Аъзам ЎКТАМ шеърлари

2023-01-24 16:45:02 #Кундалик"дан

7.03.2015

Марис Чаклайснинг 1985 йил "Советский писатель" нашриётида нашр этилган "Огонь в ручье" номли китобидан айрим шеърларни таржима қилдим.

Бу китоб ва замонавий турк шоирлари шеърлари жамланган"Однажды непременно" номли тўпламни шоир дўстим, раҳматли Аъзам Ўктам (Худойбердиев) 1989 йилнинг 9 сентябрида дастхат ёзиб совға қилганди.

Ўша йиллари Асқар Маҳкам оиласи билан "Средное" деб номланган кўчадаги ҳовлида истиқомат қилаётганди. Одил Икром билан иккимиз шоирнинг хонадонида бўлдик. Шу куни Асқарнинг уйига бир гуруҳ шоирлар ҳам ташриф буюрган экан. Суҳбат кўпроқ Рауф Парфи ҳақида бўлганини яхши эслайман.

Кечқурун Аъзам Ўктам уйига таклиф қилди. Ярим тунгача суҳбатлашиб ўтирдик. "Ёшлик" журналида (1988 йил, 5-сон) туркум шеърларим босилган эди. Аъзамжон ўқиган экан, роса мақтади. Оиласи, Тўмарис исмли қизчаси билан таништирди.

Тўмарис исмини Рауф Парфи қўйиб берган экан.
-- Маҳалладагиларга бу исм ғалати туйиляпти, -- деб кулганди Аъзамжон.

@Avliyoxon_Eshon Ochish/sharhlash

2023-01-23 21:22:08 ОРАЛИҚДА

Жонимга тегмоқда барчаси бир-бир,
Жон эса ҳалқумга келар охири.
Битта мен йўқ бўлсам не бўпти ахир —
Ўзбекнинг камайиб қолмас шоири.
На Тошкент, на Қўқон билади мени,
Ахир ўз-ўзимни алдаб, нетаман?
Шу оппоқ қоғоздан яширай нени —
Бир ўлиб кўрмадим, холос. Кетаман!
Бир қалтис қулади кеч кузги офтоб,
Чўққидан чўққига урилиб синди.
Куннинг синиқлари бунчалар сероб —
Улар юлдуз бўлиб милтирар энди.
Яна бегоналар янглиғ турарман,
Мезбонларга ўхшар отам ҳам онам.
Қишлоқ кўчаларин кезиб юрарман,
Танимас дўстимнинг болалари ҳам.
Қийнагай ҳар нарса юракни эзиб:
Шохи синиб қайтди қўчқор подадан.
Аянчли ғингшийди кўнглимни бузиб,
Итим яраланиб келди тўдадан.
Сўнг тонгда жўнарман яна қалтираб,
Ўз ҳолим ўйлайман аччиқ жилмайиб.
Шаҳарда болалар кутар мўлтираб,
Қишлоқда волидам қолар мунғайиб.

1990

Аъзам ЎКТАМ Ochish/sharhlash

2022-12-28 19:46:44 САҲРО ИЗТИРОБИ

Гулим, булбулларни, чаман боғларни,
ташлаб келганингда дўстим санадим.
Аммо мен қайноқ қум, саҳро. Бағримда—
сен истар еллар йўқ, сув йўқ, яна дим.

Истайсан: тонг чоғи дудоқларингга,
қўнса булбулларнинг кўз ёши—шабнам.
Кўнглингни овлашса шўх капалаклар,
суюб эркалатса эрка еллар ҳам.

Сезяпман—пушаймон бўляпсан энди,
гулим, ишқ азобдир—қовжираб қолдинг.
Бағримга чуқурроқ кириш ўрнига
бегона йўлларга жовдираб қолдинг.

Сенга айтолмайман—дардим ичимда,
мен тугаган жойда ҳовуз бор, боғ бор;
Айтсам—ҳақоратдек туюлар сенга,
айтмасам—қийноқлар кўпайган такрор.

Пичирлаб чиқаман тун бўйи сенга,
«Кетгил. Йўқ, кетмагил. Кетгил, кетмагил»,
Йўқ, йўқ чидолмайман! Мени ташлаб кет—
алвидо, саҳрони суюб куйган гул!

Кетдинг. Дуч келдими ҳовуз—билмадим,
ўзим борай десам—у менга душман.
Соғинч, хавотирдан қалбим безиллаб,
мен ҳамон қоврилиб, куйиб ётибман...
Аъзам Ўктам Ochish/sharhlash

2022-12-27 19:50:57 СОДДАГИНА ХУЛОСАМ

Фақат Ўзбекистон ё Россиядамас,
ҳатто Америкада ҳам
Босқинчини севмас экан
Ерини севган одам.
Сотмас экан дўстларини
Элига куйган одам.
Камситмас экан элни
Тилини суйган одам.

