PEDIATR MASLAHATI

2022-09-01 15:26:45 Памперс болаларни бепушт қилиши ростми?

Россиялик профессор педиатр қуйидагича тушунтиради. Узоқ вақт болалар жинсий аъзосини иссиқ тутиш уни кичрайиши ва аста секин мояк ва тухумдонлар фаолиятига зиён беради.

Масалан ветеринарлар қорамолларни бепушт қилиш мақсадида уларни моякларига жундан тўқилган иссиқ халта боғлаб қўйишади. Натижада қорамол мояги аста секин кичрайиб сўрилиб кетади.

• Памперсни куни бўйи тақиб юриш ота она ишини осон қилади аммо бола келажагига жиддий таъсир қилиши мумкин.
• Гигиена қоидаларига риоя қилиб фақат маълум шароитларда (уйқуда, сайрда) ишлатилса зиёни камроқ бўлиши мумкин.
• Қадрли ота оналар фарзандингиз соғлиги ва келажагига бефарқ бўлманг. Керакли пайтда ишлатинг.

Савоб учун яқинларингизга ҳам улашинг!

@anvar_pediatr Ochish/sharhlash

2022-09-01 14:22:28 Birinchi marta qo‘shimcha ovqat berishni nimadan boshlash kerak:

Qo‘shimcha ovqat berishni bir tarkibli pyurelardan, bolalar uchun sabzavot pyurelaridan, bitta komponent, ya’ni sabzavot yoki mevadan iborat pyuredan, shunindek bir xildagi boshoqli dondan iborat shakarsiz sutsiz bo‘tqadan boshlagan ma’qul.

Qo‘shimcha ovqat mahsulotlari:
1 Sabzavot pyuresi — 6 oylikdan;
2 Meva pyuresi — 6 oylikdan;
3 Bo‘tqalar — 7 oylikdan;
4 Achitqili sut mahsulotlari — 7—8 oylikdan;
5 Go‘sht pyuresi — 7—8 oylikdan;
6 Baliq pyuresi — 9 oylikdan.

@anvar_pediatr Ochish/sharhlash

2022-09-01 12:56:50 Bolalar sog‘ligi uchun bananning foydalari

Suyaklarni mustahkamlaydi. Banan o‘zida Ca(kalsiy) saqlaydi va u ichaklardan yaxshi so‘riladi. Suyaklarda yig‘iladi, raxitni oldini oladi va ularni tezroq o‘sishini ta’minlaydi.

Qabziyat. Banan klechatkaga boy bo‘lganligi sababli ich kelishini yaxshilaydi.

Oshqozon himoyasi. Oshqozon devorini o‘rab oladi va uni har xil mexanik(qattiq ovqat) va kimyoviy(xlorid kislota) ta’sirlardan himoya qiladi.

Hazm faoliyatini yaxshilaydi. Banan tarkibidagi fermentlar iste’mol qilingan ovqatni tezroq hazm bo‘lishiga yordam beradi.

Stressga qarshi ta’siri. Banan ko‘p miqdorda magniy(Mg) saqlaydi va u nerv tizimi faoliyatini normallashtiradi.

@anvar_pediatr Ochish/sharhlash

2022-09-01 12:17:06 Ich qotishining oldini olish uchun har bir ona quyidagi maslahatlarga amal qilishi zarur:

chaqaloqni to‘ydirib emizing, qorni och qolmasin;

chaqaloqni ko‘pincha qorni bilan yotqizib qo‘ying;

bolani qo‘ltig‘idan ushlab tanasini harakat qildirish kerak;

ichak faoliyatini yaxshilash uchun chaqaloqqa vrach bilan maslahatlashgan holda vitaminlar berib turish mumkin;

bolaning qornini soat mili bo‘yicha asta-sekin silang.

@anvar_pediatr Ochish/sharhlash

2022-09-01 11:44:01 Bola nega og'zini ochib uxlaydi?

