2023-01-11 07:21:25
Ярим яланғоч “Устоз” – ёки замонавий ўқитувчилар.
Устоз том маънода “Ҳамма нарсани” биладиган инсон.
У аввало чуқур илм эгаси.
У устозлик ҳаққи ва бурчлари, шон шарафи ҳамда одамийлик сифатларини пухта эгаллаган инсон. Ўз касбининг чинакам фидойиси.
Шогирдларига чинакам “Ота” бўлишга арзийдиган сирдош!
(Нос ёки сигарет чекиб дарсга кирадаган, ароқ ичволиб маҳаллада ботирлик қиладиган, шими дазмол кўрмаган, ёқаси кирланган, оқ кофтасини қора ипда ямаб олган, сочларига минг йилдан бери шампун тегмаган ёки ярим яланғоч кийинган, енгил табиат аёллар билан юрадиган, оиласида ярим тийинлик обрўси йўқ, кейинги вақтларда фақат телефондан бош кўтармайдиган, дарс ўтишни ўрнига шаҳсий ҳаёти ёки футбол ҳақида сайрайдиган, ўқувчиларга тест ёдлатиб улардан ҳиссиз робот тайёрлайдиган, ўқитувчиликни тирикчилик манбаи қилиб олган эркак ва аёл жинсидаги бефаросатлар, савиясизлар, текинҳўрлар, қотиллар ҳақида гапирмайман...)
Устоз аввало ўзи ишлаётган худуднинг географик тузилиши, иқлими, инсонларнинг миллати, урф одатлари, қадриятлари, дини, асосий шуғулланиш соҳаси ва энг аввало тарихини беш қўлдай билмоғи лозим! Масалан, устоз аҳолиси чорвачилик билан шуғулланадиган худудда ишласа чорвачиликнинг, боғдорчилик билан шуғулланадиган худудда ишласа боғдорчиликнинг сир асрорларини чуқур ва пухта билиши зарур.
Ўқувчиларга уларнинг "ўз тилида” муомала қилиши керак! Яна энг муҳим масалалардан бири аҳолининг миллий ва диний қадриятларини чуқур билиши керак. Миллатнинг тарихига, эътиқодига чуқур ҳурмат билан қараш керак! У қайси миллат ва дин бўлишидан қатъий назар!
Динни ўзи яхши тушунмасдан дин ҳақида гапириши, ваъз ўқиши, дин ҳукмларига ўз ақлича маъно бериши, бўлар бўлмас ҳабарларни тасдиқлаши ва тарқатиши, ўқувчилар онгига сингдириши жуда ачинарли холат... Аввало устоз ўз эътиқодида собит турмоғи ва ўзга дин вакиллари ва аҳкомларини ҳурмат қилмоғи лозим. Маҳаллий аҳолининг қадриятларига беписанд бўлиш эса аҳмоқликдан далолат.
Шу ўринда аксарият ўқитувчиларга айтар сўзларим: Сиз 21-асрда яшаяпсиз! Интернетни, техника янгиликларини билмаслигингиз айб эмас балки УЯТ!!! Ҳа, уят! Телеграмм, фейсбук ёки электрон почтани билмасам ҳам, битта бўр билан дарс ўтишни қотириб қўяман дейишингиз – ўзингизни алдашдан бошқа нарса эмас. Аксарият ўқитувчиларнинг энг катта камчиликларидан бири интернетни, хусусан ижтимоий тармоқларни билмасликлари. Хозирги ўқувчи ҳар дақиқада интернетда янги ахборотлар, ижтимоий-сиёсий ўзгаришлар билан танишмоқда. Уни эски маълумотлар билан алдаб бўлмаслиги равшан. Интернетда эса инсон тарбияси, маънавиятига қақшатгич зарба берувчи маълумотлар етарлича. Нафақат ёш болалар, ўқувчилар балки катта ёшли инсонлар ва ҳаттоки зиёли инсонларнида йўлдан адаштирувчи маълумотлар, янгиликлар керагидан ортиқча. Ўқувчи ҳар куни мактабга янги маълумот билан келади ва бу маълумотнинг рост ёки ёлғонлигини кимдандир сўрамоқчи бўлади. Ўша “кимдир” устози бўлиши керак!!! Устози эса саволнинг, янгиликнинг моҳиятини билмасачи? Ижтимоий тармоқлардаги мунозара-ю муҳокама тугул, ижтимоий тармоқ ҳақида етарли тушунчаси бўлмасачи? Саволга жавоб бераман деб қовун тушириши, болаларнинг олдида бор обрўси ҳам йўқолиши табиий. Энг ёмони саволнинг, масаланинг асл моҳиятини билмай туриб жавоб бериши, ҳукм чиқариши ўта салбий оқибатларга олиб келиши мумкин!
Шундай экан комилликка интилган устозларга айтадиганим: Азизлар. Сиз замонавий техникани ўрганинг. Интернетга ҳар куни киринг. Ундаги янгиликлар, долзарб масалалар билан танишинг. Сиз зиёлисиз. Ватаннинг, халқнинг тақдири Сизларга боғлиқ!!! Ўз мулоҳазаларингиз билан ўртоқлашинг. Таклифлар беринг. Сизнинг фикрингиз жуда ҳам муҳим! Асло бефарқ бўлманг!!! Ҳақиқий устоз ҳар қандай тузум ва тизимда баҳона қилмайди! У чин маънода профессионал. Унинг учун моддий манфаатдорлик муҳим эмас. У темирчига ўҳшайди. Шогирдлар эса у ясаган буюмларга ўҳшайди. Темирчи жамият учун занглаган темирдан қалб қўрини бахшида қилиб турли мурватлар ясайди. Мих, механизм, мотор ва ҳоказо...
786 viewsedited 04:21
Q
