Advokat Abdullayev

2023-10-12 17:58:55 Гувоҳга оид 8 та муҳим маълумот

Гувоҳ кўрсатув беришдан бош тортишга ҳақлими?

Гувоҳ суд мажлиси баённомаси билан танишиб чиқишга ҳақлими?

Гувоҳни сўроқ қилишдаги самарали усуллар

Гувоҳни сўроқ қилишда билишимиз лозим

Гувоҳнинг адвокати бор!

Ёлғонга мойил гувоҳлик (боши)

Ёлғонга мойил гувоҳлик (давоми)

Судлардаги бир хил хатолик...

Агар Сиз судга гувоҳ сифатида чақирилсангиз...(боши)

Агар Сиз судга гувоҳ сифатида чақирилсангиз... (давоми)

#гувоҳ

Каналга уланиш:
@Advokat_Abdullayev Ochish/sharhlash

2023-10-12 16:12:54 Ажабо! Олий суд раисининг ўринбосаридан кутилмаган ёндашув

Тошкент шаҳар суди биносида ўтган семинар машғулотда Олий суд раисининг ўринбосари - Жиноят ишлари бўйича судлов ҳайъати раиси И.Муслимовдан бир масалада кутилмаган ёндашув бизни лол қолдирди.

Гап шундаки, семинарда унга йўналтирилган, дастлабки терговда қамоққа олиш эҳтиёт чорасини қўллашга судьялар томонидан санкция берилиши амалиёти масаласида юзага келган баҳсли саволларга И.Муслимов қуйидагича жавоб берди:

"Жорий йилнинг ўтган даврида неча нафар шахс ҳукм билан қамоққа олинган бўлса, энди прокурорларга савол бор: нима учун қамоқ билан иш судга чиқмади?".

Бу билан раис ўринбосари судлар томонидан озодликдан маҳрум қилиш билан боғлиқ жазолар тайинланиши мумкин бўлган ҳар бир ишда қамоққа олиш эҳтиёт чорасини танланиши кераклигини таъкидламоқчи.

Биз бундай ёндашувга мутлақо қўшила олмаймиз. Чунки эҳтиёт чораси турининг танланиши суд текширувини кутаётган шахсни судга ўз вақтида келиши кафолатини беришга боғлиқ қилиб қўйилиши лозим. Ўз навбатида, қамоққа олиш эҳтиёт чорасини танлашга умумий қоида тариқасида қаралмаслиги керак.

Олий суд раҳбарияти шундай ёндашув билан ишласа, қуйи босқич судьяларидан, умуман бутун суд тизимидан қандай қилиб қонунийликни кутишимиз мумкин?

Мавзуга яна қайтамиз.

Каналга уланиш:
@Advokat_Abdullayev Ochish/sharhlash

2023-10-11 18:11:33 Коррупцион жиноятларда тренддаги "калит" иборалар

Инсонлар ўзларининг манфаатлари йўлида у ёки бу ишларини пора эвазига битиришга уринар эканлар, суҳбатлари давомида парда ортида ишлатиладиган гапларини дастлаб эшитсангиз, тўғри маънода қабул қиласиз. Лекин, уларнинг ортида қандай маъно яширинганини кейин тушунасиз.

Шундай иборалардан айримлари:

—“битта лимон” деганда 1.000.000 АҚШ доллари;
—“50 пачка қоғоз” – 50.000 АҚШ доллари;
—“10 кг ош” ёки “10 кишилик ош” - 10.000 АҚШ доллари;
—“ҳужжат 5 варақли” ёки “5 сўм” - 5.000 АҚШ доллари;
—“турникда 5 та тортилиш” – 500 АҚШ доллари;
—"битта кал" - 100 АҚШ доллари миқдоридаги пора назарда тутилади.

Тушунганингиздек, мазкур кенг тарқалган иборалардан фойдаланишдан мақсад – жиноятни яшириш.

Энди саволлар туғилади: Ушбу иборалардан фойдаланган ҳолда олиб борилган сўзлашувлар кейинчалик жиноят иши бўйича мақбул ёки алоқадор далил сифатида тан олинадими? Улардан шахсни айблаш учун фойдаланса бўладими?

Табиий-ки, юқоридаги ибораларнинг кўчма маъноларини ҳозирги жамиятнинг 7 ёшдан 70 ёшгачаси тушуниб қолиб бўлган. Бироқ, афсуски, юқоридаги ниқобланган ибораларнинг моҳиятини расмий ёки илмий тарзда очиб берувчи (расшифровка) механизм мавжуд эмас ва шунинг учун улардан жиноят иши бўйича далил сифатида фойдаланиш баҳсли масала.

