Dildora Yuldosheva

2022-04-14 13:31:08 Ilm

Atrofimda aqilli, bilimli va keng mulohazali insonlar ko’p. Ularni teran fikrlashiga doim havasim kelgan.

Ammo, ba’zi shunday insonlar bilan suhbatda bo’lganimda meni savollar qiynar edi: Nega shuncha narsaga aqli yetgan, keng mushohada qiladigan insonlarning din borasida fikri, qadriyatlari, kiyinishi mutlaqo nomutanosib. Nahotki shuncha narsani bilgan inson din va uning bizga chizib bergan chegaralari haqida bilmaydi? Mulohazali inson nega haq narsani qabul qilmaydi?

Yaqinda savollarimga javobni shu jumlada topdim:
“Ilm bu Allohdan qo’rqish”, degan ekanlar Hasan Basriy rohimahulloh.

@dorayulash Ochish/sharhlash

2022-04-08 19:01:01 Kichik amallar

Biz savobli ish qilish maqsadida biror ishga qo’l urishga harakat qilamizu, lekin ba’zan moddiy jihatdan, vaqt va makon masalasidan yoki boshqa turli sabablar tufayli kechiktirib kelamiz.

Aslida har qadamda, biz uchun mayda va arzimas ko’ringan harakatlar bilan ham yaxshilik qilishimiz mumkin:

1. Ota-ona holidan xabar olish. Birga yashagan taqdiringizda ham ularning kunlari qanday o’tgani, kayfiyatlari va o’y-hayollari haqida qayg’urishingiz ularni xursand qiladi.

2. Umumiy joylariga borganda (kafe, hojatxona, o’quv markazi, shifoxona) ketingizdan yeg’ishtirib ketish. Xizmatchilar bo’lshi mumkin, ammo bu harakat orqali ularga iltifot ko’rsatgan bo’lasiz.

3. Transportlarga yo’l haqqi uchun beradigan pullarini oldindan tayyorlab qo’ying. Ayniqsa taksilarga chiqqanda narxni avvaldan kelishish, pulingiz yirik bo’lsa ogohlantirib qo’yishingiz orqali haydovchini vaqtini tejaysiz.

4. Tanishi bilan bir yumush ila xabarlashganda tezroq muddaoga o’tish. Keraksiz gaplarni gapirib uni ham o’zingizni ham vaqtingizni ketqazmang.

5. O’rganayotgan ilm va ko’nikmalarni atrofdagilarga ulashib borish. Ular ham siz bilan birga o’sishlari siz uchun ham yaxshi.

6. Turli jonzot, hashoratlarga ozor bermaslik. Ko’p hollarda bu masalaga juda yengil qaraladi.

7. O’qib bo’lingan kitobni hadya qilish yoki o’qib bo’linguncha berib turishlik.

8. O’zgalarning siz uchun qilgan kichik yaxshiligi uchun ham rahmat aytib, minnatdorchilik bildirib turish. Shunda “mayda” yaxshiliklar qilishga boshqalarda ham rag’bat bo’ladi.

@dorayuldash Ochish/sharhlash

2022-02-09 23:08:11 Gulni undiradigan suv yoxud yong’inga sabab bo’ladigan uchqun

1. Ayol kishi turmush o’rtog’i unga vaqt ajratayotganini his qilib turishi kerak.
2. Baxslashayotgan paytda xotirani ishga tushirib, og’izga kelgan gapni gapirish turmush o’rtog’ingizni yaralaydi.
3. Erkak kishi uyda dam ololmasa ko’chada (ishxonada) dam oladi.
4. Ota obro’si, aka bosimini ko’rgan qiz turmushdan keyin ortiqcha janjal ko’taravermaydi, hayot haqiqatlaridan xabardor bo’ladi.
5. Ayolning ham jiddiy ham jilvaligi yaxshi: uyda yengil, tashqarida og’ir bir ayol.
6. Erkak kishi uchun ozodlik, erkinlik muhim. Ortiqcha sevgi va e’tibor bilan uni bo’g’ib qo’yish mumkin.
7. Turmush o’rtog’idan bir muddat ayro qolib, bir-birini sog’inish qayta turmush qurgandek baxt beradi.
8. Har qanday ayol mehr-muhabbatga muxtoj. O’ta jiddiy va og’ir bo’lsa ham.
9. Erkak kishini xotirjam uxlashini va uyquga to’yishini ta’minlash ayol zimmasida.
10. Turmushdan keyin ayol kishining ko’rinishida, sog’lig’ida yoki xarakterida bo’ladigan muammolarning aksariyati turmush (homila, farzand, uy yumushlari) sababli yuzaga keladi. Buni erkaklar tushinishlari va ishonch bildirishlari kerak.

