi;

3) mehnat shartnomasini bekor qilish.

Ish beruvchi bulardan boshqa intizomiy jazo choralarini qo‘llashi mumkin emas.

Mehnat shartnomasini bekor qilish ko‘rinishidagi jazo faqatgina O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining mehnat shartnomasini ish beruvchining tashabbusi bilan bekor qilish haqidagi 100-moddasi 2-qismi 3-4-bandlari asosida, xodim o‘z mehnat vazifalarini muntazam ravishda buzsa yoki xodim o‘z mehnat vazifalarini bir marta qo‘pol ravishda buzsa, qo‘llaniladi.

@Huquqshunos_yordami

Savol yuborish uchun

@Online_maslaxatchii Ochish/sharhlash

2021-12-06 15:54:59 AVTOMAShINASI BORLARGA BOLA PULI BERILADIMI?

Savol: Assalomu alaykum, meninig savolim shundan iboratki 8oylik farzandimga bola puli chiqadimi erimning nomida jentira mashina bor(mashina yili 2016)

Javob: "Kam ta’minlangan oilalarni “Ijtimoiy himoya yagona reyestri” axborot tizimi orqali aniqlash, ularga kam ta’minlangan oilalar bolalari uchun nafaqa va moddiy yordam tayinlash va to‘lash tartibi to‘g‘risida"gi Nizomning 20-bandi v-kichik bandiga asosan, "Ariza beruvchi yoki uning oila a’zolarida qonunchilik hujjatlarida belgilangan tartibda o‘z nomiga rasmiylashtirilgan yoki bosh ishonchnomaga asosan quyidagilar mavjud bo‘lganda bola puli berilmaydi:
ishlab chiqarilgan muddati 7 yildan oshmagan, texnik holati soz bo‘lgan yengil avtotransport vositasi;
ishlab chiqarilgan muddati 15 yildan oshmagan, texnik holati soz bo‘lgan yuk tashuvchi avtotransport vositasi, avtobus, mikroavtobus, ekskavator, traktor, kombayn, yuk tashuvchi avtotransport vositalarining tirkamalari va yarim tirkamalari, avtokran va boshqa qurilish texnikasi;
jami ikki va undan ortiq, texnik holati soz bo‘lgan yengil va yuk tashuvchi avtotransport vositalari, mikroavtobus, ekskavator, traktor, kombayn, yuk tashuvchi avtotransport vositalarining tirkamalari va yarim tirkamalari, avtokran va boshqa qurilish texnikasi."

Demak, ariza beruvchining oila a'zosining nomida 2014-2021-yillarda ishlab chiqarilgan mashina bo`lsa yoki nomida 2 ta mashina bo`lsa bola puli berilmaydi. Sizni xo`jayinizni nomida texnik holatdan soz bo`lgan 2016-yil ishlab chiqarilga Gentra avtomobili bo`lgani uchun bola puli berilmaydi sizni oilangizga.

@Huquqshunos_yordami

Savol yuborish uchun

@Online_maslaxatchii Ochish/sharhlash

2021-12-05 15:53:13 СУЮНЧИ ПУЛИ КИМЛАРГА БЕРИЛАДИ?

Савол: Бола туғилганида бериладиган бир марталик нафақа ҳақида батафсил маълумот берсангиз: бу турдаги нафақа қанча миқдорда, кимларга ва ким томонидан берилади, агар туғилган болани фарзандликка олинса ҳам бундай нафақа бериладими, қандай ҳолларда бу каби нафақа тўланмайди?

Жавоб: Сизнинг саволингиздаги бола туғилганида бериладиган бир марталик нафақа Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигида 2002 йил 8 майда 1136 рақами билан рўйхатдан ўтказилган “Давлат ижтимоий суғуртаси бўйича нафақалар тайинлаш ва тўлаш тартиби тўғрисида”ги Низом асосида тўланади.

Мазкур Низомга кўра, бола туғилганда бериладиган бир марталик нафақа Ўзбекистон Республикаси ҳудудида белгиланган энг кам ойлик иш ҳақининг икки баравари миқдорида берилади. Иш ҳақига коэффициент қўлланиладиган туманларда нафақа ушбу коэффициентларни ҳисобга олган ҳолда белгиланади.

Ишлаётган аёлларга ҳамда ишлаб чиқаришдан ажралган ҳолда олий, ўрта махсус, касб-ҳунар таълим муассасаларида, магистратура, клиник ординатура, докторантурада таҳсил олаётган аёлларга бола туғилганда бериладиган бир марталик нафақа тегишлича иш ёки ўқиш жойидан тўланади.

Боланинг онаси ишламайдиган ва ўқимайдиган ҳолларда нафақа боланинг ишлайдиган ёки ишлаб чиқаришдан ажралган ҳолда ўқийдиган отаси ёки ота-она ўрнини босувчи шахсларга тўланади. Ишламайдиган ва ўқимайдиган ота-оналарга бола туғилганда нафақа ижтимоий таъминот бўлимлари томонидан тайинланади ва тўланади.

Фарзандликка олинган болаларга бола туғилганда бериладиган бир марталик нафақа умумий асосларда берилади.

