Salomov.uz

2020-12-02 12:20:07 ​​Kanadada tahsil olish istagida boʻlgan oʻzbekistonliklar uchun yoqimsiz xabar bor: Kanadaning eng nufuzli grantlaridan biri – Study in Canada dasturi 2021-yildan boshlab oʻzbek talabalarga grant ajratmaydigan boʻldi.

Mazkur grant talabaga yillik 60 ming Kanada dollari stipendiya berishni nazarda tutardi.

2021-yildan boshlab hujjat qabul qilinuvchi davlatlar soni keskin qisqargan, ko'p davlatlar, jumladan, Oʻzbekiston ham bunday davlatlar roʻyxatidan chiqarilgan.

Bundan tashqari, endilikda mazkur grant faqat qisqa muddatli almashinuv dasturlariga ajratiladigan bo'ldi.

Hozirda Osiyodan faqat Bangladesh, Nepal va Tayvan fuqarolari mazkur grantga ariza topshirishi mumkin.

Qabul qilinadigan davlatlarning toʻliq roʻyxati quyidagi suratda keltirilgan.

Oʻzbekiston roʻyxatdan chiqarilishidan oldin ushbu nufuzli grantni qoʻlga kiritgan va hozirda Kanadada tahsil olayotgan hamyurtlarimiz mavjud.

Shunday hamyurtlarimizdan biri bilan Grantlar.uz jamoasi suhbat uyushtirgandi. Suhbatni SHU YERDA oʻqishingiz mumkin.

Kanalga ulanish
https://t.me/joinchat/AAAAAETrlaE07H9TL5zUPQ Ochish/sharhlash

2020-12-01 13:05:03 Mana, qish ham kirib keldi. O'zbekistonda yana gazsizlik, elektrsizlik muammosi avjida.

Har safar qish yaqinlashganda "Zamonaviy ertagim" esimga tushadi. Ertak she'riy shaklda. Quyida o'qishingiz mumkin:

Lotin yozuvida o'qish

Кирилл ёзувида ўқиш

Kanalga ulanish
https://t.me/joinchat/AAAAAETrlaE07H9TL5zUPQ Ochish/sharhlash

2020-11-28 14:45:53 Yozda Jironadagi uyimiz orqasidan oqib oʻtuvchi Onyar daryosining suvi nihoyatda kamligi, u daryodan koʻra koʻproq anhorga oʻxshashi haqida yozgandim.

Kuz kelib, yogʻingarchilik boshlangach, Onyar daryosidagi suv ham koʻpayib qoldi – toʻlib oqyapti.

Yogʻingarchilik vaqti shahar koʻchalarini suvga gʻarq boʻlishining oldini olishda mazkur daryo muhim rol oʻynarkan.

Koʻchalardagi suv shu daryoga oqib tushar (bu uchun quvur va usti berk ariqlardan iborat alohida tizim qilingan) va shu sababli ham yogʻingarchilik boshlanishi bilan daryo suvining sathi ancha koʻtarilib qolarkan.

Suratda Onyar daryosining bugungi qiyofasi.

Kanalga ulanish
https://t.me/joinchat/AAAAAETrlaE07H9TL5zUPQ Ochish/sharhlash

2020-11-28 07:00:07 Suratda – Jirona shahar kengashi binosi hovlisidagi kutish ayvonchasi.

Shahar kengashi Oʻzbekistondagi FHDYOlarning vazifasini bajaradi: tugʻilganlik, oʻlim, nikoh kabi fuqarolik holatlarini qayd etadi.

Virus sababli kengashga kelganlar oʻz navbatini tashqarida – ayvonchada kutishga majbur.

Tashqari sovuq boʻlgani uchun ayvonchaga isitkichlar oʻrnatib qoʻyishibdi. Suratda aks etgan soyabon shaklidagi chiroqqa oʻxshash moslamalar – isitkich. Atrofga yetarlicha issiqlik tarqatarkan.

Kanalga ulanish
https://t.me/joinchat/AAAAAETrlaE07H9TL5zUPQ Ochish/sharhlash

2020-11-27 19:33:00 Shunday bir latifa aytginki, bir oʻqib – kulay, ikkinchi bor oʻqib – yigʻlay.

Latifa – suratda.