Суднинг ҳукми тахминларга, мавҳум маълумотларга асосланмаслиги керак, деган қоидадан келиб чиқадиган бўлсак, бундай вазиятлар айбсизлик презумпциясига кўра, гумон қилинувчи, айбланувчи, судланувчининг фойдасига ишлайди.

Агар пора предмети билан ушланган шахс яширилган иборани аниқ ва равшан изоҳлай олмаса, пора предмети билан "калит" иборадаги миқдор тўғри келиб қолган ҳар бир вазиятда судни ишонтира олмаслигингиз, ўз навбатида суд албатта буни жавобгарликдан қочишга уриниш деб баҳолаб, айблов ҳукми чиқариши мумкин.

Коррупцион жиноятларни самарали фош қилиш учун юқорида келтирилган халқ оғзида муомалада бўлиб келаётган "калит" ибораларни криминалистиканинг “glossary” (луғат)ига киритишни таклиф қиламиз.

Каналга уланиш:
@Advokat_Abdullayev Ochish/sharhlash

2023-10-11 11:36:57 Судьялар тоифаси

Судьяларнинг қарор (ҳукм, ажрим) чиқаришдаги ёндашувига қараб шартли равишда 4 та тоифага бўлса бўлади:

Биринчи тоифа: Билими ҳам йўқ, "духи" ҳам. Тахминан ёки бировнинг маслаҳати (кўрсатмаси) билан қарор чиқаради. Бундайлардан адолат кутиш мантиқсиз.

Иккинчи тоифа: Билими бору, "духи" йўқ. “Менга гап тегмаса бўлди” деб, “акалари” нинг кўрсатмалари билан ҳисоблашиб, қарор чиқаради. Бунақалардан ҳам яхшилик кутманг.

Учинчи тоифа: Билим йўғу, лекин журъатли. Гоҳ-гоҳида адолатли қарор чиқариб туришади. Бу тоифадан қонуний, асосли ва адолатли қарор лотореяга ўхшаб аҳён-аҳёнда чиқиб туради. Умид қиласиз.

Тўртинчи тоифа: Билими бор ва айни пайтда журъаткор ҳам. Зўр. Муаммо шундаки, бундай судьялар сони кам. Бундай судьялар қонуний, асосли ва адолатли тўхтамларга келаолишади. Шу билан бирга тўхтамларини қўрқмай, қарорга айлантира оладилар.

Лекин шу тўртинчи тоифа "заказ" ишларда баъзи "акахон"ларга ёқмай қоляптида.

Одиллик журъат талаб қиладиган жамиятда ушбу тўртинчи тоифа судьяларнинг "қизил китоб" га кириб қолишларига йўл қўймайлик!

Каналга уланиш:
@Advokat_Abdullayev Ochish/sharhlash

2023-10-10 18:49:06 Аслида норозилик нимада?

Самарқанд вилояти Иштиҳон туман адлия бўлими бошлиғининг хатти-ҳаракатларидан жиддий норозилик мазмунидаги Адлия вазирлигига юборилган мурожаатлар бизнинг @himoyachigabot га ҳам келиб тушяпти.

Аслида, бу мурожаатлар замирида адлия ходими ёки ходимларининг ҳуқуқлари қўпол тарзда бузилиши ҳолатлари борми? Агар бўлса, тегишли мансабдор шахсга қонуний чора кўриш масаласи Вазирлик даражасида кўриб чиқилиши лозим, деб ҳисоблаймиз.

Адлия вазирлигидан муносабат кутиб қоламиз.

Каналга уланиш:
@Advokat_Abdullayev Ochish/sharhlash

2023-10-10 18:04:00 Р А С М И Й А Х Б О Р О Т

Одил судловни амалга ошириш чоғида қонунийликни бузганлиги ҳамда суднинг обрўсини туширадиган ножўя хатти-ҳаракат содир этганлиги учун Самарқанд вилояти фуқаролик ишлари бўйича Самарқанд шаҳар суди раисининг ўринбосари Б.Вахобов лавозимидан озод этилиб, судьялик ваколатлари муддатидан илгари тугатилди.

Судьялар олий кенгаши матбуот хизмати

Каналга уланиш:
@Advokat_Abdullayev Ochish/sharhlash

2023-10-10 16:04:09 Гувоҳ суд мажлиси баённомаси билан танишиб чиқишга ҳақлими?

