BIOLOGIYA ATM | BIOLOGIYA KANAL

2022-06-28 09:40:23 Ochish/sharhlash

2022-06-28 09:10:08 Ochish/sharhlash

2022-06-28 08:10:39 6-Sinf BoTaNiKa #QÓLLANMA Mavzu: Poya haqida........!

■ Shoxlangan poya ==> olma,yong'oq
■ shoxlanmagan ==> palma
■ tik o'suvchi ==> terak,olma ,qayrog'och
■ ko'tarilib o'suvchi ==> sebarga
■ o'raluvchi poya ==> qo'ypechak,karnaygul.
■ gajaklari yordamida ilashib o'sadi ==> tok,qovoq,no'xat
■ yoyilib yoki palak yoyib o'suvchi o'simliklarga ==> qovoq,qovun,tarvuz ,bodring ,temirtikan.
■ o'rmalaovchi poya ==> qulupnay ,g'ozpanja.

■ yog'ochligi qattiq ==> qayrog'och , o'rik , eman, zarang, saksovul, yulg'un, yong'oq.
■ yog'ochligi yumshoq ==> tol , terak, jiyda.

■ O'zbekistonda tez o'sadigan daraxtlarga ==> tol, terak, chinor , yong'oq, gilos
■ sekin o'sadigan daraxtlarga ==> nok , do'lana, qatrong'i,
pista.

Yaqinlarga ulashish
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
@Biologiya_Quiz_ATM Ochish/sharhlash

2022-06-28 08:10:32 OLIMLAR NOMLARI
#FOYDALI

1) Arastu - zoologiyaga oid dastlabki asarlarni eramizdan 4 asr oldin yozilgan. U oz asarida 500 ga yaqin hayvon haqida yozgan.
2) Anton Levenguk 16-17 asrlarda mikroskopda korinadigan hayvonlarni kashb qilgan.
3) Karl Linney 18-asrda hayvonlar klassifikasiyasini yaratgan. (tur, urug, turkum, sinf)
4) Charliz Darvin 19 asrda hayvonlarni organib Evolitsion talimotni yaratdi.
5) Kashkarov Hayvonlar ekoligiyasini organgan.
6) L.M. Isayev va P.F.Baroviskiy-Orta Osiyoda rishta, Leyshmaniya, Bezgak paraziti tugatilishiga sabab bolishdi.
7) T.Z.Zoxidov, O.P.Bokdanov Umrtqali hayvonlarni organgan,
8) A.M.Muhamadiyev , V.V. Yahontov, A.T.Tolaganov, J,A, Azimov. M.A.Sultonov. S.M.Alimuhamedov Umrtqasiz hayvonlarni organgan.
9) K.I.Skryabin - uning boshchiligida Gelmintlarni organish va unga qarshi kurash usullarni ishlab chiqilgan.
10) Ibn Sino Tip qonunlari asarida dorvor giyohlar bilan odamdan parazit gelmintlarni haydash haqida yozgan.
11) A.T.Tolaganov-osimliklar gelmentlarni organgan.
12) M.A.Sultonov I.A.Azimov. E.X.Ergashev Yovvoyi va uy hayvonlari germenlarini organgan.
13) A.O.Kavaleviskiy Lansertnikni kashf etgan.
14) F.Lefler va P.Frosh uy hayvonlarda uchraydigan oq sil kasaligining qozgatuvchi virus bakteriyali filterni ota olishini aniqlagan.

Yaqinlarga ulashish
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
@Biologiya_Quiz_ATM Ochish/sharhlash

2022-06-27 05:09:27 EKOLOGIK PIRAMIDA qoidasi

#FOYDALI


Ekologik piramida qoidasiga koʻra oziq darajalarida moddalar va energiya progressiv kamaya boradi. Yani bir darajadan ikkinchi darajaga oʻtganda energiyaning va moddaning miqdori taxminan 10 barobarga kamayadi. Bunda oziq zanjirning 10 % ini tana tuzilishiga 90 % i organizm hayot faoliyatini taminlashga sarflanadi.

Masalan.

