2022-04-26 14:18:13
Bu канАлda y0z!1gAn gAp1ArgA iw0nmAng#havfsiz_internet
G’alati nom bilan boshlangan bu postni men yangi turkumga kirish sifatida ishlataman. Bunday turkumni boshlash niyati menda ancha vaqtdan beri bor edi, lekin hech bu narsaga vaqt ajratolmay yurgan edim.Yaqin 5-6 oylardan beri men bir narsani guvohi bo’ldim. Shu narsa meni juda qo’rqitib qo’ydi.
Bilamiz, o’zbek tilida Internet tarmog’ida resurslar o’ta kam. Biror ma’lumot qidiraman deb kirsangiz o’zbek tilida deyarli hech narsa topa olmaysiz. Onlayn tarjimonlar haqida-ku umuman gapirib bo’lmaydi — ingliz tilidagi so’z tog’dan kelsa, o’zbekcha tarjimasi bog’dan keladi. Shuning uchun ham Internet tarmog’idan hozirgacha ayni rus yoki ingliz tilini hech bo’lmaganda tushunish darajasida bilgan odam foydalana olgan.
Lekin yaqin yarim yil ichida meni bir narsa juda qo’rqita (
ha, aynan qo’rqishni boshlaganman) boshladi.
Bir kuni do’stlarim bilan suhbatlashayotib shoshilinch bir ma’lumotni Internetdan izlash kerak bo’lib qoldi. Do’stlarim o’zbek tilida suhbatlashayotgan bo’lganim uchun ma’lumotni ham e’tibor bermay o’zbek tilida Google amakidan so’radim. Shu payt meni ajablantirgan narsa — ma’lumotning o’zbek tilida borligi bo’ldi. Shu paytgacha men aniq bilardim-ki, bunday ma’lumotlar o’zbek tilida Internetda yo’q edi.
Bir necha kundan keyin menda yana o’zbek tilida ma’lumot izlashga muhtojlik paydo bo’ldi va shu maqsad bilan Google amakiga murojaat qildim. Bu gal menga o’zbek tilida Protsessor ichki tuzilmasi haqida ma’lumot kerak bo’lib qoldi. Topilgan ma’lumot deyarli yaxshi edi, lekin mening e’tiborimni matn grammatikasi o’ziga tortdi. U unchalik yaxshi emas edi. Keyin men ochilgan vebsayt havolasiga nazar soldim va shu payt men g’alati bir ahvolga tushdim.
Bu .ru domenidagi rus sayti edi: https://fighters.ru/uz/functions-of-the-processor-and-its-main-characteristics-processors/
Ya’ni Google amaki avtomatik ravishda, menga ko’rsatmagan holda butun boshli vebsaytni men uchun tarjima qilib, oldimga huddi o’zbek saytidek ko’rsatdi…
Yolg’onning birinchi qadami.Albatta, Siz aytishingiz mumkin — “Ha, Alisher, bu juda qulay narsa-ku! O’ylanib ham o’tirmaysiz, hamma narsa Siz bilgan tilda bo’ladi!”, — deb. Bu to’g’ri gap, lekin aynan shu joyda yolg’onni aralashtirib yuborish umuman qiyin ish emas. Google amaki algoritmlari ichiga “
O’zbek tilini ko’rsang ‘Falonchi odam kashfiyotchi’ degan gapni ‘Falonchi odam muttaham’ deb tarjima qil” — degan buyuruqni yozib yuborish kimningdir hayoliga kelishi mumkin. Bunday holatda O’zbekistonning biror viloyatida o’tirgan, o’z ko’zi bilan ko’rib, qo’li bilan ushlab tekshirib ko’rishga imkoni yo’q odam ‘
Falonchining muttahamligiga’ ishonib qolaveradi.
Bu juda muhim mavzu. Internetda ma’lumot o’ta ko’p, lekin shu ko’plik ichida ayni qaysi so’z haqiqatligini aniqlash tobora murakkablashib bormoqda.
Mening Sizdan bir iltimosim bo’ladi —
Ma’lumotni ko’rganingizda, uni yaxshilab tekshirishni o’rganing.Hech qachon aytmagan gapimni aytaman — Postni iloji boricha do’stlaringiz bilan bo’lishing. Internet ilgarigidek xavfsiz yer bo’lmay qolmoqda.@app_hbs
45 views11:18