Бир гувоҳ тилидан: Апелляция судида раислик этувчи судья менга “Сиз биринчи босқич судида берган кўрсатувларингизни ҳозир ўзгартиряпсиз. Бунинг сабаби нима?” - деб савол берди. Шунда мен “Йўқ, мен биринчи босқичда қандай кўрсатув берган бўлсам, ҳозир ҳам шундай бермоқдаман”, - дедим. Кейин, ўша биринчи босқич судида менинг номимдан қайд этилган кўрсатувларимни ўқиб эшиттиришди. Ҳақиқатдан ҳам биринчи босқич суди мажлиси баённомасида кўрсатувларим ўзгартириб, қайд этилган экан. Дастлабки терговда кўрсатувимни ўқиб чиқиб, танишган эдим. Судда эса таништирилмадим. Таништирилганимда эди, эътироз билдирган бўлардим. Наҳотки, суд мажлиси баённомаси билан танишишга ҳақли бўлмасам?

Тўғри, амалдаги Жиноят-процессуал кодексининг 66-моддасида Сизнинг гувоҳ сифатида суд мажлиси баённомаси билан танишиб чиқиш ҳуқуқингиз назарда тутилмаган. Буни қонуннинг камчилиги, деб ҳисоблаймиз. Лекин Ўзбекистон Республикаси Конституциясида бундай ҳуқуққа эга эканлигингиз аниқ ва тиниқ кўрсатиб қўйилган.

Яъни, унинг 34-моддасига кўра, давлат органлари ва ташкилотлари, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари, уларнинг мансабдор шахслари ҳар кимга ўз ҳуқуқлари ҳамда қонуний манфаатларига дахлдор бўлган ҳужжатлар, қарорлар ва бошқа материаллар билан танишиш имкониятини таъминлаши шартдир.

Биринчидан, мазкур нормада фақатгина айбланувчи ёки жабрланувчи мақомидаги шахс ҳақида гап кетмасдан, балки ҳар ким назарда тутилган.

Иккинчидан, унда ҳар қандай жараён назарда тутилган. Яъни, шу жумладан, терговга қадар текширув, суриштирув, дастлабки тергов, шунингдек суд жараёнлари кабилар ҳам.
Бунда танишиш талаб этилаётган хужжат талабгорнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларига дахлдор бўлиши кифоя.

Учинчидан, давлат органларининг мансабдор шахсларига танишиш имкониятини таъминлаш мажбурияти юклатилган бўлиб, судья ҳам давлат органинг мансабдор шахси ҳисобланади.

Демак, Сиз ҳар қандай суд инстанциясида юритилган суд мажлиси баённомасининг ўзингизга дахлдор қисми билан танишиб чиқишга тўлақонли ҳақлисиз.

Эслатиб ўтамиз: суд мажлиси баённомасининг гувоҳ кўрсатувлари қайд этилган қисми, бу ҳужжатнинг айнан шу гувоҳ ҳуқуқлари ва қонуний манфааатларига дахлдор қисми ҳисобланади.

Каналга уланиш:
@Advokat_Abdullayev Ochish/sharhlash

2023-10-09 14:38:37 Plyuralizm yetishmayapti

Advokat Abdullayev Abdumalik akaning "Vijdon yetishmayapti" nomli postini va shu mavzudagi bir nechta postlarni (1, 2, 3) o'qib chiqdim. Ulardagi fikrlarga qo'shilgan holda o'zimning ba'zi kuzatuvlarim va fikrlarimni keltiraman, faqat quyidagi parchadan so'ng.

D.Ajemo'g'li va J.A.Robinsonning "Mamlakatlar tanazzuli sabablari..." kitobida mavzuga oid qiziq bir holat keltirilgan:

"1724-yilning 10-noyabrida J.Hantrij ismli shaxs Angliya bosh vazirining mulkida amalga oshirilgan o'g'rilikka yordam berish va bunga undashda ayblandi. Har ikki jinoyat osish bilan jazolanardi. Uni tergov qilishda bosh vazir va adliya kengashi rahbari boshchilik qildi. Ayblov hukmi chiqarilishi oldindan ma'lumdek edi, ammo sud Hantrijni aybsiz deb topdi, boisi dalillar g'ayriqonuniy usulda to'plangan edi."

Endi atrofimizdagi voqelikka boqing va ikki holatdan qanday xulosalar qilamiz?!

