Get Mystery Box with random crypto!

Diplomat (Sobirov)

Telegram kanalining logotibi pan_diplomat — Diplomat (Sobirov) D
Telegram kanalining logotibi pan_diplomat — Diplomat (Sobirov)
Kanal manzili: @pan_diplomat
Toifalar: Siyosat
Til: Oʻzbek tili
Obunachilar: 3.84K
Kanalning ta’rifi

Tarix, siyosat, sotsiologiya
YouTube: https://youtube.com/@pan_diplomat
Instagram: https://www.instagram.com/tarixchi__/

Ratings & Reviews

2.67

3 reviews

Reviews can be left only by registered users. All reviews are moderated by admins.

5 stars

1

4 stars

0

3 stars

0

2 stars

1

1 stars

1


Oxirgi xabar

2022-09-01 13:58:35 Bugun O‘zbekiston Respublikasining rasmiy Mustaqillik kuni. Haqiqiy bayram qilishga arziydigan sana. Ammo, masalan Yangi yil bayramidek shukuhli emas. Nega? Sabab o‘sha 1991-yilda.

Kuni kecha SSSRning birinchi va so‘nggi prezidenti Mixail Gorbachyov vafot etdi. Aynan u va Yelsin postsovet respublikalari mustaqilligi asoschisidir. Agar Gorbachyov 1985-yil hokimiyatni egallab, qizil diktaturali davlatda demokratik islohotlar boshlamaganida biz hammamiz hozir paxta terimiga tayyorgarlik ko‘rayotgan bo‘lardik. Avgust tugashini xafsalasizlik bilan kutib olardik, chunki yilning faqat shu oyidagina to‘y qilishga ruxsat berilgan SSSR degan imperiyada. Sening xohishlaringni ham boshqaruvchi jirkanch davlat.

Gorbachyov davlatda “qayta qurish”ni boshladi. Mamlakatda demokratiya o‘sib chiqdi va diktatura bilan murosa qilmadi. Yovuzlik imperiyasi tarqalib ketdi. Uning so‘nggi jon talvasasi — GKCHP’ni Yelsin yo‘q qildi.

Shunday qilib ittifoqning ko‘plab davlatlari qon to‘kishlarsiz ozodlikka erishdi. Bu katta narsa, buni o‘nlab yillar davomida erkinlik uchun kurashgan, minglab insonlari ozodlik yo‘lida halok bo‘lgan xalqlar yaxshi tushunadi. Shu sabab ular uchun Mustaqillik bayrami haqiqiy shodiyona. Ular bu kun uchun jonini bergan qahramonlarni eslaydi va uning qanchalik qimmatli ekanini his qiladi. O‘zbekiston esa qo‘polroq qilib aytganda mustaqillikni sovg‘a sifatida oldi. Karimovchilar xafa bo‘lmanglar, birinchi prezidentga qolsa 2016-yilgacha SSSR tarkibida qolardi. Buni uning boshqaruvidan bilsa ham bo‘ladi: kommunistcha diktatura — muammo haqida gapiryotganning ovozini o‘chir, bo‘ldi muammo yo‘q.

Biroq bugungi kunda mustaqillikka erishish kabi uni saqlab qolish ham ahamiyatli. O‘zini SSSR merosxo‘ri deb biluvchi Rossiyaning Ukrainaga hujumi ko‘pchilikni, jumladan o‘zbeklarni ham sergak torttirdi. Imperialistik xarakterdagi davlat nishonida bo‘lish xalqdan yanada jipslashish va qa’tiyatli bo‘lishni talab qiladi.

Man aslida “inson qayerda o‘zini qulay his qilsa, yaxshi yashasa o‘sha yer u uchun vatan” g‘oyasini qo‘llayman. Lekin yoshlikda shakllangan qarashlarim sabab O‘zbekistonni yaxshi ko‘raman. O‘zbekistonda ham o‘zni qulay his qilish va yaxshi yashash mumkin albatta qachondir.

