Tingla Hayot | Najot Ilmda!

2022-08-31 11:31:35 Ateist

Bundan ikki yil oldin, maktabni tugatay deb yurgan vaqtimda men ham karantindan "unumli foydalanib" - rosa bahslashganman. Xuddi bugun Twitter va Facebook'dagiga o'xshash bahslar qandaydir telegram kanal va guruhlarda bo'lardi. Karantin ta'siridanmi yoki boshqa - har doim so'kinish bilan tugardi. Hamma o'z g'oyasini singdirishga harakat qilardi. O'zining haq ekanligini isbotlamoqchi bo'lardi. Radikal bo'lmaganlar ham radikalga aylanardi. Muhit ta'siridan ateist bo'lib ketganlar ham bo'lardi, musulmon bo'lib ketganlar ham topilardi. Lekin juda kam, 3 yoki 4 kishi. U yerdagi dil og'ritishlar va kamsitishlarni ko'rsangiz.. Eh-he.. Tepadagi natija bo'lmasayam mayli edi deb yuborasiz. Ya'ni radikallar ikkala tarafda ham yetarlicha edi. Hozir ham shunaqa.

Men ham ba'zida aralashib, bir marta rosa so'kingandim. Keyin ularning eng katta argumenti - mening so'kinishim bo'ldi. Bitta bahs uchun bu yetarli edi va bu mag'lubiyat. Shundan keyin so'kinmaydigan bo'ldim, dars bo'ldi. Endi o'sha vaqtda faqat haqiqatni men bilaman deb o'ylardim. Juda ko'p demayman, lekin 10-15 ta o'zini ateistman deganlar bilan bahslashganman. Bittasidan boshqa hammasida - so'kinmay, sog'lomroq bahs bo'lgan. Savollarni ko'piga copy+paste bilan javob berardim. Chunki hammasida deyarli bir xil savol. Ammo..

Lekin bittasi bor edi-ki, uning qanday ateist bo'lgani meni hayron qoldirardi. U bahslarda ko'pincha qozi vazifasini bajarardi. Mo'tadil edi. Uning javoblaridan keyin na u taraf va na bu taraf g'ing deyolmas edi. Tajribasi bor edi. Qachondir u bilan alohida gaplashib ko'rishni ko'zlab yurardim. Bir kuni guruhda o'zi yozib qoldi. Ya'ni bizning bahsga qozilik qilishni boshladi. Meni ham, men bilan tortishayotganni ham xatolarimizni topib, dalillari bilan tashladi. Miyya sovigandan keyin, suhbat qilishga chaqirdim. Muomalasi joyida, xatosiz yozardi. Aytishicha barcha muqaddas kitoblarni o'qigan va ba'zilarini hali ham o'qiyotgan ekan. Tabiiyki savol paydo bo'ldi. Nega unda birini tanlab, haq deb qabul qilmagani qiziq edi. Nima xato bor ekan-ki, u ateist? O'sha yoshim uchun juda kuchli javob qabul qilgandim. U "Men kitoblarni xato topish uchun o'qimayman, o'zimdagi xatolarni to'g'irlash uchun o'qiyman" mazmunida gap aytgan edi. Qo'shimchasiga hali ateist ekanligini hech kim bilmasligi, o'zi ham arosatda qolganini va shu maqsadda hozir faqat vaqtini shu uchun sarflayotganini aytdi.
Gaplari qanchalik rost, qanchalik yolg'on - bilmadim. Lekin men o'sha kundan keyin bu ishlarimni yig'ishtirdim. Vaqtimni o'qish uchun sarflab, hali hech narsa bilmasligimni angladim. Qadriyatlarimga putur yetmadi, aksincha endi qanaqadir his paydo bo'la boshlagandi. Vaqtimga ham baraka kirdi, fikrlarimning tarqoqligi ketdi. Har biridan bir shingildan olib, ikki yil ichida ancha o'zgardim deb ayta olaman. Va yana bir umidim bor-ki, anavi ateistman deb aytgan ham hidoyatni (to'g'ri yo'lni) o'zi uchun topgan.

