Kechiktirish – bu psixologik atama, bu odamning muhim narsalar | Психология для себя

Kechiktirish – bu psixologik atama, bu odamning muhim narsalarni keyinga qoldirish odatini anglatadi. O’sha. rejalashtirilgan vazifani bajarish o’rniga, odam boshqa har qanday narsaga vaqt sarflaydi, masalan, unchalik ahamiyatsiz narsalarga yoki shunchaki ko’ngilxushlikka.
Shu bilan birga, kechiktiruvchi uchun bu xatti-harakatlar alohida emas, u muntazam ravishda ro’y beradi. Har safar, biron bir ishni qoldirib, odam o’zini ertangi kun boshqacha bo’lishiga va u bu vazifani bajarishiga ishontiradi. Ammo vaziyat qayta-qayta takrorlanadi.
Bu dangasalik bilan bir xilmi?
Kechikishni dangasalik bilan aralashtirmang, qachonki odam, asosan, biznesga energiya sarflashni xohlamasa. Kechiktiruvchi allaqachon ishni bajarishga qaror qilgan, u bu uchun ichki javobgarlikni o’z zimmasiga oladi, lekin o’ziga berilgan majburiyatlarni bajarmaydi.
Masalan, talaba bir hafta ichida muhim imtihonga tayyorlanishi kerak. U jiddiy tayyorgarlik ko’rmoqda, lekin har kuni u boshqa ishlarni qilishi va ishidan chalg’itishi kerak. Natijada, bir haftadan so’ng u tayyor emas, chunki u rejalashtirilgan vaqtning atigi 20 foizini tayyorlash bilan shug’ullangan.
Kechiktirish bilan bog’liq muammoning yana bir muhim qismi o’z-o’zini tanqid qilishdir. Vazifani har bir yangi kechiktirish o’zi bilan g’azablanish va aybdorlik hissi bilan birga keladi. Biror kishi uzoq vaqt davom etadigan ish haqida o’ylashga sarflaydi va o’zini o’zi boshqarish qobiliyati yo’qligi uchun o’zini ayblaydi. Shu bilan birga, bunday o’z-o’zini tanqid qilish muammoni hal qilishda hech qanday yordam bermaydi, aksincha xavotirni kuchaytiradi.
Kechiktirish muammosini nima yomonlashtiradi?
Tuzoq shundaki, prokratatsiya ko’pincha psixika va e’tiqod bilan bog’liq psixologik muammo sifatida qabul qilinmaydi.
Kechiktiruvchi o’z muammosini yomon odat deb biladi. Odamga u shunchaki dangasa, iroda etishmasligi yoki motivatsiya etishmasligi kabi ko’rinadi. Shuning uchun muammoni hal qilish oddiy va tushunarli harakat bo’lishi kerak.
Darhaqiqat, Internetda siz ushbu kasallikni engish uchun juda ko’p oddiy maslahatlarni topishingiz mumkin. Masalan: ertaga ish kunini kechqurun rejalashtirish; birinchi navbatda qiyin vazifani bajarish; maqsadni ongli ravishda belgilash orqali motivatsiyani oshirish; qadriyatlaringizni va ustuvorliklaringizni qayta ko’rib chiqing va hokazo.
Ammo agar odam haqiqatan ham psixologik kasallikka chalingan bo’lsa, unda bu “oddiy maslahatlar” ning hech biri nafaqat natija bermaydi, balki vaziyatni yomonlashtiradi. Chunki har bir muvaffaqiyatsiz urinish o’zini o’zi qadrlashga zarba beradi. Biror kishi shunday deb o’ylaydi: bu juda oddiy muammo va uni hal qilishda hamma muvaffaqiyat qozonadi, lekin men zaif odamman va o’zimni tuta olmayman. Natijada, kechiktirishga bo’lgan tashvish yanada kuchayadi.

1-qism davomi bor