Қадимги даврларда саратон касаллиги бўлмаганми?Саратон касаллиги (рак) инсоният тарихи давомида мавжуд бўлган ва қадимги даврлардан маълум. Қадимги Миср, Юнонистон ва Рим каби маданиятларда бу касаллик ҳақида ёзилган матнлар мавжуд.
Миср Мумиёлари ва Edwin Smith Папйруси: Милоддан аввалги 1600 йилларда ёзилган Edwin Smith Папйрусида саратон касаллиги ҳақида ёзилган бўлиб, бу энг қадимий тиббий ҳужжатлардан биридир. Мумиёланган жасадларда ҳам саратон аломатлари топилган, бу касалликнинг қадим замонлардан бери мавжудлигини кўрсатади.
Гиппократ: Юнонистонлик табиб Гиппократ (милоддан аввалги 460-370 йиллар), саратонни "каркинос" (кребс) деб атаган. У ва унинг издошлари саратон касаллигининг табиатини тушунтиришга уринишган, аммо ўша даврнинг чекланган тиббий билимлари туфайли кўп нарсаларни нотўғри тушунганлар.
Гален: Римлик табиб Гален (милоддан аввалги 129 – милодий 200/216) саратон касаллигини қоннинг қора сафро билан ифлосланиши натижасида келиб чиққан деб ҳисоблаган. Унинг даврида ҳам саратонни даволаш усуллари жуда чекланган эди.
Ўрта Асрлар ва Кейинги Даврлар: Ўрта асрларда ва кейинги даврларда саратон касаллигининг сабаблари ва даволаш усуллари ҳақида турли назариялар мавжуд бўлган. Бироқ, аниқ сабаблар ва самарали даволаш усуллари ҳақида тушунчалар замонавий тиббиётнинг ривожланиши билан пайдо бўлган.
Замонавий Тушунчалар: XIX асрда микроскоп ёрдамида ҳужайраларнинг ўсиши ва саратон касаллигининг ҳужайра даражасида ўрганилиши бошланди. XX асрда генетика, молекуляр биология ва бошқа соҳалардаги илғорликлар саратоннинг сабаблари ва даволаш усулларини чуқурроқ тушуниш имконини берди.
Хулоса қилиб айтганда, саратон касаллиги инсоният тарихи давомида мавжуд бўлган ва унинг тушунилиши ва даволаш усуллари вақт ўтиши билан ривожланиб борган.
Обуна бўлишни унутманг:
https://t.me/+KaPTxYNJseAzNmMy
