Тўғри ёзамиз — мутахассис блоги

2024-04-15 18:13:54 Финляндия ва Финландия масаласи бўйича ҳамкасбим Ориф ака мақола ёзибдилар. Ўзбек тили руҳияти ва талаффузига яқинроғи Финландия деган фикрни илгари сурганлар.

Ҳаммаси манбаларга бориб тақаляпти. Жой номлари ва ўзлашма сўзлар имлоси бўйича ишлар бизда анча орқада қолган. Манбаларни яратиш ва янгилашга бюджет ажратиб туриш керак, бир марта эмас — доимий равишда.

@xatoliklar Ochish/sharhlash

2024-04-15 18:05:49 ​​Finlyandiya emas, Finlandiya

Shu mavzuda yozish rejasi anchadan beri bor edi. Lekin vaqt-imkon boʻlmayotgandi. @xatoliklar kanali mavzuga oid maqola eʼlon qilib qoldi. Biroq undagi fikrlar men aytmoqchi boʻlganlarga qarama-qarshi edi. Kanal rahbari bilan maslahatlashib, shu mavzuda post eʼlon qilishga qaror qildim.

Yuqorida tilga olingan maqolada Finlyandiya shaklida yozishga Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-yil) va Dunyoning siyosiy xaritasi (2020-yil) asos qilib olingan. Biroq bu ikki manbada joy nomlarini yozish bilan bogʻliq xatolar yetarlicha topiladi. Ishonmasangiz, oddiy Nyu York shahri nomi qanday yozilganiga bir qarang.

Oʻzbek tili – mustaqil til. Postda aytilganidek, boshqalardan “koʻchirishimiz yoki ularga yaqinlashtirishimiz kerak degan talab ham, qoida ham yoʻq”. Bizda joy nomlarini ruschadan koʻchirib qoʻya qolish odat tusiga kirgan. Finlyandiya bilan ham xuddi shu holat. Iye, toʻxta, axir Shotlandiya, Hollandiya, Grenlandiya, Islandiya, Yangi Zelandiya kabi nomlarda -landiya boʻladi, nega Finlandiyaga kelganda -lyandiya deyishim kerak degan savol qoʻyilmaydi.

Ruschada “yumshoq” a ga yaqin tovushni ifodalash uchun ya yozish oʻrinlidir, lekin oʻzbekchada bunga mutlaqo ehtiyoj yoʻq. Boshqalari qatori bu yerda ham -landiya shaklini qoʻllash toʻgʻri va mantiqli boʻladi.

Bir-ikkita postsovet oʻlkasini aytmasa, aksariyat turkiy tillarda mamlakat nomi Finlandiya shakliga ega.

Albatta, Finlyandiya shaklida yozuvchilarni shunchaki ayblash ham oʻrinsiz. Chunki ular aniq manbaga tayanyapti. Finlandiya variantida esa faqat mantiq, oʻzbek tili xususiyatini asos qilib olyapmiz. Demak, birinchi oʻrinda tayaniladigan manbalarni oʻzgartirish kerak. Joy nomlari lugʻati oʻzbek tili uchun juda zarurligini yana bir marta takrorlashga toʻgʻri keladi.

Aytgancha, oʻzbek tilidagi yirik axborot sayti – kun.uz toponimni Finlandiya shaklida qoʻllaydi. “Kun” boshqa joy nomlarini ham imkon qadar oʻzbekchaga yoki asliga mos yozyapti. Nashrning bu tutumini qoʻllab-quvvatlayman.

Demak:

Finlandiya
Finlyandiya

@oriftolib Ochish/sharhlash

2024-04-13 14:10:30 Менталитет аслидек ёзиляптими? Телевидениеда муҳаррирлар ишлаяптими?
Масъуллар қаёққа қараяпти?

Минталитет | Mintalitet
Менталитет | Mentalitet

*Расм обуначиларимиздан

@xatoliklar Ochish/sharhlash

2024-04-10 05:34:45 Кун сўзи

Хайит | Xayit
Ҳайит | Hayit

Рамазон ҳайит | Ramazon hayit
Рамазон ҳайити | Ramazon hayiti

Барчамизга байрам муборак бўлсин!

