2022-10-21 10:14:02
Лондон хотиралари
2007 йил. Лондон. Ажиб кунларнинг бирида ҳамюртимиз Эркин ака қўнғироқ қилиб қолди. “Бунёд, ҳужжат билан боғлиқ ишлар бор, вақтинг бўлса бирга бориб келайлик” деди. Дам олиш куни эди, рози бўлдим, шу баҳона Лондоннинг ҳали кўрмаган жойларини кўриш иштиёқи ҳам кучлилик қилди.
Шу ўринда Эркин акага қисқача таъриф берай: ўша кунгача Эркин ака мен учун кўнглига нима келса қиладиган, миясига нима келса гапирадиган оддий қишлоқда катта бўлган чапани бола эди. Лекин сафарда ҳамроҳингнинг ҳеч ким илғамаган қирраларини кашф этар экансан.
Тўқ жамият. Британияда одамлар ҳам, ҳайвонлар ҳам бизга нисбатан анча тўқ. Тўкин-сочинликда яшайди. Тўқчилик қурсин, кўчада кетаётган ит мушукка қарамайди, мушук сичқонга қиё боқмайди. Чунки уларни махсус тайёрланган озиқ-овқатлар билан боқишади. Натижада ўз хусусиятини йўқотиб борса керак. Ит итлигини, мушук мушуклигини ҳис қилмайди. Тўқчилик сабаб ҳатто баъзи (бу ерда инсон ёки одам сўзи бўлиши мумкин эди) лар ҳам хусусиятини йўқота бошлаган.
Хуллас, одатдагидек ёмғирли ҳавода метрога тушдик, бекатда (ер остида) барча қитъанинг одамлари бор, лекин ҳаммаси умумий қоидаларга амал қилади. Навбатлар баъзан бир неча юз метргача узайиб кетади, лекин инсонлар (келинг, буларни инсонлар дейлик) сабр билан, бир-бирига хушмуомалалик билан кутишади. Агар кимдир қовоғини солиб юрса, нимадан хафалигини сўраб, ёрдам беришга тайёрлигини айтишади. Энг кўп ишлатиладиган сўз “sorry”, ҳатто бу сўзни сеҳрли сўз ҳам дейишади.
Манзилга яқин бекатдан чиқсак, кўча тўла оломон байрам кайфиятида ўйин-кулгу қилиб қоронғу кўчага томон кетаяпти. Эркин ака “кел, бир чигилни ёзайлик”, деб оломон ичига ўзини урди. Оломон ҳам Эркин акани қучоқ очиб кутиб олди. Ўйин-кулгу борган сари авж олмоқда. Аввалига одатий карнаваллардан бири бўлса керак, деб ўйладим. Кейин улар кўтариб олган плакатлардаги “палакат” ёзувларга қарадим. ДАХШАТ!
...Эркин акани огоҳ этиш мақсадида елкасини қоқдим. Кўзларини юмган ҳолда ўйнаётган ўзбек акамиз “қочей” дея қўлимни қайтариб ташлади. Анча пайт бундай шавқ билан ўйнамаган шекилли, ҳеч тўхтагиси келмас эди. Ва ниҳоят мусиқа тугади. Эркин ака ҳам ўйиндан тўхташи билан унга қандай парадда рақсга тушганини тушунтирдим. Шунда унинг юзидаги ўзгаришни кўрсангиз эди. Бир неча сонияларда бошқа одамга айланди, қолди. Энди улардан жирканар, бирор жойи тегиб кетмаслиги учун бор эҳтиётини қилар эди. Ўнг томонга ёруғ кўчага чиқиш учун уринаётганда, гўё уларни қўли билан ушласа кир бўлиб қоладигандек, оёқлари билан чеккага суриб йўл очар эди. Орқасидан кетаяпману кулгидан ўзимни тия олмаяпман...
...Қайтишда музейга айлантирилган “Tower of London”га кирдик. У ерда кўҳинур олмоси сақланади. Гид хоним олмос ҳақида гапирар экан, Ҳумоюн Мирзони тилга олди.
Тарихдан маълумки, Ҳумоюн Мирзо рожанинг қизини қутқаргани учун ёш рожанинг онаси унга кўҳинур олмосини ҳадя қилади. Бу унинг орияти учун берилган юксак баҳо эди.
...Кўп нарсалар солиштирганда билинади. Ўзларини ўта маданиятли ҳисоблайдиганлар орасида ўзимизнинг оддий қишлоқда катта бўлган чапани акамиз ўзбекнинг юксак маданиятини, ориятини кўрсатган эди.
Бир пайтлар кўҳинур Ҳумоюн Мирзонинг орияти, ғурури учун муносиб кўрилган бўлса, ўшанда Эркин акага муносиб эди, гўё.
Келажакда дунё жамоатчилиги ўзбек ўғлонлари илми, одоби ва инсоний ориятига холисона баҳо бериб, кўҳинурни айнан бизга муносиб кўрса, ажабмас!
52 viewsedited 07:14
B
