arabic.uz (hikmatlar)

2024-03-10 05:55:38 Рамазон хайр ва барака ойи

Рамазоннинг биринчи кечасида Фатҳ сурасини ўқиш ҳақида

Имом шайх Абдуллоҳ Сирожуддин раҳимаҳуллоҳ “Тилаватил Қуръанил мажийд” китобларида айтадилар: “Солиҳ салафлардан бир жамоаси яхшилик эшиклари очилиши, хайр ва барака нозил бўлиши учун Рамазоннинг биринчи кечасида Фатҳ сурасини, яъни “Иннаа фатаҳнаа лака фатҳан мубийнаа”ни ўқишни яхши деб билишган”.
Яна, Ҳофиз Силафий Масъудийнинг исноди билан ривоят қилади, у айтади: “Менга етиб келишича, кимки Рамазоннинг аввалги кечасида “Иннаа фатаҳнаа лака фатҳан мубийнаа”ни ўқиса, яъни, нафл намозда уни қироат қилса, ўша йили омонда бўлади, муҳофаза қилинади”, деди”.


@arabicuz

iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube Ochish/sharhlash

2024-03-09 19:31:41 ТАРОВЕҲ ТАСБЕҲИ

سُبْحَانَ ذِي الْمُلْكِ وَالْمَلَكُوتِ، سُبْحَانَ ذِي الْعِزَّةِ وَالْعَظَمَةِ وَالْقُدْرَةِ وَالْكِبْرِيَاءِ وَالْجَبَرُوتِ، سُبْحَانَ الْمَلِكِ الْحَيِّ الَّذِي لَا يَمُوتُ، سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلَائِكَةِ وَالرُّوحِ، لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ نَسْتَغْفِرُ اللهَ، نَسْأَلُكَ الْجَنَّةَ وَنَعُوذُ بِكَ مِنَ النَّارِ.

Ўқилиши: «Субҳаана зил-мулки вал-малакуут. Субҳаана зил-ъиззати вал-ъазомати вал-қудроти вал-кибрийаа’и вал-жабаруут. Субҳаанал-маликил ҳаййиллазии лаа йамуут. Суббууҳун қуддусун Роббунаа ва Роббул-малааикати вар-Рууҳ. Лаа илааҳа иллаллооҳу настағфируллоҳ. Нас’алукал-жанната ва наъуузу бика минан-наар».

Маъноси: «Мулк ва малакут Эгасини поклаб ёд этаман! Иззат, буюклик, қудрат, улуғворлик ва ҳукмронлик Эгасини поклаб ёд этаман! Ҳаргиз ўлмайдиган Ҳаййни, Маликни поклаб ёд этаман! У Зот Суббуҳдир, Қуддусдир, фаришталарнинг ва Руҳнинг Роббидир. Аллоҳдан Ўзга илоҳ йўқ! Аллоҳдан мағфират сўраймиз. Сендан жаннатни сўраймиз ва дўзахдан Ўзингдан паноҳ тилаймиз».

«Ҳайй» сўзи барҳаёт деган маънони англатади. Ҳа, Аллоҳ таоло барҳаётдир, шунинг учун ҳам У Зот барча махлуқотга ҳаёт бахш эта олади. Унинг ҳаётлиги бирор сабабга боғлиқ эмас, аммо Ундан бошқанинг ҳаёти Унинг иродасига боғлиқдир. У Зот азалдан барҳаёт ва абадул-абад барҳаётдир.
Малик – мутлақ подшоҳ.
Мулк – подшоҳлик, ҳукмронлик.
Малакут – мутлақ тасарруф, мутлақ подшоҳлик. Тасаввуф уламолари истилоҳига кўра, «мулк» – шаҳодат олами, яъни зоҳирий, ҳиссий олам бўлса, «малакут» – ғайб олами, яъни ҳис қилиш аъзолари билан билиб бўлмайдиган олам.
«Суббуҳ» – Аллоҳ таолонинг исм сифатларидан бири, ҳар қандай нуқсондан пок маъносида.
«Қуддус» – айблардан пок, муборак Зот.
«Руҳ» – Жаброил алайҳиссалом. Аллоҳ таоло Қуръонда бу зотни шундай номлаган.

