Barno Saidrahmon

2023-04-11 08:14:39 #Биласизми

Байтул Ҳаром. (البيت الحرام)

Луғавий маъноси: маълум бир амаллар қилиш тақиқланган уй. Бу ерда шариатда белгиланган маълум бир амаллар, гуноҳ-маъсиятлар қилиш, қон тўкиш, уруш қилиш, ов қилиш, ҳайвонот ва набототга зарар етказиш, каби ишлар ҳаром қилинган.

"Ҳарам" деганда, Маккаи Мукаррама атрофидаги белгиланган муайян минтақа назарда тутилади. Ҳозирги кунда ўша чегарадан мусулмон бўлмаганлар кирмаслиги ёзиб қўйилган ва тафтиш ҳам бор. Ўша минтақа ҳарам дейилади ва у ерда айрим ишлар ҳаром ҳисобланади.

@barno_saidrahmon Ochish/sharhlash

2023-04-10 17:10:28 #Тилга_эътибор

«Қассобхона», «ёғ», деб ёзиш учун у қадар кўп нарсани билиш талаб қилинмаса керак...

"Келажак қассобхонаси", деганда нима назарда тутилганини тушунмадим: келажакда шу ерда қассобхона очилади, деганимикин? Ёки қассобхонанинг номимикин? Ёки қассобхона эгасининг исмимикин?
"Ёғ бепул", дейилганини ҳам тушунмадим. Текинга ёғ берилаётганмикин?...
Буни ўғлим расмга олибди. Унинг ўрнида бўлганимда, ҳам ўша стрелка кўрсатган жойга бориб, саволларимга жавоб топган бўлардим, ҳам бепул ёққа эга бўлардим

Хато: қасобхона
Тўғри: қассобхона

Хато: йўг
Тўғри: ёғ

Хато: ёғга / yoqqa
Тўғри: ёққа / yogʻgа

@barno_saidrahmon Ochish/sharhlash

2023-04-09 18:07:35 #Умра_сабоқлари

Умра қилувчилар учун ҳеч қаерда ёзилмаган баъзи тавсиялар (Бешинчи қисм)

● Умра қилувчига эҳромдаги ҳолатида ҳаром бўладиган ишларни яхшилаб билиб олинг.
● Маккаи мукаррамага боришдан олдин мийқотда эҳромга кирилади. Аёллар учун алоҳида эҳром йўқ экан. Авратларини ёпиб турадиган, ичи кўринмайдиган, кенг, пок кийим бўлса кифоя экан. Уни уйида кийиб олса ҳам бўларкан. Аёллар пок кийимларини кийиб, умрани ният қилса, шу етарли экан.
Умра учун қилинадиган ниятни ёдлаб олинг.
● Мийқотда эҳромни ният қилгандан бошлаб "Лаббайка" айтилади. Унинг матнини ҳозирдан ёдлаб, маъносини билиб олинг. "Лаббайка"ни эркаклар баланд овозда, аёллар ёнидаги одам эшитадиган даражада паст овозда айтади.
● Яна қайта умра қилмоқчи бўлсангиз, ёки бошқа кишилар номидан бадал умра қилмоқчи бўлсангиз, мийқотга бориб, ният қилиб келиш керак бўлади. Меҳмонхоналар олдида "Аиша, Аиша!" деб турган таксичилар Танъимдаги Оиша онамизнинг номларидаги масжидга ўзлари обориб, опкелишаркан. У ерга бориб, икки ракъат намоз ўқиб, умрани ният қилиб келинади.
Бу мийқот ҳақидаги Оиша онамиз билан боғлиқ воқеанинг тарихини ўқиб ўрганинг.
● Эҳромга кириб, Байтуллоҳни тавоф қилиш учун йўл олинади. Байтуллоҳга илк бор кўз тушганда "Лаббайка" ни тўхтатиб, дуо қилинади. Дуони ёдлаб олинг.
● Тавоф қилиш яшил чироқдан бошланади. Ҳар бир шавт, яъни Байтуллоҳ атрофида айланишда ўқиладиган дуоларни ёдлаб олинг. Бу дуоларни рукни ямонийга етиб боргунча ўқилади. Рукни ямоний бурчагидан то Ҳажарул асвад бурчагига етиб боргунча ўқиладиган дуони ёдлаб олинг.
● Ҳажарул асвадни ўпиш, истилом қилиш, рукни ямонийни истилом қилиш қайси ҳадислар билан собит бўлганини, уларнинг тарихини билиб олинг.
● Ҳижри Исмоилга кириб намоз ўқишга ҳаракат қилинг. Бу ҳақдаги ҳадисларни билиб олинг.
● Тавофни тугатгач, Мақоми Иброҳимда икки ракът намоз ўқилади ва дуо қилинади. Дуонинг матнини ёдлаб олинг. У жой нима учун Мақоми Иброҳим деб аталишини ўқиб ўрганинг.
● Сўнг замзам суви ичилади. Замзам тарихини ҳам ўрганиб қўйинг.
● Сўнг Сафо ва Марва тепаликлари орасида 7 марта саъй қилинади. Ҳар бир тепаликка борганда Байтуллоҳга қараб дуо қилинади. Дуоларни ёд олинг. Ҳожар онамиз билан бўлган воқеаларни ўқиб-ўрганинг.
● Саъйни тугатганда ўқиладиган дуони ёд олинг.
● Аёл киши сочининг учидан кесади.

