Zafarbek Solijonov

2023-09-11 10:23:26 ​Келажак учун қайғуриш

Интернетда тилладан қилинган ош, шашликлар акс этган видеоларни кўрдим. Одамлар бир порция овқат учун бир қанча маблағини аямаяпти. Бироқ жамиятимиз аҳволи ҳавас қиларли даражадамас. Тўғри, пул уники, хоҳлаганини қилсин. Лекин келажак авлодни ўйлаш, қайғуриш бошқача бўларкан. Шу кунларда Чарльз Уиланнинг "Яланғоч иқтисодиёт: мураккаб соҳанинг содда қиёфаси" асаридан ўқиганларим мени фикрлашга чорламоқда.

1999 йилда "New York Times" газетаси бутун умри давомида Миссисипи штатидаги Ҳаттисбургда кир ювувчи бўлиб ишлаган, 91 ёшида вафот этган Осеола Маккартига бағишланган таъзияномани эълон қилди. Маккарти хоним анжомлари кам, фақатгина битта канални кўрсатувчи оқ-қора телевизори бор кичкина уйда ёлғиз яшаб ўтди. Лекин у асло камбағал эмасди. Қизиғи шундаки, Осеола Маккарти ўз ўлимидан 4 йил аввал молиявий шароити ночор талабалар ўқишига имкон яратиш мақсадида Жанубий Миссисипи университетига (ўзи университетда ўқимаган) 150 000 доллар хайрия қилган.

Маккарти хоним умрининг сўнггини комфортда ўтказса ҳам бўларди. Қиммат пляжларда камёб коктейллар билан. Аммо у фойдалироқ йўлни танлади. Келажакка ҳисса қўшди. Шунча маблағни бериб юбориш осон эмас. Аммо у шу йўлни танлади. Шу каби воқеаларга дуч келганим сари Америка бир кунда қурилиб қолмагани, илм ва унга сарфланган ҳар қандай инвестиция ўша жамият фойдасига ишлашини янада тушуниб етяпман. Бизга ҳам шундай қаҳрамонлар керак.

@Zafarbek_Solijonov Ochish/sharhlash

2023-09-10 11:13:22 Ochish/sharhlash

2023-09-07 08:15:09 Ochish/sharhlash

2023-09-06 13:35:59 Кечаги қонун лойиҳаси фонида интернетда айрим иккиюзламачи тўда пайдо бўлибди. Кулгили. Жумласи оддий: "вой-дод, демократия қани?" Демократия ҳақида фундаментал тушунчаси бўлмаган бу шахслар ўтган йилларда юбка кийган аёлларнинг устидан қотди, миясидаги "дўзах"ига отди, яқинларига даюс тамғасини ёпиштирди, рақсга тушган, фикрини палакатларга ёзганларни виртуал сазойи қилди. Уларга бўлган ҳар қандай кибербуллингни қўллади. Ўткир Ҳошимов тарифи билан айтганда, демократия меваларини чинқироқ маймунлардек биринчи бўлиб еб кўришди. Гарчи демократияни куфр деб келишган бўлса ҳам. Энди эса демократия эсига тушиб қолибди.

Демократиянинг асосий талабларидан бири шуки, ўзим англаганим, кўпчиликнинг ҳуқуқлари ҳам, камчиликники ҳам ҳурмат қилинишидир. Қонун тақиқламаса бўлди (ўзгарувчан қонунлар алоҳида масала). Соддароқ айтай, ҳар бир юбкали енгилтакмас, ҳар бир ҳижобли террористмас. Буни Туркияга борадиган, сайловигача роҳатланиб кузатадиганлар тушуниши керак эди, гарчи бу давлат ҳам идеал бўлмасада.

Яна бир жойи бор. Нозик. Агар қайсидир қонунан тақиқланмаган тоифа, масалан феминистлар, ҳуқуқларини талаб қиляпти, тарғиботи билан банд ва бу тоифа сизга ёқмайди ёки ғоянгизга мосмас, шу вақтда сиз камида сукут сақлашингиз керак. Унинг ҳуқуқларини ҳурмат қилишингиз шарт, қўлламасангиз ҳам. Ғояси нотўғри бўлса, сиз учун идеал бўлмаса, одоб доирасида баҳслашинг. Шахсиятга ўтиб, "эркак кишидан нафратланади", "бунга эр керак" ва шунга ўхшаган гаплар гапирмай. Яна қайтараман, демократия ё ҳаммага бўлади, ёки ҳеч кимга. Ортга қайтишда эса куч энг катта қатламга кўрсатилади, қолганлар жимгина хулоса қилиб олиши учун. Ўзингизга келгандагина "демократия!" деб бақириб, қолган пайт ҳаммага тупуришингиз аҳмоқлигингиздан.

