Сўрайдиган саволлар кўпайган Эртага Марказий банк бошқаруви а | bakiroo
Сўрайдиган саволлар кўпайган
Эртага Марказий банк бошқаруви асосий ставкани кўриб чиқиш бўйича навбатдаги йиғилишини ўтказади. Анъанага кўра, йиғилишдан кейин Марказий банк Раиси иштирокида матбуот анжумани ҳам ўтказилади.
Албатта, кўпчиликни қизиқтирадиган масала бу асосий ставка билан боғлиқ. Айниқса энергетик тарифларнинг оширилиши инфляция билан боғлиқ қўшимча кутилмаларни яратади. 2 йил аввал Энергетика тарифлари ўзгаришининг инфляцияга таъсири 2,0%-2.4% атрофида баҳоланган эди (лекин у вақтда тушунарли сабабларга кўра тарифларнинг анча камтарроқ ўсиши режалаштирилганди). Эҳтимолки, ўзи бусиз ҳам қаттиқ ҳолатда қолаётган пул-кредит шароитида асосий ставкани оширишга ҳожат бўлмайди.
Яна бир омил бу чуқурлашаётган бюджет дефицитининг жорий операциялар ҳисоби мувозанати ёмонлашувига ўтказаётган таъсири ва миллий валюта курсига ошиб бораётган босими билан боғлиқ. Халқ ва бизнеснинг хавотирлари қанчалик ўринли? Ҳукумат ҳали бери ўзини ўзи бебилиска харажатлардан чекламоқчи, ўзини ўзи ихчамлаштирмоқчи эмас. Бундай шароитда регулятор нима қилади? Ихтиёрида қандай воситалар бор?
"Ўзбек банк тизими яна орқага қайтмоқда" деган асосли хавотирларга Марказий банкнинг муносабати қандай? Давлат банклари ёппасига, уларнинг ортидан хусусий банклар ҳам банкка хос бўлмаган вазифаларга ихтиёрий-мажбурий жалб қилина бошлаганига регуляторнинг муносабати негадир бетарафдек кўринмоқда? Ўзи бусиз ҳам маъмурий аралашув остида ёмонлашаётган активлар сифати нима бўлади? Бундай шароитда ўзбек банк тизими хорижий инвестициялар учун жозибадор бўладими? Хусусийлаштирилиши режалаштирилаётган банкларга бу кетишда кимдир оғиз соладими ё сопини ўзидан чиқариб текинга берамизми?
Давлат банкларининг молиявий ҳисоботлари шаффофлиги ёмонлашаётгани, халқаро ва миллий стандартлар бўйича кўрсаткичлар каррасига фарқ қила бошлаганига, айниқса, 2023 йил охирида триллионлаб захиралар қайтарилиб банкларнинг молиявий кўрсаткичлари сунъий равишда "яхшилангани"ни Марказий банк бутунлай эътиборсиз қолдирди. Ўзи банкларнинг ҳозирги реал аҳволи қанақа? Юз бериши мумкин бўлган хатарлардан чиқа олишадими? Кредиторлар, омонатчилар хавотир олишни бошлашлари керакми?
Ё ҳаммаси назорат остидами?