Nima demoqchiman, bugun bahslaringiz effekti nolga teng. Chunki ishonchni to'rtta gap bilan o'zgartirish qiyin masala. Bundan bitta post oldinda aytganimdek, faqat axloqimiz bilangina bu effektlilikni oshirishimiz mumkin. Aks holda kommentda yozganingiz - o'sha kommentning o'zida qolib ketaveradi. Uzog'i uch kun va aktuallikni yo'qotadi. Shu bilan men ham bunaqa masalalarga endi aralashmaslikka harakat qilaman, sizlarga ham shu tavsiya.
#osonroq_yashaylik

@Tingla_Hayotm Ochish/sharhlash

2022-08-29 19:38:13 Men shunaqa kishilarni bilaman. Ijtimoiy tarmoqlarda o’zlari kam ko’rinishadi, lekin ular haqida ko’p yozishadi. Fikrlarini axloqlari orqali yetkazishadi. Ulardan biri yaqindagina “Bavariya” futbol klubiga o’tgan Sadio Mane. U Senegalda masjid va maktablar… Ochish/sharhlash

2022-08-29 19:12:10 Men shunaqa kishilarni bilaman. Ijtimoiy tarmoqlarda o’zlari kam ko’rinishadi, lekin ular haqida ko’p yozishadi. Fikrlarini axloqlari orqali yetkazishadi. Ulardan biri yaqindagina “Bavariya” futbol klubiga o’tgan Sadio Mane. U Senegalda masjid va maktablar qurishdan tashqari – o’z qadriyatlarini yozmasdan butun dunyoga aytdi desak mubolag’a bo’lmaydi. Kechagi xabarlarni oladigan bo’lsak, klubi har doimgi an’analarini davom ettirish maqsadida alkogolli ichimlik bilan jamoaviy suratga tushadi. Mane esa ular bilan birga, faqat qo’lida stakansiz. Bu juda ajoyib targ’ibot desa ham bo’ladi. Ya’ni islom bu narsani harom qilgan va bundan tashqari alkogolli ichimliklar inson sog’ligi uchun zararli. Hech narsa demay, o’z axloqi bilan targ’ib qilish shunaqa bo’ladi. Balki kimningdir yuragi jizz etib yoki kimnidir bu harakat taajjublantirib islom’ning mohiyatini chuqur o’rganishga kirishgandir. Men bunga ishonaman.

Chunki yana bir futbolchi bor-ki, u norasmiy ma’lumotlarga ko’ra Buyuk Britaniyada islomofobiyaning pasayishiga keskin ta’sir ko’rsatgan. Uning klubi muxlislaridan biri ijtimoiy tarmoqlarda “Agar sen bugun gol ursang, men islomni qabul qilaman” deb yozadi. Misrlik Muhammad Saloh hatto cherkov uchun ham xayriya qilgan. Bu islomning naqadar bag’rikeng ekanligini ko’rsatadi. “Muhabbat oyatlari 2” filmidagi Fahrining yahudiy qo’shnisini sinagogaga eltib qo’ygani eslansin.

Ular izohlarda “voydod” deyishmadi. So’kinib, keskin gaplar aytishmadi. Shunchaki odoblari bilan o’z qarashlarini yetkazib berishdi. Hozir ichingizda “Menda buncha auditoriya yo’q, qo’limdan kelganicha harakatdaman. Ular asabimni buzishsa, dinimni tahqirlashsa - men bunga jim qarab o’tirmayman” deb turganlar yo’q emas. Men fikrlaringizni inkor qilishga majburman. Sog’lom bo’lsangiz, deyarli har kuni ko’chada yurasiz. Ijtimoiy tarmoqlarda odamlar bilan kommunikatsiyadasiz. Aynan shu sizning “auditoriyangiz”. Axloqingizni go’zal qiling, yurish-turish deganlaridek. Har gapga qizishib-yonib ketavermang. Siz adekvat fikr bildirib, argumentlarni taxlab tashlasangiz ham ular nazar-pisand qilishmaydi (!). Bu degani siz vaqtingizni shunchaki havoga sovuryapsiz. Boshqa narsa emas. Buning o’rniga yuqorida aytganimizdek sokinroq, vazminroq bo’lsak – nur ustiga a’lo nur bo’lardi.

@Tingla_Hayot Ochish/sharhlash

2022-08-29 16:47:13 Ochish/sharhlash

2022-08-27 20:09:54 Ҳозир осон машҳур бўлиш учун иккита йўл бор: ё радикал диндор бўлиш, ёки диндорларни танқид қилиш. Фақат иккаласидаям муҳим шарти — "оғиз шалоқ бўлиши лозим".

Диндан, унинг таълимотидан хабари бўлмаган атеист, агност, динофоб ёки ўзини кўрсатмоқчи бўлган олифта ўз миясида шакллантирган принципларга асосланиб, сўзини "бисмиллаҳ"дан бошлаган ҳаммага тош отиб чиқяпти.

Шу ўринда ўзидан дин ҳимоячиси ясаб олганлар эса, улардан баттар авжга чиқиб, ҳаммани "дўзаҳий" деб эълон қилмоқдалар.

Жамиятимизда бўлиниш олиб келаётган шу икки тоифа инсонларга, минг афсуски, озгина фаросат, бирозгина илм етишмаяпти. Кар эшитганини, кўр тутганини қўймас, деганларидек, улар ҳам битта мақомга тушиб олганча, ўзларидан бошқа барча мақомдагиларни хато йўлда деб ҳисоблашяпти.