Ҳасан ал-Муқрий.

@arabicuz Ochish/sharhlash

2024-03-07 06:40:17 ​Тазарру

Рамазон остонасида...

اللهم إجعل قدوم شهر رمضان المبارك قدوم خير وبركة على المسلمين جميعا، وتقبل اللهم صيامنا وصلاتنا وقيامنا وإغفر
لنا ذنوبنا إنك أنت الغفور الرحيم

Аллоҳим, муборак Рамазон ойи ташрифини барча мусулмонларга хайр ва барака ташрифи этгин!
Аллоҳим, бизнинг рўзаларимизни, намозларимизни, қиёмларимизни қабул айла ва гуноҳларимизни мағфират этгин! Албатта Сен Ғафур ва Роҳийм Зотсан!

اللهم إنا نسألك أن تبلغنا شهر رمضان المبارك لا فاقدين ولا مفقودين ونحن في راحة بال ونتمتع بصح وعافية، وأن تجعل هذا الشهر المبارك نهاية المعاصي التي قد ارتكبناها وأعنا على أن نعبدك في هذا الشهر عبادة ترضيك وترضينا.

Аллоҳим, бизни муборак Рамазон ойига (яхшиликларини) йўқотмаган ва (ғанимат фурсатларини) ўтказиб юбормаганлар сифатида, роҳат, хотиржамлик, саломатлик ва офиятда етказгин.
Бу ойни биз учун шўнғиб кетганимиз гуноҳ-маъсиятларнинг якун топиши қилгин ва Ўзинг биздан рози бўладиган ва бизни ҳам рози қиладиган ибодатларни адо этишимизда ёрдам бергин!

يارب العباد إنا ندعوك أن تغفر لنا ذنوبنا وأن تجعل شهر رمضان المبارك بداية لنا لكل خير وأن ترزقنا فيه البركة والرزق الواسع وأن تعتق رقابنا ورقاب من نحب فيه من النار

Эй бандаларнинг Роббиси, биз Сендан ушбу муборак ойда бизнинг гуноҳларимизни мағфират этишингни ва бу ойни бизга барча яхшиликларнинг бошланиши этишингни ва бу ойда барака, кенг ризқ ила ризқлантиришингни, бўйинларимизни ва биз севганларнинг бўйинларини дўзахдан озод этишингни сўраймиз!

اللهم إنا نسألك أن تجعل شهر رمضان المعظم شهر تملأ فية الفرحة قلوبنا وتفرج فيه كروبنا وأن ترزقنا فيه الخير كله.

Аллоҳим, ушбу муаззам Рамазон ойини қалбларимизни шодлик ва қувончга тўлдирадиган, ғам-ташвишларимизни кетказадиган ой этишингни ва ушбу ойда барча хайр, яхшиликларни насиб этишингни сўраймиз!

اللهم إنا نسألك أن تبلغنا صلاة التراويح ودعوات المصلين وختم كتابك، اللهم إنا نسألك أن تبلغنا نحن ومن نحب شهر رمضان المبارك وأن ترزقنا فيه الخير والسعادة وأن تتقبل منا صلاتنا وصيامنا وان تعتق رقابنا من النار

Аллоҳим, бизни Китобинг хатмига, намозхонларнинг дуоларига ва таровеҳ намозларига етказишингни сўраймиз!
Аллоҳим, бизни ва бизнинг суйганларимиз, яқинларимизни муборак Рамазон ойига етказишингни ва у ойдаги хайр ва саодат ила ризқлантиришингни ва биздан намозларимизни, рўзаларимизни қабул этмоғингни ва бизга дўзахдан нажот бермоғингни сўраймиз!

Келаётган Рамазони шариф барчамизга муборак бўлсин!

@arabicuz

iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube Ochish/sharhlash

2024-03-05 14:52:12 Эслатма

Рамазоннинг қадами эшитилмоқда...