Шунинг билан умра амаллари тугайди.

Яна бир тавсия: араб ва инглиз ёки иккисидан бирида гаплашишни ўрганинг. Тил билиш жуда керак экан.
Сизда ҳали вақт бор. Иншааллоҳ, агар мазкур тавсияларга амал қилсангиз, ибодатларингиз Аллоҳ таоло рози бўладиган, бекаму кўст, мукаммал ибодатлардан бўлади.

Мен бу ерда фақат умра ибодатига оид тавсияларни бердим. Ҳаж ибодатига тегишли тавсияларни Аллоҳ насиб қилса, ҳажга келганимда беришга ҳаракат қиламан.
Ассаламу алайкум ва роҳматуллоҳи ва барокатуҳ.

Барно Саидраҳмон

Биринчи қисм — https://t.me/barno_saidrahmon/57

Иккинчи қисм — https://t.me/barno_saidrahmon/61

Учинчи қисм — https://t.me/barno_saidrahmon/67

Тўртинчи қисм — https://t.me/barno_saidrahmon/70

@barno_saidrahmon Ochish/sharhlash

2023-04-08 08:10:13 #Биласизми

Ақийқа. (عقيقة)

Луғавий маъноси: ёрилиш.

Таъриф: Туғилишнинг еттинчи куни боланинг сочини бошдан ажратиб олиш «ақийқа» дейилади. Ўша муносабат билан сўйиладиган қўй ҳам «ақийқа» дейилади.
Бола етти кунлик бўлгандан кейин ўтказиладиган маълум ва машҳур маросим ҳам «ақийқа» дейилади.

@barno_saidrahmon Ochish/sharhlash

2023-04-07 18:13:28 #маърифат_ёғдуси

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Аллоҳнинг тўқсон тўққизта исми бор. Ким уларни ёд олса, жаннатга киради. Албатта, Аллоҳ тоқдир ва тоқни яхши кўради», дедилар».
Икки шайх ва Термизий ривоят қилганлар.

Азизлар,  Аллоҳнинг гўзал исмларини ёд олиш билан бирга, уларнинг маъноларини ҳам ўрганамиз.

1.  Аллоҳ.
«Аллоҳ» лафзи «алаҳа» феълидан олинган «илоҳ» масдарига мансуб бўлиб, маъбуд, яъни ибодат қилинган Зот деган маънони англатади.
«Аллоҳ» лафзи яккаю ягона маъбуди ҳаққа исм бўлиб қолган. У Зотдан бошқага бу исм ишлатилмайди.
Баъзи уламолар «Аллоҳ исми аъзамдир», деганлар. Ибн Атоуллоҳ Сакандарий каби зотлар бу лафзи жалола ҳақида алоҳида китоблар ҳам ёзганлар.

Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф роҳимаҳуллоҳ

@barno_saidrahmon Ochish/sharhlash

2023-04-06 17:10:25 #Умра_сабоқлари

Умра қилувчилар учун ҳеч қаерда ёзилмаган баъзи тавсиялар (Тўртинчи қисм)

Бу тавсиялар аслида энг биринчи берилиши керак эди. Лекин олдингилари ёдимдан кўтарилиб кетмаслиги учун иссиғида ёзиб, тарқатиб юбордим.

Қуйида умрага келишдан олдин нималарга тайёрланиш кераклиги хусусидаги тавсияларимни беришга ҳаракат қиламан.
Бу тавсияларни ҳамма китобларда ўқиганмиз, уламолардан эшитганмиз. Лекин мен ҳам яна бир бор такрорлаб қўйишни лозим топдим.

1. Ҳаж ва умра қилишдан мақсадимизни белгилаб, ниятни тўғрилаб олайлик. Ҳаж ва умра қайси оятлар билан фарз бўлган-у, қайси ҳадислар билан суннат бўлган – китоблардан ўқиб-ўрганайлик.
2. Илк сафаримиз Мадинага бўлади. Бу шаҳарнинг фазилати нимада эканини билиб олайлик.
3. Бу шаҳарда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг масжидлари ва у ерда у зотнинг, саҳобалари Абу Бакр Сиддиқ ва ҳазрати Умар розияллоҳу анҳуларнинг қабрлари борлигини, уларнинг ҳар бирларининг қабрлари олдига келганда қандай салом бериш ва нима деб дуо қилишни ўрганиб, матнларини ёдлаб олайлик.
4. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қабрлари ёнида у зотнинг равзалари, яъни, жаннатдаги боғлари бор. Бу хабар қайси ҳадис билан собит бўлганини билиб олайлик.
5. Равза Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қабрлари билан минбарларининг ўртасида эканини, у ерда икки ракъат намоз ўқишнинг фазилати қанчалар улуғлигини ўқиб ўрганайлик.
6. У ерда қилинган дуолар ижобат бўлиши саҳиҳ ҳадислар билан собит бўлган. Шундай экан, равзага кирганда Аллоҳдан нималарни сўрашни олдиндан ўйлаб, кўнглимизга тугиб олайлик. Чунки у ерга кирганда инсонни шу қадар ҳаяжон, титроқ босар эканки, дуо қилишга ҳам ожиз бўлиб қоларкан. Кўпроқ охиратимизнинг хайрли бўлишини сўрайлик. Ўзимизга, зурриётларимизга икки дунё саодатини сўрайлик, жаннатни сўрайлик.
7. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга ҳамма ёру биродарларнинг саломини етказишга ҳаракат қилайлик.
У ердан тез чиқариб юборишаркан. Саломларни умумий ҳолда етказиш ҳам мумкин.
8. Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг муборак қадамлари етган, у зотнинг рисолатлари билан боғлиқ жойлардан Уҳуд тоғига, Қубо масжидига, Масжиди қиблатайнга, Бақиъ қабристонига саёҳатга олиб боришаркан. (Бақиъга аёлларни олиб боришмади). Уйда бу жойларнинг тарихини ўқиб ўрганиб қўйинг. Шунда борганингизда ўша воқеалар кўз олдингиздан худди кинодек ўтиб туради, иншааллоҳ.

Давоми бор...

Барно Саидраҳмон

Биринчи қисм — https://t.me/barno_saidrahmon/57

Иккинчи қисм — https://t.me/barno_saidrahmon/61

Учинчи қисм — https://t.me/barno_saidrahmon/67

@barno_saidrahmon Ochish/sharhlash

2023-04-05 17:10:32 #Биласизми

Ажабуз-занаб. (عجب الذنب)

Ҳадиси шарифларда келадиган бу сўз умуртқа поғонасининг охирида жойлашган ачитқи уруғича суякни англатади. Унинг ҳар қандай ҳолатда ҳам ўзгармай тураверишини ҳозирги замон илми ҳам тасдиқлади.

