Банданинг боши — Оллонинг тоши. Аёл қуёш тафтида эриётган қ | @BekalarUchun
Банданинг боши — Оллонинг тоши. Аёл қуёш тафтида эриётган қордек қобоқлари милдираб, чиройли лабларига тиш босиб ўз қисматини сўзлай бошлади. Ҳар замонда келиб кетувчи Қурбоннинг харидорлари унинг сўзларини бўлиб қўяр эди. Исми Наима экан. Ота-онадан икки фарзанд бўлиб, укаси Қурбон яшайдиган шаҳарчага кўчиб кетгач, бефарзандлиги боис алал-оқибат тоқ ўтаётган Наима бугунга келиб ёлғиз жигарининг уйига ҳам сиғмай қолибди. Укаси Бердиёр дурадгор уста бўлиб, кун бўйи ўз иши билан юради, кечқурунлари гоҳо маст бўлиб келади. Шунда ҳам хотини билан валақлашиб ўтираверади. Опасига кўҳна уйга қарагандек бепарво қарайди. Лекин шу баҳорда ўттиз иккига кирадиган, ўн йилки, ўз уйида яшаб, болаларига онадек меҳрибон бўлган бу муштипарининг кўнгли билан сира иши йўқ. Хуллас, Наима келиннинг қош-қовоғига қараб яшаш жонига теккач таваккал қилиб бозорга йўл олган. Укаси бунга ҳам ҳеч бир муносабатини билдирмаганки, аёлнинг юрагидан кетмайдигани ҳам шу бўлди. Бозорни ҳам укасининг шу ерда савдо қиладиган қўшнисининг ундови билан бошлаб юборди. Ургутдан келадиган ҳар хил қақир-қуқурларни қўшни аёлнинг растасида сотишига кўмаклашади. Қўшнининг айтишича, ҳали Наиманинг ўзига ҳам алоҳида жой олиб беради. Бугун еттинчи кунки, Наима савдога келяпти.
— Гўё илон чиққандек, зада бўлдим ўша уйдан, — аёл шундай деркан бегона эркакка дардини достон қилаётганини шу чоғда сезгандек, бирдан жимиб қолди. Қурбон ҳам буни ўз вақтида англади шекилли нигоҳини ундан узди.
Қурбон эрталаб Ғиёс акани излаб топди. Салом аликдан сўнг аста гап бошлади.
— Ғиёс ака, уйимиз синган биласиз. Шунга бир маслаҳатингиз… ёрдамингиз керак…
— Эй, Қурбонбой. Кўзим уч кунлик меҳмоннинг кўзидай бўлиб қиш бўйи оғзингни пойладим, миқ этмадинг. Аввал-кейин таниш бўлмасак, бозорда нима кўп, ота безори кўп. Ўзим бўлса ботинолмадим. Ҳа, мўлжал борми…
— Энди ака…
— Чайналманг, ука… эркак одамни тушунаман. Бирорта кўзбости қилганинг борми?
— Бор…
— Бўлди!
Баҳорнинг илк эпкинлари дов-дарахтдан то одамларнинг кўнглигача кириб кела бошлаганда Наимани Қурбоннинг уйига олиб келишди. Ғиёс аканинг машинасида Наиманинг укаси хотини билан бирга келдилар. Ҳарҳолда, аёли вафот этгач бегона аёлнинг остонага қадам босиши ғалати бўлди. Қурбон худди бозорга илк чиққан кунидагидек елка қисиб қолди. Қолаверса, бирови икки, бирови уч яшар фарзандларининг “Дадам янги ая олиб келди” деган беғубор шовқини Қурбоннинг кўнглини титратиб ўтди. Болаларга бу гапни уқтирган ҳам қўшни Ҳабиба хола бўлди. “Бошга тушганни кўз кўрар, ука. Болалар ҳали ёш. Уларга она керак”. Холанинг шундай дея Қурбоннинг хатти-ҳаракатини қувватлаб айтган сўзи ҳам эркакка далда бўлди.
Наима Қурбоннинг уйига келганидан сўнг бозорга чиқмади. Уйда, болалар билан андармон бўлиб вақтини хуш ўтказади.
Қурбон бозордан шомга яқин қайтаркан чироғи ёниб турган уйи деразасига яқинлаб тўхтади. Ичкаридан “ғунг-ғунг” товуш келар эди. “Собиржон, ўғил бола овқатни кўп-кўп емаса полвон бўлмайди. Ма, шуни е, сўнг ухлайсан. Ҳозир дадажон келади…”.
Қурбон беихтиёр елкасини деворга тираб суянди. Кўзига марҳум аёли кўрингандай, у ҳам унинг бу ишидан розидек туюлиб кетди. Кўнгли озиб ёноқлари жимирлаётганини ҳис қилди. “Ҳей, аёл. Аёлжон, бир пиёлани икки бўлиб, синиғида сув ичиб бўлмас экан. Сенсиз бут бўлмас эканман…”. Қурбон шу сўзларни ич-ичидан калимадек қайтараркан, унинг бу илтижоси кимга аталганини ўзи-да англаб етмасди. Кўзмунчоқдек икки гўдакни туғиб, бевақт кетган аёлигами ёки уйининг эмас, умидининг, кўнглининг чироғини ёқиб ўтирган манов муштипаргами — билиб бўлмас эди.
Абдулла Аҳмад
Ўзбекистон адабиёти ва санъати” газетаси, 2012 йил, 15-сон
@BekalarUchun
https://t.me/joinchat/AAAAAEr77g1BcYHrWupM0g