Аллоҳ таоло айтади: “Эй иймон келтирганлар! Сизлардан аввалгиларга фарз қилинганидек, сизларга ҳам рўза фарз қилинди. Шоядки, тақво қилсангиз», Бақара сураси 183-оят.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким иймон билан, савоб умидида Рамазон рўзасини тутса, ўтган гуноҳлари мағфират қилинади», дедилар». Яна у зот: «Ким Рамазонда иймон билан, савоб умидида қоим бўлса, ўтган гуноҳлари мағфират қилинади», дедилар». Муттафақун алайҳ.

Жобир розияллоҳу анҳудан яхши санад билан ривоят қилади, Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Ҳар бир мусулмоннинг Рамазонда ижобат бўладиган дуоси бор", дедилар. Имом Аҳмад ривояти.

Солиҳ салафлар Аллоҳнинг китобига бошқача эътибор беришар эди. Айниқса Рамазонда ақл бовар қилмас даражада ажойиб бир ҳолатлар кўрилган. Баъзилари Рамазонни ўн кечасида Қуръонни хатм қилишар, баъзилар етти ва баъзилар уч кечада хатм қилишар эди.

Соиб ибн Язиддан ривоят қилинади: «Саҳобалар Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳунинг даврларида Рамазонда йигирма ракъат таровеҳ ўқишар ва унда юзлаб оятларни хатм қилишар эди. Усмон ибн Аффон даврларида қиёмда узоқ туришганидан асоларга суяниб олишар эди». Имом Байҳақий ривояти.

Ибн Аббос розияллоҳу анҳумо: «Қуръон дунё осмонига Қадр кечасида бир йўла нозил қилинди. Сўнгра, ундан кейин йигирма йил мобайнида бўлиб-бўлиб нозил қилинди”, деди. Байҳақийнинг «Шуъабул иймон» асаридан.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Садақаларнинг энг афзали Рамазонда берилган садақадир", дедилар. Имом Термизий ривоятлари.

Қатода: "Агар Рамазонда гуноҳларинг кечирилмаса, ундан бошқасида кечирилмайди", деб айтдилар.

Аллоҳим! Сендан гўзал рўза ва гўзал хотима сўраймиз. Бизни Рамазонда зиён кўрувчилардан қилиб қўйма!

@arabicuz

iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube Ochish/sharhlash

2024-03-01 16:55:56 Ойларнинг султони

Рамазонга ҳозирланинг!

Қиёми лайл – таҳажжуд намозларига ўзингизни одатлантиринг.
Турли чалғитувчи (смартфондаги бекорчи ўйинлар, телевизордаги кераксиз сериаллар) нарсалардан халос бўлинг.
Интернетда ўтириш соатларингизни камайтиринг.
Вақтни зое қилувчи нарсалардан узоқлашинг.
Нафл ибодатларга одатланинг.
Рамазон ойи кириб келгани, етганига Роббингизга дуо қилинг.
Бу ой учун аниқ режа, жадвал ишлаб чиқинг.
Ўзингизни рўза тутиб юришга одатлантиринг.
Қуръон ёдланг ёки такрорланг.
Садақа ва эҳсонлар беришга одатланинг.
Қуръондан кунлик вирдларингизни орттириб боринг.
Ейиш-ичишни камайтиринг.
Масжидда бўлиш вақтларингизни узайтиринг.
Харидларингизни Рамазондан аввал қилиб олинг.
Рўзадан қолган қазоларингиз бўлса уларни тутиб, ўтаб қўйинг.
Фарзандларингизни эҳсон беришга одатлантиринг.
Қалбингизни Аллоҳга машғул қилинг.
Аллоҳ зикрини кўпайтиринг.
Нафл ибодатларга риоя қилинг.
Уйқу соатларини камайтиринг ва қайлулага риоя қилинг.
Уйингиз ва оилангизни Рамазонга зарур нарсалар билан тайёрланг.
Чекишдан халос бўлинг (агар чекувчи бўлсангиз).
Рўза аҳкомларини ўрганинг.
Тунда ухламай бедор юришдан узоқлашинг.
Дуони кўпайтиринг.
Камчилик ва нуқсонлар учун нафсингизни маломат қилиб боринг.
Ниятингизни яхшилаб олинг.
Амалларингизни тартибга солиб олинг.
Рамазонни тавба билан бошланг.
Ўзингиздан ўзгаларнинг ҳам ҳолини ўйланг. (Уларга ҳамдард бўлинг, қайғуринг, имкон қадар ёрдам қўлини чўзинг).

