2023-04-18 19:03:12
Ўша дераза ёнида туриб қасам ичдим, «агар рози бўлса, уйланиб бошидан юлдузлар сочаман» дедим.
У бир зум оёқлари остидаги ерни йўқотиб қўйди. Ер эмас, сочлари, елкаларига сийпаниб-сийпаниб тушаётган юлдузларга тўла осмон ётар эди пойида ястаниб!..
Муюлишдан чиққан икки ўсмир болани кўриб, яна ерга қайтди. Таниди, Шавкатнинг ўртоқлари эди улар. Болалар унга қарай-қарай, йўлнинг нариги бетига ўтиб кетди.
Унинг кайфияти тушиб кетди. Ўғлининг ўз ўртоқларига қўшилмай қўйганига кўп бўлди. Кўчага фақат мактабга бориб келиш учун чиқади. Бошқа пайт уйда ғимирсигани-ғимирсиган...
Унинг бўғзига кўз ёшлари тиқилди.
— Хайр, омон бўлинг, — ўзини ҳар қанча бардам тутишга ҳаракат қилмасин, овози титраб кетди.
— Сизга нима бўлди?
— Ўзим...
— Сиз яхшилаб ўйлаб кўринг, лекин ҳеч қачон ўзингизни бунчалар оёқости қилманг.
У индамай бурилиб кетди.
Ўша кеча ухлай олмади.
Эртаси куни ҳам...
Бу беҳаловатликни хурсандчилик ҳам деб бўлмас эди.
Ўзига ўзи сиғмай кетаётган эди. Ўйлаб-ўйлаб, ё ўзимни поезднинг тагига ташлашим керак, ё ҳаётимни бошқа йўлга солишим керак, деган фикрга келди.
Дунёдан-ку, аллақачон тўйган, изида йиғлаб, сарсон бўлиб қоладиган болалари бўлмаса, ҳеч иккиланмай қўл силтаб кетаверарди.
Бир куни темир йўл ёқасига ҳам борди. Йиқилса, рельсга...
Бўйни тўғри келиши учун рельсдан бир ярим метр берида турди. Ўқдек учиб ўтаётган вагонларнинг шамоли таъсир қилдими, боши айланиб, кўзлари тинди. Яна бир дақиқа шу ҳолатда турса, ҳеч қандай мардона шаҳдсиз ҳам, поезднинг оёқлари остига юзтубан йиқилиши аниқ эди. Аммо...
Шу чоқ кутилмаганда:
— Онажон!..— деб чинқирган овозни эшитди. Овоз Сардорнинг овозига ўхшади.
У бир амаллаб ҳушини йиғиб ортига бурилди.
Йўлнинг нариги бетида айнан Сардор тенги бола дайди итдан қўрқиб, онасининг оёқларига ёпишиб йиғлар эди...
Уйга келиб, масалани кўндаланг қўйди:
— Ё сиз кетинг, ё мен кетай!
Эрининг ранги учиб кетди.
— Нега? — бир амаллаб журъат топиб савол берди эри.
— Сизни кўргани кўзим йўқ. Илтимос, мени қийнаманг.
Эр яна анча вақт жим қолди. Сўнг эмранди:
— Ахир мендан нима айб ўтди? Эрта кетдинг, кеч келдинг, қаёқда эдинг демасам! Ичмасам, юрмасам, урмасам, сўкмасам.
Эрининг ялинчоқ қиёфасига қараб ғижинди:
— Қанийди, сиз ҳам одамларнинг эрларига ўхшаб... Э-е, қўйинг, садқаи гап сизга, — қўл силтади. — Гапни кўпайтирманг, кетинг. Агар болалар керак бўлса, марҳамат, сиз билан қайси бири кетишни хоҳласа, кецин. Лекин биламан, сиз уларни эплай олмайсиз. Шунинг учун сизга беташвиш, беғалва йўл — истаган пайтда кўришиб туриш. Кўришиб тураверасиз, қаршилигим йўқ. Фақат менинг кўзимга кўринмасангиз бўлди.
Эр йиғлаб юборди:
— Гуландом! Гули! Ахир мен сени яхши кўраман, наҳот шуни ҳам юз-хотир қилмасанг? Ахир одамлар ит ҳам сақлайди-ку, итинг бўлай, остонангдан бир парча ер берсанг кифоя...
— Йўқ, — ўрнидан турди у. Ўзи бўлимлигина, бўйчан аёл эди. Оёқларига йиқилиб ҳўнграб йиғлаётган эркакнинг олдида қадди тоғдек юксалиб кетгандай бўлди. «Остона ҳам ҳайф унга!» — Йўқ! Эшитаяпсанми, йўқ! Сен билан бир ҳаводан нафас олишни ҳам истамайман.Сардорини олиб онасиникига кетиб қолди.
У ердан Бургутали топган янги уйга...
— Сиз фақат хафа бўлманг, — узр сўради у. — Ота-онамга ҳеч тушунтира олмадим. Бўлмаса, тўй-тантана билан уйланмоқчи эдим.
Тўй-ку шарт эмас. Аммо ота-онангиз қарши бўлса...
— Мен улардан ҳам, сиздан ҳам кечолмайман. Бир кун келиб, бизни тушунишади ва кечиришади. Бу аниқ! Аммо кечиришгунча...
Йўғонлар чўзилиб, ингичкалар узилиб кетишини иккаласи ҳам яхши билишар эди.
Отанинг қўли узун эди, бир ҳарб билан иккаласини ҳам ишдан бўшаттириб юборди.
Бургутали отасининг устидан кулган бўлди:
— Қорни очса, гўшт еган ялоғига қайтиб келади деб ўйлаяпти содда отам. Ахир мен одамман-ку, наҳот битта қорин ғами мени йўлимдан қайтарса?
Гуландом ўзича хижолат тортиб, тасалли берган бўлди:
— Анави болаларнинг ғинг-шингига узоқ дош берольмайди. Кетса, уйга кўчиб ўтамиз. Ҳарқалай, озми-кўпми шароит бор. У уйни мен ўн беш йил навбатда туриб олганман. Иш ҳам топилиб қолар.
5.7K views16:03
I