Buning asosiy sababi bola burni bilan to'liq nafas ololmaydi va og'iz orqali nafasga olishga majbur bo‘ladi.

Agar bola tug'ilganidan boshlab xuddi yuqoridagidek nafas olsa, unda uning yuqori nafas yo'llarida qandaydir tug'ma anamoliya bor.Muammoni LOR vrach aniqlaydi va bartaraf etadi.

Agar bola sog' bo'lsayu lekin to'satdan uyqusida og'iz orqali nafas olishni odat qilsa, demak bolani burni bitib qolgan, burun yo'llarini tozalash va zarur burun tomchilarini tomizish maqsadga muofiq bo‘ladi.

@anvar_pediatr Ochish/sharhlash

2022-09-01 09:37:30 Кўп ҳолларда ёш болаларимиз шундай ўтиришганига кўзимиз тушиб қолади.

Бу, болалар учун энг ҳавфли ўтириш усули ҳиссобланади, ўсиб турган боланинг умуртқа поғонасига қаттиқ шикаст етиши мумкин.

P.S: Инобатга олиб қўямиз.

@anvar_pediatr Ochish/sharhlash

2022-08-31 19:31:45 Gemarroy (bavosil) kasalligi

Insonning orqa teshigi mushak va zamonaviy to‘qimalardan tashkil topgan. Ichidan shilliq qavatli bo‘g‘imchalar – ya’ni gemorroidal tugunlar bilan qoplangan. Gemorroidal tugunlar inson qattiq kuchanganida shilliq qavat bilan birga pastga surilishi mumkin. Buning natijasida qon aylanish buzilib gemorroidal tugunlar o‘lchovi kengayadi va tashqariga chiqib qoladi.

Gemorroyning belgilari:

Agar hojatga kirganda (bo‘shanish paytida) ichki kiyim, tualet qog‘oz yoki unitazda qon ko‘rsangiz, orqa teshik qismida qichish, gemorroidal tugunlarning tashqariga chiqishini kuzatsangiz darhol shifokor-proktologga murojat qiling. Gemorroy belgilarining ostida jiddiy ichak kasalliklari ham yashirinishi mumkin.

Gemorroy sabablari:

Tez-tez sodir bo‘ladigan qabziyat va ich ketish;
Ich qotishi;
Gemoroidal venalarning yallig‘lanishi va infeksiyasi;
Ichaklarning yallig‘lanishi;
Kam harakatlik;
Homiladorlik sabab bo‘ladi

Davolash:

Gemorroyni dastlabki bosqichlarida (birinchi va ikkinchi) konservativ davolashadi: defakatsiya (hojat chiqarish) tartibga solinadi, najasning zichlik darajasi normal bo’lishi ta’minlanadi, parhezga amal qilinadi, ko’proq lavlagi, sabzi, anjir, o’rik, o’tlar, zig’ir, bug’doy kepagi, agiolaks, fayberlaks kabilar buyuriladi. Bemorlar ko’proq meva va sabzavot sharbatlari, shu jumladan, suyuqliklar ichishi kerak.
Gemorroyni erta bosqichlarida gimnastika mashqlari, hammomlar, og’riq qoldiruvchi shamlar yordam beradi.
Keyingi bosqichlarida jarrohlik aralashuvi amalga oshiriladi. Bu bosqichlarda gemorroydan faqat jarrohlikdan keyingina to’liq qutulish imkoni bo’ladi. Jarrohlik aralashuvi kishi yuragiga vahima solsa ham, bu samarali usul hisoblanadi va kasallikning qaytalanish ehtimoli minimal bo’ladi.
Davolashda asosan shamchalar beriladi - Relif,proktozan,anuzol,neo anuzol, itshumurt(oblipexa) va boshqalar.

Yodda tuting! Tashxisni va davolash kursini proktolog shifokor buyurishi kerak, noto’g’ri tutilgan ish vaziyatni yomonlashtirishi mumkin.

