Авғонбоғ Масжиди

2022-07-07 14:47:00 АРАФА КУНИ ЖУМА КУНИГА ТЎҒРИ КЕЛСА, УНДА РЎЗА ТУТИШ МУМКИНМИ?
#арафа_рўзаси #рўза

945-CАВОЛ: Бу йил Арафа жума кунига тўғри келмоқда. Ушбу кунда рўза тутсак бўладими?

ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Имом Абу Ҳанифа ва Имом Муҳаммад раҳимаҳумаллоҳга кўра, жума куни рўза тутиш макруҳ эмас. Саҳобалардан Ибн Аббос разияллоҳу анҳумонинг жума куни ёлғиз ўзида рўза тутишни одат қилганлари бунга далил бўлади.

Шунинг учун ҳам кўпчилик ҳанафий уламоларимиз жума куни рўза тутишни мустаҳаб санашган. Бу ҳақда Аллома Ибн Нужайм раҳимаҳуллоҳ шундай дейдилар:

وَمِنْهُ صَوْمُ يَوْمِ السَّبْتِ بِانْفِرَادٍ لِلتَّشَبُّهِ بِالْيَهُودِ بِخِلَافِ صَوْمِ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَإِنَّ صَوْمَهُ بِانْفِرَادِهِ مُسْتَحَبٌّ عِنْدَ الْعَامَّةِ كَالِاثْنَيْنِ وَالْخَمِيسِ وَكَرِهَ الْكُلَّ بَعْضُهُمْ

“Шанба куни ёлғиз ўзида рўза тутишда яҳудийларга ўзини ўхшатиш бўлгани учун макруҳдир. Лекин Жума куни ёлғиз ўзида рўза тутиш макруҳ эмас. Чунки жума куни рўза тутиш кўпчилик уламоларимизга кўра худди душанба ва пайшанба куни каби мустаҳаб саналган. Баъзи уламолар ҳар иккисини ҳам макруҳ деган” (“Баҳрур роиқ” китоби).

Имом Абу Юсуф раҳмаҳуллоҳ ва айрим мутааххир (кейинги) уламоларимиз жума куни ёлғиз рўза тутишдан қайтарилган ҳадисларни инобатга олиб, ушбу кунни ёлғиз ўзида рўза тутиш макруҳ, деганлар.

Лекин ушбу муҳтарам уламоларимизга кўра ҳам ҳар ойнинг аввалида, ўртасида ёки охирида рўза тутишни, нафл рўзаларни тутишни ўзига одат қилиб олган одам ўша кунлар жума кунига тўғри келиб қолса, макруҳ бўлмайди. Чунки улар далил қилган ҳадиси шарифнинг матнида ҳам ушбу истисно келтириб ўтилган. Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар:

لا تخصوا ليلة الجمعة بقيام من بين الليالي ولا تخصوا يوم الجمعة بصيام من بين الأيام إلا أن يكون في صوم يصومه أحدكم" رواه مسلم

“Жума кечасини бошқа кечалар орасидан тунги ибодатга хослаб олманглар. Жума кунини бошқа кунлар орасидан рўза тутиш учун хослаб олманглар. Лекин бирортангизнинг (доим) тутиб юрган рўзаси бўлса, мустасно”.

Ҳанафий уламоларимизда Аллома Бадриддин Айний раҳимаҳуллоҳ шундай дейдилар: “Ҳадисдаги “Лекин бирортангизнинг доим тутиб юрган рўзаси бўлса, бундан мустасно” дея истисно қилинганидан жума кунидан аввал ёки кейин қўшиб рўза тутган бўлса ёки ойдин кечаларда тутиб юрган кунлари мувофиқ келиб қолса ёхуд Арафа кунининг рўзаси каби муайян куннинг рўзаси жумага тўғри келиб қолса, унинг ёлғиз ўзини рўзасини тутиш жоиз экани келиб чиқади” (“Умдатул қорий” китоби, 17-жуз, 109-бет).

Хулоса шуки, Арафа куни рўзаси жума кунига тўғри келиб қолса ҳам, унинг ёлғиз ўзида рўза тутиш мустаҳаб бўлади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok Ochish/sharhlash

2022-07-07 14:11:52 ҚУРБОНЛИК ГЎШТИ| #Қурбонлик_масалалари

Масала: Ҳалол ҳайвонларнинг етти аъзосини ейиш жоиз бўлмайди. Улар:

1. Оқувчи қон;

2. Эркак ва урғочи ҳайвоннинг жинсий аъзоси;

3. Эркак ҳайвоннинг тухими;

4. Сийдик ҳолта;

5. Орқа жинсий аъзоси;

6. Ғудда (безлар);

7. Ўт пуфак.