Sema Marashlining “Turmush o’rtog’imning tengi yo’q” to’plamidan xulosalarim

@dorayuldash Ochish/sharhlash

2021-12-14 22:17:19 Simmetriya

Dasturlash kursini o’qib yurgan vaqtim ustozimiz elementlarning simmetrik joylashuviga ko’p e’tibor qaratardilar. Haqiqatdan ham, simmetriya har sohada va munosabatda ham chiroyli ko’rinar ekan.

Oddiy misol, veb-sahifa yoki telefondagi dastur elementlari simmetrik joylashishi insonga estetik zavq beradi.

Yuz tuzilishida ham shunday: chiroyli deb hisoblangan insonlarda qosh-ko’z va burun simmetrik jihatdan mukammal joylashgan bo’ladi.

Oila, shaxsiy rivojlanish va ishni ham shu qoidaga moslasak bo’ladi, hammasiga bir xil e’tibor qartilsa ajoyib muvozanat hosil bo’ladi.

Farzand tarbiysida ota-ona simmetrik harakat qilishi, natijani go’zalroq bo’lishiga olib kelishi mumkin.

Ota-onaga farzand, turmush o’rtoqqa yor, farzandga ota yoki ona, do’stga do’st mas’uliyati bilan (har bir pozitsiyaga simmetrik) yondashish sog’lom munosabat muhitini yaratadi.

@dorayuldash Ochish/sharhlash

2021-12-13 19:57:43 O’zgaribmiz

Zarifa Saidnosirovaning "Oybegim mening" asari 20-asr jamiyatini bugungi jamiyat bilan solishtirish uchun yaxshi adabiyot bo’lgan, nazarimda. Ba'zilari:

1. Biz olim, shoir va xalq vakillarining asarlari, nutqlarini intizor kutib, talashib o'qiydigan emas, Iphone yutish uchun konkurs qidiradigan yoshlar jamiyatiga aylanibmiz.

2. Biz tunlarni mutola bilan emas, kino yoki lentadagi videoni aylantirish bilan vaqt o'tkazadigan jamiyat bo'libmiz.

3. Ilm olish, tajriba orttirish uchun poyezdda sutkalab chet davlatlarga qatnaydigan emas, tajriba o'tamaslik uchun pul taklif qiladigan jamiyat bo'libmiz. Tajribalar esa labaratoriya, maxsus pavilyonlarda emas, shanbaliklarda o'tadigan bo'libdi.

4. Sevgi izhorlari ham boshqa. Sheriy maktublar, ishqiy yozishmalar o'rnida profildagi iqtiboslar, oldi-qochdi messejlar.

5. Oilaviy vaqt o'tkazishchi? Kechgi sayrlar, tungi g'azalxonlik, uzoq shirin suhbatlar o'rnida telefonagi o'yinlar, futbol, boshqa xonada bolalar shovqinidan bezor bo'lgan ayollar.

6. Tanqid ostida asarlar, chop etilgan maqolalar muhokama qilinmaydi, endigi mavzu soch-soqol-u, bosh kiyimlar.

@dorayuldash Ochish/sharhlash

2021-12-12 21:17:41 Mahzunlik

Men insonni mahzun qilishi mumkin bo’lgan holatlarni ikkiga bo’laman:

1. Biz boshqara olmaydigan:
- O'tmish (kecha);
- O'zgalarning munosabati, fikri, gapi va dunyoqarashi;
- O'zgalar o'zini qanday tutishi;
- Nasiba, rizq, sog'liq;
- Nuqsonlar;
- Kelajak;
2. Biz boshqara oladigan:
- Vaqt, energiya va diqqat;
- O'zgalarga bo'lgan munosabat, o'zgalar munosabatiga javob;
- Shaxsiy chegara;

Ikkiga bo'lishning asosiy sababi, boshqarish imkoni bo'lgan vaqt va energiyani boshqara olmaydigan narsalarga sarflash oldini olish.

Tushkunlikka tushib qolsam doim shu tarozi yodimga keladi, tezroq chalg'itaman o'zimni.

P.S Boshqara olish ≠ o'zgartira olish

@dorayuldash Ochish/sharhlash

2021-11-24 22:21:09 Ayollarga maktub

Oltin, kumush, dur-u yoqut, marvaridlar yer ostida, g'orlarda, turli chuqurliklarda ya'ni ustini yer qobig'i yopib turadigan tuproq jinslari bilan qoplangan joylarda bo'ladi.

Bu ularning qadr-qimmatini belgilaydi. Chunki ularning himoya qobig'i bor. Doim yashiringan bo'ladi.

