2023-01-02 08:12:22
Dars: see sb do sth and see sb doing sth
Ingliz tilida biror shaxsning
bajargan yoki bajarayotgan ish-harakatlarini tasvirlash uchun qoʻllaniladigan fe'llar guruhi mavjud. Bu fe'llar orasida eng koʻp qoʻllanadigani
to see -
koʻrmoq fe'lidir. Masalan,
men koʻchada ketayotib, Tomning mashinasiga oʻtirib, haydab ketganini koʻrdim.
I
saw Tom.
(Men Tomni koʻrdim) He
got into his car and
drove away.
(U mashinasiga oʻtirdi va haydab ketdi)
Yuqoridagi misolda ikkita gapni birlashtirib, bitta gap sifatida yozish mumkin.
I
saw Tom get into his car and drive away.
(Men Tomni mashinaga oʻtirib, uni haydab ketganini koʻrdim.)
Demak, agar birovning biror i
sh qilganini koʻrsak, quyidagi qurilma yordamida tugallangan ish- harakat tasvirlanadi.
to see somebody do
something Did you
see anyone go out?
(Birovning chiqqanini koʻrdingmi?)
Yuqoridagi qurilmada
to see fe'lidan keyin
toʻldiruvchi+bare infinitive (go/drive/break etc.) qoʻllaniladi.
Majhul nisbatda esa
toʻldiruvchi ega oʻrniga chiqqani uchun to+infinitive qoʻllashimiz kerak boʻladi.
They
were seen to go out.
Agar birovning
biror ish qilayotganini koʻrsak, ya'ni
ish-harakat oʻsha paytda davom etib turgan boʻlsa,
toʻldiruvchidan keyin gerundiy qoʻllashimiz kerak boʻladi.
to see somebody doing
something
I
saw Tom waiting for the bus.
(Men Tomning avtobus kutayotganini koʻrdim)
Majhul nisbatda esa gap quyidagicha boʻladi:
They
were last seen playing football.
Xulosa qiladigan boʻlsak, yuqoridagi qurilmalarda:
ish-harakat tugallangan boʻlsa, toʻldiruvchidan keyin
bare infinitive qoʻllaniladi:
Did you
see the accident happen?
(Avariya sodir boʻlganini koʻrdingmi?...avariya boʻlib oʻtgan.)
ish-harakat davom etib turgan boʻlsa, toʻldiruvchidan keyin
gerundiy qoʻllaniladi:
Did you
see him driving fast?
(Uni tez haydab kelayotganini koʻrdingmi?...tez haydab kelayotgan boʻlgan.)
Ba'zan yuqoridagi qurilmalarning orasida juda kam farq boʻladi, bu holat, ayniqsa,
Present Perfect Simple (Hozirgi tugallangan) zamonida boʻlishsiz gaplarda koʻrinadi.
I
have never
seen her dance
. (Men uni raqsga tushganini koʻrmaganman.)
I
have never
seen her dancing.
(Men uni raqsga tushayotganini koʻrmaganman.)
Yuqoridagi qurilmada
to see fe'lidan tashqari yana bir necha fe'llar qoʻllana oladi:
notice look at watch observe feel listen to* hear smell*
find* discover* catch* leave*
keep*
I didn't
notice you come in.
(Sizning kirib kelganingizni sezmadim.)
Liz suddenly
felt something touch her on the shoulder.
Did you
notice anyone go out?
I could
hear it raining.
Listen to the birds singing!
Can you
smell something being cooked?
(Biror narsa pishirilayotganini hidini sezdingizmi?)
I
found Sue in my room reading my letters.
Yuqorida yulduzcha bilan ajratilgan fe'llar oʻzidan keyin faqat
toʻldiruvchi+gerundiy shaklida qoʻllaniladi. Qolgan fe'llar esa mazmuniga koʻra har ikkala qurilmada qoʻllanilishi mumkin.
𝐈𝐄𝐋𝐓𝐒 VA CEFR UCHUN 𝐁𝐄𝐏𝐔𝐋 𝐃𝐀𝐑𝐒𝐋𝐀𝐑
@englishlessonuzbot
Join and share! @ingliz_tili_ielts_uzb
1.5K viewsadminstrator | αrιpov , edited 05:12
I