Одам ўлиб, ерга кўмилганидан сўнг унинг вужуди чириб, тупроққа қўшилиб кетади. Аммо мазкур Ажабуз-занаб қолади. Худди ёмғир ёққанда ўсимликнинг уруғига ёмғир таъсир қилиб, униб чиққандек, Қиёмат қоим бўлганда одамнинг жасади ҳам ундан униб чиқади.

@barno_saidrahmon Ochish/sharhlash

2023-04-05 08:40:01 #Умра_сабоқлари

Умра қилувчилар учун ҳеч қаерда ёзилмаган баъзи тавсиялар (Учинчи қисм)

Меҳмонхонада:

1. Меҳмонхоналарда асосан 3, 4 кишилик хоналар берилади. Одатда битта хонага иккитадан пластик картага ўхшаш калит беришаркан. Сиз ҳар бирингизга биттадан беришларини сўранг. Ҳеч қандай муаммосиз беришаркан. Шунда шерикларингизни кутиб ўтирмасдан, истаган пайтингизда кириб, чиқиб, қулфлаб кетаверасиз.

2. Нонушта ва кечки таомга охиргироқ вақтида чиқсангиз, бемалол овқатланасиз. Таомхона очилган вақтда чиқсангиз, таом олишга ҳам, чойга ҳам навбат жуда катта бўлади. Жой топиш ҳам муаммороқ.

3. Таомни ўзингизга етарлисини олинг. Ортиб қолган тоза егуликларни ахлатга ташлашяпти.

4. Масжидга келганингизда замзам сувидан кичик идишларда ўзингиз билан олволинг. Чой ўрнига замзамдан тўйиб-тўйиб ичинг.

5. Меҳмонхоналарда кир ювиб бериш хизмати бор экан. Администраторлардан сўрасангиз, кимга мурожаат қилишни айтишади. Араб ёки инглиз тилини билмаганингиз учун қандай тушунтиришни билмасангиз, телефондаги Google программасининг таржимонидан фойдаланиб, телефонда чиққан ёзувни кўрсатинг. Дарров тушунишади ва ёрдам беришади.

6. Имкон қадар ерга судраладиган кийим кийманг. Акс ҳолда масжидларда, таҳортхоналарда ноқулай бўлади. Шунингдек, меҳмонхонадаги таомхонада столнинг устидаги нон ушоқлари, овқат қолдиқларини шундоқ полга артиб туширишаркан. (Шуниси мени ҳайратга солди.) Узун кўйлакнинг этагини эса бу қолдиқлар ёпишиб қолишидан эҳтиёт қилиб кўтариб юриш ноқулайлик туғдиради.

7. Самоварнинг жўмрагига стаканни тўнкариб қўйилгани сувнинг ҳали қайнамаганини билдирар экан. Буни билмасдан, қайнамаган сувдан чой дамлаб ичганлар ҳам бўлди.

8. Меҳмонхонада бошида айтганим – пластик картага ўхшаган калит билан эшикни очгач, ичкаридаги чироқлар, электр асбоблари ҳам ана шу калит ёрдамида ишга тушади. Кондиционер ҳам ўз-ўзидан ишлаб кетади. Лекин кондиционерни ўчирадиган ва ёқадиган тугма бор экан. Хоҳлаганда ишлатиб, хоҳлаганда ўчириб қўйиш мумкин экан. Бу тугма кўзга ташланмайдиган, кичкинагина бўлгани учун кўпчилик кўрмасдан, меҳмонхонанинг ҳамма хоналаридаги кондиционерлар бир жойдан бошқарилади, деб ўйлайди.

9. Меҳмонхонада ювиниш хонасига авалдан қўйиб қўйилган шампунь ва совун тугаб қолса, ходимлардан сўранг, ҳеч бир эътирозсиз беришади.

10. Меҳмонхонадан чиқишни намоз вақтига тақаманг. Айниқса фарз намозларни жамоат билан Байтуллоҳнинг атрофида, асосий тавоф қилинадиган жойда ўқимоқчи бўлсангиз, камида бир соат олдин боринг. Ундан кейин тўсиб қўйишар экан ва сиз бунда юқори қаватлардан, масжиднинг орқа ҳовлиларидан жой топишингиз мумкин.