Men istardimki, O‘zbekiston boyligi uning xalqiniki bo‘lsin, bir hovuch insonlarniki emas.
Men istardimki, o‘zbek xalqi bilimli, o‘z huquqini talab qila olsin. Huquqini talab qilgan odamni yomon ko‘rib, korrupsionerga paxta qo‘ymasin.
Men istardimki, o‘zbeklar bag‘rikeng bo‘lsin, birovning hayotiga aralashmasin. “Sen nega ro‘mol o‘rading” yoki “sen nimaga kalta yubka kiyding” degan savollarni o‘ziga yaqin odamlarga bersin, begonalarga emas.
Men istardimki, O‘zbekistonda qonunlar ustuvor, jazo muqarrar bo‘lsin. Kimningdir farzandi yoki jiyani bo‘lgani uchun qonundan qochmasin.
Men istardimki, o‘zbeklar kim qanday mashina olganiga emas, kim qanday bilimga ega ekanligiga qiziqsin. Boy odam haq bo‘ladi degan qarashdan qutulsin.

Xullas istaklarim ko‘p edi aslida, yozishga erindim, chunki yozgan bilan baribir foyda yo‘q. Shu sabab hafsala ham yo‘q. Mayli Mustaqillik bayrami uni qadrlaydiganlarga muborak bo‘lsin!

@pan_diplomat
517 viewsedited  10:58
Ochish/sharhlash
2022-08-31 15:32:13
Мустақиллик кунинг муборак озод ва азиз ватаним! Эркинлигинг абадий бўлсин!

@pan_diplomat
700 viewsedited  12:32
Ochish/sharhlash
2022-08-29 17:58:24
Шоир Рауф Парфининг ажойиб, йиллар ўтса-да оҳорини йўқотмайдиган сатрлари

@pan_diplomat
898 views14:58
Ochish/sharhlash
2022-08-28 13:22:44 «Эртаси куни тонгда дўстим мени сарбозлар томошасига олиб борди.

Бухоро сарбозларининг аҳволи жуда қизиқ. Тараққий этган давлатларда аскарлик муддати уч-тўрт йил, бироқ бу Бухоро сарбозлари учун муқаддас хизмат бўлмасдан, жиноятнинг жазосидир. Бухоро сарбозлари ўз кунларини эътиборсизлик, манфурлик ва бечораҳоллик билан ўтказадилар. Уларнинг сарбозлик муддати бир умрликдир. Ўғри ва қотилларни бу шаҳарда қамоқ, сургун ва қатл этиш ўрнига сарбозликка жўнатиб, бир умр ойига йигирма танга маош бериб ушлаб турадилар.

Киши сарбозлик хизматига киришгач, нопок ишларни қилишга-да мажбур бўлади. Бунинг икки сабаби бор: биринчидан, сарбозликка олинишидан олдин бу киши ойнинг биринчи ярмида ҳаммоллик қилиб, ҳар куни ўртача беш тангадан, яъни юз эллик тангани қўлга киритар ва ойнинг қолган ярмини фароғат билан ўтказар эди. Сарбоз бўлганидан кейин эса, ойига йигирма танга олади ва бошқа иш қилолмайди.

Иккинчидан: у киши олдин ўғирлик қилмас, сарбозлардан қўрқар эди. Энди ўзи сарбоз бўлган экан, унинг учун ўғриликдан устунроқ ва манфаатлироқ касб йўқдир.

Булардан ташқари, сарбозликнинг яна бир томони борки, у биринчи шарҳимиздан ҳам баттаррроқдир. Масалан, ҳар бир саркарда ёки юзбоши бирон-бир кишидан пул ундириш ниятида бўлса, уни ушлаб: «Сен эски сарбоз эдинг, вақтида жаноби олийнинг хизматларидан қочгансан, қўлимга тушдинг, сени сарбозлар қаторига қўшишим керак», дейди. У бечора: «Мен бутун умрим бўйи сарбоз бўлмаганман, милтиқ отишни ҳам билмайман», дейди. Фиғони кўкка чиқиб: «Туҳмат қилманг, ахир, сиз ҳатто исмимни ҳам билмайсиз-ку, собиқ сарбоз эканлигимни қаердан биласиз?», деб зорланади. Бари-бир иложи топилмайди. Бечора сарбозликни қабул этади ёки уч минг тангани саркарда жанобларига бериб, ўз бошини ғалвадан қутқаради.

