2022-01-03 18:26:19
Дарвин назарияси атрофидаги можаролар: ютган йўқ, ютқазган ҳаммаБир неча кундан бери иккита тоифа: диндорлар ва динсизлар ўртасида баҳс ва даҳанаки жанг кетмоқда. Бу ўта ачинарли ҳолат. Шахсан мен иккала тарафнинг ҳам қилмишини оқламайман. Сўнгги воқеалар ҳақида нейтрал инсон сифатида ўз фикримни билдирмоқчиман.
Бу тортишувнинг сабаби Тентакмайндс бир домланинг Дарвин таълимотининг бир бўлаги бўлмиш одамнинг келиб чиқиши ҳақидаги расмни ўчиришса яхши бўлар эди, деган таклифининг устидан кулишидир, ва домланинг тарафини оладиганларни кўрмуридлар деб аташидир (шуни ҳам айтиб ўтиш лозимки, бу канал админи аввал ҳам домлалар устидан шунақанги постлар ёзган эди). Қисқача шундай.
Аввало, Тентакмайндснинг қилган иши — бировни масхаралаш нодонлик: чунки домла ўз эътиқодидан келиб чиқиб таклиф билдирган. Бундан ташқари жамиятдаги одамлар агрессивлигини билган ҳолда уларнинг эътиқоди билан ўйнашиш ҳам хато. Тентак домлаларнинг айтганларига ишонмаса ҳам биз ишонамиз ва бу ихлос деб аталади. Дарахтлар-у, тошлар салом бериб, калима қайтариши ҳам, ғор оғзини ўргимчак қоплаши ҳам, барча ақлга сиғмайдиган мўжизалар биз учун шак-шубҳасиз қабул қилинади. Шундай экан, одамларнинг нозик ҳислари билан ўйнашиш каби онгсизликни бас қилишни сўраб қоламан.
Иккинчи томонга айтадиган гапларим эса, бизнинг давлат демократик давлатдир. Ва дин борасида нейтрал. Дарсликларда Пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в.) нинг исмлари ёзилганида ёнида саловат қўшиляптими, демак Дарвин назариясиниям, Зевс-у, Посейдонларниям нормал қабул қилишимиз керак. Истаймизми-йўқми, бизнинг эътиқодимизга тўғри келадими-келмайдими, бу — фан. Бундан ташқари, Дарвиннинг фикрлари шунчаки назария, у конкрет исботга эга эмас ва шунчаки эҳтимолий таҳмин, шундай бўлиши мумкин деган маънода ўқитилади. Дарсликларда теологик, Опарин ва бошқа назариялар ҳам киритиб кетилган. Буни ҳақиқат деб эмас, шунчаки илмнинг бир бўлаги деб қабул қилишимиз керак. Ҳатто, Беруний ҳам асаларилар ўсимликлардан,
қуртлар гўштдан, чаёнлар анжирдан пайдо бўлади деб ҳисоблаган. Шу хато фарази учун уни даҳрий ҳисоблаб, дарсликлардан чиқариб ташламаяпмизку. Биз бир нарсани тушунишимиз керак: фанни одамлар ўйлаб топади ва у ўша одамларнинг турли хато ёки тўғри назарияларининг, қарашларининг исботланиши натижасида юксалади. Дин эса ҳеч қандай исбот талаб қилмайди, шундоқ ҳам у юксак ва бенуқсон. Шундай экан, биз ўзимизга керакли фанни ривожлантиришимиз учун ҳар қандай гипотезани аниқ факт деб эмас, таҳмин деб қабул қилишимиз ва ўрганишимиз лозим. Гарчи бу эътиқодимизга тўғри келмаса ҳам. Дунё яралиши бўйича эса ягона акциома бор — дунёнинг ўз Яратувчиси бор ва бу шаксиз!
Мен сўзим охирида ҳар икки томондан ҳам ихтилофларни тўхтатиб, бир-бирига тош отишни бас қилишларини сўрайман. Жанжал ҳеч қачон яхшиликка олиб келмайди. Тентак диндорларнинг устидан кулмасин, диндорлар эса ўзларининг фикрларига қаршиларга тош отмасин. Биз барчамиз вагони бошқа битта поезддамиз. Ўзаро жанжалларимиз эса фақат ва фақат поезднинг манзилга етишига тўсқинлик қилади холос. Ҳеч ким бундан манфаат топмайди. Қайтанга бу можаролар кенг аудиторияга тарқалиши, жамиятда резонанс келтириб чиқариши, натижада, репрессиялар яна авж олиши мумкин. Шундай экан, ҳар икки томондан ўз айбини билиб, узр сўраган ҳолда тортишувга шу ерда барҳам беришларини илтимос қилган бўлар эдим.
@ManaUyat
9.1K views15:26
Д