Va aksincha turli mis, temir rudalari va boshqa arzon materiallar yer ustida, topish oson bo'lgan joylarda, ko'zga ko'rinadigan yerlarda bo'ladi. Shuning uchun ular arzon mol hisoblanadi.

Qizlar va ayollarning iffati ham shunday. Iffatini saqlagan ayol-qizlar huddi qimmatbaho gavharlar singari o'zlarini yopib yuradilar.

Va aksincha o'z qadr-qimmatini to’g’ri baholamaydiganlar ochiq-sochiq, yevropacha uslubda kiyimlar kiyishga moyil bo'lishadi. Bunda ayol kishi jozibasi yashirilmaydi.

O’z iffatini berkitib yurgan ayol juftining marvaridi bo’ladi.

@dorayuldash Ochish/sharhlash

2021-11-14 18:05:42 Vizuallashtirish nega kerak?

Statistikaga ko’ra matematik masalalarni qo’g’ozga tushirib yechadigan o’quvchilar hayolida ishlaydigan o’quvchilardan 6 barobar yaxshiroq natija ko’rsatishar ekan.

Qog’ozga tushirilgan (vizuali bor) muammolarni yechish faqat matematika emas, hayotimizdagi har qanday situatsiyada kerak bo’ladi. Ba’zilari:

1. Kunlik rejalarni doimiy yozib yurish - qilish kerak bo’lgan ishlar esdan chiqib qolmaydi. Ma’lum muddatdan keyin qanday ishlar bilan band bo’lganingizni ko’ra olasiz (shaxsiy statistika);

2. Suhbatlar (interview, konferensiya, oila a’zo yoki do’stga aytilishi kerak bo’lgan gaplar)ni avvaldan yozib qo’yish - nima gapirishni bilmay o’zingizni va birovlarni vaqtini o’g’irlashni oldini oladi. Gaplar dadil, qisqa, muhimi, hayolga hozir kelgan oldi-qochdi bo’lmaydi.

3. Bozorlikni ro’yhat qilish - pulni to’g’ri rasamatlaydi, keraksiz xaridni oldini oladi.

4. Sayohatda nimalar qilinishini oldindan yozib qo’yish (kunlarga taqsimlab) - sayohatga ko’pincha notanish joyga boriladi. Oldindan rejalarni yozib olayotganda borilayotgan bino, muzey yoki kafening ishlash vaqtlari, mavjud chiptalar tekshiriladi. Boriladigan manzillar ham bir-biriga yaqin qilib tanlanadi.

O’quvchilar ham kundalikka qarab darsliklarni yig’salar, kerakli kitob-daftarlar uyda qolib ketmaydi

@dorayuldash Ochish/sharhlash

2021-09-04 21:13:20 Sirli masalliqning o’zi yo’q. Hamma gap o’zingda...

«Kungfu Panda» multiki aynan biz yoshlarning hozirgi holatimizga juda mos keladi.

Biznes treninglar, seminar va yig’ilishlar, turli ko’rsatuv, motivatsion video va g’ayri oddiy kitoblardan sirli masalliq topishga harakat qilayotgan Pandaga o’xshaymiz.

Aslida hamma gap o’zimizda. Lag’monni o’zimiz pishirishimiz kerak.
Treninglar beradigan ziravorlar sehrli bo’lsa ham, quruq o’zidan ovqat pisharmidi....

@dorayuldash Ochish/sharhlash

2021-08-27 22:02:51 Opportunity cost (Tanlov narxi yoki Badal)

Hayotimizda qanday hodisa ro’y bermasin biz barchasi uchun haq to’laymiz (biznes sohasida “opportunity cost” deyiladi).

Hodisalar uchun biz to’laydigan narsa faqat pul emas. Vaqt va boshqalari ham bor:

• Buyum sotib olish uchun pul
• Telefon o’ynash uchun vaqt + internet
• Bilim olish uchun energiya + vaqt
• Farzand uchun sog’liq + uyqusiz tunlar
• Oila uchun karyera
• Ish uchun xordiq
• Ibodat uchun uyqu
• O’qishga kirish uchun o’yin-kulgudan voz kechamiz. Aynan shular “opportunity cost” - shu hodisalarning baxolari (narxlari) hisoblanadi.

Bundan ikkita xulosa qilish mumkin:
1. Biror narsaga intilayotganda unga nimalardan voz kechib erishish mumkinligi haqida o’ylab ko’rish;

2. Boshqalar erishgan natijalar sizda ham bo’lishini istaganingizda, u qilgan to’lovlarni siz ham qila olish yoki qila olmasligingizga ahamiyat berish;

@dorayuldash Ochish/sharhlash