Rasm Facebookʼdan olindi.

Kanalga ulanish
https://t.me/joinchat/AAAAAETrlaE07H9TL5zUPQ Ochish/sharhlash

2020-11-27 17:32:23 Va nihoyat, Ispaniyaga kelganimizga 4 oy toʻlgach, ispanlar yurtida vaqtincha yashashga qonunan ruxsat beruvchi hujjat – NIE raqamini qoʻlga kiritdik. Aslida 14-oktyabrda berilgan ekan, taqdim etilishi bir oyga kechikibdi.

NIE raqamini qirollik hududiga kirgandan keyin 3 oy ichida olish lozim. 3 oydan ortiq NIE raqamsiz yashash – noqonuniy.

Virus tufayli davlat idoralaridagi jarayonlar nihoyatda sustlashib ketgan. Fuqarolarni bitta-bitta qabul qilishadi. Bu uchun ham 1-2 oy oldin onlayn tarzda uchrashuv belgilanishi kerak.

Shuningdek, NIE raqamidan tashqari Empadronamiento (EO) hujjati ham mavjud. Bu hujjatni Ispaniyada boʻlib turgan har qanday shaxs, jumladan, noqonuniy migrantlar ham olishi mumkin.

EOni olishda sizning Ispaniyada qonuniy yoki noqonuniy yashab turganingiz surishtirilmaydi. Shunchaki, kerakli hujjatlar olib boriladi, topshiriladi, soʻng oʻsha paytning oʻzida EO beriladi. Bu hujjat NIE raqamini olguncha anchagina ishlarda sizga qoʻl kelishi mumkin.

EO – maʼlum maʼmuriy birlikda (shahar, shaharcha va h.k.) istiqomat qilayotgan kishilarni rasman roʻyxatga olingani haqida hujjat.

Maʼmuriy birlik oʻz rezidentlari sonini shu roʻyxat asosida hukumatga taqdim qiladi. Hukumat esa shu son asosida har bir rezident uchun maʼlum ijtimoiy xizmatlar (sogʻliqni saqlash markazlari, hududni tozalash ishlari, yoʻllar taʼmiri va h.k.)ga pul ajratadi.

Yaʼni siz EOni olsangiz, hukumat siz uchun ham maʼmuriy birlikka maʼlum ijtimoiy xizmatlar uchun mablagʻ ajratishni boshlaydi.

NIE raqamini olguncha, EO bilan jon saqlab turgandik. Endi Ispaniya Qirolligida vaqtincha yashash uchun qonunan ruxsatimiz bor.

Kanalga ulanish
https://t.me/joinchat/AAAAAETrlaE07H9TL5zUPQ Ochish/sharhlash

2020-10-22 17:21:46 Bir necha kun oldin Ispaniyada oʻgʻlimga tugʻilganlik haqida guvohnoma va oila kitobini olganimni yozgandim.

Oʻsha postda ingliz tilini bilmaydigan xodim erinmay, chin dildan koʻmaklashgani uchun unga minnatdorchilik bildirganimni aytgandim.

Mushtariylardan biri minnatdorchiligimni aniqlashtirish uchun shunday savol beribdi: “Aka minnatdorchilik bildirish shunchaki ogʻzakimi yo oʻzimizdakami?” Savolning originalligini qarang.

“Oʻzimizdakami” deganda xodimning qoʻliga bir-ikki soʻm berdingizmi demoqchi boʻlgan.

Yoʻq, “oʻzimizdaka” minnatdorchilik bildirmadim. Ogʻzaki tarzda “Yordamingiz uchun rahmat” dedim.

Umuman, “oʻzimizdaka” minnatdorchilikni oʻzimizda (Oʻzbekistonda) ham bildirmaslik uchun qoʻlimdan kelgan barcha ishni qilaman.

Lekin tan olishim kerak: Oʻzbekistonda paytim baʼzi hollarda ixtiyoriy-majburiy ravishda, baʼzan oʻz xohishim bilan “oʻzimizdaka” minnatdorchilik bildirishimga ham toʻgʻri kelgan.

Oʻzbekistonda mavjud shu turdagi “minnatdorchilik” haqida bir-biriga zid fikrlarga egaman.