2023-yilgi Yangi O'zbekistonni 1724-yilgi Angliya bilan solishtira olasizmi?! SIzga qarshi Bosh vazir qatnashgan ishda haqligingizni isbotlay olishizga ishonasizmi?!

P.S.: Biz o'sha davrdagi Angliya darajasiga tenglashishimiz uchun juda ko'p haqiqiy islohotlar qilishimiz kerak: siyosiy plyuralizm, inklyuziv siyosiy va iqtisodiy institutlar, chinakam qonun ustivorligi va h.k.

Ana o'shandagina, sudyaga "vijdoning bormi?", "Xudoga soldim" kabi jumlalarni aytishimizga hojat qolmaydi, chunki bunday deyishgacha yetib borolmaydi amaldorlar.

P.P.S.: Muammo amaldorlarning vijdonli yoki vijdonsizligida emas, qonunda, JPKda "vijdon" tushunchasining yo'qligida ham emas, muammo biz ularni tiya olmasligimizda. IMHO

@a_muzaffaroff Ochish/sharhlash

2023-10-09 14:27:02 Қувонарли ҳол

Бирга ишловчи ҳамкасбимнинг қувониб, айтган бир гапи очиғи мени ҳам қувонтириб юборди. "Деярли 20 йил прокуратура органларида ишлаган давримда ҳам ҳатто атрофимда бунчалик кўп ёрдамчи бўлмаган. Келганлари ҳам 3, 4 кунда безиб, кетиб қолар эди. Ҳозир адвокатлик даврим атрофим ёрдамчиларга тўлиб кетди."

Қўлимдаги ишга киришиб кетиб, уларга, ёрдамчиларимизга разм солиб, кузатмаган эканман. Ҳамкасбимни эътирофидан кейин алоҳида разм солиб, кузатдим. Ҳали ғўр, лекин соф кўнгил эгаси бўлган, ҳаётни, амалиётни улар ўқиган қонунлар назариясидан келиб чиқиб, тасаввур қилаётган ёш талабалар ва янги битирганлардан иборат ёрдамчиларимизда бу касбга ич-ичидан қизиқиш, интилиш ва меҳрни кўраолдим.

Тан олиш керакки, ҳозир қанча адвокат бўлса, шунча кам. Кейинги пайтда юридик олийгоҳлардан адвокат ёрдамчиси бўлиш, иш ўрганиш илинжидагилар талайгина чиқяпти. Адвокат ёрдамчиси бўлиш истагидагиларга ҳали мурожаатимиз бўлади.

Каналга уланиш:
@Advokat_Abdullayev Ochish/sharhlash

2023-10-09 10:27:37 Клубга марҳамат, ҳамкасблар!

Тан олиш керакки, адвокатура ҳамжамиятида ҳам “устоз-шогирд” анъанасини сақлаб қолиш, адвокатлар бир-бирларига ўргатишлари, айниқса амалиётда ҳуқуқни татбиқ этилишида муаммоли вазиятларда ўзаро тажриба алмашилишида фаоллик сезилмаётган эди.

Янги Конституцияда адвокатурага бағишланган янги алоҳида боб киритилганлиги айни муддао бўлиб, соҳадаги мавжуд муаммоларни ўрганиб, таҳлил қилиш замирида инсонларга малакали юридик ёрдам кўрсатишда адвокатларнинг фаоллигини ошириш айни даврнинг талабига айланиб улгурди.

Шуларни ўйлаб, амалдаги қонунчилик ва касб этикаси қоидаларига риоя қилган ҳолда фаолият юритадиган “Адвокатлар клуби” телеграм гуруҳи ташкил этилди. Клубда муҳокама қилинадиган масалалар бўйича қоидалар ва чегаралар белгилаб олинди. Эндиликда уставга тегишли қўшимчалар киритиш масаласи устида ишланмоқда.

Клуб Республиканинг барча ҳудудларидаги адвокатларни бирлаштирмоқда. Айни пайтда мингдан ортиқ адвокат қўшилишга улгурди.

Шу муносабат билан аъзо бўлмаган адвокатларни бизнинг ботга ўзингиз ҳақингиздаги маълумотлар билан бирга телефон рақамингизни қолдиришингизни сўраймиз ва клуб фаолиятида фаол бўлишга чақирамиз. Мақсадимиз юридик ёрдам кўрсатиш фаолиятида малака ва сифатнинг ошишига эришишдир.

Каналга уланиш:
@Advokat_Abdullayev Ochish/sharhlash