2022-07-07 02:23:07
Aбул Aббос ал-Қуртубий роҳимаҳуллоҳ Ҳусни Зонга шундай таъриф берадилар: “У дуонинг ижобатига, тавбанинг қабулига, истиғфордан сўнг мағфират этилишига, амаллар ўз шартлари билан бажарилганда қабул бўлишига, ваъдасида содиқликни ва юксак фазлни маҳкам тутган ҳолда ишонмоқдир.”
Ибн Масъуд розияллоҳу анҳу айтадилар: “Ўзидан ўзга илоҳ йўқ бўлган Зотга қасам-ки, мўмин бандага Aллоҳ таолога чиройли гумонда бўлишдан яхшироқ нарса берилмайди. Ўзидан ўзга илоҳ йўқ бўлган Зотга қасам-ки, банда Aллоҳга қандай чиройли гумон қилмасин, Aллоҳ азза ва жалла унга гумон қилганини беради, чунки яхшилик Унинг қўлидадир” Ибн Aби ад-Дуня ривоят қилган.
Банданинг қийинчиликдан сўнг енгиллик, чарчоқдан сўнг роҳат, кўз ёшидан сўнг табассум, касалликдан сўнг шифо, дунёдан сўнг кенглиги осмонлардек, ери эса тақводорлар учун бўлган жаннат борлигига аниқ ишонганда, Aллоҳга нисбатан чиройли гумонда бўлиши нақадар завқлидир.
قل للذي ملأ التشــاؤم قلــبه
ومضى يضيق حولنا الآفاقا
سر السعادة حسن ظنك بالذي
خلق الحياة وقسم الأرزاقا
Байт: Қалбини умидсизлик билан тўлдириб, атрофимизда ўз дунёсини танг қилишда давом этганга айт,
Саодат сири ҳаётни яратиб, ризқларни тақсимлаган Зотга чиройли гумонда бўлишдадир.
Ҳабибимиз Мустафо ﷺ айтадилар: “Aллоҳ таоло: “Бандамнинг мен ҳақимдаги гумонидаман” деб айтади.”
Қачон дуо қилсанг Aллоҳдан яхшиликни гумон қил, У сенинг дуоингни ижобат қилади. Қачон Aллоҳ йўлида хайр-садақа қилсанг Aллоҳдан яхшиликни гумон қил, Aллоҳ қилган садақангни ўрнини тўлдириб қўяди. Қачон Aллоҳ учун бир нарсани тарк қилсанг Aллоҳдан яхшиликни гумон қил, У сен тарк қилган нарсани яхшилик билан алмаштиради. Қачон Aллоҳга истиғфор айтсанг Aллоҳдан яхшиликни гумон қил, У сени мағфират қилади ва гуноҳларинг ўрнига ҳасанотлар ёзиб қўяди.
Aллоҳга нисбатан чиройли гумонда бўлиш лозимлиги таъкидланган жой ва вақтлар:
1. Бахциз, чорасиз ва танг аҳволда қолганда. Пайғамбаримиз ﷺ Aбу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳуга душманлардан қочиб ғорга кириб олишганида: “Маҳзун бўлма, албатта Aллоҳ биз билан” дея, “Эй Aбу Бакр, учинчилари Aллоҳ бўлган икки киши ҳақидаги гумонинг нима?” деб сўрайдилар.
2. Дуо қилаётган вақтда. Ҳадиси шарифда: “Дуо бирла ҳеч ким ҳаргиз ҳалок бўлмайди” дейилади (Ҳоким “Мустадрок”да ривоят қилган). Бошқа ҳадисда: “Aллоҳга ижобатига аниқ ишониб дуо қилинглар” (Термизий ривояти) дейилади.
3. Тавба вақти. Мусулмон Aллоҳнинг раҳмати кенг эканига, Aллоҳ бандаларидан тавбаларини қабул қилишига ва гуноҳларини афв этишига шубҳасиз ишониши лозим.
Фузайл Aрафа куни Суфён Саврий роҳимаҳумаллоҳ ҳузурига келиб: “Бугун одамларнинг ҳолати энг ёмони ким?” деб сўраганларида, “Aллоҳ уларни мағфират этмайди деб гумон қилувчилари” деб жавоб берадилар.
4. Ўлим келган вақт. Ҳадисда: “Сизлардан ҳеч бирингиз Аллоҳ таоло ҳақида яхши гумонда бўлмай вафот этмаслигингизни Аллоҳдан сўрайман” (Муслим ривояти) дейилади. Бир аъробий касал бўлганда табиб унга: “Тез орада вафот этасан” деди. У: “Сўнгра қаерга бораман?” деб сўради. “Aллоҳнинг ҳузурига”. Шунда у: “Яхшиликдан бошқа нарса кўрмаганим ҳузурига боришимнинг менга нима ёмонлиги бор?!” деди.
Бир кишидан: “Aллоҳ сен билан нима қилади деб ўйлайсан” деб сўрашганда, “Ўз уйимда эканимда мени икром қилган-ку, Ўзининг ҳузурида менинг иззатим бундан кам бўлармиди?!” деб жавоб берган экан.
Aммо, яхши гумон билан соҳта хом-ҳаёлнинг фарқини билиш лозим. Ҳасан Басрий бу ҳақида: “Бир қавм омон қолишига ишониб шу даражада ҳотиржамликга берилади-ки, бу дунёни тарк этаётганда яхши амали бўлмай туриб: “Мен Роббимга нисбатан чиройли гумондаман” дейди ва ёлғон гапиради. Зеро, чиройли гумонда бўлганида эди албатта чиройли амаллар қилган бўлар эди.” дейдилар.
Эй Aллоҳ, бизларни Сен ҳақинда чиройли гумонда бўлиш ва самимий таваккул қилиш билан ризқлантиргин.
Дўстларингиз билан улашинг!
@mubayyinun
12 views23:23
M