«Ҳинд сайёҳи қиссаси». Абдурауф Фитрат

@pan_diplomat
890 views10:22
Ochish/sharhlash
2022-08-27 09:50:31 ​​Қозоғистон президенти Тўқаевнинг Озорбойжонга ташрифи доирасида ўтказилган учрашувда икки давлат лидерлари ўзаро мулоқотда постсовет мамлакатлари учун хос бўлган рус тилида сўзлашишдан воз кечибди.

Тўқаевда январь воқеалари ва Украина урушидан кейин Россиядан узоқлашиш кайфияти кучайди. Чунки, сени давлатинг ҳудудини «йўқдан бор бўлиб қолди, мустақил бўлганда Россияга тегишли ерларни олиб кетди» деб айтган инсон бирон кун бу ҳудудларни қайтариш керак деб қолиши мумкин.

Алиев эса унинг асосий душмани бўлган Арманистонни қўллаётган Москванинг Украинадаги муваффақиятсизликларини кўргач Қорабоғда анча фаоллашди. Бу эса муносабатларнинг янада узоқлашувига олиб келди. Озорбойжон ҳозирда асосий иттифоқчи сифатида олдингидек Россияни эмас, Туркияни кўрмоқда.

Қандай сабабларга эга бўлмасин бу икки раҳбар яхши анъанани бошлади. Олтинчи Туркий давлатлар кенгашида туркий президентлар орқасида рус тилидаги ёзув тургани қанчалик хунук кўринган бўлса, икки туркий тилли президентларнинг рус тилида сўзлашиши ҳам шунчалик ёқимсиз кўринарди. Россиянинг «юмшоқ кучи» бўлмиш рус тилидан қутилинса, постсовет давлатларидаги Россия империясининг асосий таъсир қуроли ишдан чиқарилади.

@pan_diplomat
1.1K viewsedited  06:50
Ochish/sharhlash
2022-08-26 22:22:03 Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев Украина халқи ва президентини мамлакат мустақиллик куни билан табриклабди

@pan_diplomat
1.0K viewsedited  19:22
Ochish/sharhlash
2022-08-24 12:45:34 Барқарорликни йўқотган Марказий Осиё

Марказий Осиё минтақаси 2022 йилгача дунёдаги энг барқарор ҳудудлардан бири эди. Чунки бу мамлакатларда давлат ҳокимияти ўта кучли бўлиб, ҳар қандай тартибсизлик бошланмасиданоқ тугатилган. Ҳукуматлар ҳам (Қирғизистондан ташқари) анча стабил ҳокимиятда турар эди.

Бироқ 2022 йил бошида минтақадаги энг барқарор давлатлардан деб кўрилувчи Қозоғистон тартибсизликлар олови ичида қолди. Суюлтирилган газ нархининг оширилишига жавобан бошланган намойишлар сиёсий тусга кириб, ҳукумат истеъфоси ва собиқ президент Назарбоевнинг сиёсатдан бутунлай кетишини талаб қила бошлади. Қозоғистонликларнинг норозилигига йиллаб давом этиб келаётган коррупция, бюрократия, непотизм, давлат пулларини ўмариш каби омиллар ҳам сабаб бўлди.

Воқеалар жиддийлашиб, сал қолса ҳукуматнинг қулашига олиб келиши мумкин эди. Аммо охиригача курашган Тўқаев иқтидорни сақлаб қолди. Бироқ у шундан сўнг мамлакатда жиддий ислоҳотларни бошлади. Конституцияга ижобий ўзгаришлар киритилди, давлат органларини тозалаш бошланди.