Масала: “Канзуд дақоиқ” ва “Мароқил фалоҳ” китобларида ҳаром мағиз, яъни умуртқа суяк ичидаги оқ сут каби суюқликни истеъмол қилиш жоиз эмас, дейилган.

Масала: Кўпчилик кишилар қурбонлик қилганларидан кейин ошган гўштини сотиб юборадилар. Бундай қилиш жоиз эмас. Қурбонлик гўштини сотиб юборган бўлсалар, фақир мискинларга уни пулини садақа қилишлари вожиб бўлади.

Масала: Қассобнинг хизмат ҳақини сўйилган қурбонлик гўштидан бериш жоиз эмас.

Масала: Баъзи бир кишилар гўшти арзон тушар экан деб, қурбонлик қилувчиларга шерик бўлиб оладилар. Агар шерикларидан бирортасини нияти гўштни арзонга тушиши бўлса, барча шерикларнинг қурбонлиги дуруст бўлмайди.

Масала: Қассобнинг хизмат ҳаққини гўшт, тери ёки калла-поча билан адо қилиш жоиз эмас. Агар шундай қилган бўлса, уларни қийматича садақа қилиш вожиб бўлади. Лекин, қассобнинг ҳаққини алоҳида адо қилиб, қўшимча уларни унга бериб юборса зарари йўқ. Лекин, эвазига хизмат ҳақини камайтирмаслиги лозим.

Масала: Қассоблик касби дуруст бўлиб, Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг замоналарида ҳам қассоблар бўлган. Саҳобаларнинг баъзилари қассоблик касби билан шуғилланганлар

Азизҳўжа домла ҳафизаҳуллоҳ

https://t.me/Avgonbogmasjidi Ochish/sharhlash

2022-07-07 13:54:02 Доктор Аҳмад Исо Маъсоравий деди: “Фарзандларни салоҳиятли бўлишларини истасанг:
1- Ўзингни ислоҳ қил: “Энди болага келсак, ота-онаси мўмин кишилар эди...”, (Каҳф сураси, 80-оят).
2- Уларнинг ҳаққига дуо қил: “Ва менинг зурриётларимни ҳам солиҳлардан қилгин”, (Аҳқоф сураси, 15-оят).
3- Уларни намоз ўқувчи бўлишларини сўра: “Эй Роббим, мени ва зурриётларимни намозни тўкис адо этадиганлардан қилгин...” (Иброҳим сураси, 40-оят).
4- Аллоҳ таолодан шайтон уларга яқин бўлиб қолишидан паноҳ сўра: “...мен Сендан унга ва унинг зурриётига шайтонир рожим шарридан паноҳ тилайман», (Оли Имрон сураси, 36-оят).

@Avgonbogmasjidi Ochish/sharhlash

2022-07-07 13:43:12 Абдураҳмон деган киши ҳазрат Умарнинг хонадонига юмуш билан борибди.
Қоронғи тушиб қолган, ҳалифа шам ёруғида ишлаб ўтирган экан.
Меҳмон билан сўрашгач, ёниб турган шамни ўчириб, бошқа шамни ёқибди.
– Мана энди гаплашсак бўлади, – дебди меҳмонга.
Меҳмон ҳайрон бўпти:
– Бояги шамни нега ўчирдингизу, нега худди шунақа бошқа шамни ёқдингиз?
– Ёниб турган шам давлатники эди. Мен унинг ёруғида давлат ишини бажараётгандим, – дебди ҳалифа. – Сен билан қиладиган суҳбатимизнинг давлат юмушига дахли йўқ. Шунинг учун ўз пулимга сотиб олган шамни ёқдим...

Ўткир Ҳошимов «Инсоф»

Барча, онасини яхши кўрадиганлар учун канал

https://t.me/Avgonbogmasjidi Ochish/sharhlash

2022-07-07 13:35:52 - Курбонлик қилишни ният қилган киши тирноқ ва сочларини олмаслиги керакми?

