2023-04-14 08:39:44
Haqiqiy Doʻst Kim? (Ibratli voqea)
Bir badavlat otani noqobil oʻgʻli boʻlgan ekan. Otasining davlatini soyasida oʻsib ulgʻaygan yigit ishyoqmas, dangasa boʻlibdi-yu, biroq hotamtoy ekan. Puli koʻp, atrofi toʻla oshna-ogʻaynilar.
Choyxonada doʻstlar davrasida "falonchi boyvachcha" kelmaguncha oshlar suzilmas ekan. Davralarni toʻrida u boyvachcha uchun joy tayin. "Falonchi boyvachchani" aytgani hoziru nozir, doʻstlari ham doimo uni qoʻllab quvvatlab turar ekan.
Hayotni koʻrgan ota boyvachcha oʻgʻilga qanchalar nasihat qilmasin, aslo qulogʻiga olmas ekan. Ota yaxshi soʻzlar bilan ham, yomon misollar bilan ham har qancha hayotni tushuntirmasin, boyvachcha oʻgʻil yaxshi tomonga oʻzgarmabdi. Qoʻlidagi otasini boyligini atrofdagi doʻstlari bilan xursandchilikka sarf-xarajat qilaveribdi. Boyvachcha oʻgʻil xayolida oʻylarkan: “Bugun meni qoʻlimda boylik bor. Ertaga agar qiyin ahvolga tushib qolsam, bugun mening oshimni yeb yurgan oshnalarim meni tashlab qoʻymaydilar, albatta menga yordam qoʻllarini uzatadilar”.
Badavlat ota boqiy hayot tomonga ketar chogʻi toʻshagiga yotib qolibdi. Shunda noqobil oʻgʻlini yoniga chorlab debdi: "Oʻgʻlim! Meni nasihatlarimni qulogʻingga olmading. Endi senga oʻlim oldidan soʻnggi nasihatim. Shu ahvolda yashashingda senga qoldirgan boyligim uzoqqa yetmaydi. Bir kun tugaydi. Shunda seni koʻzingni yogʻini yegan doʻstlaring oʻzlarini asl yuzlarini koʻrsatadilar. Sen nochor, bir soʻmsiz qolganingda doʻstlaring seni holingga kulishadi. Sen odamlardan pul soʻraydigan darajada muhtoj boʻlasan. Odamlardan pul soʻrab tilamchilik qilgandan koʻra oʻzingni osgin. Men senga ogʻilxonaga sirtmoq tayyorlab qoʻydim. Mening nasihatlarimga quloq solmading. Bu oxirgisi, shuni bajargin"
Badavlat ota olamdan oʻtibdi. Doʻstlar hammasi "falonchi boyvachcha"ni yonida boʻlishibdi. Marhum otani vasiyatidagidek yillar oʻtib, boyvachcha oʻgʻilni puli oxirlabdi. Endi avvallardagidek choyxonalarda ora kunda doʻstlarga osh bera olmagan boyvachcha asta davrani toʻridan poygasiga tushibdi. Endi "falonchi boyvachcha" kelguncha osh ham tugab qoladigan, bora bora choyxonaga ham chaqirilmaydigan boʻlibdi. "Yotib yeganga togʻ ham chidamaydi" deganlaridek meros nihoyasiga yetib, boylik keluvchi manba ham yoʻqligidan "falonchi boyvachcha" qashshoq tilanchiga aylanibdi.
Kechagi doʻstlar, qarindoshlar yuz oʻgirgan boyvachcha otaning soʻnggi nasihatini esladi. "Ha, kecha kim edim, bugun kim boʻldim?! Otam xaq ekanlar. Afsus vaqtida soʻzlariga quloq solmabman. Bu kunimdan oʻlganim afzallligini otam bilib aytib ketgan ekanlar" degan oʻyda, ming hasrat-nadomatlar bilan ogʻilxonani sirtmogʻi tomon yuribdi. Koʻzida yosh qalqigan "boyvachcha" sirtmoqni tortib tushirib boʻyniga solib, otasini yoniga ravona boʻlmoqchi edi hamki, sirtmoqni ikkinchi uchiga bogʻlangan bir qop narsa bilan yerga quladi.
Erkak ne koʻz bilan qarasaki, yonida qopda pul va ustida bir maktub turardi. Shoshilib maktubni ochib oʻqiy boshladi: "Oʻgʻlim. Men shu kunga yetib kelishingni sezgan edim. Bu hayotingdagi oxirgi saboqdir. Endi hayotda kim kimligini bilgandirsan ? Aqlingni yigʻib, puldan unumli foydalanib, shu pulni dasmoya qilib, oyoqqa turib ol. Endi aslo yiqilma, bolam!
@Hayot_Falsafasi
14 viewsMakhinurkhan Mirsalikhova, 05:39