S&Р Ўзбекистон кредит рейтингига салбий прогноз бермоқда Халқ | REPORTER
S&Р Ўзбекистон кредит рейтингига салбий прогноз бермоқда
Халқаро "Standard & Poor's Global Ratings" рейтинг агентлиги "ВВ- / В" миллий ва хорижий валютадаги мажбуриятлар бўйича Ўзбекистон Республикасининг узоқ муддатли ва қисқа муддатли суверен кредит рейтингларини тасдиқлади. Aгентлик пресс-релизида айтилишича, рейтингнинг прогнози "салбий" бўлиб қолмоқда.
Ўзбекистон ҳукуматининг ташқи қарзлари тез суръатлар билан ўсиб бориши эҳтимоли ана шундай салбий баҳоланишга асос яратмоқда.
Бу рейтинг баҳоси кутилган эди. Эсингизда бўлса, «S&P Global Ratings» шу йилнинг июнь ойи аввалида ташқи қарз ўсиб боришини эътиборга олиб, мамлакатнинг суверен кредит рейтингини пасайтирган эди.
Шундан бери ташқи қарз жалб қилиш суръати ошса ошдики, асло пасайгани йўқ.
Ички ресурсларни жалб этиш имкони бўлмаганда (инструментлар йўқ), пулларнинг четга чиқиб кетиши олди олинмаганда, маблағлардан оқилона фойдаланиш самараси кам бўлганда, бюджет импотент ҳолга тушиб қолган ҳолларда ташқи қарзни жалб қилиш имконияти анча осондир.
Чунки олтинимиз бор, мамлакатнинг бутун бойлиги, келажаги ақлга эмас, мана шу металлга боғланиб қолган.
Лекин ташқи қарзни ўсиб бориш суръати бир кунмас бир кун тўхташи аниқ. Инвесторлар ҳам бошини йўқотиб қўйган одаммас.
Ҳукумат жалб қилинаётган ташқи қарзлардан хавотирга тушаётган халққа гоҳ-гоҳида ташқи қарзларни оптимиллаштириш бўйича ишлар олиб борилаётгани, иқтисодий ўсиш кўрсаткичларига мослиги таъминланаётгани хусусида сигналлар бериб боради. Масалан, келгуси йил бюджети муҳокамаларида четдан қарз жалб қилишни аниқ чегаралари белгилангани айтилди. Масалан, «2021 йилда Ўзбекистон Республикаси номидан ва унинг кафолати остида ички ва ташқи қарзларни жалб қилиш бўйича йиллик имзоланадиган янги битимларнинг чекланган соф ҳажми 5,5 миллиард АҚШ доллари (5 миллиард АҚШ доллари – ташқи, 0,5 миллиард АҚШ доллари – ички қарз), шундан давлат бюджети тақчиллигини молиялаштириш учун - 2,2 миллиард АҚШ доллари (шу жумладан, ички қарз – 5 триллион сўм), инвестиция лойиҳаларини молиялаштириш учун – 3,3 миллиард АҚШ доллари миқдорида белгилаш режалаштирилмоқда», - дейилади вазирлик тарқатган шарҳда.
Агар сўнгги йиллардаги ҳукумат жалб этаётган ташқи қарзнинг жадал ўсиши агентлик кутаётган даражада секинлашмаса, S&Р келгуси 12 ой ичида Ўзбекистон рейтингини яна пасайтириши мумкин. Агентлик, ҳозирги инвестиция эҳтиёжлари кутилганидан каттароқ бюджет тақчиллигига ёки ташқи танқисликка олиб келиши мумкин, деб ҳисобламоқда.
"Биз, агар иқтисоднинг ўсиши ва жорий операциялар ҳисобрақамига (СТО) тушумлар ошиши баробарида ташқи ёки ҳукумат қарзларининг ўсиши ўрта муддатли истиқболда биз кутган натижаларга мос равишда пасайиб борса, қўшимча ташқи қарздорликлар босимини юмшатишга шароит яратса, биз яна бир бор рейтингни тасдиқлашимиз мумкин", - дейилади S&Р хабарида.