@xatoliklar Ochish/sharhlash

2024-04-09 08:01:06 Ростини айтинг, "зонаси"ми ёки "зўнаси"?

Зўна | Zo‘na
Зона | Zona

*Расм обуначиларимиздан

@xatoliklar Ochish/sharhlash

2024-04-07 02:07:13 Яқинда копирайтинг оламида катта бир янгилик бўлади. Ҳозирча тафсилотларини очиқлай олмайман, лекин расмга қараб, дастлабки хулосаларни қилишингиз мумкин.

Нима дейсиз?

@Abduazim_uz Ochish/sharhlash

2024-04-05 16:16:14 «ФИНЛЯНДИЯ»ми ёки «ФИНЛАНДИЯ»?

Кейинги пайтларда ўзбек тилида фаолият юритувчи сайтлар, блогерлар бу давлат номини Финландия/ Finlandiya шаклида ёзмоқда. Бу одат оддий фойдаланувчиларга ҳам юқди ва бундай ёзиш аста-секин урфга айланди.

Бу тўғрими?
Финландия/Finlandiya тарафдорлари таянадиган бир баҳона бор: давлат номи инглиз тилида Finland деб ёзилади. Талаффузда Финлэнд деб айтилади. Бу инглиз тили, дўстлар. Давлатлар имлосини инглизлардан кўчиришимиз ёки уларга яқинлаштиришимиз керак деган талаб ҳам, қоида ҳам йўқ. Ўзбек тилидаги илмий манбаларга қараймиз.

Ўзбекистон миллий энциклопедияси (2000 йил): ФИНЛЯНДИЯ.
Дунёнинг сиёсий харитаси (2020 йил): FINLYANDIYA.

Шундай экан, бу ном ўзбек тилида Финляндия/Finlyandiya шаклида ёзилиши тўғри бўлади.

Ва охиргиси: имлода кимнингдир шахсий қараши, приоритетига эмас, балки асосли манбаларга таяниш мақсадга мувофиқ. Энг оқилона йўл ҳам шу.

Демак:
Финландия / Finlandiya
Финляндия / Finlyandiya

@xatoliklar Ochish/sharhlash

2023-07-17 18:15:51 Матнларни чоп этишдан аввал текшириб бериш хизмати борми бизда? Йўқ. Энди бўлади-да.

— Ё икки дона сўзни тўғри ёзолмаганингиз учун шарманда бўласиз,
— ё икки дона лаваш емай, шу пулга тўғри ёзилган матн билан хотиржам юрасиз.

Мурожаат қилаверасиз: @nuqtavergul

Адёол | Adyool
Адёл | Adyol

*Расм ҳамкасбларимиздан

@xatoliklar Ochish/sharhlash

2023-07-16 19:34:16 "Бошидан ўтказган — табиб"

Копирайтингда битта нарса бор: сиз баъзида копирайтингни қанча тушунишга уринманг, ҳеч тушунолмайсиз. Тушуниш учун шунчаки ўша нарсани амалда бажариб кўришингиз керак.

Масалан, жозибадор сарлавҳа ёзиш ҳақида соатлаб гапириш мумкин, аммо ўзингиз сарлавҳалар ёзиб кўрсангизгина бунинг оҳангини ҳис қиласиз, таъмини тотасиз.

Копирайтингни чуқурроқ ўрганмоқчи бўлганлар бўлса, менинг «Тўғри копирайтинг» курсимда ўқиб олишлари мумкин. Бунинг учун ёрдамчим @Copywriting_Support аккаунтига ёзасизлар.

Дарслар 1-2 кунда бошланади. Қабул ёпилишига оз қолди.

@Abduazim_uz Ochish/sharhlash

2023-07-14 17:28:25 Копирайтинг бўйича экспертларнинг фикри йиғилаётганди (Lokals томонидан), PR.uz сайтида мен берган интервьюнинг бир қисми чиқибди.

Мақола рус тилида. Ochish/sharhlash