Bir tomondan, u oʻz xizmatini qilyapti, nega oylik olib qilayotgan ishi uchun unga pul berishim kerak, deb oʻylayman.

Ikkinchi tomondan, ayrim soha xodimlarining oylik maoshi arzimas ekanini bilaman va ularning chin dildan, maromiga yetkazib qilgan ishi uchun bir-ikki soʻm koʻngildan chiqarib berish kerak, degan xayol ham keladi.

Kanalga ulanish
https://t.me/joinchat/AAAAAETrlaE07H9TL5zUPQ Ochish/sharhlash

2020-10-22 11:52:07 Lotin yozuviga asoslangan oʻzbek alifbosi qanday qilib umrimni qisqartirayotgani haqida

Lotin yozuviga asoslangan oʻzbek alifbosi (keyingi oʻrinlarda “oʻzbek lotin alifbosi”) bir qancha ortiqcha belgilarga ega.

Bular “sh”, “ch” harflaridagi bitta ortiqcha harf va “gʻ”, “oʻ” harfidagi apostroflar.

Ana shu ortiqcha belgilar sekinlik bilan umrimni qisqartirib bormoqda.

Qanday deysizmi? Mana bunday:

Men deyarli 10 yildan beri muntazam ravishda turli tarjimalar bilan shugʻullanaman. Ingliz, rus va baʼzida yapon tilidan oʻzbek tiliga tarjima qilaman (oʻzbek lotin, oʻzbek kirill alifbosidan foydalanib).

Oʻzbek lotin alifbosidan foydalanganimda yuqorida sanab oʻtilgan ortiqcha belgiga ega harflarni ham yozaman, albatta.

Endi ularga qancha vaqt sarflaganimni hisob-kitob qilib koʻrsak.

Shu 10 yil ichida oʻzbek lotin alifbosidan foydalanib qilgan tarjima soʻzlarimning soni eng kamida 1 million 600 mingta: buni taxminiy hisoblab chiqdim hamda bu koʻrsatkich eng minimal 1 million 600 mingta boʻla olarkan.

Va shu 1 million 600 mingta soʻz ichida ortiqcha belgili harflar necha marta kelishini ham taxminan hisobladim: 400 ta soʻzda oʻrtacha 60-70 marta kelarkan (matnga qarab bu raqam oʻzgarishi mumkin).

Demak, 1 million 600 mingta soʻzda ortiqcha belgili harflar 280 ming marta uchragan (400 ta soʻzda 70 ta deb olindi).

Endi har bir belgini yozish uchun soniyaning 4 dan 1 qismi ketadi deylik. Shunda “ch”, “sh”, “oʻ” va “gʻ” harflarini yozishga jami 1 soniya ketadi.

Demak, 280 mingni 4 ga boʻlamiz: 70 ming soniya.

Endi buni soatga aylantiramiz: 70 000 / 3600 = 19,44 soat. Taqriban 19,5 soat deb olamiz.

Koʻrib turganingizdek, 10 yil ichida faqatgina tarjima qilish jarayonida ortiqcha belgili harflar 19,5 soat vaqtimni oʻgʻirlabdi.

“Heh, 10 yil uchun 19,5 soat nima boʻlibdi?” deyapsizmi? Lekin ish bu bilan tugamagan – tarjima qilishdan tashqari har kuni yozganman. Har kunlik yozganlarimning hisobini chamalashga erindim, ochigʻi.

Endi yana tasavvur qilamiz: aytaylik, Oʻzbekistonda menga oʻxshagan 1000 nafar tarjimon bor (aslida, ularning soni bundan koʻp boʻlsa kerak). Xuddi men kabi tarjima qilgan.

1000 x 19,5 = 19 500 soat. Buni kunga aylantirsak: 19 500 / 24 = 812,5 kun.

Sizga oddiy tuyulishi mumkin, lekin bu – dahshatli raqam. 812,5 kun mehnat qilgan odam ozmuncha ish qilmaydi, axir.

34 million aholini tasavvur qiladigan boʻlsak, mazkur vaqt yanada yiriklashadi (hamma ommaviy lotinga yozishga oʻtdi va aholining hammasi yoza oladi, deb tasavvur qildik).

Oʻzbek lotin alifbosida shu harflarni bexato yozayotganlar sekinlik bilan umrining bir qismini isrof etishda davom etyapti.