@anvar_pediatr Ochish/sharhlash

2022-08-31 18:11:17 Raxitni davolash

Ko’pincha, raxit uchun maxsus davolash D vitamini yoki kalsiy qo’shimchalari bo’lgan dorilar bilan amalga oshiriladi. Ammo, esda tutish kerak: bu vitamin ko’p miqdorda zararli, shuning uchun shifokor ko’rsatmalariga diqqat bilan amal qiling. Dozani oshirib yuborish bolaning ahvolini yomonlashtirishi mumkin.

Raxitni davolash dorilarini tushlikkacha qabul qilish yaxshidir. Bola vitaminli terapiya va suyakning faol mineralizatsiyasidan so’ng asabiylashishi mumkin va uzoq vaqt uxlay olmasligi mumkin.

Shuningdek, davolanishda to’g’ri ovqatlanish, toza havoda yetarli darajada yurish, fizioterapiya, terapevtik massaj, fizioterapiya mashqlari, quyosh va tibbiy vannalar va boshqa tiklash usullari muhim ahamiyatga ega. Qiyin holatlarda jarroh yoki ortopedning yordami kerak bo’lishi mumkin. Raxitning oqibatlarini har doim ham D vitaminining zarbali dozasi bilan tuzatish mumkin emas. Ba’zida shifokorlar umurtqa pog’onasi va suyaklarning egriligini maxsus korsetlar, tibbiy poyabzal va jarrohlik yordamida tuzatadilar.

Kasallik prognozi

Odatda, klassik raxit bilan og’rigan bolalar uchun prognoz qulaydir. Ammo davolanish bo’lmasa, qaytarib bo’lmaydigan o’zgarishlar bo’lishi mumkin. Ular orasida suyak tuzilmalarining deformatsiyasi, safro yo’llarining diskineziyasi, buyraklar funksiyasining buzilishi, shuningdek, turli xil teri kasalliklari (xususan, psoriaz kasalligi) va yuqorida aytib o’tilgan boshqa asoratlar mavjud.

Ushbu maqolani ham o‘qing:  Gipofizar pakanalikni davolash mumkinmi?

Raxit profilaktikasi

Raxitning oldini olish quyidagi muolajalarni o’z ichiga oladi:

bo’lajak ona homiladorlik davrda o’z farzandining raxit kasalligini oldini olishni o’ziga xos bo’lmagan usullar bilan boshlashi kerak (shu jumladan, ovqatlanish muvozanatiga e’tibor bering — dieta sabzavot, tvorog, mevalar, go’shtni o’z ichiga olishi kerak);

homiladorlik paytida anemiya va toksikozni o’z vaqtida davolash;

homiladorlikda ko’proq vaqtni ochiq havoda o’tkazish;

sizning asosiy vazifangiz — bola rejimini uning toza havoda yetarlicha yurishi, chiniqtirish, ratsional ovqatlanish, jismoniy faollikni rag’batlantirish, massaj va gimnastikani tashkil etish;

D va B vitaminlari bilan profilaktik davolash (shifokor tavsiyasi va nazorati ostida);

agar sizning farzandingiz uyqusirab, dori-darmonlarni qabul qilgandan keyin asabiy bo’lsa (agar tashxis qo’yilgan va tuzatilgan bo’lsa), tibbiyot mutaxassisi bilan suhbatlashing.

@anvar_pediatr Ochish/sharhlash

2022-08-31 14:57:25 Normada bola necha yoshda gapiradi?

