UzAuto Motors. 'Таможний' - божхона божи тўлаш қандай сиёсат? | Bob's blog

UzAuto Motors. "Таможний" - божхона божи тўлаш қандай сиёсат?

Халқаро иқтисод фанидан маълумки, кўп мамлакатлар жаҳон бозорида ўз ўрнини топишга, мамлакат ички бозорини ва ташқи савдо айланмасини ривожлантиришга уринишади.

Бунда, улар асосан ташқи савдони тартибга солиш сиёсатнинг асосий йўналиши бўлган эркин савдога урғу беришади.

Эркин савдо нима, қандай йўналиш?

Импорт ёки экспорт қилинаётган маҳсулотларга давлат аралашувини қисқартириб, мамлакатдаги талаб ва таклифга асосан ташқи савдони юргизиш.

Шунингдек, ташқи савдо сиёсатини яна бир йўналиши мажуд, бу ҳам бўлса протекционизм.

Протекционизм нима?

Бу йўналишда, мамлакат ўзининг миллий ишлаб чиқарувчисини ҳимоя қилиш ҳамда импорт қилинаётган товар мамлакатдаги нархга нисбатан паст бўлса, мамлакатдаги рақобатни тартибга солиш мақсадида импорт қилинаётган товарга қўйиладиган божхона божи.

Ўз-ўзидан протекционизм божини ундириш бўйича ҳам 4 турга бўлинади.

1) Селектив протекционизм - маълум бир мамлакат ёки товарга нисбатан қўйиладиган бож.

2) Тармоқ протекционизм - маълум бир тармоқларга нисбатан. М/у. Қишлоқ хўжалиги.

3) Жамоавий протекционизм - маълум бир мамлакатлар бирлашган тузилмалар ёки интеграцион тузилмалар бунга аъзо бўлмаган мамлакатларга нисбатан қўллашади.

4) Яширин протекционизм - бирон бир товар мамлакатга олиб кирилаётганда божхонада расмиятчиликни кўпайиши. М/у ортиқча қоғозбозлик, бюрокиратия.

Демак, бизда автомобиль саводосида протекционизм йўналиши қўлланилар экан. Сабабини тепада тушунтирдим. Яъни, ўз миллий ишлаб чиқарувчисини ҳимоя қилиш мақсадида қўлланиладиган йўналиш.

Бу йўналиш давлатга фойда келтириши мумкин. Аммо, қорахалқга қимматга тушади.

Божхона божларини ундириш бўйича ҳам алоҳида йўналишлар бор. У ҳам қизиқарли мавзу. Унга кейинроқ тўхталаман.

@boburtolanov