Kasalliklar

2023-03-07 19:10:50 #Lirik_chekinish... Ochish/sharhlash

2023-03-07 10:42:22 Ochish/sharhlash

2023-03-07 10:31:59 Distrofiya

Distrofiya — hujayra va toʻqimalarda moddalar almashinuvi buzilishining patomorfologik va patofiziologik ifodasi; ilgari degeneratsiya— aynish deb atalgan.Distrofiya koʻpgina (ayniqsa yalligʻlanish bilan kechadigan) kasalliklarning rivojlanish negizi hisoblanadi.Infiltratsiya va shimilish, oqsillar sintezining buzilishi, yog'lar va uglevodlarning oqsillarga aylanishi yoki oqsillar va uglevodlarning yog'larga aylanishi (transformatsiya) distrofiyaning rivojlanish mexanizmlaridir.

Distrofiya asosan quydagi holatlarda kelib chiqadi:

xujayra hamda xujayralaro trofikaning buzilishi;
qon va limfa aylanishi yoki innervatsiyaning izdan chiqishi;
gipoksiya;
infeksiya;
intoksikatsiya;
gormonlar va fermentlar balansining oʻzgarishi;
irsiy omillar sabab paydo boʻladi.

Distrofiyada moddalar almashinuvi oʻzgarib, aynigan, parchalanib ulgurmagan moddalar hujayralar va hujayralararo sath hamda toʻqimalarda toʻplanib qoladi.Moddalar almashinuvining qaysi turi koʻproq buzilganiga qarab oqsil, yogʻ, uglevod va mineral distrofiyasi farq qilinadi.

t.me/Kasalliklar_Medic_INA Ochish/sharhlash

2023-03-07 09:20:47 #Lirik_chekinish... Ochish/sharhlash

2023-03-06 20:33:47 Ochish/sharhlash

2023-03-06 20:25:52 Gemorragiya

Gemorragiya (Qon ketishi, qon oqishi) - jarohatlangan tomirlardan qon oqishi, qon ketishi bilan kechadigan patologik holat. Shikastlanishlar va turli xil kasalliklar oqibatida yuzaga keladi.Qon yirik arteriyalardan, venalardan, mayda tomirlardan yoki aralash holatda ajralishi mumkin.
Arterial - arteriya tomirlaridan och qizil rangdagi qon otilib chiqadi.
Venoz - vena tomirlaridan qoramtir qon оqadi.

Shuningdek, kapillyarlar va parenximatoz aʼzolar (jigar, taloq, buyrak va boshqalar)dan qon ketadi. Qon ketishi tezligi shikastlangan tomirlarning kattakichikligi va uning devorlari holatiga bogʻliq. Qon birorta aʼzo (meʼda, ichak, miya va boshqalar)ga yoki tashqariga oqadi. Qon qusish, qon tuflash, qon siyish, plevra va qorin boʻshligʻida qon toʻplanishi, bachadondan qon ketishi va boshqalar ham qon ketishi turlaridan biri sanaladi.Arteriyadan qon ketishi juda xavfli, bunda qon tomirdan bosim bilan otilib chiqadi. Bolalar va qariyalarda qon yoʻqotish ayniqsa xavfli.Qon ivishining pasayishi bilan kuzatiladigan baʼzi kasalliklarga (gemofiliya, nur kasalligi) duchor boʻlgan odamlarda qon koʻp ketmasada, qon ketishi jarayoni uzoq davom etishi tufayli xavfli boʻladi. Qon ketishining 2 turi farqlanadi.

Tashqi qon ketish - qon teridagi jarohat orqali tashqariga chiqadi.Bu odatda teri va og'iz, burun bo'shlig'i shilliq pardalarining jarohatlanishi bilan bog'liq.

Ichki qon ketish - qorin, koʻkrak, kalla suyagi boʻshliqlari va boshqalar boʻlishi mumkin. Qon toʻqima ichiga quyilganda yumshoq toʻqimalarni suradi va u yerda toʻplanib, gematoma hosil qiladi yoki singib ketadi.Tananing yopiq yoki chegaralangan boʻshligʻiga qon ketishi, asosan, ichki aʼzolar (jigar, oʻpka va boshqalar)ning shikastlanishi natijasida yuz beradi va bunda qon tashqariga chiqmaydi.Bunday qon ketishi faqat qon yoʻqotish tufayli organizm umumiy holatining oʻzgarishi va boʻshliqqa toʻplangan suyuqlik belgilari orqali bilinishi mumkin.

Gemorragiya belgilari:

Rangparlik teri rangi oqarishi, lablar ko'kimtir ranga kirishi;
Tomirning kuchsiz, lekin tez urishi (taxikardiya, puls pasayishi);
Og'iz qurishi, chanqash;
Uyquchanlik, koʻz oldi qorongʻilashishi;
Zaiflik;
Sovuq ter;
Hushdan ketish.

Kalla suyagi ichiga qon ketishida birinchi oʻrinda qon yoʻqotish simptomlari emas, balki bosh miyaning ezilish belgilari — es-hushning oʻzgarishi, nafas olishning izdan chiqishi, falajlar va boshqa nevrologik xususiyatlar yuz beradi. Ichki qon ketishida boʻshliqli (kovak) aʼzolarga qon toʻplangan sari u tabiiy chiqaruv teshiklari orqali tashqariga chiqa boshlaydi.Shuningdek quydagi belgilar orqali qaysi tizimdan qon ketayotganini bilish mumkin.

