2022-12-25 17:49:34
“Саҳиҳайн”да Нўъмон ибн Баширдан ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай дейдилар: “Ҳалол аниқ, ҳаром ҳам аниқ. Бу иккисининг ўртасида шубҳали ишлар бор. Уларни кўпчилик инсонлар билмайди. Кимда-ким шубҳалардан эҳтиёт бўлса, динини ва обрўсини сақлаб қолибди”.
Аҳмад, Термизий ва бошқалар Наввос бин Самъондан ривоят қилишларича, Пайғамбар саллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай деган эканлар: “Аллоҳ таоло тўғри йўлни қуйидаги кўринишга ўхшатди…”
Бу ўхшатиш ҳақида фикр юритинглар. Қуръон ва суннатда келган бундай ўхшатишларни уламоларгина тушунадилар.
У зот дедилар: “Аллоҳ таоло тўғри йўлни қуйидаги кўринишга ўхшатди. Йўлнинг икки тарафида деворлар бор. Улардан кириш учун ланг очиб қўйилган эшиклар бор. Эшикларга пардалар осилган. Йўлнинг бошида бир жарчи одамларга нидо қилиб: “Эй одамлар, ҳаммангиз шу йўлдан тўғри юринг, бурилишларга кирманг”, деб туради.
Яъни тўғри йўлда бўлинглар, деб даъват қилади. Йўл устида бир жарчи туради. Агар биров пардалар ортидаги очиқ эшиклардан биронтасига кирмоқчи бўлса, ҳалиги жарчи: “Ҳолингга вой бўлсин, у эшикни очма, агар очсанг, кириб кетасан. Бу эшикларни очма, ҳатто пардаларни ҳам кўтарма”, дейди”.
Пайғамбар саллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: “Тўғри йўл Ислом. Унинг икки четидаги деворлар Аллоҳнинг чегаралари. Ланг очиб қўйилган эшиклар эса Аллоҳ ҳаром қилган ишлар. Йўл бошидаги жарчи Аллоҳнинг китоби. Йўл устидагиси эса Аллоҳнинг ҳар бир мусулмон қалбига жо қилган насиҳатчисидир”.
Ҳа, қалбингдаги насиҳатчи сени яхшиликка чақиради. Сенга агар гуноҳ қилмоқчи бўлсанг, Аллоҳдан қўрқишни эслатади. Лекин кўпчилик бу жарчининг ва насиҳатчининг нафасини ўчиради. Ҳатто унга қулоқ солмай қўяди. Чунки унинг овозини аллақачон ўчириб қўйган бўлади.
Бу жарчи ва насиҳатчи фариштадир. Фаришта Одам фарзандини яхшиликка чақиради. Яхшилик билан ҳақни тасдиқ этишга буюради.
Шайтон эса ёмонликка буюриб, ҳақни инкор қилишга чақиради.
Ла ҳавла ва ла қуввата илла биллаҳ.
Ҳаром ишларни қилиш, хусусан уларни яширинча қилиш ҳасанотларни кетказади. Савоблари гарчи улкан тоғлардек бўлса ҳам, худди чўлдаги қум зарралари каби учиб кетади.
Ибн Можа ва бошқалар Савбон разияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай дейдилар: “Умматимдан айрим кишиларни танийман. Қиёмат куни менга Тиҳома тоғларидай оппоқ ҳасанотлар билан келишади. Аллоҳ таоло уларни сочилган хазон каби қилиб қўяди”.
Савбон: “Ё Расулуллоҳ, уларни бизга таърифлаб беринг, токи ўшалардан бўлиб қолмайлик”, деди.
Пайғамбар саллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Улар биродарларингиздан бўладилар. Кечалари сизлар каби ибодат қиладилар. Лекин холи қолган пайтларида Аллоҳ ҳаром қилган ишларни қиладилар”, дедилар.
Холи жойларда ҳаром ишларни қилиш катта гуноҳ ҳисобланади. Чунки Аллоҳ ҳаром ишлар учун қўйган чегараларни холи пайтда бузган одамнинг қалбида Аллоҳга нисбатан таъзим ва улуғлаш бўлмайди. Аммо очиқчасига ҳаром амал қилиш – бу энди ўта хунук ишдир.
Сўзимни бир гўзал ҳадис билан якунламоқчиман. Пайғамбар саллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Умматимнинг ҳаммаси (одамларнинг ғийбатидан) офиятда, фақат очиқчасига гуноҳ қиладиганлар бундан мустасно”, деганлар. Ҳадисни имом Бухорий ва Муслим Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳудан ривоят қилишган.
“Умматимнинг ҳаммаси офиятда, фақат очиқчасига гуноҳ қиладиганлар бу офиятдан мустасно”.
Бир киши кечаси туриб, бир ёмон ишни қилади. Аллоҳ таоло унинг бу ишини фош қилмайди. Кейин эрталаб туриб: “Эй фалончи, эй фалончи, мен кечаси бундай қилдим, ундай қилдим”, деб Рабби сатр қилган пардани очади. Аллоҳнинг пардасини йиртади. Бу ҳам очиқчасига гуноҳ қиладиганлар сафига киради.
Агар бирор кун ёлғиз қолгудай бўлсангиз, ёлғизликни гуноҳ қилиш учун ғанимат билманг. Устимдан кузатувчим бор, Аллоҳ бир лаҳза ҳам ғофил эмас, Унга ҳеч нарса махфий бўлмайди, денг.
Аллоҳ таолодан мени ва сизларни дунё ва охиратда сатр қилишини сўрайман. Қалбларимизни холи қолганимизда ҳам, ошкор маҳалларда ҳам Ўзини улуғлаш ва қадрлаш билан тўлдиришини сўрайман. Албатта Раббим бунга қодир зотдир.
@eslatma_va_nasihatlar
267 views14:49