Агар аёл ҳомиладорлик бўйича таътил даврида ишдан бўшаб, шу давр мобайнида ҳомиладорлик ва туғиш бўйича нафақа олган бўлса, бир марталик нафақа умумий асосларда берилади.

@Huquqshunos_yordami

Савол юбориш учун

@Online_maslaxatchii Ochish/sharhlash

2021-12-03 16:43:19 Savol: Bolaligidan nogironligi bo‘lgan farzandim bor. Ish joyimda menga qanday imtiyozlar bor?


Javob: Mehnat qonunchiligida 16 yoshga to‘lmagan nogiron bolani tarbiyalayotgan shaxslarga quyidagi imtiyozlar bor:

O’n to’rt yoshga to‘lmagan bitta yoki undan ortiq bolani (o‘n olti yoshga to‘lmagan nogiron bolani) tarbiyalayotgan yolg‘iz ota, yolg‘iz onaga (beva erkaklar, beva ayollar, nikohdan ajrashganlar, yolg‘iz onalarga) ta’til ularning xohishiga ko‘ra yozgi yoki ular uchun qulay bo‘lgan boshqa vaqtda berilishi kerak (Mehnat kodeksi 144-moddasi).

Homilador ayollarni va o‘n to‘rt yoshga to‘lmagan bolasi (o‘n olti yoshga to‘lmagan nogiron bolasi) bor ayollarni ularning roziligisiz tungi ishlarga, ish vaqtidan tashqari ishlarga, dam olish kunlaridagi ishlarga jalb qilishga va xizmat safariga yuborishga yo‘l qo‘yilmaydi (Mehnat kodeksi 228-1-moddasi).

Homilador ayolning, o‘n to‘rt yoshga to‘lmagan bolasi (o‘n olti yoshga to‘lmagan nogiron bolasi) bor ayolning, shu jumladan homiyligida shunday bolasi bor ayolning yoki oilaning betob a’zosini parvarish qilish bilan band bo‘lgan shaxsning iltimosiga ko‘ra, ish beruvchi tibbiy xulosaga muvofiq ularga to‘liqsiz ish kuni yoki to‘liqsiz ish haftasi belgilashga majburdir (Mehnat kodeksi 229-moddasi).

Nogiron bolasini tarbiyalayotgan ota-onaning biriga (vasiyga, homiyga) bola o‘n olti yoshga to‘lgunga qadar davlat ijtimoiy sug‘urtasi mablag‘lari hisobidan bir kunlik ish haqi miqdorida haq to‘lagan holda oyiga qo‘shimcha bir dam olish kuni beriladi (Mehnat kodeksi 230-moddasi).

O‘n ikki yoshga to‘lmagan ikki va undan ortiq bolasi yoki o‘n olti yoshga to‘lmagan nogiron bolasi bor ayollarga har yili uch ish kunidan kam bo‘lmagan muddat bilan haq to‘lanadigan qo‘shimcha ta’til beriladi.
O‘n ikki yoshga to‘lmagan ikki va undan ortiq bolasi yoki o‘n olti yoshga to‘lmagan nogiron bolasi bor ayollarga ularning xohishiga ko‘ra, har yili o‘n to‘rt kalendar kundan kam bo‘lmagan muddat bilan ish haqi saqlanmagan holda ta’til beriladi. Bunday ta’til yillik ta’tilga qo‘shib berilishi yoki ish beruvchi bilan kelishib belgilanadigan davrda undan alohida (to‘liq yoxud qismlarga bo‘lib) foydalanilishi mumkin (Mehnat kodeksi 232-moddasi).

@Huquqshunos_yordami

Savol yuborish uchun

@Online_maslaxatchii Ochish/sharhlash

2021-12-02 14:53:22 Келгуси йилда ипотека дастурлари доирасида 50 мингга яқин хонадонли уй-жойлар қурилади. Бунга қарийб 13 триллион сўм мақсадли кредит ва 1,3 триллион сўм субсидия ажратилади.

"Бу дастлабки ҳисоб-китоблар. Агар талаб бўлса, яна қўшимча ресурс ажратилади", деди Президент. Бундан ташқари:

- ипотека кредитлари ва субсидия олишда, уй-жой майдони ва нархи билан боғлиқ чекловлар ипотека кредитлари шартларидан чиқариб ташланади;

- эҳтиёжманд аҳолига дастлабки бадалнинг бир қисмини қоплаш учун 32 миллион сўм субсидия тўланади;

- эҳтиёжманд аҳоли томонидан кредитни қайтаришда фоизнинг давлат томонидан қоплаб бериладиган субсидия миқдори барча ҳудудлар учун бир хил - 10 фоиз этиб белгиланади (ҳозирда вилоятларда 10 фоиз, Тошкент шаҳрида 12 фоиздан юқори қисми қоплаб берилмоқда);

- субсидиялар якка тартибдаги уй-жой қуриш ва таъмирлаш учун олинган кредитлар учун ҳам берилади;

- ипотека кредитини олишда қариндош бўлмаган фуқароларнинг кафил бўлишига рухсат берилади (бугунги кунда фақат яқин қариндошлар кафил бўла олади).

@Huquqshunos_yordami Ochish/sharhlash