Миллати йўқ бу туйғунинг,
тузуми ҳам йўқ экан.
Ёпиб бўлмас экан ҳеч қандай—
қизилми, қорами этаклар билан,
чарақлаб турган қуёшни.
Ҳамма тик кўтариб юраркан
Шартта тикиб қўйган нарсаси—бошни...
Аъзам ЎКТАМ Ochish/sharhlash

2022-12-26 06:44:01 ЗАНЖИРЛАР

Ёқайин деб хўжамга
ҳабаш ўзга ҳабаш бўйнига
осаётган занжирлар
қандай оғир, оғирдир.
Тўсманг халқнинг йўлини!
Битсин занжирлар,
Қочсин йўлдан ғовлар!
Тоза сувлар кўмсин ер юзин —
кирлик, ифлосликни супурсин!

Ёқайин деб хўжамга
ҳабаш ўзга ҳабаш бўйнига
осаётган занжирлар
қандай оғир, оғирдир.
Қўлларимни қисиб оғритган занжир
оғир, оғир, оғирдир ахир!

Парчалансин, битсин кишанлар!
Аъзам ЎКТАМ Ochish/sharhlash

2022-12-23 07:50:18 ЎТИНЧ

Сўзим, жонбахш сўзим, ёрдин
Менга ширин ҳикоят қил.
Кўзим, йиғла, бу ёрсизлик,
Бу ҳижрондин шикоят қил.

Қўлим, ёпгил қулоқларни,
Эшитма ҳеч маломатни.
Юрак, очгил у дафтарни,
Яна боштин ривоят қил.

Оёғим, юр, кетайлик бу
Зулмкорларни ёнидин.
Етиб боргач синиб битгил,
Бугун аммо ҳимоят қил.

Кўнгил, сендан ризодурман,
Биру бор ул десанг басдур.
Сенга измимни берганман,
Жўшиб, майли, жиноят қил.

Тилим, қўрқинчларим сендан,
Хатарли сенга эрк бермоқ.
Ўтинчим: Ўзидин доим
Сен умиди ҳидоят қил.

Аъзам ЎКТАМ Ochish/sharhlash

2022-12-23 07:48:53 ОНАМГА

Йиғига ўхшаган табассум билан
Яна қошингизга қайтмоқдадирман.
Бу ерда ҳеч кимса парво қилмаган,
Дил розимни сизга айтмоқдадирман.
Мен осмондан ерга тушиб қолганман,
Дўстлар хиёнати бошимни эгиб.
Муҳаббат, висолдан безиб қолгандим
Ҳатто бахтиёрлик жонимга тегиб.
Шеърсиз—бедард кунлар бисёр бунчалар,
Шодумон кунларим ортиқ кўпайди.
Илҳом мени серноз маликалардек
«Фуқаро, фуқаро, фу, қаро!» дейди.
Қоғозга эгилган бошни кўтарсам,
Юрагим ҳирқираб сўз айтди оғир:
Шоирмас сўзни минг кўйларга солган,
Шеърни деб минг кўйга тушганлар шоир!
Асаблар қақшайди дунёга боқсам—
Ҳануз тўқнаш келар етимлар, туллар.
Уруш ўчоғининг нафси ёмондир—
Унга ўтин бўлар болалар, гуллар!...
Биз қутлуғ манзилга етмоғимиз шарт,
Кураш интиҳоси — саодат зотан.
Ўзни фидо этмак ҳам ахир бир бахт,
Биз ватанга керак, бизларга ватан!
Яшолмасанг бутун ҳаётинг бекор —
Бир қалбда ишқ бўлиб, саодат бўлиб.
Мовий келажакка бормаслик даркор,
Эзгуликдан машъум «қора хат» бўлиб.
Манзилим олисдир, менга йўл тиланг
Бобом Муқаннанинг кўйлагидек оқ.
То заминда тинчлик барқарор бўлсин,
Дунёнинг иқболи янада порлоқ!

Аъзам Ўктам Ochish/sharhlash

2022-10-04 07:27:12 Бугун устоз шоир Аъзам ЎКТАМ таваллуд топган кун Ochish/sharhlash

2022-09-10 17:06:59 ЎЗБЕК ЁЗУВЧИ ВА ШОИРЛАРНИНГ ТЕЛЕГРАМДАГИ КАНАЛЛАРИ РЎЙХАТИ:

