2022-09-30 19:01:19
Дилерликдаги муаммолар
Иқтисодиётимизда ишлаб чиқариш ва савдо ривожланган сари кўплаб дилерлик тизимлари йўлга қўйилмоқда. Дилерлик – сотувчининг маҳсулотларни ҳудудларга етказиб бериш тизими бўлиб, унда сотувчи кўплаб вакиллар билан, яъни дилерлар билан маълум шартлар асосида ҳамкорлик қилади. Бу шартларнинг тўғри ва адолатли белгиланиши эса келажакда ушбу дилерлик тизимининг муваффақиятли ва самарали фаолиятини таъминлаб беради.
Бугунги кунда исломий молия тамойиллари нуқтаи назаридан баъзи дилерлик тизимларида шартларни белгилашда қуйидаги хатоликларга йўл қўйилмоқда:
1. Дилерни вакил сифатида ёллаган ҳолда унинг ихтиёридаги барча товарлар бўйича хатарлар унинг зиммасига юклаб қўйиляпти;
2. Товарлар дилерга харидор сифатида сотиляпти, лекин товарнинг дилер томонидан сотиш нархи назорат қилиняпти.
Кўриниб турибдики, дилер билан ҳамкорликнинг бундай шартлари савдо шартларига ҳам, вакиллик шартларига ҳам мос келмайди. Натижада бу муносабатлар маълум муддат давом этгач, томонларнинг бирида норозилик пайдо бўлиши мумкин бўлиб, бу ҳолат дилерлик фаолиятига салбий таъсир ўтказади.
Бу каби ҳолатларнинг олдини олиш учун дилер билан ўрнатилаётган муносабатлар вакилликка асосланадими ёки олди-сотдигами – шуни аниқ белгилаб олиш керак. Агар дилер вакил сифатида ёлланадиган бўлса, ундаги товарнинг дилерга боғлиқ бўлмаган сабабларга кўра зарар кўриш хавфи сотувчининг зиммасида қолиши керак, яъни масалан, товар табиий офат натижасида нобуд бўлса, зарар дилернинг эмас, сотувчининг зиммасига тушиши керак. Дилер вакил сифатида ёлланса, унинг товарни сотиш ва нарх белгилаш бўйича барча ҳаракатлари сотувчи томонидан назорат қилинади.
Лекин дилер билан харидор сифатида муомала қилинадиган бўлса, унга сотилган товарлар бўйича барча хатарлар дилернинг зиммасига ўтади, лекин сотувчи товарнинг истеъмолчиларга сотилишида нархни назорат қилишга ҳаққи бўлмайди, чунки товар дилернинг мулкига ўтиб бўлган ҳисобланади.
Сизда ҳам дилерлик шартларини белгилаш борасида саволлар бор бўлса, «ASSOODIQ CONSULT» компанияси Сизга профессионал маслаҳатлар беришга тайёр.
Телефон: 55 500 5995
Яқинларга ҳам улашамиз.
@assoodiqconsult – обуна бўлинг
2.6K views16:01