2021-12-11 19:34:30
Alloh taolo karami keng, saxovati cheksiz Zotdir. U o‘z xazinasidan bandalariga har qancha in’om qilsa ham, undan hech bir narsa kamayib qolmaydi. Robbimiz bandalarini doimo saxovatli bo‘lishga buyuradi. Alloh taolo muhsin bandalarini sevishini bayon etib, “Oli Imron” surasining 134-oyatida shunday marhamat qiladi:
الَّذِينَ يُنْفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ
“Ular (taqvodorlar) farovonlik va tanglik kunlarida ham xayr-cadaqa qiladigan, g‘azablarini yutadigan, odamlarni (xato va kamchiliklarini) kechiradiganlardir. Alloh ezgulik qiluvchilarni sevar”.
Saxovatpesha bo‘lish eng oliy fazilatdir. Zero, bandaning rizqiga baraka kirishi, ziyon-zahmatlardan omonda bo‘lishi va rizqining hamda umrining ziyoda bo‘lishida aynan uning o‘rni beqiyos. Hadisi qudsiyda Alloh taolo: “Ey odam bolasi, ehson qil! Shunda Men ham senga ehson qilaman”, – deb marhamat qilgan. Muttafaqun alayh.
Abu Zar G‘iforiy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan eng afzal sadaqa haqida so‘rashdi. Shunda u zot: “Muhtojga maxfiy qilinganidir”, – dedilar va quyidagi oyatni o‘qidilar:
إِنْ تُبْدُوا الصَّدَقَاتِ فَنِعِمَّا هِيَ وَإِنْ تُخْفُوهَا وَتُؤْتُوهَا الْفُقَرَاءَ فَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَيُكَفِّرُ عَنْكُمْ مِنْ سَيِّئَاتِكُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ
“Sadaqalaringizni oshkora bersangiz, qandoq ham yaxshi. Agar kambag‘allarga pinhona bersangiz, o‘zingiz uchun yanada yaxshiroqdir va (U) gunohlaringizdan o‘tar. Alloh qilayotgan (barcha) ishlaringizdan xabardordir” (“Baqara” surasi, 271-oyat). Imom Ahmad rivoyat qilgan.
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning: “Alloh taoloning arshi soyasidan boshqa soya bo‘lmagan kunda yetti toifa kishilarni Alloh soyalantiradi. Shulardan biri o‘ng qo‘li bergan narsani chap qo‘liga bildirmasdan maxfiy sadaqa qilgan kishi”, – deganlarini eshitdim”. Imom Buxoriy rivoyat qilgan.
Abu Umoma roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Yaxshilik gunoh ishlarni o‘chiradi. Maxfiy sadaqa Allohning g‘azabini ketkazadi. Silai rahm qilish umrni uzaytiradi”, – deb marhamat qildilar”. Imom Tabaroniy rivoyat qilgan.
Abdulaziz ibn Abu Rovvat: “Uchta narsa: kasallikni yashirmoq, musibatni berkitmoq, sadaqani maxfiy qilmoq jannat boyliklaridandir”, – degan.
Ibn Abu Ja’d: “Sadaqa yetmishta yomonlik eshiklarini yopadi. Oshkor sadaqadan ko‘ra maxfiysi yana yetmish marta ziyodadir”, – degan.
Zikr qilingan oyat va hadislardan ma’lum bo‘ladiki, sadaqaning barcha turlarini oshkora yoki pinhona berish joiz, ammo pinhona sadaqa afzaldir.
Demak, xayru saxovat insonlar o‘rtasida mehr-muhabbat va oqibat rishtalarini bog‘lashga, o‘zaro hurmat va totuvlik aloqalarini mustahkamlashga xizmat qilar ekan. Qilinadigan xayru ehsonning ko‘pi va ozida chegara yo‘q. Bor boricha, yo‘q holicha ehson qilsa, uning himmatiga yarasha Yaratgan o‘z xazinasidan ajr-mukofot ato etadi. To‘g‘ri, inson tabiatan molu dunyoni sevishga, uni ko‘paytirishga moyil. Hatto anchagina mablag‘ga ega bo‘lgan kishilar ham ba’zan ehson, sadaqa qilishga jur’at qila olmaydilar. Ularning nazdida go‘yo yiqqan mollari kamayib qolayotgandek bo‘ladi. Holbuki, Islom dini insonlarni ana shunday xasislik illatidan qutulishga chaqiradi. Qur’oni karimda baxillikni yenga olgan inson ikki dunyo saodatiga erishishi va’da qilinib:
...وَمَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
“...Kimki o‘z nafsining baxilligidan saqlana olsa, bas, aynan o‘shalar najot topuvchidirlar”, deyilgan (“Tag‘obun” surasi, 16-oyat).
Alloh taolo barchamizni yuqorida va’da qilingan buyuk maqom sohiblari bo‘lib yashashni nasib etsin
110 views16:34
A