Chaqaloqlar ikki oyda tovush chiqaradi, 4-6 oylikda ilk boʻgʻinlarni aytsa bola nutqi rivojlanishi meʼyorida ekanini bildiradi. 10-11 oylikda odatda ilk soʻzlarni talaffuz qiladi, bir yoshda esa uning soʻz boyligi 5-10 soʻzdan, ikki yoshda esa 200-300 soʻzdan iborat boʻlishi kerak. Uch yoshda bola qoʻshma gaplarni tuza oladi va sheʼrlarni aytadi. Koʻpincha ota-onalar bolani birinchi marta logopedga uch yoshida olib kelishadi. Besh yoshda nutqni toʻgʻrilash qiyinroq kechadi. Yaxshi mutaxassis sizni nevrologga yuborishi mumkin.

@anvar_pediatr Ochish/sharhlash

2022-08-31 11:25:18 Issiqda toshmalar toshsa, qanday chora ko‘rish kerak?

Yoz jaziramasida bolalar va ayrim yoshi kattalar issiqlik toshishidan aziyat chekadi. Bundan kuchli va yoqimsiz qichishish, achishish paydo bo‘ladi. Uni keltirib chiqaruvchi sabablar va davolash usullari haqida quyida to‘xtalib o‘tamiz.

Issiqlik toshishi kuchli terlash va terning sekin bug‘lanishi natijasida paydo bo‘ladi. Issiq kunlarda go‘daklar va yosh bolalarda ko‘proq kuzatiladi. Bola badaniga issiqlik toshishining birinchi sababi uning haddan ortiq isib ketishidir. Ularda tana haroratini muvozanatlashtirib turuvchi markaz yaxshi rivojlanmagani bois, ter teri hujayralarida uzoq vaqt ushlanib qoladi. Oqibatda teri hujayralari ta’sirlanib, toshmalar toshadi.

Kattalarda esa o‘tkir yuqumli kasalliklarda isitmalash va qattiq terlash natijasida, semiz kishilarga isituvchi kom­press qo‘yilganda ham issiqlik toshishi mumkin.

Issiqlik badanning yopiq joylariga — bolalarda ko‘pincha orqa, bo‘yin terisiga, qo‘ltiq ostidagi teri burmalariga, bosh, yelka, qo‘l-oyoqlarning ichki sohasiga, kattalarda ko‘pincha ko‘krak bezlari tagidagi teri burmalari, chov-yorg‘oq burmalari va qo‘ltiq ostiga yoyilib yoki to‘p-to‘p bo‘lib toshadi. Toshmalar ichida tiniq suyuqligi bo‘lgan pufakchalardan iborat bo‘lib, kattaligi to‘g‘nag‘ich boshchasidek keladi. Ba’zida bir-biriga qo‘shilib ketadi. Davolamay o‘tkazib yuborilganda esa yiringlab turuvchi joylar (ayniqsa, teri burmalarida) hosil bo‘ladi.

Badanga issiqlik toshishi kasallik emas. Shu bois bolaning umumiy ahvoli o‘zgarmaydi, isitma, bezovtalik kuzatilmaydi. Toshmalar kun davomida tashqi muhit haroratiga bog‘liq holda ko‘payishi yoki kamayishi mumkin.

Davolash

Issiqlik toshishiga shifokor tavsiyasiga ko‘ra davo qilinadi. Qizib ketishga olib keladigan omillarni bartaraf etish muhim ahamiyatga ega. Ko‘proq ochiq havoda bo‘lish, xonani tez-tez shamollatib turish foydalidir. Bunday vaziyatda sintetik matodan tikilgan kiyim kiyish tavsiya etilmaydi.

Oldini olish

Issiqlik toshishi oldini olish uchun terlashga qarshi kurashish maqsadida bemor terisini toza saqlab, ichki kiyimlarini tez-tez almashtirib turishi, issiq kunda tabiiy matolardan tikilgan kiyimlar kiyishi maqsadga muvofiq. Bolalarni haddan tashqari issiq kiyintirish, ortiqcha o‘rab-chirmash yaramaydi. Ularga muntazam ravishda havo va suv vannalari qabul qildirib turish foydali.

@anvar_pediatr Ochish/sharhlash