@arabicuz

iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube Ochish/sharhlash

2024-02-25 06:10:03 Илм, тарих, дунё

Араблар (ва араб бўлмаган мусулмонлар) асос солган илмлар

Жамиятшунослик (социология, ал-ижтимоъ) - Ибн Халдун
Об-ҳавони кузатиш (метеорология, ал ирсодул жаввия) Закариё Қазвиний (форс)
Криптоанализ – (яширилган шифр ва кодларни калитсиз ечиш фани, таҳлили шафарот) - Киндий
Сонлар назарияси, таҳлил (redundancy analysis (таҳлили такрор) Абу Юсуф Исҳоқ Киндий
Араб мусулмон фалсафаси - Абу Юсуф Киндий
Робототехника (рубутаат) – Абулизз Жазарий
Офтальмология, кўз анатомияси (басийраат) -Ибн Ҳайсам
Статистика (ҳисоблаш) - Собит ибн Қурра
Ҳисоб, дифференциал ҳисоб (тафосил ва такомил) - Собит ибн Қурра
Соғлиқни сақлаш - Ибн Батлон
Алкогол (кимёвий йўл билан этил спирти олиш, алкухул) Каҳҳол (Абу Бакр Розий ҳам дейишади)
Ўсимликшунослик (ботаника) набат - Зиёуддин ибн Байтар
Доришунослик (фармакология) сойдалия Зиёуддин ибн Байтар
Жарроҳлик (хирургия) Абулқосим Заҳровий
Кимё (химия) Жобир ибн Ҳайён
Генетик ўзгаришлар (инҳирофил варотий) - Али Масъудий
Алжабр (алгебра) Мусо Хоразмий (ўзбек)
Араб грамматикаси (наҳв) - Абу Асвад Дуалий
Аруз илми (шеър ўлчови, вазнга солиштириб ўлчаш фани) – Аллома Халил ибн Аҳмад Фароҳидий
Бадиъ (адабиёт, араб филологияси) - Ибн Мўътаз Биллоҳ.

Изоҳ: Франциялик олим Жоливет Костелот “Тарих қонуни” китобида ёзади: “...Шу боис мусулмонлар тараққиёти жуда тезлаб кетди. Натижада ақлни лол қолдирувчи Ислом маданияти юзага келди. Фатҳлар билан бирга Ислом маданияти ҳамма жойга ёйилди. Ислом маданиятининг асари санъат, адабиёт, шеър ва илмларда акс этди. Шу билан фалсафа, фалакиёт илми, кимё, тиббиёт ва руҳий илмлар машъали бир қанча аср мусулмонлар қўлида қолди. Улар ихтирочиларга айландилар. Шунчаки ихтирочилар эмас, балки илм асосларини жуда ўткир ва ўта қобилият билан қўлга киритган ихтирочилар эди".

@arabicuz
iOS | Android

Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube Ochish/sharhlash

2024-02-06 18:02:42 11370. Ғийбатнинг каффорати

Дуо: “Аллоҳим мени ва мен ғийбат қилган, зулм қилган ва унга ёмонлик қилган инсонни ҳам мағфират қилгин! Мени ва уни кечиргин, гуноҳимиздан ўтгин!”.

@arabicuz

iOS | Android

Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube Ochish/sharhlash

2024-02-04 10:06:29 Тадаббур

Аллоҳ таоло айтади: "Ва Роббларига тақво қилганлар жаннатга гуруҳ-гуруҳ қилиб олиб борилдилар..."

Аллоҳ таоло аҳли жаннатни якка - якка киришларини хоҳламас экан... Жаннатга ҳар бир суҳбатдош ҳамроҳи билан бирга кирар экан...

"...Унга етиб келган чоғларида, унинг эшиклари очилди ва унинг қўриқчилари уларга: «Сизга саломлар бўлсин! Хуш келдингиз! Бас, унга мангу қолувчи бўлган ҳолингизда киринг!» – дедилар", Зумар сураси, 73-оят.