Абдулазиз Аҳмад - @Ijoddardi
Азиз Нур - @dilistoon
Азиз Саид - @vaqt_manzili
Алишер Файзуллаев - @perezagruzka_2021
Алия Темурийзода - @UmidimSendan
Анвар Ботир - @Seningdirman
Аржумандбегим - @Arjumandbegim
Аъзам Ўктам - @Azam_Uktam_ijodi
Аъзам Обид - @adabiykoprik
Аҳмад Али Муҳаммад - @ahmadalimuhammad
Бахтинисо Маҳмудова - @baxtiniso
Башорат Отажонова - @Bashorat_Otajonova
Беҳзод Фазлиддин - @Behzod_Fazliddin
Бобур Элмурод - @Bobur_Elmurod
Гулжамол Асқарова - @Guljamol_Asqarova
Гули Нигор Авазова - @guliinigor
Гулноз Мўминова - @dil_siniqlari
Гулрух Худоёрова - @Gulrux_Xudoyorova_ijodi
Гўзал Рўзиева - @anordonalari_uz
Дадахон Муҳаммадиев - @dadaxonmuhammadiy
Дилмурод Дўст - @Dil_Dost
Дилобар Аслиддин қизи - @dil_undovi
Дилора Холиқова - @Aytolmagan_dilim
Дурдона Бобомурода - @Durdona_Bobomurodova
Жавлон Жовлиев - @javlonjovliyev
Жонтемир - @Jontemir_t
Жуманазар Йўлдош - @Jumanazar_Yuldash
Зулхумор Орифжонова - @zulxumor_orifjonova
Икром Искандар - @Ikrom_Iskandar_ijodi
Ирода Умарова - @GarashaliKungil
Ирода Холбекова - @gullayotganyurak
Иқбол Мирзо - @Iqbol_Mirzo_ijodi
Кумуш Ўсарова - @kumushOYingiz
Кумуш Абдусаломова - @kumush_abdusalomova
Кумушбиби - @Kumush_esse_hikoya
Лайло Собир қизи - @meningquyoshlidunyoyim
Лобар Хайруллаева - @xayrliuz
Мадина Норчаева - @Madina_Norchayeva
Манзура Абдуллаева - @sayhunqizi
Мансур Жумаев - @Mansur_Jumayev
Мастура Бўриева - @NasrNazmNavo
Матназар Абдулҳаким - @M_Abdulhakim
Маҳлиё Умурзоқова - @mahliyoxon_umurzoqova
Меҳриноз Аббосова - @abbosova_mehrinoz
Мирзо Кенжабек - @mirzo_kenjabek
Мирзоҳид Музаффар - @Bobil_kutubxonasi
Моҳира Эшпўлатова - @Odamlar_orasidan
Муфаррида - @Mufarridaa
Муҳаммад Сиддиқ - @Muhammad_Siddiq
Наврўза - @navroza_m
Нажмиддин Эрматов - @Najmiddin_ERMATOV
Наргиза Асадова - @Nargiza_Asad
Наргиза Одинаева - @Nargiza_Odinayeva_ijodi
Нафиса Омон - @nafisaomon
Нигора Ғаниева - @shunchaki_kayfiyat_uchun
Ниятулло Элбек- @Qalb_yoli
Нодира Назар - @nodiranazar
Нодирабегим Иброҳимова - @mittihaqiqatlar
Нозима Хабибуллаева - @Nozima_Habibullayeva
Носиржон Жўраев - @Nosirjon_Jorayev
Нуриддин Зиё - @ijoduyi
Нурияхоним Улуғбек қизи - @NURIYAXONIM_UZ
Ориф Толиб - @oriftolib
Отабек Бакиров - @otabekbaxtiyor
Паризода Рўзибоева - @parizodaruziboyeva
Рахшона Аҳмедова - @kitobxonam
Раҳмат Бобожон - @Rahmat_Bobojon
Рустам Мирвоҳид - @Rustam_MIRVOKHID
Севара Алижонова - @Sevaraalijonova
Ситорабону Шомуродова - @sitorabonu_audiolar
Суҳроб Зиё - @suhrob_ziyo1
Тилланисо - @tillanisoen
Усмон Азим - @usmon_azim
Фарида Афрўз - @Farida_Afroz
Фарҳод Эшон - @literaman
Феруза Хайруллаева - @FeruzaXayrullayeva
Фурқат Алимардон - @mezonlar
Хосият Рустамова - @xosiyat_rustamova
Хуршид Абдурашид - @xurshidabdurashid
Хушнудбек - @Xushnudbek_kutubxonasi
Чори Аваз - @choriavaz
Чўлпон Эргаш - @Cholpon_Ergash
Шаҳзод Каримов - @Sheyxzod_ijod
Шаҳзод Эргашалиев - @ilhomlar
Шаҳриёр Шавкат - @shahriyor_shavkat
Шерзод Комил Халил - @Sherzodkomilkhalil
Шодмонқул Салом - @Shodmonqul_SALOM
Шоҳрух Усмонов - @sheriston
Шоҳсанам Нишонова - @Shohsanam_Nishonova
Шуҳрат Ориф - @shomuz
Эзо Исматова - @Sarvarovna
Эъзоза Обиджонова - @ezoza_obidjonova
Юлдуз Ўрмонова - @yulduz_ormanova
Ҳалима Худойбердиева - @Halima_Xudoyberdiyeva_ijodi

ЎЗБЕК ЁЗУВЧИ ВА ШОИРЛАРНИНГ ТЕЛЕГРАМДАГИ КАНАЛЛАРИ РЎЙХАТИ
@yozuvchiuz Ochish/sharhlash