'Сўз эркинлиги'нинг бўғилиши ҳақида Сўз эркинлиги шахс ижодко | SARDOR NUR

"Сўз эркинлиги"нинг бўғилиши ҳақида

Сўз эркинлиги шахс ижодкорлигининг намоён бўлишига, инсон қобилиятларининг очилиши ва ривожланишига шароит яратади. Ўз фикрини очиқ айтиш, ўзлигини намоён этиш шароитларисиз шахс ўзининг жамият олдидаги вазифаларини адо эта олмайди. Тушкун, забун, боқиманда, лоқайд, ташаббуссиз индивидлар билан жамият кучли, фаровон, барқарор бўлиши иложсиздир. Айнан ўзлигини таниш индивидни шахсга айлантиради.

Айнан сўз эркинлиги барча учун, шу жумладан ҳокимият учун ҳам халоскордир. Чунки ҳокимият ҳар қанча ҳаракат қилмасин, ҳаммани бошқара олмайди, айнан сўз эркинлиги ва ҳаққоний демократия ҳар бир инсонда ўз-ўзини идора қила олиш қобилиятини ривожлантиради ҳамда ҳокимиятнинг юкини енгиллаштиради. Ўзини тутиб олган, ўзини бошқара оладиган фуқароларни тинмай идора қилишга ҳожат қолмайди. Сўз эркинлиги инсоннинг ижодкорлигини ўстириш орқали иқтисоднинг ҳам, сиёсатнинг ҳам, фан ва маданиятнинг ҳам ривожланишига олиб келади.

Биз эса нимани хоҳлаяпмизу, лекин нима қиляпмиз?

Мана, хабарингиз бор, Сурхондарё вилоятининг асосий танқидчиси, блогер Отабек Сатторий товламачиликда айбланиб, қамоққа ташланяпти. Сурхондарёдаги муаммоларни кўтарган effect.uz ОАВнинг мухбири Фарход Исмаилов эса сўроққа чақирилиб, уйи тинтув қилинмоқда.

Бу тарафда туриб, сўз эркинлиги, сўз эркинлиги, очиқлик сиёсати деб бонг уриб ётибмиз, но нариги тарафда бунга қарши ишлар қилинмоқда. Давлат раҳбарининг имижига салбий таъсир кўрсатиляпти. Давлат раҳбари танқид қилишдан қўрқманглар, ортларингда Президент турибди, деб таъкидлаяпти. Президент сиёсатига қарши боришга уринманг! Лекин сиз нима қиляпсиз? Хуллас, гапни кўпайтирмайман. Фақат икки оғиз гапим бор:

1. Сўз эркинлигига ҳақиқатан йўл очиб бермоқчи бўлсангиз, блогер ва журналистларга нисбатан турли хил босим ва қўрқитувлар уюштириб, бу орқали уларнинг фаолиятига тўсқинлик ҳамда ҳаётига тажовуз қилманг!

2. Сўз эркинлигига, Президент сиёсатига қаршилар, агар сўз эркинлиги сизга шолпиллаб қоладиган бўлса, мард бўлиб тан олинг-да ва барча танқидчи блогер ва журналистларнинг бошига қоп кийдириб, овозини ўчиринг. Марҳамат, агар шуни хоҳласангизлар, шу ишни қилинглар. Буни кўрган жамиятнинг бошқа аъзолари ҳам, қилинган ишлар фонида "сўз эркинлигини" пенсияга кузатишади. Қарабсизки, натижада ўз мақсадингизга етган бўласиз. Ҳаёт эса давом этаверади. Бу дунё биздан олдингилардан ҳам қолган, биздан ҳам қолади.

Ҳар бир инсон учун ўзининг ва оиласининг ҳаёти барча нарсадан, шу жумладан, жамият манфаатларидан ҳам устундир. Ҳозир ҳукм сураётган муҳит инсоннинг ўз ҳаётини хатарга қўйишига арзимайди, биз бунга лойиқ халқ эмасмиз, афсуски.

5 йилча олдин қоп-қоп вадалар, дабдабали шиорлар билан худди Ер юзида янги давлат пайдо бўлгандек эди. Гўёки бирданига дунё харитасида Ўзбекистон Республикаси деган давлатнинг ўрнида Янги Ўзбекистон номли давлат вужудга келган-қўйган. Лекин... лекин, мана аста-секин шу нарса аён бўляптики, бу ўша эски Ўзбекистоннинг янги лақаби экан, холос... Мен эса ҳақиқатан Янги Ўзбекистонни кўришни чин дилдан хоҳлайман.

Сўз эркинлигига қаршилар, сўз эркинлигини хоҳласангиз, бунга имкон беринг ҳамда унинг "аччиқ зарбалари"га чиданг. Мақсад сўз эркинлигини таъминлаш бўлмаса, буни очиқчасига айтинг, жамият ҳам кетини қисиб эски даврдагидек яшаш ҳолатига қайтсин. Сўз эркинлигига имкон бериш биз томонимиздан ютқазиб бўлинди, назаримда.

Шунча қўрқувларни сақлаб келаётган кўнгил бирдан ларзага келиб ўз дунёсини кул қилиб юборишидан қўрқаман. Бу қўрққаним амалга ошганда эса мен кетаман. Ҳеч ким излаб топа олмайдиган, исмимни ҳам билишмайдиган жойларга кетаман. Қачон қайтишим эса номаълум!

Хуллас, "Янги Ўзбекистон", номаълум келажакка хуш келибсан!

P.S. Сўз эркинлиги деганда хоҳлаган гапни гапиришни назарда тутмадим!

@SVRDORNUR