Давоми бор...

Барно Саидраҳмон

Биринчи қисм — https://t.me/barno_saidrahmon/57

Иккинчи қисм — https://t.me/barno_saidrahmon/61

@barno_saidrahmon Ochish/sharhlash

2023-04-03 17:10:29 Кўпчилик йўл қўядиган хато:

Нимагадир диний адабиётларда, шунингдек, диний соҳа вакилларининг нутқида иш-ҳаракатнинг номини билдирувчи сўзларни от ясовчи -лик қўшимчаси билан бирга қўллаш ҳолати жуда кўп учрайди.
Мисол учун: қилишлик, боришлик, келишлик...
Бу хатодир.
-лик мавҳум от ясовчи қўшимча бўлиб, бу қўшимчани феълга қўшиш хато.
Мисол учун: ёшлик, қарилик, дарслик, кулолчилик...

Хато: Шукр қилишлик неъматни янада зиёда қилади.

Тўғри: Шукр қилиш неъматни янада зиёда қилади.

@barno_saidrahmon Ochish/sharhlash

2023-04-02 17:10:03 #Умра_сабоқлари

Умра қилувчилар учун ҳеч қаерда ёзилмаган баъзи тавсиялар (Иккинчи қисм)

Масжидларда:

1. Икки масжидда ҳам бомдоддан бир соат олдин таҳажжуд намозига азон айтилади. Баъзиларнинг таҳажжудга айтилган азонни бомдодга айтилди деб ўйлаб, бомдодни ўқиб, меҳмонхонага қайтиб кетаётганларига ёки меҳмонхонада бомдод ўқиб, ухлаганларига гувоҳ бўлдик.
2. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг равзаларига кириш, у ерда намоз ўқиш, дуолар қилиш – ҳар биримизнинг қалбимиздаги эзгу ниятимиз. Лекин одам кўплигидан, яна баъзи сабабларга кўра равзага кириш ҳаммага ҳам насиб қилмаяпти.
Лекин Масжиди Набавийнинг 32-эшигидан кириб борсангиз, шундоққинa равзанинг ёнида, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг минбарлари ёнидаги тўсиқнинг орқасида намоз ўқишингиз, дуолар қилишингиз мумкин.
Фақат бу эшик аёллар учун бомдоддан кейин ва хуфтондан кейин икки соатга очилади. Имкон топган одам ҳар куни кириши мумкин. Буни кўпчилик билмас экан.
3. Масжидлар ичида ҳам, ташқарисида ҳам ҳар қадамда катта термосларда қатор-қатор замзам сувлари тураркан. Уларнинг ичида албатта "NOT COLD" деб ёзилгани бор. Бу "илиқ сув" дегани экан. Шунисидан ичганингиз маъқул. Наригилари ниҳоятда муздек бўларкан. Кўпчилик терлаб туриб муздайидан ичиб, томоғини олдириб қўйяпти.
Ёки аралаштириб ичинг.
4. Агар совуққа чидамли бўлсангиз, масжид ичида ибодат қилганингиз яхши. Чунки кондиционерлар ишлаб туради. Агар совуқ ҳаво ёқмайдиган бўлса, масжид ҳовлиларида ўтирганингиз маъқул.
5. Умра амалларини хуфтондан кейин бажарганингиз яхши экан. Кечаю кундуз мийқотга таксилар қатнаб тураркан. Кундузи қуёшнинг тиғида сал қийналишингиз мумкин. Чунки биз мўътадил ҳавога ўрганганмиз.
6. Агар садақа қилмоқчи бўлсангиз, масжидни тозаловчиларга беринг. Ҳеч қандай иш қилмасдан тиланиб ўтирганларга эмас, тозаловчиларга берсангиз, савоби кўпроқ бўлади.

Давоми бор...

Барно Саидраҳмон

Биринчи қисм — https://t.me/barno_saidrahmon/57

@barno_saidrahmon Ochish/sharhlash