2022-07-02 18:47:46
Dunyo aholisining taxminan 23 foizini musulmonlar tashkil etadi, bu 1,7 milliard dunyo aholisi.
Musulmonlar dunyoga fizika, kimyo va tibbiyot bo'yicha faqat uchta Nobel mukofotini taqdim etishgan. Ikkala musulmon ham G'arbga ko'chib ketganidan keyin Nobel mukofotini olishgan.
57 mamlakat Islom Konferentsiyasi Tashkilotiga (IHT) a'zo. Ular yalpi ichki mahsulotning 0,81 foizini ilmiy tadqiqotlar va izlanishlarga sarflaydilar, bu xalqaro ko'rsatkichni uchdan bir qismiga ham teng kelmaydi.
Dunyoda faqat bitta yahudiy davlati Isroil YaIMning 4,4 foizini ilmiy tadqiqotlarga sarflaydi. AQSh YaIMning 2,9 foizini sarflaydi. Amerika iqtisodiyotining kattaligiga qaraganda, bu juda katta miqdor.
1980 yildan 2000 yilgacha bo'lgan 20 yillik davrda. Misr, Saudiya Arabistoni, Iordaniya, Quvayt, Birlashgan Arab Amirliklari va Suriya faqat 367 ta patentni ro'yxatdan o'tkazishga muvaffaq bo'lishdi, bu yillar orasida esa bir Isroilni o'zi 7652 ta patent va kichik Janubiy Koreya esa 16328 ta patentni ro'xatdan o'tkazdi.
Arab mamlakatlarida tadqiqot va izlanish olib boradigan olimlar va muhandislar soni million aholiga 371 dan oshmaydi, global nisbat esa millionga 979 ta.
Arablar dunyo aholisining 5 foizini tashkil qiladi, ammo dunyo kitoblarining atigi 1,1 foizini nashr etadi, ularning ko'chiligi diniy adabiyotlardir. 2005 yilda Garvard universiteti arab tilida so'zlashadigan 17 davlatdan ko'ra ko'proq ilmiy maqolalar tayyorladi.
46 musulmon mamlakati dunyo ilmiy adabiyotiga atigi 1,17 foiz hissa qo'shgan. Jahon adabiyotining 0,89 foizini Isroil, 1,66 foizini Hindiston va 1,48 foizini Ispaniya aks ettiradi.
Musulmon jamiyatining ilmiy yutuqlarini muhim deb hisoblash mumkin emas. Yillik Ilmiy tadqiqotlarga bag'ishlangan maqolalar nashri 2 600 000 tashkil qilsa shulardan atiga 2500dan kam nashr, ya'ni taxminan 1% musulmon mamlakatlari hisasiga to'g'ri keladi.
Har million aholi uchun AQShda olimlar soni 4000 ta, Yaponiyada 5000 ta va butun musulmon dunyosida esa 230 kishini tashkil qiladi. G'arbiy dunyodagi tadqiqot ishtirokchilari - milloin kishiga 1000 tadqiqotcho to'g'ri kelsa, musulmon dunyosida - million kishiga atiga 50 tadqiqotchi to'g'ri keladi.
Qo'shma Shtatlardagi universitetlarning umumiy soni 5758, Hindistonda 8407, musulmon dunyosida esa atigi 500 ta (barcha 57 musulmon davlatlari uchun).
Musulmon universitetlarining hech biri dunyodagi eng sifatli ta'lim beruvchi universitetlar qatoriga kirmagan.
Imkoningiz yetgancha ko'proq ilm oling, ilm bering. Shundagina bu ko'rsatgichlarni oshirish mumkin. Aks holda ahvolimiz shunday achinarli holda qolaveradi.
@yetimdasturchi
20 views15:47
A