Май ойида эса аслида жуда барқарор бўлмаган Тожикистонда яна бир беқарорлик юз берди. 2021 йил ноябрда Хорогда Тожикистон ва помирликлар тўқнашуви юз бергандан кейин анча кескин вазият сақланиб қолган Тоғли Бадахшон автоном вилоятида яна тартибсизликлар бошланди. Улар 2021 йил ноябрь воқеалари сабаб ҳибсга олинган фаолларни озод қилиш ва тожик милицияси томонидан ўлдирилган уч кишининг иши бўйича тергов олиб боришни сўради.

Ўн кундан кўпроқ давом этган тартибсизлик натижасида 30-50 инсон ҳалок бўлди. Тожикистон Тоғли Бадахшонга ҳарбий қисмларини киритди. Бироқ муаммо тўла ҳал бўлмади.

Июнь ойида эса энг барқарор давлат — Ўзбекистон ҳам ички тартибсизликлар билан тўқнашди. Деярли ўттиз йилдан бери барқарор ички муҳитга эга Ўзбекистон июнь охири-июль ойи бошларида Қорақалпоғистон аҳолисининг норозилик намойишларига дуч келди. Конституциявий ўзгаришларга қарши бошланган митинглар, сепаратив ҳаракатга айланиб кетди ва ҳарбийлар билан тўқнашувларга олиб келди. Вазият Ўзбекистон Қуролли кучларининг Қорақалпоғистонга киритилиши ва президент Мирзиёев томонидан Конституциянинг Қорақалпоғистонга доир ўзгаришлар қисми бекор қилиниши билан якун топди. Бу воқеалар Ўзбекистоннинг 30 йиллик ички барқарорлик тенденциясини тугатди.

Қирғизистон эса қўшниларидан фарқли равишда ички барқарорликка даъво қилмайди. Бу ерда бир неча бор йирик намойишлар бўлиб ўтган ва уларнинг натижасида ҳукуматлар ҳам алмашган.

Минтақада фақатгина Туркманистон хонлиги ички стабилликни сақлаб қолмоқда. Энг ёмон аҳволда бўлишига қарамай, жуда қаттиқ назорат ва шафқатсиз жазо туркманларни норозилик ҳақида ўйлашга ҳам журъат қилмасликка мажбур қилади.

Минтақадаги кейинги барқарорлик тахминлари турлича. Масалан, қорақалпоқлар Конституциявий ўзгаришни бекор қила олганини кўрган бадахшонликлар ҳам шундай ён беришга умид қилиб, яна ҳаракат қилиб қолиши мумкин.

Ўзбекистон ва Қозоғистон эса яна стабил йўлга қайтиши эҳтимоли катта. Қозоғистон аллақачон халқ истаган ислоҳотларнинг сезиларли қисмини амалга оширган бўлса, Ўзбекистон бошқарувнинг барчага қулай шаклини ишлаб чиқишни давом этиши керак.

@pan_diplomat
1.5K viewsedited  09:45
Ochish/sharhlash
2022-08-24 08:25:10
24 серпня — День незалежності України!

Бугун Украина республикаси мустақиллиги куни. Ўз ватани озодлиги йўлида ҳалок бўлган ва курашаётган ҳар бир украин қаҳрамондир. Улар албатта тарихда қолади.

#ватаннисевмоқиймондандир #озодхалқозоддавлат #славаукраина #героямслава

@pan_diplomat
1.4K viewsedited  05:25
Ochish/sharhlash
2022-08-23 11:38:03
Руминиянинг Ўзбекистондаги элчиси Daniel Ciobanu ўзбекистонликларни Ўзбекистоннинг энг баланд нуқтаси — Ҳазрат Султон чўққисида Мустақиллик байрами билан ўзбек тилида табриклабди.

Орқадаги ёзув эса рус тилида. Ўз тилини ҳурмат қилмаган ўзбек ва унинг тилини ҳурмат қилиб, ўрганган румин.