Жавоб: Имом Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳга кўра қурбонлик қилмоқчи бўлган киши соч ва тирноқларини олиши мубох амал саналади. Хохласа олиши ёки олмаслиги мумкин. Ҳанафий мазҳабининг кейинги уламолари ҳадиси шарифдаги буйруқ мустаҳабни ифода қилади, деганлар. Бунга кўра қурбонлик қилмоқчи бўлган кишилар қурбонлик қилгунларига қадар соч ва тирноқларини олмасликлари мандуб - яхши амал саналади. Лекин соч ва тирноқларини олсалар ҳам макруҳ бўлмайди.


Дўстларингизга ҳам улашинг

@Avgonbogmasjidi Ochish/sharhlash

2022-07-07 13:32:42 #Ҳадис

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Дуонинг энг яхшиси Арафа кунида қилинган дуодир. Мен ва мендан илгари ўтган пайғамбарлар дуода айтган энг яхши сўзлари «Ла илаҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу ла шарийка лаҳу, лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду ва ҳува ъала кулли шай-ин қодийр», - деганлар.
Имом Термизий ривояти.

Дуонинг маъноси: «Яккаю ёлғиз Аллоҳдан бошқа илоҳ йўқ. Унинг шериги ҳам йўқ. Мулк Уникидир. Унга ҳамд бўлсин. У ҳар бир нарсага қодирдир».

Ибн Абдул Барр раҳматуллоҳи алайҳи: «Мазкур ҳадис Арафа кунининг дуоси кўпинча мақбуллиги ва энг афзал зикр «ла илаҳа иллаллоҳ» эканлигига далилдир», деганлар.

Хаттобий айтадилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бу гаплари билан «Одатда мен дуо қилишимдан муқаддам Аллоҳ таолога айтадиган ҳамду саноларим ичида энг афзали шу сўзлардир», демоқчи бўладилар. Негаки дуо қилувчи даставвал Аллоҳ таолога ҳамду сано айтиб, ундан кейингина ҳожатини сўрай бошлайди. Шу боис, сано ҳам дуо номини олган…»


@Avgonbogmasjidi Ochish/sharhlash

2022-07-07 12:06:00 #Ҳадис
2-боб. Онага яхшилик қилиш

3. Ҳадис.
Баҳз ибн Ҳакиймдан, у отасидан, у бобосидан ривоят қилинади:

«Эй Аллоҳнинг Расули!
Кимга яхшилик қилай?» дедим.

«Онангга», дедилар.

«Кимга яхшилик қилай?» дедим.

«Онангга», дедилар.

«Кимга яхшилик қилай?» дедим.

«Онангга», дедилар.

«Кимга яхшилик қилай?» дедим.

«Отангга», дедилар.
Сўнгра яқинларга ва яна яқинларга», дедилар».

4. Ҳадис.
Ибн Аббосдан ривоят қилинади:

«Унинг олдига бир одам келиб:

«Мен бир аёлга совчилик қилувдим у менга никоҳланишдан бош тортди.
Ўша аёлга мендан бошқа одам совчилик қилган эди, уни яхши кўриб, унга тегмоқчи бўлди.
Рашк қилиб ҳалиги аёлни ўлдириб қўйдим.
Энди мен тавба қилсам бўладими?» деб сўради.

«Онанг тирикми?» деди.

«Йўқ», деди.

«Унда Аллоҳ азза ва жаллага тавба қил.
Унга қўлингдан келганича қурбат ҳосил қил!» деди.

Ато ибн Ясор айтади:
Кейин Ибн Аббоснинг олдига бориб:

«Нима учун ундан онанг тирикми деб сўрадинг?» дедим.

«Мен Аллоҳ азза ва жаллага онага яхшилик қилишдан кўра яқинроқ амални билмайман», деди».

Имом Бухорий роҳматуллоҳи алайҳнинг «Адабул муфрад» китобидан
Manba HikmatlarHazinasi

@Avgonbogmasjidi Ochish/sharhlash

2022-07-07 10:18:25 ҲАЙИТ КУНИ ЭРТАЛАБ РЎЗА ТУТИЛАДИМИ?

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ  قَالَ: نَهَى رَسُولُ اللهِ  عَنْ صِيَامِ يَوْمَيْنِ يَوْمِ اْلأَضْحَى وَيَوْمِ الْفِطْرِ. رَوَاهُ الْخَمْسَةُ.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам икки куннинг: Азҳо ва Фитр куни рўзасидан наҳйи қилдилар».

