#этимология
Тилимизни қанчалик биламиз?!
Ниманинг боласи нима деб аталади? Таниқли журналист Шукур Жаббор барча учун қизиқарли маълумотларни тўплаб чиқибди.
1. Туянинг боласи — «бўталоқ». Арабларда туя 500дан ортиқ ном (синоним) билан аталади. «Ғалати» деган сўз туядан олинган. Аниқроғи туянинг аъзосидан олинган.
2. Кийик ва оҳунинг боласи — «қуралай».
3. Отнинг боласи — «қулун». Яна ёшига қараб «тойчоқ», «ғўнон», «дўнон», «пишти» деб аталиб бораверади. Отнинг эркаги — «айғир», урғочиси — «байтал», туққани ва бўғози — «бия» дейилади. Энг қариси «қирчанғи» дейилади.
4. Сигирнинг боласи — «бузоқ». Яна бир ёшга тўлгандан кейин — «тана», урғочиси — «ғунажин». Эркаги — «буқа», ахта қилингани — «новвос» ёки «хўкиз».
5. Эчкининг боласи — «улоқ». Эчкининг эркаги — «така». Бичилгани «сарка».
6. Қўйнинг боласи — «қўзичоқ». Эркаги — «қўчқор», урғочиси қўй ё совлиқ.
7. Итнинг боласи — «кучук». Итнинг урғочиси — «қанжиқ» дейилади.
8. Эшакнинг боласи — «курра», «кудунг» ва «хўтик». Балоғатга етган эркаги — «ҳанги» дейилади. От ва эшакдан чатиштирилгани «хачир» дейилади. Лекин хачир насл қолдирмайди. Эшакнинг бўйнида қора чизиқли қитиғи бор — «хала» деб номланади. Ўша халага тегиниб эшакни тезлатиш учун ишлатиладиган чўпни «халачўп» дейилади.
9. Мушукнинг боласи — «хумпар». Балоғатга етганлари «мов» дейилади.
10. Товуқнинг боласи — «жўжа». Бир ёшга етгандан кейин туллайди (яъни пат ташлайди) шунинг учун «туллак» дейилади. Панжалари тепасида ортиқча панжа — пих бўлади. Агар қичқирса (хўрозга нисбатан) ва пихи ёрма бўлган бўлса, яъни «пихини ёрган» хўроз балоғатга етган ҳисобланади.
11. Қушнинг боласи — «полапон».
12. Балиқнинг тухуми ва пардадаги боласи — «увилдириқ».
13. Қурбақанинг боласи — «итбалиқ».
14. Чўчқанинг боласи — «жиш». Ёввойиси — «тўнғиз». Чўчқанинг нари, яъни эркаги — «қобон», урғочиси — «мегажин» дейилади.
манба
P.S. қайси ҳайвон боласи қолиб кетди?
@talim_obrazovaniye