Nima qilsa boʻladi?

Ortiqcha belgilardan voz kechish kerak:
– “sh” harfini “ş”;
– “ch” harfini “ç”;
– “oʻ” harfini “ö”,
– “gʻ” harfini “ğ” deb oʻzgartirish kerak. Boʻldi, muammo hal. Shunda klaviaturaning bitta tugmasini bosib, yozaveramiz.

Aslida bu harflar bilan bogʻliq muammolar anchagina, men bittasini yozdim, xolos.

Butun boshli alifboni oʻzgartirishga (kirilldan lotinga) jurʼat topgan mutasaddilar, shu 4 ta harfni ixchamlashtirishda ham jasorat koʻrsating. Bu bilan millionlab kishilarning yuzlab yil vaqtini tejashga yordam bergan boʻlasiz.

Kanalga ulanish
https://t.me/joinchat/AAAAAETrlaE07H9TL5zUPQ Ochish/sharhlash

2020-10-20 20:44:28 ​​Men til bayramini qanday nishonlayman?

Ertaga 21-oktyabr – Oʻzbek til bayrami. Men bu bayramni yil boʻyi oʻzim uchun nishonlayman.

Xoʻsh, qanday nishonlayman.

1. Deyarli har kuni nimadir tarjima qilaman. Goh sevimli mashgʻulot sifatida, gohida ish va gohida majburiyat yuzasidan. Va shu tarjimalarda tilimizga kirib kelgan xorijiy soʻzlarni emas, oʻzbek soʻzlarini topib ishlatishga harakat qilaman.

2. Doimiy ravishda oʻzbek tilidagi asar, hikoya va sheʼrlarni oʻqib, ulardan yangi soʻzlarni kashf qilishga yoki oʻzim bilgan, lekin deyarli qoʻllamaydigan soʻzlarning qanday ishlatilishini bilib olishga harakat qilaman.

Albatta, bunda koʻplab fors, tojik, arab tillaridan kirib kelgan soʻz va atamalar uchraydi. Ularni ham oʻzim uchun oʻrganaman. Har holda ular rus yoki inglizchadan boricha qabul qilingan soʻzlardan koʻra, yaxshiroq men uchun.

Masalan, “optimist” emas, “nekbin”, “pessimist” emas, “badbin” va h.k. deb ishlatishni afzal koʻraman. Garchi “nekbin”, “badbin” kabi soʻzlar ham aslida fors, tojik, arab tilidan kirib kelgan boʻlsa-da.

“Ikkalasi ham boshqa tildan kirib kelgan-ku, unisini ishlatding nima, bunisini ishlatding nima?” deyishingiz mumkin.

Bu savolga javobim shunday: rus, inglizchadan olingan soʻzlar va tojik, fors, arab tilidan olingan soʻzlardan tanlash kerak boʻlsa, aksariyat hollarda tojik, fors, arab soʻzlarni tanlayman. Chunki ular rus yoki ingliz tilidagilardan koʻra, ertaroq va ancha farosatliroq tarzda oʻzlashtirilgan, ular buyuk allomalar, yozuvchilar va olimlarimiz tomonidan yozilgan asarlarda qoʻllangan. Men ularni maʼqul deb bilaman.

3. Soʻz boyligimni oshirish uchun baʼzi-baʼzida “Oʻzbek tilining izohli lugʻati”ni oʻqib turaman: biror harfni ochaman-da, bir boshdan soʻzlarni oʻqib ketaveraman. Ha, shunchaki, lugʻatning oʻzini oʻqiyman.

Agar men bilmaydigan yoki bilsam ham odatda qoʻllamaydigan soʻzlar chiqib qolsa, ularni qayergadir yozib qoʻyaman.

Quyidagi rasmda izohli lugʻatning “A” harfini oʻqib chiqqanimda qayd qilib qoʻygan soʻzlarimdan ayrimlari keltirilgan. “A” harfini joriy yilning aprel oyida koʻzdan kechirib chiqqan ekanman.

4. Har qayerda va har kimga imkon qadar bexato yozishga harakat qilaman. Lekin doim bexato yozaman deb daʼvo qilmayman.

Ertaga – til bayrami kuni ham bu bayramni xuddi shunday – kundalik mashgʻulotimdek nishonlayman: oʻqiyman, izlayman, kashf qilaman, qayd etaman.