Маймундан тарқаганларни бопладим, деяётганлар, қўлларига китоб олиб, тарихни, пайғамбарлар, саҳобалар, солиҳлар ҳаётини ҳеч бир ўқиб кўришганмикин? Қайси ўринда шундай инсонлар бебаҳо вақтларини беҳуда сарфлаган ёки кимнидир "тўғри йўлга солиш учун" ҳақоратлаган эканлар?

Ёхуд диннинг ўзгармас қоидаларини тан олмайдиган ва уларга қарши чиқаётганлар ҳеч бир ўйлаб кўрганмикинлар, алифбони билмай туриб, буюк асарлар ёзилиши мумкин эмаслигини? Буюк асарлар асоси ҳарфлардан тузилганидек, диннинг ҳам асоси белгилаб қўйилган фарз, вожиб, суннат...лардан иборат. Афсуски, бу каби инсонлар даъвосига кўра, ҳарфларни ўрганмасаям бемалол бестселлер яратса бўлади. Энг ёмони, булар шахс ва динни битта нарса деб ўйлашади, динни ўрганмай туриб, шахсга қараб динни ёмонлашади. Ваҳоланки, ҳар бир шахс индивидуал характерга эга, дин белгилаб берган қоидаларга ўзидан келиб чиқиб ҳаракат қилади.

Жамиятимизда тобора юқоридаги икки тоифанинг радикаллашуви авжга чиқиб бормоқда. Оқибати албатта яхши бўлмайди. Иккала томоннинг камчилиги соғлом ақл билан бир-бирини тинглашни билмайди — фақат ва фақат ўзаро камчилик излаш ҳамда ҳақоратлаш билан овора. Гўзал одоб, ҳусни хулқ деган нарсалар йўқолиб бормоқда. Буларнинг касофатига учинчи тоифа инсонлар — ҳусни хулқ ва соғлом ақл эгалари (улар хоҳ диндор бўлсин, ҳоҳ атеист) зарар кўрмоқдалар.

Сўзим якунида барчани бошқаларни эшитишга, кибрга берилмай, ўзидан илмли инсонлардан маслаҳат олишга, бирор гапга муносабат билдиришдар аввал, унинг мағзини чақишга, энг муҳими, жамиятимиз орасида бўлинишни юзага келтирмасликка чақириб қоламан.

@ManaUyat Ochish/sharhlash

2022-08-26 18:37:47 Chegirmadan foydalaninglar. O'zi avvalgi narxiga ham arzirdi. Mana bu juda zo'r ish bo'libdi. O'zim ham 3-4 ta olib, yaqinlarga hadya qilib yuborsammikan-a?) Naqd 34,000'ga arzon. Bosib yuboriladigan joyi.

Nashriyotlarni kuzatib boraman, bugun eng xursand qilgan xabar shu bo'ldi. Reklama emas, o'ta xolis tavsiya.

@Tingla_Hayot Ochish/sharhlash

2022-08-26 17:45:10 Twitter menga emas ekan. Qotillik bo'lib turgan joyda ham munosabatlar ikki xil. Facebook'ka o'xshab ketyapti. @bookuniverse_uz kirsa bo'larkan (bahslarda tajribasi katta ).
Hammadan ham @AnimeRakh'ga mazza, rasmini chizib - jimgina beparvolikni yoqib o'tiraverarkan. Menam indamay survoraman yoki ba'zilarni o'qishni to'xtataman.

Boshqattan bloklab qo'yuringlar akalar)

@Tingla_Hayot Ochish/sharhlash

2022-08-26 04:27:24 Aqllar uch xildir: Yuqori qatlam
Tahlil qilar fikr, gʻoyalarni jim,
Oʻrtachasi voqe, hodisalarni...
Noqisi shaxslarga aylaydi hujum.

Oqillar yoʻlini ushlagin mahkam,
Bu sharaf maqomi, bu qutlugʻ holdir.
Oʻrtachalar topib olar bir-birin,
Pastlarni oʻzidan pastlarga qoldir!

Xayrulla Hamidov Ochish/sharhlash

2022-08-25 17:33:31 Har kuni avtohalokatlar haqida o'qiymiz. Videolarini ko'rib - etingiz jimirlaydi. Ayniqsa yosh bolakaylarning - qaysidir o'pkasi yo'q haydovchi yoki beparvo ota-onasi sabab hayotdan erta ko'z yumishganini his qilish..

Ijtimoiy rolik ham aynan shu masalalarga to'xtalgan. Sabrli bo'laylik va o'zaro hurmatni saqlaylik.

@Tingla_Hayot Ochish/sharhlash

2022-08-23 05:09:21 Hamma bir go'r menga o'xshab) Ochish/sharhlash