@pan_diplomat
1.4K viewsedited  08:38
Ochish/sharhlash
2022-08-22 17:18:26 Иккинчи жаҳон урушидан кейинги урушлар таҳлилига бағишланган профессор Лоуренс Фридманнинг «Қўмондон» китобида айтилишича, автократик бошқарувлар кўпинча нотўғри ҳарбий қарорлар қабул қилади ва армияни муваффақиятсизликка элтади. Буни ҳозирги Россиядан ташқари, Аргентина диктатори Леополд Галтери (Фокленд уруши) ва Саддам Ҳусайн (Эрон билан уруш) мисолида кўриш мумкин.

Аммо бу ўз навбатида демократия ҳар доим ҳам тўғри қабул қилади дегани эмас.

Уруш давомида ҳарбий ва сиёсий раҳбарлар фикрлари деярли ҳар доим икки хил бўлади. Ҳарбийлар минимал қурбон билан максимал устунликка эришишни мақсад қилади ва шошмайди. Сиёсатчилар эса харитани кўради ва тезроқ ғалаба қозонишга ҳаракат қилади. Уларнинг бир-бирини эшитиши урушда муваффақият калити бўлади, бироқ авторитар давлатларда диктатор ва унинг атрофидагилар ҳеч кимни эшитмайди.

Украинани бир неча кунда эгаллашни мақсад қилган рус армияси бу ерда муваффақиятсизликка учрагач Б режаси йўқлиги боис шок ҳолатига тушди. Аскарлар ҳарбий техникаларни ташлаб ортига қоча бошлади. Доим иккинчи режани тузиб қўйиши керак бўлган олий мартабали ҳарбийлар бу ишни қилмагани сабаб минглаб қурбонлар берилди ва энг осон йўл — Донбассдаги эски фронтга қайтилди.

Россия армиясидаги йўқотишлар учун олий қўмондонлардан ҳеч ким жавобгарликка тортилмади. Чунки улар (Шойгу ва Герасимов) авторитар доира вакиллари, уларни ҳозирги вазиятда жазолаб бўлмайди (ўзи умуман жазоланмайди). Аслида муваффақиятсизликнинг энг асосий сабабчилар айнан улар эди. Бу қўмондонлар йиллар давомида армияни коррупция ботқоғига ботирди.

Ҳозирда Россия айтарли муваффақиятга эришолмаяпти. Кичик бир қишлоқнинг эгалланиши ҳам руслар учун катта ғалабага айланган. Ҳатто бир қишлоқни уч марталаб эгаллашяпти. Савол туғилади барчаси ёмон бўлса нега унда руслар ҳали ҳам урушни тўхтатгани йўқ?

Чунки мағлубият авторитар обрўсига кескин таъсир қилади. Унга нисбатан ишонч пасаяди, ҳатто пропаганда ҳам ҳам бунинг олдини ололмайди. Аҳолида норозилик кучаяди, чунки мана шу лаънати урушни деб уларнинг яшаш даражаси икки бараварга тушди, фарзандлари ҳалок бўлмоқда.

Иккинчи сабаб эса қишни кутиш. Кремль қишда газсиз қолган Европа Россиядан газ сўрашига ишонмоқда ва бунинг эвазига Европанинг Украинага ёрдамини тўхташга эришмоқчи. Унгача эса қанча қурбон бўлиши диктаторга қизиқ эмас.

Лекин Европанинг газ сабаб Украинага хиёнат қилмаслиги ҳам анча ишончлироқ ҳозирча. Профессор Россиянинг қишдаги иккинчи ҳужуми ҳам муваффақиятсиз тугашини тахмин қилмоқда. У кейинги уруш траекторияси ҳозирги Херсон атрофида бўлаётган (украинларнинг русларни сиқиб чиқаряпти) вазият каби бўлишини башорат қилган.

Аммо агар Россия февраль охири-март ойи бошида бошдан кечирган шок ҳолатига қайта тушмаса жиддий чекинишни амалга оширмайди.

@pan_diplomat
1.4K views14:18
Ochish/sharhlash