Ogʻizdan qon kelishi oʻpka, yuqori nafas yoʻllari, halqum, qiziloʻngach va meʼdadan qon ketishi bilan bogʻliq.
Axlatda qon boʻlishi meʼda-ichak yoʻlining istalgan qismidan qon ketishida kuzatiladi.
Siydikda qon boʻlishi buyrak, siydik yoʻli va qovuqdan qon ketishidan dalolat beradi.
Ogʻizdan qipqizil koʻpirgan qon kelishi oʻpka sili uchun xos hisoblanadi.

Qon ketishini to'xtatish:

Qon ketishini vaqtincha va tamoman toʻxtatish mumkin.Vaqtincha qon toʻxtatishda jgut, bosuvchi bogʻlamlar bogʻlanadi, tomir toraytiruvchi moddalar, muz ishlatiladi. Tamoman qon toʻxtatishda jarrohlik usullari (tomirlarni bogʻlash, tikish, shikastlangan aʼzolarni olib tashlash), shuningdek, qon quyish, qon oʻrnini bosuvchi suyuqliklar va dorilar qoʻllaniladi.

t.me/Kasalliklar_Medic_INA Ochish/sharhlash

2023-03-05 19:40:58 Uyqusiz oʻtkazilgan bir kechada miya 1-2 yilga qariydi

Olimlar 134 nafar koʻngilli ishtirokida tadqiqot oʻtkazishdi va uyqusiz oʻtkazilgan bir kechada miyada sodir boʻladigan oʻzgarishlar uning 1-2 yillik qarish jarayoniga teng kelishini aniqlashdi.

Shunday ekan, yarim kechagacha uygʻoq oʻtirish, gadjetlarga termilib, tunni bedor oʻtkazishdan voz keching. Toʻyib uhlang.

t.me/Kasalliklar_Medic_INA Ochish/sharhlash

2023-03-04 20:04:01 Gemotransfuziya

Qon quyish (gemotransfuziya) — davolash muolajasi; qon va uning tarkibiy qismlari (qon plazmasi, eritrotsitlar, leykotsitlar va trombotsitlar massasi)ni davo maqsadida bemor organizmiga quyish. Qadimda vrachlar qon odamning hayot qobiliyatini oshiradi deb taxmin qilib, qonni yoshartirish maqsadida, ruhiy bemorlarni davolashda qoʻllashgan, lekin bunda qon quyish oʻrniga uni bemorga iliq holda ichirish tavsiya etilgan. Qon quyishga urinishlar ingliz olimi U.Garvey tomonidan yopiq qon aylanish sistemasining kashf etilishidan soʻng boshlandi.19-asrga kelib odamga faqat odam qonini quyish mumkinligi isbotlandi. Biroq qon quyish tibbiyot amaliyotiga 20-asr boshlarida kishilarda qonning 4 gruppasi borligi aniqlangach retsipiyent va donor qonining mos kelishi qonuniyatlari oʻrganilgandan soʻng joriy qilindi.Donor qonining ivib qolishiga toʻsqinlik qiladigan va uni uzoq muddat saqlaydigan vositalarining topilishi qon quyishning yanada keng tarqalishiga imkon berdi. Qon quyishda donordan olingan qon, shuningdek, qon oʻrnini bosuvchi suyuqliklar ishlatiladi.

Quydagi holatlarda bemorga qon quyish amalga oshiriladi.

Shok holati;
Koʻp qon yoʻqotish bilan kechadigan operatsiyalar;
Ichki aʼzolardan (meʼda, oʻpka va boshqalar) qon ketganda;
Anemiya;
Yiringli jarayonlarda, kuyganda, zaharlanganda va boshqalarda qon quyiladi.
Shuningdek gemopoez ya'ni qon xosil bo'lish jarayoni buzilganda ham gemotransfuziya amalga oshiriladi.

Qonda eritrotsitlar miqdori kamaysa eritrotsitlar massasi, leykotsitlar kamayganda esa leykotsitlar massasi quyiladi. Qon bevosita (donordan retsipiyentga) va bilvosita (donordan olinib, konservantli flakonga solib qoʻyilgan qon ishlatiladi) periferik yoki katta venalarga tomchilatib, baʼzan koʻp qon yoʻqotilganda oqizib arteriyaga quyiladi.Qonni arteriya, vena va suyak ko'migiga quyish mumkin.Koʻpincha qon bilak venasidan yuboriladi. Qon quyishdan oldin donor va retsipiyentning qon gruppalari, rezus-faktori tekshiriladi.

Qon quyishda retsipiyent bilan donorning qon gruppalari va rezus omil oʻzaro munosib boʻlishiga qatʼiy amal qilinadi.

Qon quyish chogʻida bemorga quyilishi lozim boʻlgan miqdorni bir yoʻla quymay, boʻlib-boʻlib (3 marotaba) yuboriladi, dastlab ozgina qon tez yuborilib bir oz kutiladi, bemorda hech qanday noxushlik alomatlari paydo boʻlmasa muolaja davom ettiriladi. Qon quyish aseptika qoidalariga rioya qilgan holda vrach nazoratida bajariladi. Qon quyganda belda ogʻriq tursa, koʻngil aynisa, eshakem toshsa qon quyish toʻxtatiladi.

t.me/Kasalliklar_Medic_INA Ochish/sharhlash

2023-03-04 10:56:17 #Lirik_chekinish... Ochish/sharhlash

2023-03-03 13:54:50 Hospis -tuzalmas dardlarga chalingan, kasalligi o'ta og'ir bo'lgan bemorlar (asosan onkologik kasalliklarga chalingan bemorlar)ga kasallikning so'ngi bosqichlarida ularning yaxshi yashashi, hissiy va ma'naviy ehtiyojlarini qondirishga qaratilgan sog'lqini saqlash tashkiloti hisoblanadi.

Hozirda O'zbekistonda ham birinchi bolalar hospisi tashkil qilingan.

t.me/Kasalliklar_Medic_INA Ochish/sharhlash