Deyarli har kuni amalda bu bayramni nishonlaydiganlar, yilda bir marta nishonlaydiganlar va umuman nishonlamaydiganlarning barchasini til bayrami bilan tabriklayman.

Kanalga ulanish
https://t.me/joinchat/AAAAAETrlaE07H9TL5zUPQ Ochish/sharhlash

2020-10-18 11:48:44 ​​Ispaniyada kunlik yangi koronavirus holatlari soni keskin oshgan. Shu sababli shundoq ham qatʼiy boʻlgan holat bilan bogʻliq qoidalar yana-da qatʼiylashtirildi.

14-oktyabrgacha davlat tashkilotlariga borgan kishilar bino tashqarisida kamida 2 metrlik masofani saqlagan holda navbatini kutishi kerak edi.

12-oktyabrdan boshlab fuqarolar faqatgina tashkilot sayti orqali oldindan roʻyxatdan oʻtib, borish kuni va vaqtini oldindan belgilab, keyin tashkilotga tashrif buyurishi mumkin qilib qoʻyildi.

Men ham oʻgʻlimizga tugʻilganlik haqidagi guvohnoma olish uchun mahalliy Civil Registry (fuqarolik holatlarini yozish organi)ga borishim kerak edi.

Mazkur organga bola tugʻilgan kundan boshlab 30 kalendar kun ichida borish zarur. Lekin ochiq sana va soatni koʻrsam, eng erta vaqt 18-noyabr ekan. Bu paytda 30 kunlik muddat allaqachon oʻtib ketgan boʻladi.

Shu sababli toʻgʻridan-toʻgʻri organga borib qoʻya qoldim. Dastlab eshik yonidagi soqchi bilan gaplashib, holatni tushuntirdim. U inglizcha bilmaydi, men katalancha bilmayman – Google Translate orqali gaplashdik.

Bir oz kutib turishimni soʻrab, ichkariga kirib ketdi. Qaytib chiqqach “Bugun soat 2 da kirsangiz boʻladi”, – dedi. Aslida Civil Registry 9 dan 2 gacha ishlaydi. Ish vaqti tugagach, qaysidir xodim hujjatlarni rasmiylashtirib berishga rozilik bildirganini payqadim.

2 da soqchi bilan birga kirdim. U xodimga meni katalancha ham, ispancha ham bilmasligim, lekin telefonimdagi qandaydir dastur orqali muloqot qila olishimni tushuntirdi.

U yerda xodim katalan tilida arizamni toʻldirib, yana bir nechta shaklga kerakli maʼlumotlarni yozib berdi. Google Translate orqali muloqot qilganimiz uchun bu jarayon 1 soatdan ortiq davom etdi.

Hamma kerakli hujjatlar toʻldirilgach, u ichkariga kirib guvohnomaning qoralama nusxasini printerdan chiqarib keldi-da “Maʼlumotlarni bir tekshirib chiqing, xatosi yoʻqmikan”, – deb aytdi. Katalancha yozilgan maʼlumotlarni yana Google yordamida tekshirib oldim.

Shundan soʻng 3 nusxada tugʻilganlik guvohnomasi va Family Book (oila kitobi)ni berishdi. Xodimga rosa harakat qilib yordam bergani uchun minnatdorchiligimni bildirdim. U esa farzand bilan tabrikladi.

Ispaniyada Civil Registry tomonidan berilgan tugʻilganlik guvohnomasi 3 oy davomida amal qilar ekan. Agar 3 oydan keyin guvohnoma kerak boʻlib qolsa, elektron shaklda yana soʻrash va olish mumkin ekan.

Oila kitobining amal qilish muddati doimiy ekan.

Shunday qilib, oʻgʻlimga tugʻilganlik haqida guvohnoma ham oldim. Ha, aytgancha, guvohnomada ism-familiyasi oʻzbekcha formatda boʻldi: Komil Salomov.

Quyidagi suratda Oila kitobining muqovasini koʻrishingiz mumkin.

Kanalga ulanish
https://t.me/joinchat/AAAAAETrlaE07H9TL5zUPQ Ochish/sharhlash