Ҳадис қудсийда Аллоҳ таоло айтди: «Иззатим ва буюклигимга қасамки, Мен бандамга икки хотиржамлик ва икки қўрқувни жам қилмайман: Мендан бу дунёда хотиржам бўл(иб, ибодатлар қилма)ган кишини охиратда қўрқитаман. Бу дунёда Мендан қўрққан кишини (эса) охиратда (омонликда) хотиржам қиламан».

@arabicuz Ochish/sharhlash

2024-01-21 12:01:16 11322. Муаллимни устингда шундай ҳаққи борки, сени уни тўлашга қодир эмассан. Шунингдек, устингда шундай фазилат, устунлиги борки, ҳар қанча тақдим қилсангда, унинг ташаккурига ожизлик қиласан. Чунки, у сени жаҳолат, билимсизликдан қутқарди, илм билан баҳраманд қилди ва сенга фаҳм, тушуниш эшикларини очди. Шунинг учун ҳам, унинг ҳаққини билгин, унга тавозели бўл ва олдида одоб билан тур.

Шайх Муҳаммад Ёқубий.

@arabicuz

iOS | Android

Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube Ochish/sharhlash

2024-01-18 14:18:09 Узум донаси (қисса)

Усмонлилар даврида Хайриддин Кечежи афанди (Keçeci- юпқа аъло нав мато савдоси билан шуғулланувчи) исмли бир турк бой киши икки кило узум сотиб олибди ва хизматкорига: “Уйимга элтиб, аёлим бергин” дебди ва ишига кетибди. Ишдан кечки пайт қайтибди, бироз ҳордиқ чиқариб, егиси келиб узум сўрабди.
Аёли бўлса унга: “Биз уни еб бўлдик, узум қолмади”, дебди.
Шунда эри ўрнидан туриб кўчага йўл олибди. Аёли ортидан чақирса ҳам, жавоб бермай кетиб қолибди. У шу боришида тўғри ер олиб-сотувчи даллоллардан бирининг олдига борибди.
“Ўзингдаги энг яхши ер-жойни кўрсат, сотиб оламан” дебди. Кўрсатилган ерни сотиб олибди ва қурувчиларни чақириб, “мана шу ерда масжид қурилишини бошланглар, ҳозироқ олдимда иш бошланглар” деб буюрибди. Қурувчилар асбоб-анжомларини келтириб иш бошлашибди.
Уйига қайтганида аёли қаерда эканини сўрабди.
Хайриддин афанди: “Мана энди хотиржам ўлсам, ҳаётдан кетсам бўлади. Сизларни орангизда ҳали тирик бўлатуриб, бир дона узум билан эсда тутмадинглар-ку, қандай қилиб мен вафот этиб кетганимдан сўнг ортимдан садоқат ила эҳсон, садақалар қилиб мени эслайсизлар?”, деб жавоб берибди.

Ўша масжид бино қилинганига 400 йил бўлибди... У хайрия( вақф) сифатида бино қилинган.

Ушбу қиссадан ибрат шулки, ўлимингдан олдин охиратингга фойдаси тегадиган амални тақдим эт, ўзинг учун амал қил. Эртага кимдир сенинг номингдан нимадир қилишга суяниб, ишониб қолма. Билгинки, эртага унутиласан...

Таржимон изоҳи: Sanki Yedim Camii - Санки Едим (Егандай бўлдим) масжиди, Истанбулнинг Фотиҳ туманида жойлашган Усмонлилар давридан қолган тарихий масжиддир. Масжид 17-асрда қурилган ва Зейрек маҳалласидаги Кирбажи кўчасида жойлашган. Бу масжидни қурдирган киши Аданалик Кечежи Хайриддин ёки Шокир афанди исмли киши экани, у бирор нарса хоҳлаганда ҳам овқат емагани, пулларини “егандейман” дея тежаб, жамғариб бир неча йил деганда бир масжид қурган деган ривоятлар ҳам бор экан.
Масжид биринчи Жаҳон уруши олдидан ёнғин чиқиб вайрон бўлган, кейинчалик 1959- 60-йилларда халқ ҳашари йўли билан асл нусхасидан бошқачароқ кўринишда қайта қурилиб, бугунги кунда ҳам фаолият кўрсатяпти экан.

@arabicuz Ochish/sharhlash