#биласизми
Миямиз кичраймоқда
Инсон мияси 20 000 йиллик тарихи давомида доимий равишда кичрайиб бормоқда. Ушбу кичрайиш бош суягининг икки миллион йиллик катталашиши жараёнидан кейин бошланган. Бунинг устига ушбу вазият, жинсият ва ирқлар тафовутига қарамай дунёнинг бутун аҳолиси учун мутлақо ўзгармасдир.
Висконсин университетидан антрополог Доктор Жон Ҳоукс, сўнгги 20 000 йил ичида эркак мияси ҳажмининг 1 500 сантиметркубдан 1 350 сантимутркубга кичрайгани ва бу йўқотишнинг тахминан теннис тўпи катталигида эканлигини таъкидлади. Тадқиқотчи бу кичрайишнинг зеҳнда ҳеч қандай ортга қайтишга сабаб бўлмаслигини ҳам қўшимча қилди.
Миянинг нима сабабдан кийрайиб кетаётгани ҳақида бир қанча назариялар мавжуд. Шулардан бири катта ҳажмли миянинг Устки палеолитик даврда ҳаётда қола билиш учун керакли бўлган совуқ ташқи муҳитдаги фаолликлар учун ҳаётий аҳамиятга эга бўлгани ва кейинроқ бунга эҳтиёж қолмаганлигини илгари суради. Бошқаси эса қуён, кийик, тулки ва отлар билан овқат рақобатига киришган инсоннинг доимий равишда чайнаши орқали бош суягининг катталашгани ва осонроқ егуликларга ўтгач бу эҳтиёжнинг ўртадан йўқолганини иддао қилади.
Баъзи мутаххасислар эса, туғруқ пайтида кўп сондаги чақалоқлар ўлими кузатилган давр топилгани ва бу даврда фақатгина кучли катта бош суягига эга чақалоқларнинг ҳаётда қолганини таъкидлайди. Вақт ўтиши билан чақалоқлар туғилишидаги ўлим сони камайиши баробарида кичик бош суягига эга чақалоқлар ҳам ҳаётда қола билган. Шу йўл билан кичик бош суягига эга одамлар кўпайиб борган.
Доктор Ҳоукс, мия танадаги энергиянинг 20 фоизини сарфлаши ва энергия миқдори сарфини камайтириш учун миянинг кичрайишга ўтгани, лекин бунинг зеҳнда ортга кетиш ўрнига, аксинча, ижобий таъсир кўрсатганини илгари сурмоқда.
@burchakostida
