2023-05-03 13:44:02
Бугун Жаҳон матбуоти эркинлиги куни...Матбуотимиз ҳақида ҳатто байрам сабаб ҳам хижолатсиз гапиришнинг иложи йўқ. Чунки бу кунлардан анча олдин босилган пўлат пружина унинг аҳволини ўнғарилмас даражага туширган.
Гарчи бугун замонамиз "чавандоз"лари бўлган биз каби блогер ва қўлбола журнализм "кашшофлари"ни ҳарчанд ОАВ деб аташга ҳамда бундан ижобий фон ясашга уринаётган бўлсак-да, аслида ҳақиқатанам шундайми, матбуот ва журналистика шугина холосми?
Бутун мамлакат ОАВси деганда биз бугун нимага таяниб сўз айтишимиз керак? Тўрт-бешта сайт ва блогерлар қамровни тўлдира оладими? Очиғи, бу саволга мен жавоб бера олмайман. Аммо билганим шулки, бугун ижтимоий тармоқларнинг таъсир кучи расмий матбуотникидан анча ошиб кетган.
Масалан, бир вазир марказий газетада чиққан бир саҳифа танқидий мақола ёки давлат телеканалидаги салбий лавҳадан кўра ижтимоий тармоқ фойдаланувчисининг саҳифасида чиққан бир энлик танқидий фикрдан кўпроқ қўрқади ва тайсаллайди.
Нега шундай? Чунки юқори состав ҳам фақат ижтимоий тармоқларни кузатади ва шундан мўлжал олади. Ҳукумат ва Сенат нашри ёки жуда катта маблағ ажратиладиган ахборот индустурияси вазифасини ўташи керак бўлган МТРКнинг гапи (
албатта, у гапирса. Ҳозирча эса фақат ҳамду сано) эса эшитилмайди...
Нимагаки, ҳаммамизда газитни ва Ўзтвни одамлар ўқимайди ва кўрмайди, унда чиққан танқиднинг тиши йўқ, деган фикр шаклланган ва холисанилло айтганда, ҳақиқатан ҳам, шундай. Расмий матбуотимизнинг тили ҳам табиати ҳам жамиятникидан ўзгача: қандайдир расмий, носамимий ва хийла муғомбирона. Одамни алдашга, чалғитишга уриниш бордай...
Бу ўринда энг қизиқ жиҳат шуки, бу матбуотдаги ижтимоий тартиб-қоида билан боғлиқ. Яъни жамиятимизда расмий матбуот ва норасмий ОАВ - ижтимоий тармоқларга қўйилган талаб икки хил: дейлик оддий, журналистлик мутахассислиги у ёқда турсин, тўлиқсиз ўрта маълумот эгаси бўлган блогер кўтариб чиққан масалани расмий матбуот журналисти кўтариб чиқиши мумкин эмас, баъзи ҳолларда бу сиёсатга хиёнат сифатида ҳам малакаланиши мумкин.
Нега шундай? Жуда қизиқда, бир жамиятда, бир сиёсий тизимда яшасак, бир тилда ёзсак. нега унга мумкину бунисиники хиёнат бўлиши керак. Ахир иккаласини ҳам ўқийдиган жамият биттаку!.. Жуда қизиқда, қаранг, бирор нозикроқ мавзуда ёзиш Кун.ўз ёки Газета.Ўзга мумкин, бунга ҳеч ким эътироз билдирмайди, аммо шу мавзу кескинроқ, дейлик, "Миллий тикланиш" ёки бошқа расмийроқ газитда чиқса муассислар ёки матбуотимиз ясовулларидан тезда қўнғироқ бўлиши турган гап.
Аслида айни шу ахборий "сепаратизм" давлат матбуотини янги замон ва муҳит олдида чўккалатиб қўйди. Образли қилиб айтганда, узоқ йиллар боши ва биқинига мушт ейвериб қашқатоёқ бўлиб қолган матбуотимиз энди эркинлик берилсада, худди чўбир от янглиғ қозиғи атрофида айланишни ўзига қулайроқ деб фахмлайди.
Узоқ жаврашдан барибир наф кам. Хулоса шулки, доим айтганимиздек матбуот сиёсатимизни қайта кўришимиз, бу борада қарашларимиз ва соатларимизнинг милларини тўғрилаб олишнинг вақти аллақачон келган. Акс ҳолда бошқа ахборот хуружларидан хавфсиз бўла олмаймиз!
Бизни кузатишда давом этинг @platformauzb
Батафсил: https://t.me/+UaAfANSlNTEwYmQy
3.7K views10:44