Sebarga - 50 000 kg
↓↓
Kapalak - 5000 kg
↓↓
Kaltakesak - 500 kg
↓↓
Ilon - 50 kg
↓↓
Ilonburgut - 5 kg


Yaqinlarga ulashish
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
@Biologiya_Quiz_ATM Ochish/sharhlash

2022-06-27 05:09:10 6-SinF BoTaNiKa
Mavzu : Oilalarning GULI haqida
_____
#FOYDALI
_____
● Ra'nodoshlar ==> shingil, qalqon, soyabon. Ikki jinsli, to‘g‘ri gul.
● Karamdoshlar ==> shingil to‘pgul.Gullari to‘g‘ri ikki jinsli.
● Sho‘radoshlar ==> boshoqsimon yoki shingilsimon to‘pgulda joylashgan.Gullari mayda, yashil yoki rangsiz, to‘g‘ri yoki qiyshiq, ikki jinsli, ba'zan ayrim jinsli.
● Gulxayridoshlar ==> gullari to‘g‘ri, ikki jinsli, barg qo‘ltig‘ida yakka yoki shoxlar uchidagi to‘pgulda joylashgan.
● Burchoqdoshlar ==> Gullari qiyshiq, ikki jinsli, shingil, bosh (kallak)cha xildagi to‘pgulda joylashgan.
● Ituzmdoshlar ==> Gullari biroz qiyshiq, ba'zan to‘g‘ri ikki jinsli, yakka-yakka holda barglar qo‘ltig‘ida yoki shoxlar uchidagi gajak to‘pgullarda joylashgan.
● Tokdoshlar ==> ro‘vak (murakkab shingil).Gullari mayda, to‘g‘ri, ikki yoki bir jinsli, rangsiz.
● Qovoqdoshlar ==> Gullari to‘g‘ri,ayrim jinsli, hashoratlar yordamida changlanadi.
● Qoqio‘tdoshlar ==> Ko‘pchiligi savatcha, o‘z navbatida, shingil, ro‘vak, qalqon, boshcha to‘pgullarga o‘rnashib, murakkab to‘pgul hosil qiladi.
Qoqio‘tdoshlar 2 ga bo‘lingan bular;
○● Sutikandoshlar ==> to‘pguli ikko jinsli tilsimon gullardan tashkil topgan.
○● Moychechakdoshlar ==> to‘pguli naysimon, faqat ayrim turlarda savatchaning atrofida soxta tilsimon (kungaboqar) yoki voronkasimon (bo‘tako‘z) gullar bo‘ladi.
BOTANIKA__
● Lolasimonlar ==> Gullari to‘g‘ri, ikki jinsli, yakka-yakka yoki to‘pgulda joylashgan.
● Piyozdoshlar ==> To‘pguli - oddiy soyabon, sharsimon va yarimsharsimon, ko‘p gulli.Gullari ikki jinsli.Gulqo‘rg‘oni oddiy gultojsimon.
● Bug‘doydoshlar ==> To‘pguli - murakkab boshoq, ro‘vak to‘pgulga yig‘ilgan.
Gullari mayda, rangsiz, ko‘kimtir, boshoqchalarda joylashgan.Gullari ikki jinsli to‘g‘ri Gulqo‘rg‘oni oddiy gultojsimon.

Yaqinlarga ulashish
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
@Biologiya_Quiz_ATM Ochish/sharhlash

2022-06-26 14:47:54 S U Y A K L A R
____

TUZILISHIGA KOʻRA ....
____

— NAYSIMON ( 88 ta )
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

A) Uzun naysimon ( 12 ta )
————————————————
✓ yelka - 2 ta
✓ bilak - 2 ta
✓ tirsak - 2 ta
✓ boldir - 4 ta
✓ son - 2 ta

B) Kalta naysimon ( 76 ta )
————————————————
✓ qoʻlning kaft - 10 ta
✓ qoʻlning barmoq - 28 ta
✓ oyoqning kaft - 10 ta
✓ oyoqning barmoq - 28 ta


— GʼOVAK ( 92 - 93 ta )
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

A) Uzun govak ( 27 ta )
——————————————
✓ qovurgʻalar - 24 ta
✓ oʻmrov - 2 ta
✓ toʻsh - 1 ta

B) Kalta gʻovak ( 65 - 66 ta )
—————————————————
✓ umurtqalar - 33-34 ta
✓ kaftusti (bilaguzuk) - 16 ta
✓ tovon - 16 ta


— YASSI SUYAKLAR
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°
✓ tepa - 2 ta
✓ ensa - 1 ta
✓ kurak - 2 ta
✓ yuz va chanoq suyaklari.

