2023-05-02 05:02:05
FARZANDINGIZNI TANIYSIZMI?Yaqinda telejurnalist Nozima Vohidova meni bir ko‘rsatuvga taklif qildi. Ko‘rsatuv mavzusi
“Boy berilayotgan bolalik” deb nomlangan ekan. Nozima opaga televizorga chiqishga sharoitim yo‘qligini tushuntirdim. Biroq ko‘rsatuv nomi ko‘nglimga o‘rnashib qoldi. Bu xususda mening ham fikrlarim to‘plandi.
Bugun bolalar kompyuter, telefon o‘yinlariga bog‘lanib qolib, bolalikning asl o‘yinlaridan, umuman bolalikdan mosuvo bo‘layotgandek. Oilada kattalar o‘rtasidagi suhbatlar bir xil. Bog‘chaga to‘lov, ingliz tiliga, to‘garakka... xullas, ular kattalarga savol berishga ham qimtinadi gohida. Dadalar telegramm, onalar serial tomoshasi bilan band. To‘g‘ri, sal iqtisodi yaxshi xonadonlar toqqa, biror joyga dam olishga borishadi. Bunda ham suratlar chiroyli chiqishi, qanaqa joyda dam olinayotgani
“pryamoy efir” qilinishi muhim. Yana bola ota-ona yonida yolg‘iz.
Qizim boshlang‘ich sinfda o‘qiyotganda ustozi ota-onalar majlisi qildi. Tabiiy, onalar yig‘ildik. Har birimizga qog‘oz qalam tarqatib,
“Farzandingizni taniysizmi?” deb savol qo‘ydi. Hamma hayron farzandini onadan ortiq kim tanisin? Xullas, doskaga to‘rtta savol yozdi:
1. Bolangizni nima deb erkalatasiz?
2. Qanday rag‘batlantirasiz yoki jazolaysiz?
3. Oilada qanday o‘yinlar o‘ynaysiz?
4. Oxirgi marta qanday kitob olib berdingiz?Hammamiz savollarga javob yozib uzatdik. Shunda ustoz sinf bolalari o‘rtasida o‘tkazilgan so‘rovnomani o‘qib eshittirdi. Ularga ham yuqoridagi savollar ota-onaga nisbatan qo‘yilgan ekan.
Shunaqa antiqa javoblar chiqdi... Bolalar qaysi kitoblarga qiziqishini, ota-onasi olib bermayotganini, yozgan. Hatto bir bola dadasi bilan bo‘sh vaqtlarida karta o‘ynashini yozibdi. Bu javobni hech bir ona mening farzandim deb zimmasiga olmadi. Lekin ustoz javobli varaqalarni onalarga tarqatganda egasini topgandir. Ishonasizmi, oilada rag‘batlantirilmagan bolalar bor ekan. Majlis oxirida onalar ustozdan shikoyat qila boshladi. Oilaviy ishimizga aralashmang, deb. Ustoz
“Bolangiz mening qo‘limda saboq olar ekan, uni siz tanimasangiz, men tanishim uchun bunday so‘rovnoma kerak”, deb javob berdi.
Ota ishdan charchab kelib, telefon titkilasa, ona oshxona bilan televizor o‘rtasida qatnasa. Bola nima qilsin? Kimga savol bersin? Bu bilan hamma xonadonlarda serial ko‘riladi, hamma otalar telefonga bog‘lanib qolgan demoqchi emasman. Lekin aksariyat xonadonlarda shu ahvol. Bolaga kitob o‘qi, darsingni qil, degan xitoblar yoqmaydi. “Kel, birga dars qilamiz”, “Mana bu kitob senga yoqsa kerak, birga o‘qiymizmi?” deyish uni o‘qishga qiziqtiradi.
Yaqinda qarindoshimning qizi erining oilaga e’tiborsizligidan nolidi. Uyga nima kerak bo‘lsa, badastir ro‘zg‘or qiladigan turmush o‘rtog‘i bolalar tarbiyasiga aralashmas ekan. “Shu darajadaki, ish qilayoganimda bola yig‘lab qolsa, bolangni ovut, deydi. Telefondan bosh ko‘tarmaydi. Vaholanki men bolani uydan olib kelmaganman”, deydi yig‘lab. Shunaqa, ko‘p hollarda bolaga ona mas’ul bo‘lib qolgan. Maktablar uyushtiradigan otalar majlisiga besh-olti ota ishtirok etadi. Unda ham ba’zan ota nomidan akalar yoki qarindoshlar borar ekan.
Katta bo‘lsang, kim bo‘lmoqchisan? Qanaqa rangni yaxshi ko‘rasan? Men bilan qaysi o‘yinni o‘ynaging kelyapti? Qaysi kitobni olib beray?
Bunaqa savollar eskirdimi? Yana bolalarda bolalik yo‘q deb noliymiz. O‘z bolaligimizni o‘rnak qilamiz. Poqqilloq o‘ynardik, chillak o‘ynardik, xolakasim o‘ynardik... Imkoniyat bersak bizning bolamiz ham o‘ynaydi.
Qush uyasida ko‘rganini qiladi, degan gap bor. Bir o‘ylab ko‘raylikchi, uyimizdagi qushchalar nima o‘rganyapti bizdan. O‘zi bolalarimizni taniymizmi?
Yana bir karra ta’kidlayman, bu hammaga tegishli emas. 4-5 yoshida qori bo‘layotgan, tillarni, matematik amallarni o‘zlashtirgan, sportda muvafaqiyatga erishayotgan bolajonlarning ota-onasiga ming bor qulluq. Bu alohida maqolaga mavzu.
Manzura ShAMS | AzonTV
@
Yosh_onalarga_maslahatlar
@Marhabo_Karimova_sherlari
@Homiladorlik_davri
@Ogilmi_qizmi
17.1K views02:02
Y
