Огоҳ бўлинг, терговчи юзлаштириш тергов ҳаракатида сохтакорлик | Advokat Abdullayev
Огоҳ бўлинг, терговчи юзлаштириш тергов ҳаракатида сохтакорликка қўл уриши мумкин!
Амалдаги Ўзбекистон Республикаси Жиноят-процессуал кодексининг 122-моддасига асосан, юзлаштириш илгари сўроқ қилинган икки шахс кўрсатувлари ўртасида жиддий қарама-қаршиликлар бўлганда, бу қарама-қаршиликларнинг сабабини аниқлаш учун ўтказилади.
Қонун мазмунига кўра, юзлаштиришдан олдин юзлаштирилиши кутилаётган шахслар аввал сўроқ қилинган бўлиши, уларнинг кўрсатувлари ўртасида жиддий қарама-қаршиликлар бўлиши ва бу қарама-қаршиликлар, албатта иш учун аҳамиятга эга бўлиши шарт.
Тергов амалиётида айрим терговчилар юзлаштиришнинг асл моҳиятини тушунмасдан ёки била туриб, мазкур тергов ҳаракатининг баённомасини очиқчасига сохталаштирмоқдалар.
Хусусан, терговчилар баённомага, аниқлаши лозим бўлган ҳолат бўйича ҳар икки сўроқ қилинувчиларнинг уларга берилган саволларга бераётган жавобларини қайд этиб бориш ўрнига, аввалги сўроқларда берган кўрсатувларини шундайича кўчириб қўймоқдалар.
Терговчи ўзининг бу ҳаракати билан ЖПКнинг 123-моддаси талабини очиқчасига бузган ҳисобланади. Унга кўра, қарама-қаршилик келиб чиққан ҳолатлар тўғрисидаги саволларга жавоб бериш учун ҳар бир сўроқ қилинувчига навбат билан эркин кўрсатувлар бериши имкониятини яратиб бериши шарт бўлиб, гўёки амалда шундай бўлгандек қилиб расмийлаштиради.
Бу эса, юзлаштириш амалда ўтказилмаганлиги, ёки ўтказилган деб топилган тақдирда ҳам, айни шу тергов ҳаракатининг моҳиятидан келиб чиқилганда, у бесамар ўтказилганлигидан, шунчаки расмиятчилик учунгина ўтказиб қўйилганлигидан далолатдир.
Қонунчилигимизга кўра, далил уни олиш билан боғлиқ процессуал ҳаракатни ўтказишга оид қоидалар ва тартибларга риоя этилган ҳолда олинган бўлиши шарт. Мазкур қоидага риоя этмаслик эса, ўша далилни номақбул, деб топилишига асос бўлади.
Бундан ташқари, далилларни сохталаштириш деганда, исботлашни амалга ошираётган шахс томонидан жиноят иши материаллари бўйича ҳужжатларга била туриб ёлғон маълумотларни киритишда ва бошқача тарзда бузиб кўрсатишда намоён бўлган ҳаракатлар тушунилиши лозим.
Шуни билинг, бундай сохталаштирилган баённомага албатта эътироз ёзишингиз ва шу йўл билан уни амалга оширган терговчининг ҳаракатига ҳуқуқий баҳо берилишига эришишингиз мумкин.
@Advokat_Abdullayev