Chanoq ( nomsiz ) suyagi 2 ta boʻlib har biri 3 ta ( yonbosh, qov, quymich) suyak birikishidan hosil boʻlgan


— GʻALVIRSIMON ( 5 ta )
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°
✓ yuqori jagʻ - 2 ta
✓ peshona - 1 ta
✓ ponasimon - 1 ta
✓ gʻalvirsimon - 1 ta
=========================


____

JOYLASHISHIGA KOʻRA ....
____

— BOSH Suyagi.
23 ta boʻlib,
2 ta qismdan iborat....
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

A) Yuz suyaklari ( 15 ta )
————————————————
✓ pastki burun chanogʻi - 2 ta
✓ tanglay - 2 ta
✓ yuqori jagʻ - 2 ta
✓ pastki jagʻ - 1 ta
✓ yonoq - 2 ta
✓ burun - 2 ta
✓ koʻz yosh - 2 ta
✓ dimogʻ - 1 ta
✓ til osti - 1 ta

B) Miya qutisi ( 8 ta )
—————————————
✓ chakka - 2 ta
✓ tepa - 2 ta
✓ ensa - 1 ta
✓ peshona - 1 ta
✓ asosiy suyak - 1 ta
✓ gʼalvirsimon - 1 ta


— GAVDA Skeleti.
2 qismdan iborat..
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

A) Umurtqa pogʻonasi ( 33-34 ta)
——————————————————
✓ boʻyin - 7 ta
✓ koʻkrak - 12 ta
✓ bel - 5 ta
✓ dumgʼaza - 5 ta
✓ dum - 4-5 ta

B) Koʻkrak qafasi ( 37 ta )
————————————————
✓ koʻkrak umurtqasi - 12 ta
✓ qovurgʻalar - 24 ta
✓ toʻsh - 1 ta


— Qoʻl suyaklari.
Ikkalasida 64 ta boʻlib,
2 qismga boʻlinadi..
•••••••••••••••••••••••••••••••••

A) Yelka kamari ( 4 ta )
——————————————
✓ kurak - 2 ta
✓ oʻmrov - 2 ta

B) Erkin suyaklari ( 60 ta )
————————————————
✓ yelka - 2 ta
✓ bilak - 2 ta
✓ tirsak - 2 ta
✓ kaftusti (bilakuzuk) - 16 ta
✓ kaft suyagi - 10 ta
✓ barmoq - 28 ta


— Oyoq suyaklari.
2 guruhga boʻlinadi...
..............................................

A) Kamar suyaklari ( 11-12 ta)
——————————————————
✓ chanoq - 2 ta
✓ dumgʻaza - 5 ta
✓ dum - 4-5 ta

B) Erkin suyaklari ( 62 ta )
————————————————
✓ son - 2 ta
✓ tizza qopqogʻi - 2 ta
✓ boldir - 4 ta
✓ tovon - 16 ta
✓ kaft - 10 ta
✓ barmoq-28 ta

Yaqinlarga ulashish
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
@Biologiya_Quiz_ATM Ochish/sharhlash

2022-06-25 09:41:36 Ko‘p hujayralilarning jinssiz ko‘payish usullari.
#FOYDALI
Fragmentlar orqali.
Tana bo‘laklari orqali ko‘payish usuli, regeneratsiyaga asoslangan.Suvo‘tlari, spirogira, g‘ovak tanlilar, kovakichlilar, yassi chuvalchanglar, igna tanlilarda kuzatiladi.

Kurtaklanib ko‘payish.
G‘ovak tanlilar, kovakichlilar va ayrim halqali chuvalchanglarda kuzatiladi.

Sporalar orqali ko‘payish.
Zamburug‘lar, suvo‘tlar, yo‘sinlar, qirqbo‘g‘imlarda kuzatiladi.

Poliembrioniya.
Zigotadan rivojlanayotgan embrion ilk rivojlanish bosqichida bir necha fragmentlarga bo‘linib, har bir fragmentdan yangi organizm rivojlanadi.
Odamning bir tuxumli egizaklari va zirhlilar.

Vegetativ ko‘payish.
Tabiatda o‘simliklarning vegetativ organlari-ildizi, poyasi va bargi orqali ko‘payishi.


Yaqinlarga ulashish
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
@Biologiya_Quiz_ATM Ochish/sharhlash

2022-06-24 18:23:08 Ochish/sharhlash