@Zafarbek_Solijonov Ochish/sharhlash

2023-09-05 14:20:57 Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутатлари Ўзбекистон Республикасининг Жиноят ва Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритишга оид қонунни иккинчи ўқишда кўриб чиқмоқда.

Унга кўра:

миллий, ирқий, этник ёки диний мансублигига қараб бир тоифа фуқароларнинг бошқа тоифа фуқаролардан устунлигини ёки нуқсонли эканлигини тарғиб қилганлик, никоҳи қонунда белгиланган тартибда қайд этилмаган шахслар ўртасида никоҳ тузишга доир диний маросимни амалга оширганлик учун маъмурий ва жиноий жавобгарлик белгилаш назарда тутилмоқда.

Қонун лойиҳаси билан икки ёки ундан ортиқ хотин билан эр-хотин бўлиб яшашни тарғиб қилганлик, хотин-қизлар ва эркаклар тенг ҳуқуқлилигини очиқдан-очиқ инкор этганлик учун маъмурий жавобгарлик белгиланмоқда.

жамоат жойларида шахсини идентификация қилиш имконини бермайдиган даражада юзини тўсган ҳолда бўлганлик учун маъмурий жавобгарлик чораси киритилмоқда. Бунда жавобгарликни истисно қилувчи ҳолат сифатида тиббий кўрсатма асосида ёки меҳнат ва хизмат фаолияти билан боғлиқ ҳолатларда ёхуд йўл-транспорт ҳаракатида хавфсизликни таъминлаш учун кийиладиган махсус бош-кийимда ёки спорт ва маданий тадбирлар пайтида уларнинг иштирокчилари томонидан, шунингдек, қонунчиликда рухсат этилган бошқа ҳолатларда юзини тўсган ҳолда бўлиш ҳолати белгиланмоқда.

Қонун депутатлар томонидан иккинчи ва учинчи ўқишда қабул қилиниб, Сенатга юборилди.

@Zafarbek_Solijonov Ochish/sharhlash

2023-08-24 17:32:29 Ochish/sharhlash

2023-08-23 17:29:03 СССР, АҚШ ва Хитойдан кейин ҳиндлар ҳам буни уддалади. Улар ҳам "Викрам" номли аппаратини Ой сиртига муваффақиятли қўндирди. Икки кун олдин русларники муваффақиятсизликка учраганди.

@Zafarbek_Solijonov Ochish/sharhlash

2023-07-03 18:05:28 Бунинг сабаби битта — бу кадрлар мурожаатларга беэътибор, инсон қадри нималигини тушунмайди, шаблонда жавоб ёзавериб ўрганиб қолган.

@Zafarbek_Solijonov Ochish/sharhlash

2023-07-03 17:57:46 Ўзбекистон Республикаси Олий суди мурожаатлар билан ишлаш бошқармаси бошлиғи С.Ходжамуратов мурожаатга жавоб хати ёзиб, 12 йил аввал вафот этган фуқаро қамоқдалигига ишора қилди. Ҳамда у суд ҳукмидан норози бўлса, жазони ижро этиш калонияси орқали шикоят қилиши мумкинлигини билдирди.

Бу ҳақда фарғоналик журналист Шарифа Мурод Facebook’даги саҳифасида маълум қилди. Журналист Шарифа Мурод Олий суд масъули жавобидаги Ўлмасой Тўхтабоева 2012 йил вафот этиб кетганини ёзиб, унинг ўлим гувоҳномасини ҳам илова қилади.

@Zafarbek_Solijonov Ochish/sharhlash

2023-07-03 17:44:54 Қайси тараф бўлмасин, ҳақ ё ноҳақ, ақлий баҳсдаги рақибини «давлатга таҳдид, ташқи душман фитнаси» деган қартасини ташладими, ютқазганлигини тан олди ҳисоб. Чунки у баҳсда ҳақиқат очилиши ёки рақибнинг илмий енгилишини истамади, балки ўзга тарфнинг йўқ бўлиб кетишини, қамалишини, овози ўчишини истади. Ҳақиқат эса бундай пасткашликка мухтож эмас эди. Чақимчи-доносчилар ҳеч қачон барака топмайди. Шуни тарихдан кўришмаган бўлса, демак тарихдан ҳеч вақо олишмабти.

Жамшид Муслимов

@Zafarbek_Solijonov Ochish/sharhlash