Сурия Исроил қирувчи самолётлари Тартус вилоятидаги объектларг | Diplomat (Sobirov)
Сурия Исроил қирувчи самолётлари Тартус вилоятидаги объектларга зарба берганини маълум қилди
2 июль куни Исроил ҳарбий ҳаво кучларининг Ф-16 қирувчи самолётлари Ўрта Ер денгизи акваториясидан туриб Суриянинг Тартус вилоятидаги объектларга тўртта бошқариладиган ракета зарбаларини йўллади. Сурия мудофаа вазирлигининг маълум қилишича, ушбу зарба оқибатида икки тинч фуқаро яраланган.
Ҳужумга Исроилдан ҳеч қандай муносабат билдирилмади. Исроил индивидуал ҳужумлар ҳақида камдан-кам изоҳ берса-да, 2011 йил фуқаролар уруши бошланганидан бери Сурияда юзлаб ҳаво ҳужумларини амалга оширганини тан олади. Уларнинг айтилишича, зарбалар минтақавий рақиб Эроннинг ўз остонасида мустаҳкам ўрнашиб олишига йўл қўймаслик учун зарур.
Эрон ташқи ишлар вазири Ҳусайн Амирабдуллоҳиан 2 июль куни Сурия пойтахти Дамашққа ташрифида Исроилнинг ҳаво ҳужумларини қоралади. Эрон Сурия президенти Башар Асаднинг энг кучли қўллаб-қувватловчиларидан бири бўлиб, унинг қўшинларига ёрдам бериш учун бутун минтақага минглаб жангчиларни юборган.
Амирабдоллаҳианнинг Сурияга сафари Туркия президенти Ражаб Тоййиб Эрдўғонга билан учрашувдан беш кун ўтиб содир бўлди, у АҚШ билан иттифоқдош суриялик курд жангчиларга қарши йирик ҳарбий операция ўтказиш ниятини қайта-қайта билдирди – бундай уриниш 2019 йилда муваффақиятсизликка учраганди.
«Биз қўшнимиз Туркиянинг хавотирларини тушунамиз, лекин Суриядаги ҳар қандай ҳарбий ҳаракатга қаршимиз», деди Амирабдоллаҳиан. У Эрон «Туркия ва Сурия ўртасидаги тушунмовчиликни мулоқот йўли орқали ҳал қилишга» ҳаракат қилишини қўшимча қилди.
Аввалроқ, Туркия армияси Суриядаги курд тузилмаларига қарши ҳарбий операцияга тайёргарлик ишларини тўлиқ якунлагани, қуролли кучлар тегишли буйруқни кутаётгани маълум қилинган эди. Суриядаги ушбу операция Туркия армияси учун 2016 йилдан бери бешинчи операция. Туркия ҳукумати Сурия шимоли ва Ироқдаги «террорчи» тузилмаларни тўлиқ йўқ қилиш ниятида эканини маълум қилган. 1 июнь куни президент Тойиб Эрдоғон Сурия ҳудудида янги аксилтеррор операцияси бошланганини расман эълон қилди. Унинг айтишича, асосий мақсад Талл-Рифат ва Манбиж шаҳарлари устидан назорат ўрнатиш.
Бунга жавобан, Россия Туркиянинг Сурия шимолидаги операцияси янги кескинликка сабаб бўлишидан огоҳлантирди. «Бизнинг фикримизча, бу операция вазиятни беқарорлаштириб, кескинликни кучайтирадиган ва ушбу мамлакатдаги қуролли қарама-қаршиликнинг янги босқичига олиб келадиган бемаъни қадам бўлади», — деган руслар.
Россия вакили, шунингдек, Суриядаги можарони ҳал қилиш Россия ташқи сиёсатининг устувор йўналиши бўлиб қолаётганини айтди. «Ҳозир кўпчилик Украинада махсус ҳарбий операция ўтказилиши муносабати билан Россиянинг Сурияга эътибори заифлашганини айтмоқда. Сурияни тартибга солиш ҳали ҳам Россия ташқи сиёсатининг устувор йўналишларидан биридир. Сурия халқига ҳар томонлама ёрдам беришда давом этамиз», — деган Россия президентининг Сурия бўйича махсус вакили Александр Лаврентев.
Туркиянинг Сурияда операция бошлашидан норозилар фақат Россия ва Эрон эмас. АҚШ ҳам Туркия ҳарбийларининг Суриядаги амалиётига қаршилигини билдирди. АҚШ Давлат котиби Энтони Блинкеннинг Сурия шимолидаги ҳар қандай янги ҳужум минтақадаги барқарорликка путур етказишини маълум қилди.
Эрон ТИВ раҳбарининг Истанбулга ташрифи давомида айнан ушбу операция муҳокама қилинган бўлиши мумкин.
Айни пайтда, Пентагон Россия кучларининг «баъзи ҳаракатлари»дан кейин Сурияда Россия билан бевосита ҳарбий тўқнашув юзага келиши эҳтимолидан хавотирда. Ҳозирда Сурия ҳудудида америкалик ҳарбий мутахассисларнинг чекланган контингенти қолган, улар қуролли мухолифатга кўмаклашмоқда. Сурияда қарийб 900 нафар америкалик ҳарбийлар бўлиб, улар Ат-Танф базасига ва шарқий конларга жойлаштирилган.
Мамлакатдаги асосий хорижий куч — рус армияси бўлиб, уларнинг сони олтмиш мингдан кўпроқ. Россия қўшини Суриядаги Асад режимининг асосий таянчи ҳисобланади.
Суриядаги уруш бошланганидан буён ярим миллионга яқин одам ҳалок бўлди, мамлакатнинг урушдан олдинги аҳолисининг қарийб ярмини ўз уйларини ташлаб кетди.
@pan_diplomat
