#Рўза_китоби 24) Рўзани бузувчи амаллар қайсилар? Рўзани буз | Сиддиқ хожи жомеъ масжиди & Siddiq Hoji masjidi

#Рўза_китоби
24) Рўзани бузувчи амаллар қайсилар?
Рўзани бузувчи амаллар икки турга бўлинади:
Биринчиси: Қазо ва каффоратни вожиб қилувчи амаллар.
Иккинчиси: фақат қазонинг ўзини вожиб қилувчи амаллар.

25) Каффорат нима?
Каффорат шариатда қайтарилган баъзи ишларни қилганда қўлланадиган жазо чораси.

26) Рўзанинг каффорати ва унинг ҳукми нима?
Рамазон рўзасини қасддан очиш билан, Рамазон ойининг ҳурматини бузганлиги учун каффорат вожиб бўлади. Аммо бир киши Рамазондан бошқа ойда рўзани қасддан очса, гарчи у очса, гарчи у Рамазоннинг қазоси бўлса ҳам унинг зиммасига фақатгина қазо вожиб бўлади. Каффорат вожиб бўлмайди. Қасддан рўзасини очган кишига куннинг қолган қисмида рўзани очишни мубоҳ (рухсат) қиладиган касаллик пайдо бўлса ёки аёл киши ҳайз ёки нифос кўриб қолса, қасддан очган рўзасининг каффорати соқит бўлади. Қасддан рўзасини очган киши куннинг қолган қисмида сафар қилса, қасддан очган рўзасини каффорати соқит бўлмайди.

27) Рамазон рўзасининг каффорати нима?
Каффорат: аввало, айблардан саломат бўлган қул озод қилиш. Уни топа олмаса, кетма-кет икки ой рўза тутиш. Унинг орасида икки ийд ва ташриқ кунлари бўлмаслик керак. Агар заифлиги ёки кексалиги ёки ожизлиги сабабли рўза тутишга қодир бўлмаса, олтмишта мискинни таомлантиради. Яъни уларга икки маҳал қорин тўядиган таом беради ёки ҳар бир фақирга ярим соъ буғдой ёки унинг қийматини беради. Ярим соъ икки килограмга тўғри келади.

Агар каффоратни битта камбағалга берса, дуруст бўлади, лекин бир камбағалга ҳар куни бир кунлик таом миқдорида бериш шарт. Агар каффоратнинг барча қисмини бир фақирга бир дафъада берса, жоиз эмас.

28) Бир неча йиллик каффоратлари бўлган кишининг ҳукми нима?
Унга охирги (битта) каффорат кифоя қилади. Чунки у охирги каффорат охирги ва олдинги гуноҳларга каффорат бўлади. Аллоҳга истиғфор айтади.

29) Қазо ва каффоратни вожиб қилгувчи амаллар қуйидагилар:
Жинсий яқинлик қилиш. Бунда маний нозил бўлиш ёки бўлмаслигининг эътибори йўқ.
Қасддан озуқа ёки даво бўладиган нарсани еб-ичиш. Ейиладиган нарсани ютиш. Агар у озуқа бўладиган нарса ёки озуқа маъносидаги нарса бўлса ёки у билан қорин қонадиган (тутун ва дорига ўхшаш) нарсалар бўлса.

30) Каффоратни эмас, балки фақат қазони вожиб қиладиган амаллар қайсилар?
Инсон табиати тортмайдиган ва одатда инсон учун озуқа ҳисобланмайдиган нарсаларни ютмоқ. Агарчи хатодан бўлса ҳам. Мисол учун, гуруч, хом хамир, темир парчаси ва тошчани ютмоқ.

Музтар(ночор)ликдан ёки бировнинг мажбурлови билан ёки хато туфайли емоқ ва ичмоқ.

Музтар: дорига муҳтож бўлган бемордир. Мажбурлов: ўзидан кучли киши ейишга мажбурлаши ёки бир киши сув сепиб ичига сув кириши.

Хато қилувчи: рўзадорлиги ёдида бўла туриб, бир нарсани қасд қилмасдан ютган киши. Мисол учун, оғиз чайишда ичига сув ўтиб кетиши. Аёл киши таом татиб кўраётиб, ичига ўтиб кетиши.

Уйқудаги аёлни ватий қилиш. Аёл фаржининг ичига ёғ томизиши. Рўзадор сув билан ҳўлланган ёки ёғланган бармоғини орқа йўлга тиқиши. Истинжо қилганда орқа йўлнинг ичига сув кириши. Рўзадор аёл сув билан ҳўлланган ёки ёғланган бармоғини ички фаржига тиқиши. Шунингдек, рўзадор аёл олдига ёки орқасига тиббий шамча киргизса, рўзаси очилади ва қазо вожиб бўлади.

Рўзадор қўёш ботди деган гумон билан ёки ҳали саҳар вақтидан бор деган гумон билан еб-ичса, лекин қўёш ботмаганлиги ёки тонг отганлиги маълум бўлса. Рўзадор бир ишни қилиб, у иш рўзани бузувчи амал деб ўйлаб, кейин еб-ичса. Ваҳоланки, у иш рўзани бузувчи бўлмаса.

Куннинг ўртасида рўзадор аёлга ҳайз ёки нифос келса.

Ким рўзасини қасддан ёки хатодан бузса, Рамазон ойининг ҳурматини сақлаш учун куннинг қолган қисмида рўзани давом эттириб, кейин қазо тутмоқ лозим бўлади.

"Ҳанафий фиқҳидан савол-жавоблар" китобидан.

Якинларизга хам улашинг
@siddiq_hoji_masjidi