Бешовлари ривоят қилишган.

Шарҳ: Демак, Қурбон ҳайити куни рўза тутиш мумкин эмас. Рамазон ҳайити куни ҳам рўза тутиб бўлмайди.

Каналга уланиш:
https://t.me/Avgonbogmasjidi Ochish/sharhlash

2022-07-07 10:17:53 #Ҳадис
1-боб. Энг маҳбуб иш

1. Ҳадис.
Бизга хабар берган Абу Наср Аҳмад ибн Муҳаммад ибн ал-Ҳасан ибн Ҳомид ибн Ҳорун ибн Абдулжаббор Бухорий бўлиб, у Ибн Ниёзкий номи ила маъруфдир.
Унинг олдида (китобни) ўқиб ўтказганимиздан сўнг иқрорлик ила ижозат берган.
У бизнинг ҳузуримизга ҳожи ўлароқ уч юз еттинчи сананинг Софар ойида келди.

У бизга Абулхайр Аҳмад ибн Муҳаммад ибн Ал-Жалил ибн Холид ибн Ҳурайс Бухорий Кирмоний Абқасий Баззор уч юз йигирма иккинчи санада хабар берган деди.

У бизга Абу Абдуллоҳ Муҳамад ибн Исмоил ибн Иброҳим ибн Муғийра ибн Аҳнаф Жўъфий Бухорий ҳадис айтган деди.

У бизга Абулвалийд ҳадис айтди. деди.
У Бизга Шўъба ҳадис айтди, деди.
У Валид ибн Ийзор менга хабар берди, деди.
У Абу Амр Шайбонийдан «Бизга манабу ҳовлининг эгаси ҳадис айтган» деб Абдуллоҳнинг ҳовлисига ишора қилди.

У айтдики:

«Мен Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан:

Аллоҳ азза ва жалла учун энг маҳбуб иш қайси? – деб сўрадим.

«Вақтида ўқилган намоз», - дедилар.

«Ундан кейин қайсиниси?» - дедим.

«Ота-онага яхшилик қилиш», дедилар.

«Ундан сўнг яна қайси иш яхшироқ?» дедим.

«Сўнгра Аллоҳнинг йўлида жиҳод қилиш», дедилар.

Ана шуларни айтдилар.
Агар яна зиёда сўрасам, зиёда жавоб берар эдилар», деди».

2. Ҳадис.
Абдуллоҳ ибн Умар айтади:

«Роббнинг ризоси ота-онанинг ризосидадир.
Роббнинг норозилиги ота-онанинг норозилигидадир».

Имом Бухорий роҳматуллоҳи алайҳнинг «Адабул муфрад» китобидан
Manba HikmatlarHazinasi


Еаналга аъзо бўлинг

@Avgonbogmasjidi Ochish/sharhlash

2022-07-07 09:34:52 ҚАЙНОНА БЕШИК ОЛИБ КЕЛИШИ ШАРТМИ?
#нафақа

944-CАВОЛ: Она қизи фарзандлик бўлгандан кейин унга бешик олиб келиши шартми? Олиб келмаса у дунёда ёстиқ қучоқлаб ётаркан, деган гап бор экан. Ман онамларга олиб келманглар, уйда бешик бор, дегандим. Улар шу гапни айтишди.

ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Шариатда ундай гап йўқ. Фарзанд туғилса унинг нафақалари бевосита ўша фарзанднинг отасини зиммасига вожиб бўлади. Нафақа деганда фарзандларнинг емоқ-ичмоқлари, кийим-кечаклари ва шунга ўхшаш зарурий эҳтиёжлари назарда тутилади. Жамиятимизда ношаръий шаклланган бидъат-хурофоталардан бири сиз саволда айтган “бешик тўйи” масаласидир. Яъни боланинг бешиги ва яна унга қўшимча бир талай нарсаларни қиз томоннинг зиммасига юклаб қўйишдир. Аслида бу муаммолар отанинг муаммосидир. Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай марҳамат қилади:

وَعَلَى الْمَوْلُودِ لَهُ رِزْقُهُنَّ وَكِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ

Уларни (фарзандларни) маъруф ила едириб, кийинтириш туғдирганнинг зиммасидадир. (Бақара сураси 233-оят)
Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

@Avgonbogmasjidi Ochish/sharhlash